Interstellar: Một vũ trụ thực nhất và đẹp nhất
Interstellar, bộ phim khoa học giả tưởng vừa ra mắt tháng 11 vừa qua của đạo diễn Christopher Nolan về hành trình tìm kiếm một trái đất khác - một ngôi nhà mới cho loài người, đã khiến khán giả trầm trồ, kinh ngạc và cảm động bởi nhiều yếu tố khác nhau: kỹ xảo điện ảnh đỉnh cao, cốt truyện đầy tính khoa học hấp dẫn, thông điệp đáng suy ngẫm về tình yêu và mối quan hệ của con người với Trái đất. Nhưng có lẽ ấn tượng mê hoặc nhất về bộ phim là hình ảnh hố đen (black-hole) và lỗ sâu (worm-hole) giữa vũ trụ mà đoàn làm phim đã mô phỏng - một kết quả tuyệt vời của sự cộng tác giữa khoa học và nghệ thuật.
Bộ phim là kết quả một năm làm việc của một đội ngũ 30 người và hàng nghìn máy tính.
Interstellar kể câu chuyện về thế giới không tưởng trong tương lai gần, khi Trái đất dần trở thành nơi không thể trú ngụ được nữa: khí hậu khô hạn, bụi mịt mù khắp nơi, thực phẩm khan hiếm vì hầu như không gì có thể sinh sôi trong điều kiện như vậy. Loài người đang bên bờ vực diệt vong, và hi vọng duy nhất là tìm được nơi ở mới, một hành tinh giống Trái đất của chúng ta nhất. Một cựu phi hành gia (do McConaughey thủ vai) được giao nhiệm vụ bay vào vũ trụ để tìm kiếm một hành tinh trong một thiên hà khác, nơi con người có thể bắt đầu lại từ đầu.
Tuy đây không phải là bộ phim đầu tiên đưa khán giả ra ngoài vũ trụ nhưng với Interstellar, lần đầu tiên khán giả được chiêm ngưỡng một mô phỏng hố đen và lỗ sâu huyền bí với tính chính xác chưa từng có. Bữa tiệc cho mắt người xem này là kết quả một năm làm việc của một đội ngũ 30 người và hàng nghìn máy tính. Cùng với một dàn ngôi sao Hollywood- Matthew McConaughey, Anne Hathaway, Jessica Chastain, Bill Irwin- thì mô phỏng hố đen và lỗ sâu cũng đóng một vai trung tâm trong Interstellar.
Đứng đằng sau tính chính xác khoa học của Interstellar chính là nhà vật lý thiên văn nổi tiếng của Viện Công nghệ California (Caltech) - Kip Thorne. Là một chuyên gia về thuyết tương đối và lực hấp dẫn của Einstein, Thorne đã dùng những tính toán, nghiên cứu, cũng như sự say sưa dễ lan truyền của mình để dẫn dắt quá trình tạo nên kỹ xảo điện ảnh hố đen và lỗ sâu kỳ vĩ này.
Thorne không chỉ là một nhà vật lý lý thuyết tên tuổi trong giới của mình, ông còn được biết đến bởi niềm mê say giải thích những ý tưởng phức tạp của thuyết tương đối cho công chúng - những người hoàn toàn “ngoại đạo”. Từ lâu, ông và nhà sản xuất phim Lynda Obst đã có ý tưởng làm một bộ phim xoay quanh sự huyền bí của hố đen và lỗ sâu.
| Khoa học giả tưởng luôn muốn tô điểm thêm mọi thứ, như thể vũ trụ tự nhiên của chúng ta không đủ đẹp vậy. Nhưng những gì đội ngũ kỹ xảo thu được từ phần mềm tự tạo của họ thực sự tuyệt đẹp mà hoàn toàn không thêm thắt những yếu tố phi thực tế. |
Sau khi Steven Spielberg rút khỏi dự án Interstellar, Christopher Nolan, đạo diễn nổi tiếng với những bộ phim thử thách trí óc người xem như Memento và Inception, đã nhận ngay vai trò đạo diễn cho bộ phim mà em trai mình - Jonathan “Jonah” Nolan viết kịch bản.
Với Kip Thorne là nhà cố vấn khoa học và điều hành sản xuất và Christopher Nolan là đạo diễn, bộ phim có được sự kết hợp hoàn hảo: Thorne đảm bảo tính xác thực, còn Nolan đảm bảo tính nghệ thuật. Vũ trụ hiện ra trong bộ phim như một tác phẩm nghệ thuật của khoa học.
