Ngày 23 tháng 5 Âm lịch hàng năm là ngày cúng âm hồn của người dân thành Huế. Việc tổ chức cúng âm hồn có liên quan đến sự kiện kinh đô thất thủ năm 1885.
Toàn cảnh đại lễ xá tội vong linh tại miếu Âm hồn ở ngã ba Mai Thúc Loan - Lê Thánh Tôn
Cách đây tròn 130 năm, 23/5 Ất Dậu, một đợt chết chóc đẫm máu chưa từng có đã xảy ra tại Huế. Hàng nghìn người dân và binh lính triều đình đã ngã xuống vì bị trúng đạn của Pháp, hay một số do chen lấn, giẫm đạp lên nhau khi cố vượt ra khỏi kinh thành. Từ đó, ngày 23/5 Âm lịch trở thành ngày “giỗ chung” của người dân xứ Huế. Họ cúng cho những người xấu số đã tử nạn: Những quân sĩ, quan lại, dân chúng trong đêm rạng sáng 23/5 Ất Dậu.
Hôm 23/5 (Âm lịch), khắp các ngã ba và ngã tư phố Huế, người dân đều bày biện mâm cúng Âm hồn nhằm tưởng nhớ đến những người đã ngã xuống trong sự kiện thất thủ kinh đô năm 1885.
Mâm cúng lễ được bày biện giữa trời, thường là trước cổng hoặc giữa sân nhà. Với hai bàn thượng và hạ. Đồ cúng thường không thể thiếu: hương đèn, cau trầu, rượu trắng, cháo trắng, các loại hoa quả, hạt nổ, gạo, muối, các loại giấy cúng, con gà trống luộc và xôi, chè, khoai sắn…
Bên cạnh nhiều nhà dân, các nhóm dân cư sống gần các miếu cũng bày biện mâm cúng, tổ chức cúng tế tại đàn trong ngày 23/5 này. Tại miếu Âm hồn ở ngã ba Mai Thúc Loan- Lê Thánh Tôn, phổ Vĩnh Nghĩa (nhóm dân cư sống gần miếu Âm hồn) tổ chức “Đại lễ cầu nguyện Âm siêu dương thái trai đàn chẩn tế” để cầu nguyện quốc thái dân an, Âm siêu dương thái, ghi nhớ công ơn của các bậc tiền nhân hi sinh vì vận nước.
Bác Phan Méo (ngụ tại Lê Thánh Tôn) cho biết: Cứ 5 năm lại tổ chức Chai Đàn một lần, mời thầy về làm lễ cầu cho vong linh được siêu thoát.
Mâm cúng lễ âm hồn được bày biện với những đồ cúng không thể thiếu: hương đèn, cau trầu, rượu trắng, cháo trắng, các loại hoa quả, hạt nổ, gạo, muối, các loại giấy cúng, xôi, chè, khoai sắn…
Đặc biệt trong ngày cúng âm hồn này, người dân luôn chuẩn bị sẵn một vài thanh củi để đốt sau khi làm lễ xong. Được biết, việc châm lửa đốt củi này tái hiện lại lịch sử người dân đốt đuốc để soi đường trong lúc chạy ra khỏi thành trong đêm 23/5 Ất Dậu.
Ở Huế, có khá nhiều miếu âm hồn được lập nên bởi những người con ở đất Thần kinh. Nhỏ thì các am thờ cô hồn, lớn hơn thì các miếu của cả làng xóm lập nên. Một số nơi người dân làm lễ cầu nguyện trong ngày 23/5 này như miếu Âm hồn của phường Thuận Lộc cạnh giao lộ ngã tư đường Mai Thúc Loan và Lê Thánh Tôn, miếu ở phường An Hòa cạnh khu đất xưa từng là nơi hành quyết bêu đầu các anh hùng chống lại triều đình, các khu lăng mộ tập thể ở đường Nguyễn Khoa Chiêm, nghĩa trang 12 vòng mộ tập thể tại Cồn mồ Trà Am nối dài thành phố Huế…
Người dân kính cẩn cầu nguyện cho các vong linh đã mất trong ngày lễ Âm hồn
Nhà nghiên cứu Huế, Phan Thuận An nhận xét: “Lễ cúng âm hồn là một cuộc tưởng niệm tập thể của cộng đồng dân chúng ở Huế. Nó ghi lại một sự kiện bi hùng đã xảy ra trên đất Cố đô trong ngày 23/5 Ất Dậu. Hàng ngàn người chết trong biến cố đau thương này. Vì vậy, từ 1885 đến nay, dân Huế ở khắp hang cùng ngõ hẻm, làng xóm, phố phường nào đến ngày 23/5 đều tổ chức cúng âm hồn, cúng những vong linh không biết tên biết tuổi để tưởng nhớ đến công lao của họ đã có công chống thực dân để giành lại độc lập tự chủ cho nước nhà”.
Trải qua bao năm tháng thăng trầm của lịch sử, người Huế vẫn không thể nào quên được biến cố lịch sử đầy đau thương năm Ất Dậu đó. Tập tục cúng âm hồn trở thành một nét đặc trưng quần tụ trong bản sắc văn hóa của chốn Thần kinh. Cuốn tiểu thuyết lịch sử của nhà văn Thái Vũ nhấn mạnh: “Nhớ lấy, hãy nhớ lấy ngày hai mươi ba tháng Năm này là ngày mất nước, ngày tủi nhục, ngày chít khăn tang”.
