Tháng sáu, nhân Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, Sông Hương dẫn lại một số tư liệu về Hồ Chủ tịch với báo giới trên báo Quyết Chiến của Huế những năm 1945, để bạn đọc có thêm tư liệu về một nhân cách lớn, một trí tuệ lớn của vị lãnh tụ mà báo giới đã hết sức kính trọng ngay từ những ngày đầu cách mạng.
Số này, Sông Hương dành phần lớn số trang cho chuyên đề MỘT THOÁNG MỸ THUẬT HUẾ ĐƯƠNG ĐẠI. Mỹ thuật Huế có truyền thống hàng trăm năm với sự phong phú đa dạng rất mực của nó, từ dân gian cho đến cung đình, bác học và trong các chùa Huế… Thật ấn tượng khi mỹ thuật Huế có sự đóng góp, gắn bó của các họa sĩ như vua Hàm Nghi, họa sĩ cung đình Tôn Thất Sa gắn liền với bộ BAVH lừng danh, Lê Quang Duyệt với những bức tranh tường ở Cung An Định; thế hệ 1930 - 1945 có Nguyễn Khoa Toàn, Lê Văn Tùng, Nguyễn Văn Nhơn…; sau 1945 có Nguyễn Đỗ Cung, Tôn Thất Đào, Nguyễn Đức Nùng…; trong kháng chiến chống Mỹ có Lê Minh Trường, Lê Khánh Thông (ở rừng)…, trong phong trào đô thị Huế có Bửu Chỉ, Vĩnh Phối, Đặng Ngọc Lựu, Phan Hữu Lượng, Phan Thế Bính,
… cùng thời có những tên tuổi lớn như Tôn Thất Văn, Lê Thành Nhơn, Đinh Cường…; sau 1975 là hàng trăm tên tuổi nổi tiếng cả nước. Các thế hệ đã nối tiếp nhau tạo nên dòng chảy mỹ thuật Huế sinh động và luôn ắp đầy sáng tạo. Các họa sĩ đương đại Huế cũng đã tiếp tục khẳng định vị trí toàn quốc của mỹ thuật Huế.
Với một dòng chảy sâu và rộng của nền mỹ thuật Huế đương đại, khó lòng trong một chuyên đề của tạp chí có thể đề cập hết. Vấn đề lớn được đặt ra ở đây là: đánh giá như thế nào cho đúng về mỹ thuật Huế đương đại; những trở lực thật sự của mỹ thuật Huế là gì?... Trong rất nhiều điều mà các họa sĩ Huế đang mong mỏi, có vấn đề đã được đặt ra từ lâu: làm sao để sớm có Bảo tàng Mỹ thuật Huế?
Những trao đổi nghiên cứu sẽ là những tư liệu hay trong kho tàng văn hóa Huế. Những sáng tác được chọn đăng trong số này là những chiêm nghiệm khởi đi từ cảm xúc đương đại của các nhà văn, nhà thơ đang hàng ngày rút ruột nhả tơ bất chấp đời sống xô bồ…
Tất cả để hy vọng được sự đồng cảm từ bạn đọc.
Dưới đây là mục lục
-Kỷ niệm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6:
MỘT SỐ TƯ LIỆU VỀ HỒ CHỦ TỊCH VỚI BÁO GIỚI TRÊN BÁO QUYẾT CHIẾN CỦA HUẾ - PV
-Chuyện mấy lối: KÝ ỨC HOÀNG SA - PHI TÂN
-Huế - dòng chảy văn hóa: LỊCH SỬ XÂY DỰNG KINH THÀNH HUẾ QUA TÀI LIỆU MỘC BẢN TRIỀU NGUYỄN - DI SẢN TƯ LIỆU THẾ GIỚI - CAO THỊ THƠM QUANG
-GÓP PHẦN GIẢI MÃ BỨC ẢNH VỀ NGỌ MÔN - TRẦN VĂN DŨNG
-MÀU VÀNG LỒNG LỘNG CHẢY TRÀN LÁ XANH - THANH TÙNG
-Thơ: HUỲNH VĂN DUNG * NGUYỄN TÂN DÂN* TRẦN ĐỨC TRÍ * HOÀNG THỤY ANH NGUYỄN VĂN LONG * HƯỜNG THANH * ĐÔNG HÀ
-Truyện ngắn: LINH MIÊU NHẢY VÀO HỐ THẲM - HỒ TRUNG LIÊN
-Tạp bút: BÌM BịP TIẾNG KÊU THƯƠNG! - TRẦN BẢO ĐỊNH