Thorne và anh em nhà Nolan đã cùng nhau đào sâu nghiên cứu những ý tưởng vật lý như không-thời gian bị uốn cong, những hố trong kết cấu của vũ trụ, trọng lực bẻ cong ánh sáng như thế nào v.v. Thorne nói rằng, tuy bộ phim là một câu chuyện của anh em nhà Nolan, nhưng nó cũng là một bộ phim mà nền tảng khoa học được lồng ghép vào kết cấu câu chuyện ngay từ khi mới hình thành, bởi vậy cũng là một công trình khoa học.
Lỗ sâu
Nút thắt của hành trình đi tìm một hành tinh mới cho loài người trong Interstellar nằm ở một thực tế là các thiên hà nằm quá rải rác trong vũ trụ, và các vì sao khác ở quá xa chúng ta. Để đến được ngôi sao gần nhất cũng sẽ mất hàng thập kỷ du hành với tốc độ mà đến bây giờ con người vẫn đạt đến.
Khó khăn này chỉ có thể được giải quyết bởi khái niệm lỗ sâu - khái niệm được giải thích một cách rất dễ hiểu qua một đoạn hội thoại trong phim chỉ với một tờ giấy gập đôi và một chiếc bút chì. Lỗ sâu là lối đi tắt qua một khoảng không gian cong, giống như một con sâu đục lỗ để đi từ đầu này đến đầu kia thay vì phải đi vòng trên bề mặt một quả táo.
Nhưng lỗ sâu kết nối hai điểm rất xa nhau trong vũ trụ thông qua những chiều vượt ngoài bốn chiều của thực tế (không gian ba chiều và thời gian) mà chúng ta có thể nhận thức. Vậy thử thách đặt ra cho các nhà làm phim là làm sao để thể hiện khái niệm này trên màn ảnh.
Để tạo ra được một mô phỏng mang tính thực tế cao cho khái niệm phức tạp này, Nolan đã phải trông cậy vào đội ngũ kỹ xảo của Paul Franklin. Franklin, một nhà kỹ xảo dày dặn kinh nghiệm, hiểu rằng máy tính có thể tạo ra mọi thứ, nhưng đó cũng chính là cái bẫy phá vỡ các qui luật của thực tế mà các nhà làm phim dễ sa phải. Bởi vậy mà ông đã nhờ Thorne tính toán những phương trình để chi phối phần mềm hiệu ứng của họ giống như cách mà các nguyên lý vật lý chi phối thế giới thực.
Thorne gửi cho Franklin những giải thích về lỗ sâu dài hàng trang, chứa đầy các phương trình và trích dẫn nghiên cứu, gần như một bài báo khoa học vậy. Đội ngũ của Franklin từ đó viết một phần mềm dựa vào những phương trình của Thorne, và phần mềm đó đã tạo ra một mô hình lỗ sâu đẹp kinh ngạc. Nó trông như một quả cầu pha lê phản chiếu hình ảnh vũ trụ, một lỗ cầu trong không-thời gian. Franklin nói: “Khoa học giả tưởng luôn muốn tô điểm thêm mọi thứ, như thể vũ trụ tự nhiên của chúng ta không đủ đẹp vậy.” Nhưng những gì đội ngũ kỹ xảo thu được từ phần mềm tự tạo của họ thực sự tuyệt đẹp mà hoàn toàn không thêm thắt những yếu tố phi thực tế.
Hố đen gần với thực tế nhất
Thành công với lỗ sâu đã thôi thúc đội ngũ kỹ xảo thử dùng phương pháp tương tự để tạo ra hố đen.
Không ai biết chính xác một hố đen sẽ trông như thế nào. Đoàn làm phim đã rất quyết tâm thể hiện ý tưởng hố đen có hình cầu, nhưng họ cũng biết rằng nếu sử dụng kỹ xảo thông thường như các nhà làm phim trước đây thì sẽ chỉ cho ra hình ảnh hố đen trông như một cái đĩa. Những gì chúng ta có thể thực sự nhìn thấy ở hố đen là những ánh sáng từ các ngôi sao mà nó hút vào quanh rìa.
