Một bông hoa trắng muốt còn tươi nguyên

09:00 24/03/2010
HOÀNG MINH NHÂNNăm 1992, nhà thơ Lưu Trọng Lư cùng vợ là bà Tôn Lệ Minh vào Đà Nẵng thăm chơi, tôi có gặp. Lúc ấy tôi đang sưu tầm tư liệu về nhà thơ Phạm Hầu. Biết thời còn học ở Quốc Học Huế, nhà thơ Phạm Hầu rất ngưỡng mộ bà Minh, và đã làm nhiều bài thơ tình đặc sắc tặng bà.

Vợ chồng nhà thơ Lưu Trọng Lư cùng các con - Ảnh: antgct.cand.com.vn

Đó là những bài thơ tình rất lạ trong dòng thơ mới thời ấy, đứng riêng ra, không lẫn với thơ Xuân Diệu, Huy Cận, Lưu Trọng lư, Thế Lữ hay Chế Lan Viên... Và ngay cả sau này nữa, khi đã được Hoài Thanh Hoài Chân chọn vào Việt Nam Thi Nhân Tiền Chiến thì thơ Phạm Hầu cũng khác hẳn mọi nhà thơ khác.

Tôi có đề nghị bà Tôn Lệ Minh ghi lại cho tôi một vài kỷ niệm với Phạm Hầu. Bà nhận lời. Tôi rất mừng. Bởi trong cuộc trò chuyện hôm ấy, bà có kể cho tôi nghe một chuyện thật cảm động, mang màu sắc huyền thoại:

Ngày Phạm Hầu mất, bà xin phép nhà thơ Lưu Trọng Lư ra viếng mộ. Nhà thơ Lưu Trọng Lư xúc động cùng đi. Ra đến mộ, bà thấy tất cả hoa viếng đều đã héo cả, duy chỉ có một bông hoa trắng muốt còn tươi nguyên giữa một vòng hoa. Bà vừa ngạc nhiên, vừa cảm động nói với nhà thơ Lưu Trọng Lư: "Anh cho phép em mang bông hoa nầy về làm kỷ niệm!" Nhà thơ gật đầu.

Bông hoa trắng ấy như là linh hồn trinh trắng của thi sĩ Phạm Hầu trung thành chờ đợi bà. Bông hoa trắng ấy tươi mãi suốt năm tháng dọc theo cuộc đời bà một thương nhớ khôn nguôi với một chàng trai tài hoa đã vì bà mà sống hết sức đẹp.

Nhưng khi về Hà Nội, bà thay đổi ý định, bà biên thư cho tôi:

Hà Nội 24.11.92

Thân gửi anh Nhân

Tôi về Hà Nội được mười ngày, suy đi, nghĩ lại, cầm bút định viết lại những kỷ niệm của họa sĩ Phạm Hầu... như yêu cầu của anh, thú thật, tôi không sao viết nổi, mong anh vui lòng, và tôi đề nghị, anh nên lấy đoạn mà anh Lư tôi có ghi lại trong NỬA ĐÊM SỰC TỈNH. Chúc anh vui và sáng tác nhiều.

                                                            Tạm biệt

                                                           
Tôn Lệ Minh

TB. Anh Nhân,

Tôi hứa với anh là sẽ viết, nhưng tôi nghĩ rất kỹ là một mối tình rất đẹp và rất tinh khiết thiêng liêng, không nên kể lại, mà chỉ để riêng cho người đã vì mình mà hy sinh một tài năng.

                                    Chào anh
                                        
(Ký tên)

Tôi tôn trọng và kính trọng bà. Tôi tìm và trích phần Lưu Trọng Lư ghi có liên quan đến Phạm Hầu trong cuốn sách mà bà Tôn Lệ Minh hướng dẫn. Tôi thành thật cám ơn bà! Dù bức thư và lời tái bút rất ngắn, song với tôi, nó quý giá vô vàn, bởi nó như là quy luật vĩnh hằng mà tôi hằng tôn thờ. Người thiếu nữ đẹp và tài năng (người đàn bà sau tuổi thiếu nữ ấy) là cái qúy nhất trên đời này, bởi họ là nguồn sáng tạo cho mọi sáng tạo, là nguồn sống cho mọi nguồn sống, kể cả nguồn sáng tạo, nguồn sống, nguồn tưởng tượng cho các thế hệ kế tiếp...

Tôi càng quý bà hơn, khi bà đã ngoài 70, trong dịp về thăm quê Huế cuối năm 1998, bà có ra thăm, thắp hương mộ Phạm Hầu ở nghĩa địa gần chùa Vạn Phước. Bà nói với ông Đen người biết rõ lai lịch hầu hết các mộ chôn ở đây, khi ông đưa bà ra thăm mộ Phạm Hầu: "Tôi về lần nầy có nhiều việc làm trước khi tạm biệt Huế đi xa, trong đó có việc tôi sẽ xây mộ cho Phạm Hầu". Nhưng khi đến thăm, thấy mộ Phạm Hầu đã được xây, có bia và có khắc cả thơ trên bia, dù thơ khắc không đúng với thơ Hầu và ngày mất cũng không đúng. Bà nhắc lại: "Được thấy mộ Hầu đã được xây, tôi rất vui, yên tâm mà đi xa, không còn áy náy chi..."

