Họa sỹ Đặng Mậu Tựu: sáng tạo từ những ký ức rời
LÊ HUỲNH LÂM
Ký ức là khoảng không gian của quá khứ, là phạm trù thuộc về cái đã qua. Nhưng chính ký ức sẽ báo hiệu một điều gì sắp đến, có thể là cơn bão tương lai, một trận đại hồng thủy hay một sự tan biến vào hư không. Cũng như những giấc mơ trong cuộc đời, dù đã thuộc vào quá khứ, nhưng nó lại hàm ngụ dự báo cho một tương lai vui buồn. Tất cả không nằm ngoài những mắt xích nhân quả.
Bên trời phiêu lãng
Có thể nhận ra trong “những mảnh rời ký ức” của họa sĩ Đặng Mậu Tựu nhiều vệt màu dậy lên trong vô thức, ở đó đọng lại các vì sao như đốm sáng hy vọng của cuộc đời mà người nghệ sĩ phải ném những ánh lửa trần gian vào khoảng tối miên viễn, cho dù biết rằng hành động đó như dã tràng se cát, nhưng trong thể cách của kẻ đi tìm cái đẹp, người nghệ sĩ luôn khao khát khám phá một chân trời của riêng mình. Và một ngày nào đó, anh chàng nghệ sĩ chợt nhận ra rằng, cái đẹp không ở bên ngoài mình, không ở xa tận chân trời kia,... mà chính trong nội tâm của kẻ sáng tạo. Từ đó, họa sĩ Đặng Mậu Tự đã chép lại ký ức của mình bằng nghệ thuật trừu tượng, trong chuỗi thời gian sao chép đó, anh đã đánh mất tự ngã chính mình để cho bàn tay của một năng lượng bên ngoài điều động, có thể là một ánh chớp, hay cơn phân liệt thần kinh hoặc một khoảng mờ của lý trí do tác động của rượu mạnh,... và cuối cùng là những cử động khi thì run rẩy, lúc thì phóng khoáng và những phút xuất thần để tạo ra “âm vọng nguyệt cầm” giữa chạng vạng trời đất, xa xa là những ánh lửa của thiên thần đang thắp sáng khoảng đêm trần thế. “Bên trời phiêu lãng” là cuộc rong chơi của trí tưởng nơi miền đất nâu, mà những nét cọ nguyên sơ cứ kéo dài vào bất tận. Hay nơi “khúc quành dòng sông” người xem sẽ cảm nhận vòng xoáy của dòng chảy cuốn theo những gì cùng trong chuyến hành trình về cội nguồn.
 |
| Người chơi đàn Mando |
Trong serial tranh của họa sĩ Đặng Mậu Tựu, phần nhiều tác phẩm thuộc trường phái trừu tượng phi hình thể (informel), một số bức như “Người chơi đàn Mando”, “Cây mùa rụng lá”, “Phố chiều” thuộc bán trừu tượng (Semi abstract), một vài bức có hơi hướng của biểu hiện trừu tượng (abstract expressionism) như tác phẩm “Ngẫm đời”, “Bên trời phiêu lãng”...
Như quy luật vô thường trong cuộc sống, mọi vật dù đã thành hình hay chưa thành hình, luôn luôn trên hành trình trở thành (becoming). Trong suy tưởng đó, thì nghệ thuật trừu tượng rất gần với thực tại tiền sự vật, người nghệ sĩ vẽ trừu tượng đang muốn diễn đạt cái chưa thành hình, hoặc cái đang phân rã, tức là cái đang trở thành, chưa được định danh. Và khi tác phẩm trừu tượng hoàn thành cũng chính là thời khắc tác phẩm đã bị hoặc được đóng vào “thập giá”, vì sự vật được diễn đạt đã trở thành một mô thức vật chất khác.
 |
| Sự khởi đầu |
Trở lại với loạt tranh trừu tượng của họa sĩ Đặng Mậu Tựu, tôi nhận ra một số ít centimet trên vài tấm tranh của anh có bóng dáng của họa sĩ trừu tượng tài danh Jackson Pollock. Nhưng xem ra trên mảnh đất Thần kinh này, ngoài hai họa sĩ Vĩnh Phối, Trương Bé đi trọn đời với nghệ thuật trừu tượng, thì đến nay có thể khẳng định họa sĩ Đặng Mậu Tựu đã dấn thân vào con đường này một cách bản lĩnh, khiến cho những người đi trước và các thế hệ sau ngỡ ngàng.