| Thorne nhận ra rằng, không chỉ khán giả thu được những khái niệm khoa học thực tế và chính xác từ bộ phim, mà ngay bản thân ông cũng thu được những khám phá khoa học từ quá trình làm phim - đây là điều mà Thorne không thể ngờ tới. |
Đội ngũ kỹ xảo đã tiến hành nghiên cứu và thử nghiệm phần mềm được xây dựng từ những tính toán của Thorne và cho ra một kết quả hình ảnh mà ngay chính Thorne cũng không ngờ tới. Một hố đen khổng lồ thăm thẳm quay tròn với tốc độ tương đương 99.8% vận tốc ánh sáng, kéo theo nó những mẩu vũ trụ vào bên trong. Accretion disc - tạm dịch là “đĩa bồi đắp” - của hố đen chứa các loại khí, bụi, và các vật chất bị hố đen kéo theo và có nhiệt độ tương tự bề mặt Mặt trời của chúng ta. Ánh sáng từ đĩa bồi đắp này tạo ra một vầng sáng quay quanh xoáy cầu hố đen trông như uốn quanh trên đầu, dưới đáy và đằng trước cùng một lúc. Đoàn làm phim tin rằng, với xuất phát điểm là những phương trình từ lý thuyết của Einstein, diện mạo hố đen này sẽ là mô phỏng phức tạp và chính xác nhất từ trước đến nay.
Thorne nhận ra rằng, không chỉ khán giả thu được những khái niệm khoa học thực tế và chính xác từ bộ phim, mà ngay bản thân ông cũng thu được những khám phá khoa học từ quá trình làm phim - đây là điều mà Thorne không thể ngờ tới. Ông dự định sẽ công bố ít nhất hai bài báo về những khám phá từ dữ liệu về hiệu ứng hình ảnh của bộ phim.
Như vậy sự cộng tác giữa khoa học và nghệ thuật đã thành công ngoài sức tưởng tượng trong Interstellar: Nolan có được những hình ảnh tuyệt đẹp làm rung động khán giả, còn Thorne không chỉ phổ biến được rộng rãi hơn những kiến thức khoa học phức tạp cho công chúng mà còn khám phá được những hiểu biết mới về vũ trụ.
Nguồn: Khánh Minh - Tia Sáng
--------------------
Nguồn tham khảo:
http://www.wired.com/2014/10/astrophysics-interstellar-black-hole/
http://www.npr.org/blogs/13.7/2014/11/13/363444786/the-science-of-interstellar
http://www.space.com/27692-science-of-interstellar-infographic.html
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
TRẦN THÙY MAI.Năm giờ sáng, máy bay chở chúng tôi đáp xuống sân bay Incheon. Giọng nói ngọt ngào của nữ tiếp viên vang lên với lời cảm ơn và câu chào tạm biệt, sau khi báo một thông tin làm chúng tôi ớn lạnh: Nhiệt độ bên ngoài là 4 độ C...
-
ĐẶNG NHẬT MINHLà một thương cảng của Nhật Bản, nhưng Fukuoka lại được nhiều người biết đến như một thành phố của nhiều hoạt động văn hoá mang tầm quốc tế. Tôi có duyên nợ với thành phố này từ năm 1991 khi được mời tham dự Liên hoan phim quốc tế Fukuoka lần thứ nhất với bộ phim Bao giờ cho đến tháng 10.
-
PHẠM XUÂN PHỤNGChữ tea trong tiếng Anh là do dùng mẫu tự La -tinh để ký âm chữ trà (âm Hán Việt) mà người Trung Hoa nói rất rõ là chè. Lâu nay cứ tưởng chè là tiếng thuần Việt hoặc là biến âm của trà, hóa ra chè lại là từ gốc của trà. Mẹ mà nhầm là con, vui thật.
-
BÙI NGỌC TẤNLần đầu tiên đặt chân tới Châu Âu, có biết bao nhiêu ấn tượng. Ấn tượng về những nét mặt người, về những dáng người đi, về bầu trời không vẩn bụi trong veo, về những xa lộ, về những chiếc xe phóng với tốc độ 140 kilômét không một tiếng còi, nối nhau trên các con đường tám đến mười làn xe chạy không còn biên giới cách ngăn...
-
NGUYỄN VĂN DŨNGCó người nói Praha đẹp hơn Paris . Tôi không tin. Nhưng bây giờ thì tôi thấy nhận xét ấy không phải không có căn cứ. Praha là thành phố cổ kính nguyên vẹn nhất châu Âu, là “thành phố của trăm tháp vàng”, là “bài thơ bằng đá”, là khúc hát đắm say, là cốc rượu nồng nàn, là bức tranh tuyệt mĩ, là mảnh thời gian còn sót lại... Năm 1992, Praha được công nhận là di sản văn hoá thế giới.
