Tranh làng Sình xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên- Huế vốn là dòng tranh dân gian nức tiếng. Nhưng cũng có lúc tranh làng Sình mai một. Tuy nhiên, nhờ những nghệ nhân tâm huyết mà nay dòng tranh này đã trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn du khách.
Gìn giữ màu xưa, giấy cũ
Làng Sình còn có tên gọi khác là làng Lại Ân, nằm ở hạ nguồn sông Hương, phía bên kia là bến Thanh Hà- một cảng sông nổi tiếng thời các Chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
Trước đây, làng Sình có hàng chục hộ làm tranh, chủ yếu phục vụ việc thờ cúng của dân làng và dâng lên triều đình trong các dịp Quốc lễ. Đến những năm 75-80 của thế kỷ trước, nghề làm tranh bước vào ngõ cụt khi bị quy là sản phẩm tuyên truyền cho mê tín dị đoan, gây lãng phí.
Nghệ nhân Kỳ Hữu Phước nhớ lại: "Hồi đó cán bộ làm căng lắm vì mới giải phóng, điều kiện kinh tế còn khó khăn, giấy không đủ cho học sinh học chứ lấy đâu ra mà cúng rồi mang đi đốt. Thế là có lệnh cấm gắt gao. Họ vào tận nhà, mang mộc bản đi chẻ, đốt cả. Nhìn từng tấm mộc bản trong phút chốc chỉ còn đống gỗ vụn, tro tàn lòng tui như xát muối!”.
Cả mấy chục hộ trong làng đều bỏ nghề. Ông Phước với tâm nguyện muốn giữ lại nghề truyền thống của cha ông, cũng vì kế mưu sinh mà đã tìm mọi cách vượt qua khó khăn. Ông đem những tấm mộc bản bị hỏng, hoặc đã mục "chưng” lên trên sạp để cán bộ tới kiểm tra mang đi chẻ, đốt hết. Những tấm lành lặn ông mang bọc nilon, chôn sau hồi nhà. Đợi đến ngày tết, ông mang khuôn lên làm tranh phục vụ thờ cúng trong nhà rồi mang bán quanh bà con lối xóm. Ông tâm sự: "Hồi đó khổ lắm, chỉ làm trong nhà dùng khi có việc thôi, vì đa phần mộc bản đem lên đều mục ruỗng, hư hỏng cả. Tui bàn với vợ con, muốn giữ được nghề, có thu nhập thì phải vẽ tranh dưới…hầm.” Nói là làm, ban ngày ông đào cái hố trước sân nhà. Cứ mỗi ngày vài thúng đất, "tích tiểu thành đại”, đến khi đường hầm thông ra bên ngoài đã xong, đêm đến, ông cho bắc ván lên trên rồi phủ đất, cán bộ đi kiểm tra không hề hay biết. Ông Phước cùng vợ và 5 người con "tránh trú” dưới hầm để tiếp tục vẽ tranh, sáng mai quấn tranh trong người mang đi đến từng nhà bán. Từ dưới lòng đất, với đôi bàn tay tài hoa của nghệ nhân Phước, dòng tranh dân gian làng Sình đã được "níu lại” trước sự quên lãng của thời gian.
Không dừng lại ở việc giữ nghề, ông Phước còn cố gắng mở rộng, phát triển làm cho nghề vẽ tranh làng Sinh hồi sinh. Từ những năm 96-97 đến nay, ông Phước không ngừng chế tạo mộc bản khắc in tranh từ gỗ mức, gỗ mít, mang đến từng nhà vận động người dân trở lại với nghề. Bên cạnh đó, ông Phước cũng còn dạy nghề cho nhiều con em trong làng trở lại với nghề làm tranh. Đặc biệt, 5 đứa con của ông đều theo với nghề chế tác tranh của cha ông. Nhờ sự cố gắng của ông, từ một vài hộ lẻ tẻ, đến nay đã có 40 hộ trở lại làm tranh. Tranh làng Sình đã hồi sinh.
Tranh làng Sình thành sản phẩm du lịch
Nghệ nhân Kỳ Hữu Phước cho biết: Đến nay đã có 8 công ty mở các tour du lịch cho khách nước ngoài về với làng Sình để thưởng lãm, mua tranh. Bên cạnh dòng tranh thờ cúng mình vẫn duy trì, chúng tôi còn kết hợp làm thêm tranh trang trí, các bộ lịch bán cho khách phương Tây. Đây là mặt hàng du khách rất ưa chuộng bởi tính dân dã, mộc mạc của nó. Phương án kết hợp với các tour du lịch tại địa phương đã mang lại hiệu quả cao. Mới bước vào nửa vụ tết nhưng cơ sở vẽ tranh của nghệ nhân Phước đã bán "cháy” hàng.
Thời cao điểm như hiện nay, ngoài lao động trong nhà, ông Phước còn phải thuê thêm 20 lao động là những người thợ trong thôn mới làm kịp việc. Nghệ nhân Phước tâm sự: "Dù đến nay đa phần các tranh vẽ đều dùng màu công nghiệp nên làm nhanh hơn, nhưng điều đó không có nghĩa là người nghệ nhân đánh mất nét truyền thống của tranh làng Sình. Các bộ tranh bài chòi, kéo co nam nữ, bịt mắt nam nữ, 4 thế vật…, vẫn tuân thủ các "bút pháp” truyền thống xưa nay của cha ông, đó là đặc trưng của tranh làng Sình. Ngoài ra, chúng tôi còn sáng tạo thêm những bức tranh phản ánh đời sống thường nhật như bộ "xuống vụ”, "trò chơi”, "bát âm”…
Nguồn Đại Đoàn Kết
Sáng ngày 12 tháng 02 năm 2020, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã công bố và trao Quyết định bổ nhiệm Tổng Biên tạp Tạp chí Sông Hương, diễn ra tại 26 Lê Lợi, thành phố Huế.