 |
| Ngẫm đời |
Có thể nói rằng, Đặng Mậu Tựu đã khiêu vũ trên những ô vuông bằng những ngón tay của trường liên tưởng mạnh, tâm thức anh chuyển động theo âm vang của dòng sông, ngọn núi, đôi khi là tiếng chuông chiều hay lời thì thầm của một chiếc lá lìa cành hoặc những âm ba của người hàng xóm... Tất cả những âm thanh cuộc sống đã đọng lại thành bản hòa sắc, khi nóng khi lạnh, lúc thì rực sáng của “ngày nắng lên”, lúc sẫm tối như “sự khởi đầu”, những vệt rêu xanh ngọc của cổng thành cổ, màu lam của cơn mưa, màu vàng của góc phố chiều và màu đỏ đang phủ dụ trong khu vườn ký ức nhiệt đới.
Xem 27 bức tranh của họa sĩ Đặng Mậu Tựu triển lãm ở Trung tâm nghệ thuật Lê Bá Đảng (từ ngày 7/4/2014 đến 14/4/2014, hưởng ứng Festival Huế 2014), mà lòng tôi trỗi dậy những cảm xúc của kẻ trở về sau chuyến lang thang xa quê nhà. Rồi chợt nhận ra một điều, để thưởng ngoạn những tác phẩm trừu tượng hoặc phải thật say hoặc phải bỏ quên bộ óc duy lý bên ngoài tác phẩm để mặc trái tim tự do cảm thụ.
Với trường phái trừu tường, có thể xem là xu hướng tự do nhất của người nghệ sĩ. Mỗi tác phẩm của họa sĩ Đặng Mậu Tựu ẩn chứa một vệt tâm, ở đó không chỉ là ký ức của tác giả mà bao hàm ký ức của một vùng đất, của dòng lịch sử nhân loại tiếp nối và một khoảng trống trước sự sáng thế.
L.H.L
(SH303/05-14)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
TRẦN BÌNH LAN
Trong nghệ thuật Việt Nam hiện đại, hình tượng lãnh tụ Hồ Chí Minh được nhiều nghệ sĩ trên nhiều lĩnh vực nghệ thuật khai thác, đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị cao dưới nhiều góc nhìn và nhiều phương pháp sáng tác khác nhau, vì thế, để có những cái nhìn mới và để có những tác phẩm lạ về hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh là một đề tài khó đối với nghệ sĩ hiện nay. -
PHẠM TẤN XUÂN CAO
Mỹ cảm của một tờ báo hay một tờ tạp chí xuất phát từ đâu? Yếu tố quyết định mỹ cảm của người đọc đối với một tờ báo hay một tờ tạp chí nào đó phải chăng luôn khi nào cũng gắn với cái bìa của nó hay với một thành phần khác của nó hay không? -
KHẢ HÂN
“Lại về lại 2018” là triển lãm do Tạp chí Sông Hương tổ chức trong dịp Festival Huế 2018. Triển lãm với sự tham gia của các họa sĩ, nhà điêu khắc đang sinh sống tại Huế, tại thành phố Hồ Chí Minh, Quảng Nam,… và những người bạn yêu Huế. -
KHẢ HÂN
“Một thoáng Tam Giang” là triển lãm lần thứ ba này của nhóm các họa sĩ trẻ Huế Ta được ánh xạ một cách tài tình qua những khúc ngẫu hứng ngân lên từ phá Tam Giang. -
PHẠM TẤN XUÂN CAO
Trong những ngày cuối năm 2017, tại Trung tâm nghệ thuật Lê Bá Đảng & Điềm Phùng Thị đã diễn ra cuộc triển lãm mỹ thuật với chủ đề "Hội Ngộ". -
LTS: 9 giờ sáng 17/7/2017, họa sĩ Vĩnh Phối đã trút hơi thở cuối cùng tại nhà riêng bên bờ sông Đông Ba - thành phố Huế, sau một thời gian sống chung với căn bệnh ung thư.
