Ngôi cổ miếu huyền bí
Ba Thắc cổ miếu ở Sóc Trăng là một cơ sở thờ tự của người Khmer Nam bộ. Nơi đây có nhiều huyền thoại linh thiêng được dân gian truyền miệng. Đặc biệt là những bộ xương người lộ thiên và chuyện kho báu dưới lòng đất.
Ngôi miếu bị tàn cây bồ đề cổ thụ che khuất - Ảnh: Hoàng Phương
Tọa lạc tại ấp Chợ Cũ, TT.Mỹ Xuyên, H.Mỹ Xuyên (Sóc Trăng), Ba Thắc cổ miếu là một cơ sở thờ tự theo tín ngưỡng thờ Néak Tà của người Khmer Nam bộ. Nơi đây có nhiều huyền thoại linh thiêng được dân gian truyền miệng. Đặc biệt là những bộ xương người lộ thiên và chuyện kho báu dưới lòng đất.
Miếu thờ thần bảo hộ
Ngôi miếu không lớn, lại bị che khuất bởi cây bồ đề cổ thụ nên không khí âm u, tĩnh mịch. Ở gian chính, trên khung cửa có tấm hoành Ba Thắc cổ miếu viết bằng chữ Hán, phía dưới chú bằng chữ quốc ngữ. Bên ngoài, ở cửa vòm hàng hiên có đắp chữ số 1927, có lẽ là năm trùng tu cổ miếu.
Trước sân miếu xây một cái tháp thờ Chiến sĩ trận vong theo mô tuýp hiện đại. Ở bên trong gian miếu bố trí các câu liễn, hoành phi chữ Hán và cả dàn lỗ bộ hai bên bàn thờ vốn thường thấy trong các ngôi đình của người Việt ở Nam bộ.
Ông Quách Phụng Hoàng (82 tuổi) cho biết gia đình ông gốc là người Triều Châu, tới định cư ở vùng này đến nay đã ba đời. Ngày xưa ở khu vực này ngoài ngôi miếu Ba Thắc còn có 2 cái am thờ bà Thượng động Cố hỉ và bà Chúa xứ, cùng miếu thờ ông Hổ. “Nghe ông bà kể lại, miếu Ba Thắc lúc đầu cất bằng gỗ, nằm ở bìa rừng hoang vu. Đến năm 1927, những người trong bang hội Triều Châu cất lại. Mãi đến sau năm 1990 mới được sửa chữa và đến năm 2003 trùng tu thêm lần nữa…”, ông Hoàng kể.
Bàn thờ “Ông Tà” Ba Thắc ở vị trí trung tâm cổ miếu. Trên bệ thờ cao có một khám thờ uy nghi, sơn son thếp vàng. Trong khám thờ đặt một hòn đá trứng thuôn dài, được người dân địa phương nhủ vàng.
Theo ông Quách Phụng Hoàng, ông Ba Thắc là người gốc Khmer, nhưng có người nói là gốc Chàm. “Xưa lắm, nghe nói ông được thỉnh từ chùa Miên qua đây cất miếu thờ, người dân địa phương gọi ngôi miếu là “chùa Ông Ba”. Đặc biệt trong dân gian tồn tại truyền thuyết cho rằng, ông Ba Thắc là một hoàng tử của nước Lào, vì xung đột mà phiêu bạt sang đây rồi lạc tới Bãi Xàu định cư. Ông có công biến mảnh đất này thành nơi trù phú, nên khi qua đời, để tưởng nhớ công ơn, người ta xây miếu thờ ông”, ông Hoàng nói.
Tham khảo ý kiến nhà nghiên cứu Huỳnh Ngọc Trảng, ông cho biết người Khmer thờ Néak Tà như người Việt thờ vị thần bảo hộ. Do đó có thể hiểu, miếu Ba Thắc thờ vị thần bảo hộ cho xứ Ba Thắc xưa.
Còn chuyện cặp thần xà ở gốc cây bồ đề cổ thụ tu thành chánh quả, được nhiều người cao tuổi trong ấp Chợ Cũ kể lại, cũng như chuyện rắn thần mất trứng gây ra một trận giông dữ dội, làm cây cối, nhà cửa sụp đổ… được truyền tụng ở Bãi Xàu là ảnh hưởng tín ngưỡng thờ thần Naga gốc Ấn được Việt hóa.
Bí ẩn xương người lộ thiên
Trong khuôn viên Ba Thắc cổ miếu, mấy năm gần đây, cứ sau một trận mưa lớn thì lộ lên xương, cốt của người xưa, đa phần là xương ống chân, tay. Năm 2008, số xương cốt được Ban quản lý cổ miếu gom lại vào 2 cái quách rồi xây một ngôi mộ để nhang khói. Hiện nay sân miếu đã được lót xi măng nên việc phát hiện hài cốt không còn nữa. Nhưng trong khu vực này thỉnh thoảng vẫn còn, chỗ khu vườn miếu Bà Thượng động cũng có.
