Góc nhìn từ tài liệu lưu trữ
Sau 65 năm, những kinh nghiệm lịch sử, bài học quý giá từ chiến thắng Điện Biên Phủ vẫn được học giả trong và ngoài nước quan tâm nghiên cứu. Không chỉ là góc nhìn riêng của mỗi bên, việc hợp tác để khai thác khối tư liệu, tài liệu lưu trữ - di sản chung của hai dân tộc Pháp - Việt nhằm có thêm sự đối chứng, từ đó làm rõ hơn lịch sử.
TS. Ivan Cadeau ký tặng sách tại Hà Nội - Ảnh: Ng. Phương
Tài liệu lưu trữ chưa từng công bố tại Việt Nam
|
“Tôi đã sử dụng đa số tài liệu bằng tiếng Pháp, nhưng cố gắng khai thác theo góc nhìn “từ phía bên kia ngọn đồi” nghĩa là cách nhìn từ phe đối diện với Pháp tại Điện Biên Phủ, khắc họa hình ảnh Quân đội Nhân dân Việt Nam chân thực hơn. Tuy nhiên, nếu có thể viết lại cuốn sách, tôi muốn bổ sung tài liệu lưu trữ từ phía Việt Nam. Giữa Việt Nam và Pháp có quá khứ chung, và tìm hiểu về quá khứ chung là nền tảng cho hai nước trong tương lai”. TS. Ivan Cadeau |
“Có thời kỳ người Pháp không mấy chú ý đến chiến tranh Đông Dương, nhưng sau thất bại tại Điện Biên Phủ, công chúng vô cùng quan tâm và các nhà nghiên cứu nhận ra đây là đề tài hấp dẫn. Cuốn đầu tiên về Điện Biên Phủ ra đời chỉ 2 tuần sau thất bại của người Pháp năm 1954 và đến nay, đề tài này vẫn có sức hút, nhiều cuốn sách ra đời dưới dạng văn học, hồi ký, lời kể của các nhân chứng... “Điện Biên Phủ 13/3 – 07/5/1954” được viết dựa trên tài liệu lưu trữ của Pháp chưa từng công bố tại Việt Nam và các thông tin, hồi ký từ nhiều nhân chứng lịch sử” - Ivan Cadeau - sĩ quan và nhà sử học chuyên nghiên cứu chiến tranh Triều Tiên và chiến tranh Đông Dương, hiện làm việc tại Ban Lịch sử Bộ Quốc phòng Pháp chia sẻ nhân dịp ra mắt sách tại Hà Nội chiều 3.5.
Ivan Cadeau là tác giả của nhiều sách chuyên khảo về lịch sử. 25 năm qua, ông rất quan tâm tới chiến tranh Đông Dương cũng như chiến dịch Điện Biên Phủ, và bắt đầu nghiên cứu đề tài này 7 - 8 năm nay. Để hoàn thành cuốn sách “Điện Biên Phủ 13/3 -07/5/1954”, tác giả đã tiếp cận các tài liệu lưu trữ tại Lưu trữ Bộ Quốc phòng Pháp, “nơi có 850km giá tài liệu, tương đương quãng đường từ Điện Biên Phủ đến Hà Nội, nếu đi qua Mộc Châu, Sơn La; và có nhiều tài liệu lưu trữ về chiến tranh Việt Nam, từ khi người Pháp hiện diện cho tới khi ra đi vào năm 1954”.
Ra mắt lần đầu tại Pháp năm 2013, cuốn sách đưa người đọc trở lại thời điểm quân đội Pháp tiến hành trận chiến cuối cùng trong lịch sử tại Điện Biên Phủ. Trong 56 ngày, quân đội Liên minh Pháp đã phải trải qua cuộc chiến khốc liệt để chống lại những người lính của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Kể từ đó, cái tên “Điện Biên Phủ” được nhắc đến để gợi nhớ sự can đảm và hy sinh. Với Pháp, trận chiến thua này - sự sụp đổ của trại cố thủ Điện Biên Phủ ngày 7.5.1954 chính là sự kết thúc của cuộc chiến tranh tại Đông Dương. Nó cũng gây ra một chấn động thực sự, không chỉ tổn thất về con người mà còn tác động đến nhận thức của dư luận Pháp về lý do dẫn đến sự hủy diệt của 17 tiểu đoàn tốt nhất của Pháp do tướng De Castries chỉ huy, trong đó có đến 15.000 người bị chết, bị thương và bị bắt làm tù nhân.
Để hỗ trợ tài liệu lưu trữ và lời khai chưa được công bố, Ivan Cadeau cho thấy một thực tế khác của sự kiện quan trọng này và vẫn còn được tranh luận cho đến ngày nay, đặc biệt thông qua việc phỏng vấn các nhà lãnh đạo có liên quan (bắt đầu vào năm 1955)...
