Ngày 23 tháng 5 Âm lịch hàng năm là ngày cúng âm hồn của người dân thành Huế. Việc tổ chức cúng âm hồn có liên quan đến sự kiện kinh đô thất thủ năm 1885.
Toàn cảnh đại lễ xá tội vong linh tại miếu Âm hồn ở ngã ba Mai Thúc Loan - Lê Thánh Tôn
Cách đây tròn 130 năm, 23/5 Ất Dậu, một đợt chết chóc đẫm máu chưa từng có đã xảy ra tại Huế. Hàng nghìn người dân và binh lính triều đình đã ngã xuống vì bị trúng đạn của Pháp, hay một số do chen lấn, giẫm đạp lên nhau khi cố vượt ra khỏi kinh thành. Từ đó, ngày 23/5 Âm lịch trở thành ngày “giỗ chung” của người dân xứ Huế. Họ cúng cho những người xấu số đã tử nạn: Những quân sĩ, quan lại, dân chúng trong đêm rạng sáng 23/5 Ất Dậu.
Hôm 23/5 (Âm lịch), khắp các ngã ba và ngã tư phố Huế, người dân đều bày biện mâm cúng Âm hồn nhằm tưởng nhớ đến những người đã ngã xuống trong sự kiện thất thủ kinh đô năm 1885.
Mâm cúng lễ được bày biện giữa trời, thường là trước cổng hoặc giữa sân nhà. Với hai bàn thượng và hạ. Đồ cúng thường không thể thiếu: hương đèn, cau trầu, rượu trắng, cháo trắng, các loại hoa quả, hạt nổ, gạo, muối, các loại giấy cúng, con gà trống luộc và xôi, chè, khoai sắn…
Bên cạnh nhiều nhà dân, các nhóm dân cư sống gần các miếu cũng bày biện mâm cúng, tổ chức cúng tế tại đàn trong ngày 23/5 này. Tại miếu Âm hồn ở ngã ba Mai Thúc Loan- Lê Thánh Tôn, phổ Vĩnh Nghĩa (nhóm dân cư sống gần miếu Âm hồn) tổ chức “Đại lễ cầu nguyện Âm siêu dương thái trai đàn chẩn tế” để cầu nguyện quốc thái dân an, Âm siêu dương thái, ghi nhớ công ơn của các bậc tiền nhân hi sinh vì vận nước.
Bác Phan Méo (ngụ tại Lê Thánh Tôn) cho biết: Cứ 5 năm lại tổ chức Chai Đàn một lần, mời thầy về làm lễ cầu cho vong linh được siêu thoát.
Mâm cúng lễ âm hồn được bày biện với những đồ cúng không thể thiếu: hương đèn, cau trầu, rượu trắng, cháo trắng, các loại hoa quả, hạt nổ, gạo, muối, các loại giấy cúng, xôi, chè, khoai sắn…
Đặc biệt trong ngày cúng âm hồn này, người dân luôn chuẩn bị sẵn một vài thanh củi để đốt sau khi làm lễ xong. Được biết, việc châm lửa đốt củi này tái hiện lại lịch sử người dân đốt đuốc để soi đường trong lúc chạy ra khỏi thành trong đêm 23/5 Ất Dậu.
Ở Huế, có khá nhiều miếu âm hồn được lập nên bởi những người con ở đất Thần kinh. Nhỏ thì các am thờ cô hồn, lớn hơn thì các miếu của cả làng xóm lập nên. Một số nơi người dân làm lễ cầu nguyện trong ngày 23/5 này như miếu Âm hồn của phường Thuận Lộc cạnh giao lộ ngã tư đường Mai Thúc Loan và Lê Thánh Tôn, miếu ở phường An Hòa cạnh khu đất xưa từng là nơi hành quyết bêu đầu các anh hùng chống lại triều đình, các khu lăng mộ tập thể ở đường Nguyễn Khoa Chiêm, nghĩa trang 12 vòng mộ tập thể tại Cồn mồ Trà Am nối dài thành phố Huế…
Người dân kính cẩn cầu nguyện cho các vong linh đã mất trong ngày lễ Âm hồn
Nhà nghiên cứu Huế, Phan Thuận An nhận xét: “Lễ cúng âm hồn là một cuộc tưởng niệm tập thể của cộng đồng dân chúng ở Huế. Nó ghi lại một sự kiện bi hùng đã xảy ra trên đất Cố đô trong ngày 23/5 Ất Dậu. Hàng ngàn người chết trong biến cố đau thương này. Vì vậy, từ 1885 đến nay, dân Huế ở khắp hang cùng ngõ hẻm, làng xóm, phố phường nào đến ngày 23/5 đều tổ chức cúng âm hồn, cúng những vong linh không biết tên biết tuổi để tưởng nhớ đến công lao của họ đã có công chống thực dân để giành lại độc lập tự chủ cho nước nhà”.