-
PHẠM THỊ CÚCCó người nghĩ rằng, ở các nước giàu, thì ít người thất nghiệp. Không đâu, ở Pháp, người thất nghiệp cũng khá nhiều, mà đâu phải vì không có bằng cấp mà thất nghiệp, đa số họ đều có bằng kĩ sư, cử nhân, cả thạc sĩ hẳn hoi.
-
NGUYỄN VĂN DŨNGAmazon là tên khu rừng lớn nhất thế giới. Amazon cũng là tên con sông, theo khảo sát mới đây, là con sông dài nhất thế giới. Amazonas, quê hương của hai Amazon kia, là bang rộng nhất trong 26 tiểu bang của Brasil - rộng hơn cả diện tích của nước Anh, Đức, Pháp, Ý cộng lại. Còn Manaus, là kinh đô của Amazonas miên man núi rộng sông dài.
-
NGUYỄN VĂN DŨNG Tôi thật sự xúc động khi đứng trước ngôi mộ của Lý Tiểu Long. Trước đây tôi hình dung nơi an nghỉ cuối cùng của anh phải là một ngôi đền cực kỳ tráng lệ cho xứng với tên tuổi lẫy lừng của anh. Sau khi anh mất, một tờ báo ở Sài Gòn hồi đó viết đại loại trong thế kỷ XX, anh là một trong ba nhân vật nổi tiếng nhất châu Á.
-
NGUYỄN VĂN DŨNGVới Phật giáo, Linh Thứu là ngọn núi thiêng. Sau khi thành đạo, một thời gian dài Linh Thứu là trú xứ của đức Phật và các đệ tử của Ngài. Tại đây Ngài đã giảng kinh Pháp Hoa và nhiều bộ kinh quan trọng khác. Linh Thứu còn là nơi khởi phát dòng Thiền Ấn Độ để rồi từ đây hạt giống Thiền được gieo trồng khắp nơi trên trái đất.
-
PHẠM PHÚ PHONGTrong lịch sử đất nứơc Trung Hoa có sáu nơi được chọn làm thủ đô, theo thứ tự Lạc Dương, Tây An, Nam Kinh, Khai Phong, Hàng Châu và Bắc Kinh là thủ đô thứ sáu, tồn tại cho đến ngày nay. Bắc Kinh đầu tiên là kinh đô của nước Yên, nên còn gọi là Yên Kinh, sau đó đến thời Minh Thành Tổ cho xây dựng trở thành Bắc Kinh ngày nay. Với diện tích 18.826 km2, Bắc Kinh rộng gấp 18 lần so với thủ đô Hà Nội, được mệnh danh là thành phố bốn nhiều: nhiều người, nhiều xe, nhiều cầu vượt, nhiều di tích...
-
Từ một trại lính đầy vết đạn ở vùng California (Hoa Kỳ) đã xuất hiện một tu viện Phật giáo - Tu viện Lộc Uyển - do nhà sư gốc Huế - Thiền sư Thích Nhất Hạnh - gầy dựng. Tại đây, ảnh hưởng của Thiền học Việt Nam đã tạo được một sự chuyển hóa đầy thử thách: biến trung tâm luyện tập bắn súng trở thành thiền đường đầy ánh sáng và tình thương, có ảnh hưởng rất lớn đối với nhiếu người ở Hoa Kỳ.Sông Hương xin giới thiệu bài viết của Teresa Wattanabe đã đăng trên tờ Los Angeles Times, tờ nhật báo lớn hạng ba của Hoa Kỳ, với bản dịch của Làng Mai và ảnh của Nguyễn Đắc Xuân để giới thiệu với bạn đọc như một dòng chảy của văn hóa Phật giáo xứ Huế.
-
TRẦN THÙY MAICác quan chức ngành khí tượng Nhật Bản đã cúi gập mình xin lỗi toàn dân: Hoa anh đào sẽ nở ngày 23 thay vì 16 - 3 như dự báo. Đến sân bay Narita vào đúng sáng 24, tôi tự nghĩ mình đến rất kịp thời, nên khi cậu cảnh sát làm thủ tục nhập cảnh hỏi về mục đích đến Nhật, tôi đã không ngần ngại trả lời chắc nịch: “Ngắm hoa anh đào”. Cậu cảnh sát khoanh cái rụp vào lời khai của tôi và “OK” ngay với một nụ cười trên môi.