Theo Thanh Nhàn (Thể thao & Văn hóa)
Sáng 14/4, UBND thành phố Huế tổ chức họp báo Festival Nghề truyền thống Huế 2023.
Chiều ngày 13/4, Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp cùng Công ty Cổ phần Truyền thông Hexa Media tổ chức khai mạc Lễ hội Khinh khí cầu quốc tế với chủ đề “Huế - Nét đẹp Cố đô”.
Sáng 11/4, tại Hà Nội, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) công bố Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI năm 2022. Thừa Thiên Huế đứng thứ 6 trong bảng xếp hạng PCI năm 2022 (tăng 02 bậc so với 2021).
Ban tổ chức Festival Nghề truyền thống Huế 2023 vừa thông tin về kế hoạch tổ chức chương trình “Tri ân dòng Hương” tại Festival nghề truyền thống Huế 2023. Đây là lần đầu tiên Chương trình được tổ chức nhằm tri ân, bày tỏ sự cảm kích với dòng sông Hương với bề dày lịch sử đã ban mùa màng hoa trái và trầm tích văn hóa xứ sở.
Lễ hội Khinh khí cầu quốc tế Huế 2023 có chủ đề “Nét đẹp Cố đô” sẽ được tổ chức từ 12 - 20/4. Lễ hội do Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Công ty Hexa tổ chức.
Sáng 8/4, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật phối hợp với UBND xã Phong Bình – Phong Điền đã tổ chức khai mạc trại sáng tác văn học nghệ thuật “Phong Bình – miền quê yêu dấu”.
Chiều ngày 7.4, Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức vinh danh “Công dân tiêu biểu tỉnh Thừa Thiên Huế” giai đoạn 2020-2022; Lễ trao tặng, truy tặng các hình thức khen thưởng cấp Nhà nước cho các tập thể, cá nhân xuất sắc.
Chiều ngày 01/04, tại Nhà Kèn Huế (Công viên 3-2), Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế phối hợp với Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh TT Huế và Dàn nhạc kèn Huế tổ chức chương trình ca nhạc “Nhớ Trịnh Công Sơn” nhân kỉ niệm 22 năm ngày mất nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (01/04/2001- 01/04/2023).
Sáng 27/3, vườn Thiệu Phương – Đại Nội Huế, Trung tâm BTDT Cố đô Huế tổ chức triển lãm thơ thiền Việt Nam qua thư pháp chữ Hán. Tham dự triển lãm có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ Phan Ngọc Thọ.
Chiều 25/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và đoàn công tác làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế về tình hình phát triển kinh tế - xã hội và giải quyết các đề xuất, kiến nghị để tỉnh phát triển nhanh, bền vững. Dự buổi làm việc còn có Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn; lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương. Về phía tỉnh Thừa Thiên Huế có UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Lê Trường Lưu; Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Ngọc Thọ; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương; các UVTV Tỉnh ủy và lãnh đạo các sở, ngành liên quan.
Tối 26/3, UBND TP. Huế tổ chức lễ khai trương Phố đi bộ Hai Bà Trưng, đường Hai Bà Trưng, phường Vĩnh Ninh, TP. Huế. Tham dự có Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phan Quý Phương; lãnh đạo tỉnh, TP. Huế và các sở, ban ngành cùng với người dân và du khách.
Sáng 25/3 tại Trung tâm Văn hoá Phật giáo Liễu Quán đã diễn ra buổi khai mạc “ Tuần lễ thơ thiền Việt Nam năm 2023”. Sự kiện do Trung tâm Văn hoá Phật giáo Liễu Quán, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và nhóm nghiên cứu văn hoá Tâm Việt phối hợp tổ chức.
Sáng 25/3, Hội Nhà báo tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Đại hội lần thứ VII, nhiệm kỳ 2022 - 2025. Đến dự Đại hội có ông Nguyễn Đức Lợi - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, ông Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, ông Nguyễn Quang Tuấn - Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh.
Ngày 25/3, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế - tỉnh Thừa Thiên Huế đã có thông báo về việc miễn phí tham quan các điểm di tích thuộc Quần thể Di tích Cố đô Huế vào ngày 26/3.
Sáng 25/3, Sở VH&TT, Bảo tàng Lịch sử tổ chức Lễ khởi công công trình bảo tồn, tu bổ di tích Ưng Bình tại Châu Hương Viên – Thành phố Huế.
Sáng 25/3/2023, trên khu vực sông Hương và sông Đông Ba (công viên Trịnh Công Sơn, phường Gia Hội), UBND thành phố Huế tổ chức khai mạc Giải Đua ghe truyền thống thành phố Huế lần thứ II – năm 2023.
Chiều 24/3, tại phòng triển lãm Trường đại học Nghệ thuật Huế, Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Thừa Thiên Huế và Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế khai mạc triển lãm mỹ thuật trẻ lần thứ VI.
Sáng ngày ngày 23/3, Tại Bảo tàng Mỹ thuật Huế (Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị đã diễn ra buổi khai mạc triển lãm mỹ thuật với chủ đề “ Đồng vọng” của họa sĩ Lê Văn Nhường.