Trao đổi với chúng tôi, tiến sĩ Trịnh Công Lý, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư du lịch TP.Sóc Trăng, cho biết một số nghiên cứu về vùng đất Ba Thắc cho thấy khu vực chung quanh miếu Ba Thắc là nơi từng xảy ra chiến trận. Ông Lý đề nghị các nhà khảo cổ học nên vào cuộc tiến hành khai quật, xác định niên đại cũng như về nhân chủng học của những bộ xương để có kết luận chính xác.
Người dân địa phương cho biết vào năm 2002, khi tiến hành đào móng sửa lại miếu, người ta còn phát hiện được một số chén, dĩa, tiền đồng và cả xương người… bị vùi lấp dưới nền gạch. Từ đó, nhiều người đồn đoán rằng dưới miếu chôn giấu một kho báu...
Theo Hoàng Phương - Ngọc Phan - TNO
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
TRẦN CHINH VŨChỉ mấy ngày nữa là hết năm, vậy mà tôi vẫn chưa rời khỏi đất Tây Nguyên. Cái vùng đất đến lạ, tới được đã khó, đến lúc về lại cứ lần lữa, hết hẹn này qua hẹn khác.
-
HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG Bút kýMỗi dân tộc đều có một quan niệm về sắc đẹp riêng, ví dụ tranh Tố Nữ là quan niệm về sắc đẹp của người Việt một thời nào. Tôi đi Tuyên Quang trong một tour du lịch mà tôi gọi là tour Lương Tâm, nghĩa là đến những nơi mà bất cứ ai là người Việt đều không thể không đến.
-
HỒ VĨNH(Thấp thoáng cố đô)
-
NGUYỄN VĂN DŨNG Bút kýMùa hè năm 1965, tôi nhận sứ vụ lệnh về dạy học ở trường Trần Quốc Tuấn - Quảng Ngãi. Biết tôi thích ngao du sơn thuỷ, đám đệ tử thân thiết khao thầy một chầu du ngoạn Lý Sơn.
-
NGUYỄN THỊ SỬU1. Thời gian là thước đo sự tồn tại của vạn vật trong vũ trụ bao la. Vạn vật luôn chuyển động và biến đổi không ngừng theo thời gian. Với người Ta Ôi, thời gian được tri nhận rõ nhất qua sự chuyển động và biến đổi của con trăng.
-
ĐẶNG VIỆT BÍCHGần đây các nhà khảo cổ học nước ta đã phát hiện ra nhiều di tích quan trọng của một nền văn hóa chịu ảnh hưởng sâu sắc của Ấn Độ giáo tại Cát Tiên, ở cả Bắc Cát Tiên lẫn Nam Cát Tiên trên vùng Đồng Nai Thượng.
-
NGUYỄN KHẮC PHÊ Ghi chépChúng tôi rời thị xã Điện Biên đã nhiều ngày và những hoạt động sôi nổi kỷ niệm 45 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã qua, nhưng những ấn tượng trong thời gian ở Điện Biên thì mãi còn đậm nét trong tôi.
-
VĂN HÁCHĐã bốn thập kỷ qua, nhiều thế hệ học sinh, nhiều thế hệ người Việt ta và cũng nhiều người trên thế giới đã từng quen, từng biết câu thơ:Mường Thanh, Hồng Cúm Him LamHoa mơ lại trắng vườn cam lại vàng…
-
NGUYỄN HỮU NHÀNTương truyền đức Thánh Mẫu (mẹ Thánh Tản Viên) là người làng Yên Sơn. Chồng bà là người vùng biển. Họ dựng nhà, sống ở ngay dưới chân núi Thụ Tinh ngày nay gọi chệch là núi Thu Tinh. Một lần bà đi qua đồng Móng làng Tất Thắng ướm chân vào hòn đá to rồi về thụ thai ba năm mới sinh nở. Vì thế khi đang bụng mang dạ chửa bà đã bị dân làng đồn đại tiếng xấu về sự chửa hoang. Chồng bà nghi ngờ rồi bỏ vợ, về quê ở miền biển sinh sống.
-
DƯƠNG PHƯỚC THUChỉ hai ngày sau khi nước rút, tôi lại chạy về huyện Phú Vang. Nắng vàng sau lụt, vào tiết lập Đông oi nồng như đổ lửa. Con đường nhựa từ Huế về biển Thuận An bị bùn, đất, cát phủ dầy hàng gang tấc có đoạn lên cao cả thước, xe chạy người chạy vội vã cuốn bụi tung mù trời, hai bên lề đường ngấm nước lũ được đánh dấu bằng rác rều cỏ cây đeo bám vật vờ cao qúa đầu người. Mùi bùn non, rong rêu, xác chết gia súc gia cầm tấp vào, mùi ủng mục của lúa gạo ngấm nước bạc bốc lên tanh hôi khó chịu.