Khi nghe ông Đen đọc hai câu thơ:

            Ngập ngừng ai vẫn qua êm nhẹ
            Một cái nhìn hương, chỉ thế thôi.

Tôi thật cảm động hỏi: "Hôm ấy bác có đọc hai câu thơ này cho bà Minh nghe không?". Ông khẽ gật đầu, và ông kể tiếp: Sau khi về Huế thăm quê, thăm mộ Hầu, bà Minh trở lại thành phố Hồ Chí Minh với các con, chừng đâu được 2 tháng, bà Tôn Lệ Minh, người thiếu nữ tuyệt vời xứ Huế đã làm say lòng chàng thi sĩ xứ Quảng Phạm Hầu xưa kia, không còn nữa bởi một tai nạn...

H.M.N
(134/04-00)



 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • TRẦN PHƯƠNG TRÀĐầu năm 1961, hai mươi bốn sinh viên khóa 3 Khoa Ngữ văn Đại học Tổng hợp Hà Nội chuẩn bị thi tốt nghiệp. Bắt đầu từ năm học này, sinh viên khoa ngữ văn phải làm luận án. Mỗi chúng tôi được giao làm một bản khóa luận về một vấn đề văn học, một tác giả hay một trào lưu văn học trong hoặc ngoài nước. Tôi chọn viết về Thanh Hải, Giang Nam, hai nhà thơ quen thuộc của miền Nam hồi ấy.

  • NGUYỄN THỤY KHATôi bắt đầu những dòng này về Thanh khó khăn như chính thời gian dằng dặc Thanh đã đi và sống để tìm đến những thời điểm bấm máy "độc nhất vô nhị", nhưng "khoảnh khắc vàng" mà đời người nghệ sĩ nhiếp ảnh không phải ai cũng có cơ may.

  • NGÔ MINHTrong đội ngũ các nhà thơ Việt hiện đại thế kỷ 20 đang sống ở Huế, có một nữ nhà thơ nổi tiếng thơ hay từ khi mới tuổi hai mươi, suốt mấy chục năm qua luôn được độc giả thơ cả nước ái mộ.

  • THANH THẢONgười dịch Marquez ấy chưa một lần gặp Marquez, dù anh đã từng sang tận xứ quê hương văn hào này.

  • SƠN TÙNGTôi đến sứ quán Việt Nam ở đợi vé máy bay về Bắc Kinh. Phu nhân đại biện lâm thời Tôn Quang Đẩu là bà Hải Ninh phụ trách lưu học sinh sinh viên Việt Nam tại Liên Xô, tôi là đại biểu sinh viên thuộc sự quản lý của bà khi lưu lại Mátxcơva. Cho nên được bà Hải Ninh giúp đỡ tôi như chị gái săn sóc em vậy.

  • VŨ HUẾGiải phóng đã tới năm 78, ba năm sau miền Nam nói chung và thành thị nói riêng, hàng hóa chẳng còn thứ gì “giá rẻ như bèo” (kể cả là nhà, đất). Huống gì tôi không phải hạng có tiền rủng rỉnh (ngoài lương), thành có muốn cái gì cũng khó.

  • PHONG LÊTết Dần năm 1998, vào tuổi 80, bác Kế yếu đi nhiều lắm. Sự thay đổi quá chóng khiến tôi bất ngờ.

  • TRẦN CÔNG TẤNCách nay vừa tròn 47 năm, Lê Minh Ngọc cùng chúng tôi ở chung đơn vị. Sau đó, tôi đi Mặt trận Lào. Minh Ngọc về làm hậu cần rồi đi Bắc Kinh học ngoại ngữ.

  • PHONG LÊTôi được một "cú phôn" mời dự cuộc gặp mặt của một nhóm anh em nhân ngày 20-11 và nhân 40 năm Ủy ban khoa học nhà nước.

  • TRẦN KIÊM ĐOÀNMùa Hè năm 2007, từ Huế chúng tôi chuẩn bị ra thăm Hà Nội lần đầu. Trên ga Huế, chờ chuyến Tàu Đỏ xuyên Việt buổi chiều, nghe một người bạn chưa bao giờ gặp là anh Văn Thành nói trong điện thoại: “Cậu hên quá! Hà Nội đang nắng gắt bỗng dưng hôm qua lại có gió mùa Đông Bắc. Bây giờ Hà Nội như mùa Thu”.

  • NGUYỄN HÀO HẢII. Người tình thứ ba của họa sĩ lớn nhất thế kỷVừa qua ở Paris đã tổ chức cuộc triển lãm bán đấu giá toàn bộ bộ sưu tập Picasso của Dora Maar gây ra một sự huyên náo trong đời sống nghệ thuật ở thành phố họa lệ này sau những tháng ngày im lìm buồn tẻ do ảnh hưởng của những cuộc khủng hoảng toàn cầu triền miên. Cuộc triển lãm này đã làm người ta nhớ lại người đàn bà thứ ba của hoạ sĩ lớn nhất thế kỷ.