Trải qua bao năm tháng thăng trầm của lịch sử, người Huế vẫn không thể nào quên được biến cố lịch sử đầy đau thương năm Ất Dậu đó. Tập tục cúng âm hồn trở thành một nét đặc trưng quần tụ trong bản sắc văn hóa của chốn Thần kinh. Cuốn tiểu thuyết lịch sử của nhà văn Thái Vũ nhấn mạnh: “Nhớ lấy, hãy nhớ lấy ngày hai mươi ba tháng Năm này là ngày mất nước, ngày tủi nhục, ngày chít khăn tang”.
Theo Thanh Nhàn (Thể thao & Văn hóa)
Chiều 29/12, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tổ chức chương trình tôn vinh văn nghệ sĩ và trao tặng thưởng tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật xuất sắc năm 2022.
Sáng 28/12, Thư viện Tổng hợp tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức chương trình Triển lãm sơ kết 02 năm sưu tầm, số hóa, bảo quản, phục hồi và phát huy giá trị tư liệu Hán – Nôm.
Sáng ngày 23/12, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ Khởi công Dự án đường Nguyễn Hoàng và Cầu vượt qua sông Hương, thành phố Huế.
Sáng ngày 21/12, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức tổng kết cuộc thi viết “Thừa Thiên Huế trong tôi” dành cho học sinh trung học Thừa Thiên Huế.
Sáng ngày 20/12, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đã tổ chức lễ Khai trương Hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR tại Quần thể Di tích Cố đô Huế.
Chiều 18/12, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tổ chức tổng kết cuộc thi sáng tác ca khúc mới với chủ đề “Tôi yêu Huế” năm 2022.
Sáng 18/12, tại Khu tưởng niệm Anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ (phường An Tây, TP Huế) đã diễn ra lễ dâng hương và kỷ niệm 234 năm Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế và xuất binh đại phá quân Thanh.
Chiều 09/12, Liên hiệp các Hội VHNT TT Huế, Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại TT Huế, Hội Mỹ thuật TT Huế, trường Đại học Nghệ thuật – Đại học Huế tổ chức Triển lãm kỷ niệm Ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam.
Chiều ngày 9/12/2022, tại Bảo tàng Mỹ thuật Huế (Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị) - số 17 Lê Lợi, thành phố Huế, Gia đình Đại tá Hà Văn Lâu phối hợp với Bảo tàng Mỹ thuật Huế tổ chức Lễ khai mạc Triển lãm hình ảnh tư liệu và giới thiệu tập sách về cuộc đời và sự nghiệp của “Nhà ngoại giao - Đại tá Hà Văn Lâu: Hồi ức cách mạng trong kỷ niệm”. Hoạt động diễn ra nhân kỷ niệm 104 năm Ngày sinh của Nhà Ngoại giao - Đại tá Hà Văn Lâu (9/12/1918 - 9/12/2022).
Ngày 6/12, Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Hội thảo khoa học: “Văn hóa Champa trên đất Thừa Thiên Huế”. Tham dự có đồng chí Nguyễn Thanh Bình – UVTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế.
Chiều ngày 30/11, Đồng chí Nguyễn Thị Ái Vân, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh đã chủ trì cuộc họp báo thông báo về kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh khóa VIII, nhiệm kỳ 2021 - 2026.
Trung tâm Festival Huế vừa tổ chức cuộc thi ảnh, video “Dấu ấn Festival Huế 2022” nhằm tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đẹp, khoảnh khắc ấn tượng của các lễ hội xuyên suốt Festival Huế bốn mùa 2022 đến với du khách, bạn bè trong nước và quốc tế.
Tối 25/11, tại Ngọ Môn Huế đã diễn ra chương trình nghệ thuật “Vũ khúc giao hòa”. Chương trình do Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Cung đình Huế phối hợp với Hiệp hội Múa Gyeonggi Hàn Quốc thực hiện.
Ngày 24/11/2022, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã có thông báo kết quả tuyển dụng viên chức vào làm việc tại Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế năm 2022.
Sáng ngày 14/11, Hội Nghiên cứu và phát triển di sản văn hóa Huế đã tổ chức kỷ niệm hai năm hoạt động của Hội. Tham dự có Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy Phan Ngọc Thọ cùng đông đảo văn nghệ sĩ, trí thức Huế.
Chiều 23/11, tại Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao TP. Huế (25 Lê Lợi, TP. Huế), Hội nghiên cứu và phát triển di sản văn hóa Huế đã tổ chức trưng bày, lấy ý kiến các phác thảo tượng về nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Chiều 23/11, tại Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao (TP Huế) đã diễn ra triển lãm chuyên đề “Một số lễ hội dân gian Thừa Thiên Huế”. Hoạt động nhằm kỉ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2022). Đến dự có ông Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy.
Nhân dịp kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2022), chiều ngày 23/11, Bảo tàng Mỹ thuật Huế phối hợp với Trường Đại học Nghệ thuật Huế đã triển lãm mỹ thuật chủ đề “Làng cổ Phước tích qua góc nhìn của Mỹ thuật tạo hình”.