Hành trình tìm kiếm nguồn tư liệu giá trị
“Điện Biên Phủ 13/3 - 07/5/1954” chia thành 7 chương: Cánh cửa cho một lối thoát danh dự; Chiến dịch mùa thu năm 1953; Bản Kéo, Him Lam, Độc Lập và một số căn cứ khác; “Đó là vì ngày mai”; Khủng hoảng tinh thần; Trận chiến trên năm quả đồi; “Tạm biệt ông bạn già”. Ngoài ra, phần phụ lục của cuốn sách còn thống kê quân số Pháp nhảy dù xuống Điện Biên Phủ ngày 20.11.1953, số đạn dược của các đơn vị quân đội Pháp tham gia chiến dịch ngày 10.2.1954, quân số các đơn vị quân đội Pháp tham gia chiến dịch ngày 12.3.1954…
 |
|
| Cuốn sách “Điện Biên Phủ 13/3 – 07/5/1954” và bản nguyên gốc tiếng Pháp | Ảnh: Ng. Phương |
Cuốn sách được Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước tiếp cận khi tổ chức đoàn đi sưu tầm tài liệu tại Lưu trữ Bộ Quốc phòng Pháp. Nhận thấy đây là nguồn tư liệu có giá trị, góp phần bổ sung thông tin về sự kiện Điện Biên Phủ và cuộc chiến tranh tại Đông Dương dưới góc nhìn của một sĩ quan, nhà sử học Pháp, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước đã tiến hành biên dịch và mua bản quyền xuất bản bản dịch cuốn sách trên, giới thiệu tới đông đảo công chúng Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 65 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ.
Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước Đặng Thanh Tùng cho biết: Thực hiện đề án “Sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm của Việt Nam và về Việt Nam”, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước đã tiến hành khảo sát, lựa chọn và sao chụp hàng nghìn trang tài liệu về Điện Biên Phủ đang lưu trữ tại Lưu trữ Quốc phòng Pháp. Đây là những tài liệu mới được giải mật năm 2016 và lần đầu tiên được công bố tại Việt Nam. Cùng với các tài liệu trên, cuốn sách “Điện Biên Phủ 13/3 - 07/5/1954” cung cấp những thông tin tư liệu lịch sử chân thực về thời khắc quan trọng của lịch sử Việt Nam. Sách sẽ được Cục tặng các thư viện, trung tâm tư liệu, viện nghiên cứu, trường đại học để phục vụ công tác nghiên cứu, giảng dạy.
“Điện Biên Phủ 13/3 - 07/5/1954” là sản phẩm hợp tác đầu tiên với cơ quan Lưu trữ Bộ Quốc phòng Pháp. Dự kiến năm 2020, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước sẽ phối hợp với Lưu trữ Quốc phòng Pháp xuất bản tác phẩm về tài liệu lưu trữ chưa từng được công bố về chiến tranh Việt Nam. Theo ông Đặng Thanh Tùng, Luật Lưu trữ của Pháp quy định các tài liệu tuyệt mật và tối mật chỉ được giải mã sau 60 năm, sớm nhất các tài liệu này được giải mã cách đây 5 năm, nên chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý của công chúng.
Hành trình tìm kiếm tài liệu lưu trữ về Việt Nam có giá trị như một tài liệu đối chứng, góc nhìn từ phía bên kia, để thấy rõ lịch sử, sự hy sinh của các thế hệ cha ông, và trân quý hơn hòa bình, tự do trong thời điểm hiện tại.
Theo Ngọc Phương - ĐBND
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Cảm hứng thi ca gợi lên từ những dòng sông lâu nay đã đeo, đã bám vào nhiều nhà thơ. Và quả thật, cũng có nhiều bài thơ hay được hình thành. Nhưng làm hẳn 108 bài thơ về một dòng sông - sông Thương - như Nguyễn Phúc Lộc Thành vừa công bố, thì quả là hiếm.
-
Các tập truyện vừa "tái ngộ" bạn đọc gợi nhớ phong vị văn chương đặc sắc của làng viết hơn 20 năm trước.
-
Những ồn ào, náo nhiệt dừng sau cánh cửa. Phan Hồn Nhiên bước vào quán cà phê, ít nhiều gợi liên tưởng tới hình ảnh của phụ nữ Hà Nội xưa, nhưng ẩn trong dáng vẻ ấy là đam mê văn chương đầy mãnh liệt.
-
Diệu Ái (31 tuổi) là một trong những tác giả trẻ hiện nay của Quảng Trị, đang nỗ lực không ngừng để dần khẳng định tên tuổi của mình trong lòng bạn đọc yêu văn chương.
-
Thực hiện Kế hoạch công tác năm 2018, Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam uỷ quyền cho Liên chi hội Nhà văn Việt Nam khu vực phía Bắc tổ chức Hội thảo: “Tác phẩm hay - đích đến và giải pháp”. Hội thảo diễn ra ngày 7/9/2018 tại Nhà khách Đoàn 16 - Khu du lịch Núi Cốc, tỉnh Thái Nguyên.