-
YÊN CHÂUQuảng Điền là một trong những huyện bị lũ lụt nặng nhất Thừa Thiên.Có thể kể ra đây mấy con số: 42 người chết, 13.000 tấn lúa bị thối, 3078 con trâu bò bị chết, 34 cây số đê bị vỡ.
-
NGUYỄN THỊ SỬU Cư trú trên dãy núi Trường Sơn kéo dài từ Thừa Thiên Huế đến Quảng Trị của lãnh thổ nước ta, dân số Ta-Ôi chỉ 34.960 người (theo Tổng điều tra dân số 1/4/1999) và ít được biết đến. Nhưng khi đi sâu vào đời sống văn hóa, chúng ta mới thấy sự kỳ thú, kỳ vĩ của dân tộc này. Với tư cách là một thành viên bản địa của cộng đồng tộc người Ta-Ôi và sau một chuyến khảo sát điền dã khắp 21 xã, thị trấn của huyện A Lưới, Thừa Thiên Huế, chúng tôi phát hiện ra một nét văn hóa đặc sắc có tính truyền thống của dân tộc Ta-Ôi. Đó là Trách nhiệm cộng đồng.
-
HOÀNG CÁTVới riêng tôi, thì những cái địa danh bình thường, thuộc nông thôn vùng sâu, vùng xa của tỉnh Thừa Thiên Huế như: Triều Dương, Cao Xá, Quảng Thái, Phong Chương, Phù Lai, An Lỗ, Đồng Lâm, Phong Sơn, xóm Khoai, xóm Mắc vv… từ lâu đã trở thành một phần máu thịt của tâm hồn mình, của ký ức mình; chưa bao giờ - và sẽ không bao giờ - tôi nguôi quên cho được.
-
NGÔ MINH Ghi chép
-
NGUYỄN THANH TÚ Bút ký Bến phà Xuân Sơn nằm trên dòng sông Son thơ mộng ở đoạn thượng nguồn. Từ đây đi bằng thuyền máy khoảng nửa giờ đồng hồ ngược lên phía tây sẽ đến động Phong Nha. Anh Lê Chiêu Nguyên cán bộ hướng dẫn của Trung tâm du lịch văn hóa sinh thái Phong Nha - Kẻ Bàng đã nói như vậy khi đoàn chúng tôi chuẩn bị lên thuyền làm cuộc hành trình tới hang động mà UNESCO vừa công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới.
-
NGUYỄN THẾTừ Huế, muốn đến khu nước khoáng nóng Thanh Tân, ta cứ theo Quốc lộ I ra phía Bắc, đi khoảng 20 km, tới cầu An Lỗ; qua cầu, rẽ trái theo tỉnh lộ 11, đi khoảng 12 km là đến. Còn nếu đi từ hướng Quảng Trị vào, đến km 26, rẽ phải vào cổng làng Đông Lâm thẳng theo con đường trải nhựa khoảng 7 km, gặp tỉnh lộ 11, rồi rẽ trái 1km.
-
NGUYỄN QUANG HÀ Ghi chépNói đến Vĩnh Linh, không ai không nhớ hai câu thơ đầy hãnh diện của Bác Hồ tặng cho mảnh đất này: “Đánh cho giặc Mỹ tan tành Năm châu khen ngợi Vĩnh Linh anh hùng”
-
…Chưa bao giờ các văn nghệ sĩ Huế lại tranh thủ “đi” như ở Trại viết này. Không chỉ “săn” cảnh đẹp, người đẹp, các anh còn chú trọng hơn những nét đẹp trong lao động sản xuất của người dân Bà Rịa-Vũng Tàu…
-
NGUYỄN XUÂN HOÀNG Bút ký...Bảy trăm năm trở về với Đại Việt, lịch sử đèo Hải Vân đã dày lên cùng với lịch sử nước Việt. Đó là những trang sách được viết bằng mồ hôi, máu và số phận của cả một dân tộc. Ngày Huyền Trân đi qua cửa Tư Dung (Tư Hiền ngày nay), nàng đã nhìn thấy gì nếu không phải là con ngựa trắng tung bờm lao ra biển đông, và đèo Hải Vân cao mịt mùng đã lặng lẽ đưa một Chiêu Quân vì nước non ngàn dặm ra đi. Cuộc vu qui nhiều nước mắt ấy theo tôi là trang sử đầu tiên của đèo Hải Vân. Để sau đó nơi hiểm trở này đã tiễn chân Cao Bá Quát, cái ngày ông đi giang hồ rèn chí, con chim hồng quì chân uống nước sông Trà mà vọng về phương Bắc lòng tha thiết nhớ quê...
-
NGUYỄN VĂN VINH Bút kýAi về cầu ngói Thanh ToànCho em về với một đoàn cho vui
.png)
.png)