Sở Văn hóa và Thể thao vừa tổ chức lễ công bố Quyết định số 217/QĐ-UBND ngày 20/01/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc thành lập Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh Thừa Thiên Huế.
Chiều ngày 03/02/2020, Liên đoàn lao động tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (03/02/1930 – 03/02/2020) và Trao thưởng cuộc thi “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Sáng ngày 3/2, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế, Sở Văn hóa và Thể thao đã tổ chức Khai mạc triển lãm chuyên đề “90 năm dưới lá cờ vẻ vang của Đảng”.
Chiều 17/01, tại Hội Nhà báo tỉnh Thừa Thiên Huế đã diễn ra lễ khai mạc Hội Báo Xuân Canh Tý 2020 với chủ đề “Báo chí đồng hành cùng sự phát triển”.
Chiều ngày 17/1. tại trụ sở Tạp chí Sông Hương, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế – Tạp chí Sông Hương và Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm mỹ thuật Mùa xuân và con giáp năm Canh Tý 2020.
Chiều ngày 16/1/2020, tại Brunei đã diễn ra Lễ trao giải thưởng du lịch ASEAN trong khuôn khổ Diễn đàn du lịch ASEAN (ATF) năm 2020. Thành phố Huế cùng 02 thành phố khác của Việt Nam(Quy Nhơn và Vũng Tàu) vinh dự nhận danh hiệu "Thành phố Du lịch Sạch ASEAN 2020-2022".
Ngày 17/1, Bảo tàng Mỹ thuật Huế phối hợp với nghệ sĩ Yumiko Ono (đến từ Nhật Bản) tổ chức Triển lãm sắp đặt đương đại về kiến trúc Nhật Bản trên nền chất liệu lụa truyền thống của Việt Nam với chủ đề “Chất hữu cơ”.
Sáng ngày 17/01 (tức 23 tháng Chạp Âm lịch), Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức tái hiện nghi lễ Thướng Tiêu (Dựng Nêu) tại sân trước Hiển Lâm Các – Thế Miếu, Đại Nội Huế và tại Điện Long An (Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế).
Chiều 14/1, tại công viên Thương Bạc, Ban Dân vận Thành ủy, Mặt trận Tổ quốc, Thành Đoàn, Liên đoàn Lao động, Hội LHPN, Hội Cựu Chiến binh, Hội Nông dân, Hội Chữ Thập đỏ, Trung tâm Văn hóa - TDTT, Bảo tàng Văn hóa Huế và Nhà thiếu nhi Huế phối hợp tổ chức chương trình “Tết Huế” 2020 nhân dịp Tết cổ truyền dân tộc Canh Tý.
Chiều ngày 13/01, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi gặp mặt Cộng tác viên và trao tặng thưởng tác phẩm hay năm 2019.
Ngày 13/01/2020, Đại học Huế phối hợp với Quỹ Y tế Giáo dục và Văn hóa Việt Nam (VNHELP), Trung tâm Giáo dục nhân đạo Huế và Hội Khuyến học tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ trao học bổng Nguyễn Trường Tộ lần thứ 17 cho sinh viên Đại học Huế.
Sáng 12/1, tại Bảo tàng Văn hóa Huế, Liên đoàn Lao động tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Chương trình "Tết Sum vầy, mừng xuân - ơn Đảng" năm 2020.
Chiều ngày 9/1, tại trụ sở Tạp chí Sông Hương, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức Hội nghị Tổng kết tình hình hoạt động năm 2019 và triển khai phương hướng nhiệm vụ năm 2020.
Chiều 06/01/2020, Bảo tàng Mỹ thuật Huế vừa tổ chức Hội nghị tổng kết năm 2019, triển khai kế hoạch công tác năm 2020.
Sáng ngày 6/1, Tại Nhà văn hóa lao động (100 Phạm Văn Đồng), Chủ tịch tỉnh Thừa Thiên Huế Phan Ngọc Thọ gặp mặt đoàn viên Nghiệp đoàn xích lô du lịch Huế và những chủ xe xích lô.
Mùa xuân dâng tặng cho con người những kì thú hiếm hoi. Đất trời phát tiết những gì tinh túy để tô điểm cuộc đời. “Đọc lại những vần thơ của Bác mỗi dịp tết đến xuân về, ta như được sống lại những năm tháng trong tình thân ái bao la của Bác”. Mùa xuân là mùa của yêu thương, dâng hiến. Mùa xuân, chúng ta nhớ đến “Bông huệ trắng”, về mối tình của anh Nguyễn Tất Thành và cô Lê Thị Huệ.
Sáng ngày 01/01, Sở Giao thông vận tải tổ chức lễ khai trương tuyến xe buýt liên tỉnh liền kề Huế đi Đà Nẵng.
Chào đón năm mới 2020, mừng xuân Canh Tý, sáng 01/01/2020, Sở Du lịch chủ trì phối hợp với Cảng vụ Hàng không Miền Trung tại Thừa Thiên Huế, Cảng Hàng không Quốc tế Phú Bài và Văn phòng đại diện tại Thừa Thiên Huế của Tổng công ty Hàng không Việt Nam – Công ty Cổ phần (Vietnam Airlines) tổ chức sự kiện “Lễ đón những du khách đầu tiên đến Thừa Thiên Huế bằng đường hàng không năm 2020”
Tối ngày 31/12, Trong không khí vui tươi chào đón năm mới, một chương trình đặc sắc mang tên “Countdown” - "Chào 2020 - Đêm sắc màu" lần đầu tiên đã diễn ra tại trung tâm ngã 6 thành phố Huế.