-
KHẢ HÂN
Phác họa nên một bức chân dung, ở đó, hình thể trong tranh có thể tự mình truyền tải một thứ ngôn ngữ của riêng nó,… -
THIÊN HÀ
Một sự kiện văn hóa đáng lưu tâm trong kỳ Festival nghề truyền thống Huế 2017 là lễ hội áo dài với chủ đề Hội họa Huế và Áo dài, được diễn ra trên cầu Trường Tiền, bắt đầu Iúc 20 giờ đêm 30/4. -
Tôn Thất Đào được các thế hệ họa sĩ tài hoa mệnh danh là một họa sĩ bậc thầy của Huế.
-
LÊ HUỲNH LÂM
Họa sĩ Nguyễn Văn Tuyên không có xưởng vẽ, không treo tranh quanh nhà như nhiều họa sĩ khác. -
AN PHÚ
Hồi Cố - là tên của phòng triển lãm mỹ thuật trưng bày tác phẩm của các họa sĩ đã có nhiều đóng góp cho nền Mỹ thuật Thừa Thiên Huế và sự phát triển của tổ chức Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế. -
TUỆ NGỌC
Thầm lặng dường như là phong cách của họa sĩ trẻ Hoàng Đăng Khanh. Sự thầm lặng đó thể hiện trong nghệ thuật và cả trong cách sống của anh với cuộc đời. -
TUỆ NGỌC
Hội họa nói riêng và nghệ thuật thị giác nói chung của Huế đã có một thời kỳ rực rỡ với những tên tuổi cống hiến cho mảnh đất giàu văn hóa này như Tôn Thất Đào, Phạm Đăng Trí, Bửu Chỉ, Điềm Phùng Thị, Lê Bá Đảng, Đinh Cường, Hoàng Đăng Nhuận, Vĩnh Phối, Nguyễn Văn Tuyên… -
Đến hẹn lại lên, các họa sĩ yêu Huế từ TP HCM, Đà Nẵng, Huế lại về bày tranh tại Tạp chí Sông Hương hưởng ứng Festival Huế 2016. Ngoài ba họa sỹ thân thương: Kim Long, Trương Đình Quế và Nguyễn Tuấn đã đi xa, những người còn ở lại vẫn tiếp tục đồng hành cuộc chơi của Nhóm “LẠI VỀ LẠI” đã được khởi động từ 2008. Phòng tranh “LẠI VỀ LẠI 2016” lần này, đã có thêm những tên tuổi mới.
Sông Hương xin giới thiệu đến quý bạn đọc các tác giả tham gia phòng triển lãm tranh “LẠI VỀ LẠI 2016”, sẽ khai mạc tại Tạp chí Sông Hương từ 27/4/ tới đây. -
ĐẶNG MẬU TỰU
Một sáng giữa tháng 2, tình cờ tôi được nhóm họa sĩ trẻ nội thành mời uống cà phê ở đường Thạch Hãn. Hôm ấy có khá đông anh em nhóm trẻ ở cà phê Rider, lâu mới gặp, chuyện trò rôm rả trên nền tiếng hát của ca sĩ Khánh Ly quen thuộc cùng những ca khúc Trịnh Công Sơn. -
TUỆ NGỌC
-
Họa sĩ Võ Xuân Huy sinh năm 1970, học Đại học Nghệ thuật Huế và sau đó trở thành giảng viên tại trường. Sự đột ngột ra đi của anh vào ngày 15/3 vừa rồi đã để lại khoảng trống đầy đau thương và ám ảnh trong lòng bạn bè; cũng gần như một thông điệp về cõi người vô thường dưới bầu trời quá rộng mà ở đó sự thành công chỉ đến khi năng lượng của kẻ sáng tạo được thắp sáng đổ bóng cả vào lòng đất tăm tối.
Bài viết của Hoàng Diệp Lạc, thơ của Tịnh Thy và Phùng Tấn Đông là nén tâm nhang mà Sông Hương muốn gửi đến độc giả. -
HẠ NGUYÊN
Trong cuộc đời, cái đánh thức ký ức của ta đến tận cùng sâu thẳm nhất, đó chỉ có thể là mưa.
.png)
.png)