-
NGUYỄN VĂN DŨNGNằm giữa trung tâm bán đảo Iberia, thủ đô Tây Ban Nha trải rộng trên các ngọn đồi dưới chân rặng Sierra de Guadarrama, ở độ cao 640m so với mặt nước biển - là thành phố cao nhất châu Âu. Diện tích 607 km2. Dân số gần 4 triệu người.
-
KEVIN BOWEN
(Giám đốc WJC)LTS: Trong 25 năm qua tên tuổi nhiều nhà văn, nhà thơ của Trung tâm William Joiner (Đại học Massachusetts - Hoa Kỳ) như Kevin Bowen, Fred Marchant, Nguyễn Bá Chung, Lady Borton, Martha Colline, Bruce Weigl, Lary Heinemann... đã xuất hiện trên Sông Hương cũng như trên nhiều báo chí văn nghệ, văn hoá trong nước với những tác phẩm tâm huyết, mến yêu đất nước Việt Nam cũng như những hoạt động trên các lãnh vực giao lưu văn hoá, giúp đỡ y tế, giáo dục cho Việt Nam sau chiến tranh, như những biểu hiện của sự ân hận, tủi hổ với những gì mà đất nước họ đã gây ra trên mảnh đất này.
-
NGUYỄN BÁ CHUNG
Tháng 10 năm 2007 đánh dấu 25 năm thành lập trung tâm Joiner. Nhưng với tôi, nó đánh dấu một đoạn đường 20 năm nổi chìm với trung tâm, trong đó có 15 năm làm thiện nguyện và 10 năm cuối cùng làm việc chính thức. Hai mươi năm là một thời gian dài đủ để nhìn lại, ghi lại một số kỷ niệm và rút ra một số kinh nghiệm để nhìn tới đoạn đường phía trước.
-
NGUYỄN ĐẮC XUÂNHoạt động yêu nước ở miền Nam từ những năm sáu mươi của thế kỷ trước, tôi không lạ gì nước Mỹ. Thuở ấy, Phan Ch. anh bạn vong niên của tôi làm phiên dịch ở cơ quan MACV ở Huế từng bảo tôi “Người Mỹ giống như một cậu bé con nhà giàu nhưng thiếu lễ độ”.
-
VÕ QUÊNhận lời mời của Hội đồng quốc gia vì nghệ thuật truyền thống Hoa Kỳ (National Council for the Traditional Arts), đoàn nghệ sĩ thuộc Hội Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tham dự Festival dân ca dân nhạc tại thành phố Lowell, bang Massachusetts, Hoa Kỳ từ ngày 25-7-1995.
-
NGUYỄN XUÂN THÂMChúng tôi đến Aten vào cuối tháng chín, mà buổi trưa vẫn còn oi bức như bao trưa miền biển ở Việt . Thanh Tùng và tôi loay hoay mãi vẫn không bắt được taxi để chuyển tiếp đến sân bay nội địa.
-
NGUYỄN VĂN DŨNGSau Cali tôi định đi Dallas, nhưng rồi chuyển hướng, tôi lên Seattle theo vẫy gọi của bạn bè. Ai ngờ cái thành phố nầy dịu dàng, xanh và đẹp đến vậy. Hèn chi người ta gọi nó là “Thành phố ngọc bích” ( Emerald City ), hay “Mãi mãi xanh tươi” ( Evergreen State ).
-
PHẠM THƯỜNG KHANHĐầu năm nay khi biết tôi chuẩn bị đi công tác Trung Hoa, em gái tôi, một người thơ gọi điện từ Huế ra bảo: “Anh cố gắng mà cảm nhận vẻ đẹp rực rỡ của văn minh Trung Hoa. Hình như với bệ phóng vững chắc của nền văn minh hàng ngàn năm ấy, người Trung Hoa đang có những cuộc bứt phá ngoạn mục và trong tương lai dân tộc này còn tiến xa hơn nữa”. Là một quân nhân, tôi đâu có được trí tưởng tượng phong phú và trái tim dễ rung động như em tôi, nhưng 10 ngày trên đất nước Trung Hoa đã để lại trong tôi những ấn tượng thật sâu đậm.
.png)
.png)