  • Lập thân, lập nghiệp ở Pháp nhưng Tiến sĩ Thu Trang vẫn luôn luôn hướng về Tổ quốc. Hơn 10 năm nay bà dành nhiều thời gian, công sức nghiên cứu tiềm năng du lịch Việt Nam, viết sách về du lịch, tham gia giảng dạy ở nhiều lớp đào tạo cán bộ du lịch và ở khoa du lịch của một số trường đại học trong nước. Là một cộng tác viên thân thiết, tên tuổi bà đã thân thuộc với độc giả Tạp chí Sông Hương, thế nhưng ít người đọc được biết người trí thức Việt kiều yêu nước này từng là Hoa hậu Sài Gòn 1955.

  • VÕ MẠNH LẬPÔng Nguyễn Văn Thương xa quê hương làng Vân Thê, Hương Thủy TT.Huế từ hồi còn trẻ. Ông cũng như mọi con người khác, xa quê, thương cha nhớ mẹ. Xa quê là nhớ quê, đậm nét tình bờ dậu, gốc tre làng, hương hoa của đất phảng phất theo suốt chặng đường xa.

  • HOÀNG QUỐC HẢITình cờ và cũng là may mắn nữa, vào Sài Gòn lần này tôi được gặp bà góa phụ Vũ Hoàng Chương, tức bà Thục Oanh ở nhà ông Trần Mai Châu, nơi đường Tự Đức cũ. Nhà ở xế ngôi trường Trần Văn Ơn vài chục mét.

  • LTS: Nhà văn Nguyễn Đắc Xuân là một trong những người cầm bút từ Trường Sơn về đã lao vào việc nghiên cứu lịch sử văn hoá Huế và đã đạt được một số kết quả. Trong số những gì đã đạt được anh thú vị nhất là Chuyên đề Bác Hồ, thời niên thiếu ở núi Ngự sông Hương.

  • HOÀNG CẦMThư gửi người âm (nhớ thi sĩ Đặng Đình Hưng)

  • NGUYỄN KHẮC THẠCHCơn cuồng lũ đã chìm về thủy phủ hơn chục ngày rồi mà những nơi nó đi qua vẫn ngổn ngang, bơ phờ xác họa. Huế vốn là một thành phố sạch đẹp với sương khói mờ nhân ảnh, thế mà giờ đây lại phải thay vào đó bằng rác rưởi, bụi bặm. Khắp phố phường ai nấy đều khẩn trương thu dọn, xử lý nhưng sức người không thể làm kịp cái khối lượng khổng lồ hậu quả thiên tai để lại.

  • HOÀNG PHƯỚCTrận lũ lịch sử đầu tháng 11 vừa qua, Thừa Thiên Huế là tỉnh bị thiệt hại rất nặng cả về người và của cải. Anh em Văn nghệ sĩ may mắn không ai mất mạng, nhưng cũng đã có trên 300 người nhà bị ngập nước, bị sập, bị tốc mái... Một số lớn những kinh sách, thư tịch, sách cổ, tranh ảnh nghệ thuật, hoành phi đối liễn, từ điển các loại, đồ sứ men lam, đàn dương cầm, nhạc cụ dân tộc, phim, máy ảnh, máy ghi hình, bản thảo, tài liệu gốc có giá trị văn hóa lịch sử, hư hỏng ẩm ướt, hoặc bị bùn đất vùi lấp, bị trôi, thiệt hại không thể tính được.

  • HOÀNG MINH TƯỜNGĐi Bình Trị Thiên hè này, tôi có hạnh phúc được hầu chuyện quá nhiều văn nhân nổi tiếng.Nhà văn Nguyễn Quang Hà, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Sông Hương, ngay khi vừa đi phá Tam Giang tìm bối cảnh cho bộ phim truyền hình nhiều tập, về đến thành phố, đã tìm đến khách sạn, giao cho hai bố con tôi chiếc honda 86 và hai mũ bảo hiểm. Xăng đầy bình rồi. Cứ thế mà đi. Ông cười hiền từ chỉ hướng cho hai bố con lên đàn Nam Giao và khu đền thờ Huyền Trân Công Chúa vừa mới khánh thành.

  • TÔ HOÀNGBạn chắc không thể không biết đến đến hai tên tuổi này: Brigitte Bardot và Francoise Sagan. Vẫn mãi còn đó những hình tượng khó quên mà Brigitte Bardot dành cho màn ảnh, những trang sách khó quên mà Francoise Sagan dành cho văn học. Hai người sinh ra cùng thời, nhưng với tháng Chín năm 2004 này nếu chúng ta chúc mừng Brigitte tròn 70 tuổi, thì lại đau đớn, nuối tiếc vĩnh biệt Francoise Sagan ra đi ở tuổi 69...