-
Nét chữ áo thơ hiện dáng người là tên buổi tọa đàm về cuốn sách Đốt lò hương cũ của cố thi sĩ Đinh Hùng nhân dịp cuốn sách được tái bản và ra mắt tại Hà Nội vào sáng 6/9. Buổi tọa đàm có sự tham gia của Nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên, Tiến sĩ văn học Nguyễn Thanh Tâm, Tiến sĩ ngôn ngữ học Đỗ Anh Vũ.
-
"Miếng ngon nhớ lâu". Đọc câu thơ hay cũng tựa như được ăn miếng ngon. Khó quên. Thơ về hạt mưa, xưa nay thiên hạ đã tìm cảm hứng và đã viết.
-
Tác phẩm tái hiện kỷ niệm, tình bạn của những đứa trẻ sống trong khu tập thể cũ ở Hà Nội.
-
Cuộc tình và sự nghiệp của cặp vợ chồng nhà thơ Lưu Quang Vũ – Xuân Quỳnh đã nổi tiếng và được ngưỡng mộ như một hiện tượng trong giới văn nghệ sĩ Việt Nam. Dù thời gian chia xa đã 30 năm nhưng người thân, bạn bè và công chúng vẫn chưa bao giờ nguôi quên tài năng của cặp đôi này.
-
Tập truyện ngắn “Đạo sắc màu máu” của tác giả Từ Khôi do NXB Thanh Niên vừa xuất bản gồm 7 truyện viết về 5 nhân vật lịch sử. Mỗi tác phẩm đều có những chi tiết tạo nên dư ba. Những chi tiết này có thể rất ít người biết.
-
10 năm sau ngày nhà văn Sơn Nam rời cõi tạm, những di sản mà "ông già Nam bộ" để lại khiến nhiều người ngưỡng mộ. Không chỉ những người thân thiết với ông, độc giả khắp nơi cũng chung tay vì những di sản mà ông để lại.
-
Cầm bút từ khi còn mặc áo lính nhưng Trung Trung Đỉnh tự nhận thuộc lớp nhà văn trưởng thành sau 1975. Bên cạnh mảng đề tài lớn về cuộc sống và chiến đấu của đồng bào Tây Nguyên (Lạc rừng, Lính trận, Ngược chiều cái chết...) là những tác phẩm viết về đề tài hậu chiến, với Ngõ lỗ thủng, Tiễn biệt những ngày buồn... đi sâu vào guồng quay âm thầm mà khốc liệt của hiện thực đời sống mới với “trăm chiều dở dang”.
-
NXB Trẻ tái bản sách, trao học bổng cho học trò nghèo, mở cuộc thi bình văn Sơn Nam và nhiều hoạt động tưởng nhớ "Ông già Nam bộ".
-
Nhà văn Trung Trung Đỉnh thuộc thế hệ các nhà văn trưởng thành sau năm 1975 với những tiểu thuyết viết về đề tài Tây Nguyên và cuộc sống, xã hội thời hậu chiến được giới chuyên môn và bạn đọc yêu thích. Sáng 21/8 tại Hà Nội, Nhà xuất bản Trẻ giới thiệu và ra mắt bộ 7 cuốn sách của nhà văn Trung Trung Đỉnh cùng buổi trò chuyện mang tên: Những khoảnh khắc đời người.
-
32 truyện ngắn, cực ngắn của Nguyễn Hoàng Anh Thư dùng hình ảnh siêu thực để khắc họa ẩn dụ về đời sống.
-
Nhằm góp phần khẳng định tầm vóc của Á Nam Trần Tuấn Khải, hội thảo khoa học về cuộc đời và sự nghiệp của ông đã diễn ra ngày 18-8 tại Hà Nội với sự tham dự của nhiều nhà nghiên cứu và đông đảo những người yêu thơ Việt Nam.
-
Bên cạnh mảng đề tài chiến tranh cách mạng, nhà văn quân đội Hữu Mai (1926 – 2007) còn là cây bút viết truyện trinh thám hàng đầu nước ta.
-
Môi trường thiên nhiên đang bị xâm hại nghiêm trọng trong nhiều năm qua. Ngoài báo chí, không ít tác phẩm văn chương của các nhà văn Việt Nam và thế giới đã cất lên tiếng nói, những lay trở trong đời sống nhân sinh cũng như những mối lo lắng về bầu khí quyển.
-
Ngày 6-8, sau khi rà soát lại toàn bộ cuốn Gạc Ma - Vòng tròn bất tử, NXB Văn học đã công bố 17 đính chính của cuốn sách này, trong đó phần lớn là những lỗi do sai sót về mặt chính tả.
-
Sống ở nhiều nơi, trải nghiệm nhiều nền văn hóa, các trang viết của nhà văn Pháp gốc Việt Thuận không chỉ dừng lại ở vấn đề quê hương hay hiện thực nơi đang sống.
.png)
.png)