Chuyên đề: MỘT THOÁNG MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI HUẾ
-NHỮNG BƯỚC TRƯỞNG THÀNH VÀ TRỞ LỰC CỦA HỘI MỸ THUẬT - NGUYỄN THIỆN ĐỨC
-NỮ HỌA SĨ HUẾ VỚI MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI - TÔ TRẦN BÍCH THÚY
-MỸ THUẬT ĐƯƠNG ĐẠI HUẾ - MỘT GÓC NHÌN - TUỆ NGỌC
-NHỮNG DẤU HỎI CHO MÌNH - ĐẶNG MẬU TỰU
-THỊ TRƯỜNG MỸ THUẬT Ở HUẾ NHỮNG CHẶNG ĐƯỜNG THĂNG TRẦM - TRẦN THANH BÌNH
-TÔN THẤT ĐÀO HỌA SĨ BẬC THẦY CỦA HUẾ - TRANH ĐẬM ĐÀ TÌNH NÚI NGỰ SÔNG HƯƠNG - ĐINH CƯỜNG
-HỌA SĨ TÔ BÍCH HẢI: ĐỌC VÀ HỌA THEO TỨ THƠ CỦA VĂN TẾ THẬP LOẠI CHÚNG SINH - LÊ QUANG THÁI
-ĐIÊU KHẮC GIA LÊ THÀNH NHƠN: VŨ ĐIỆU MIỀN TÂM LINH - LÊ HUỲNH LÂM
-ĐỌC (HỘI HỌA) - KHẾ IÊM
-NHÀ THƠ VĨNH MAI VỚI HUẾ - HUẾ VỚI NHÀ THƠ VĨNH MAI - NHẤT LÂM
-Đọc sách: MINH TỰ - ĐẰM SÂU VỚI HUẾ - PHẠM XUÂN DŨNG
-CÂY HOA SữA, MƯờI NGƯờI THƯƠNG TRĂM NGƯỜI GHÉT - ĐỖ XUÂN CẨM
Tranh bìa: “KỊCH BẢN SỐ 4” của họa sĩ NGUYỄN THIỆN ĐỨC
Những khoảnh khắc đẹp:
-SEN - Ảnh HOÀNG HỮU TƯ
-TUNG CHÀI - Ảnh TRƯƠNG TẤN PHÁP
Minh họa; NHÍM
Ban Biên Tập
Trong nghề đúc đồng, việc tạo mẫu có tính quyết định về nghệ thuật trong một tác phẩm. Là thế hệ thứ mười trong một gia đình có truyền thống làm nghề đúc đồng ở làng Dương Xuân xưa, nghệ nhân Nguyễn Văn Viện được tôn vinh là người thợ tài hoa, bởi khó có thể tìm thấy ở làng đúc đồng Huế người thứ hai có kĩ thuật điêu luyện và sức sáng tạo không ngừng như ông…
Ngày 8-1, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức buổi tọa đàm kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Giáo sư Tôn Thất Dương Kỵ, nguyên Bí thư Ðảng đoàn, Tổng Thư ký Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam, Ủy viên Ban Thư ký Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, nhà trí thức yêu nước, người cộng sản kiên trung, người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế.
Ngựa là con vật được sử dụng nhiều trong các cuộc chiến tranh thời cổ. Hình ảnh ngựa gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của nhiều dân tộc, gắn liền với các võ tướng trên nhiều trận chiến.
Mỗi lần đi ngang cầu Ca Cút đều có cái cảm giác “trời đất bao la, chìm đắm trong ta” cho dù buổi sáng, buổi chiều hay có khi về đêm. Cuối năm, khi ngọn giáo đông bắc còn căm căm, cảm giác đó chừng se sắt hơn...
Món xôi ống tưởng chừng như đơn giản này lại chứa đựng trong nó tất cả tinh hoa miền núi.
Được Bộ VH-TT (nay là Bộ VH,TT&DL) công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia từ năm 1991, nhưng suốt nhiều năm qua, di tích Tuy Lý Vương nằm ở phường Đúc, TP Huế, bị nhiều hộ dân xâm hại một cách nghiêm trọng. Mặc dù các cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên - Huế đã vào cuộc, tuy nhiên, do cách xử lý “nửa vời”, thiếu cương quyết nên đến nay, khu di tích này vẫn ở trong tình trạng “kêu cứu” từng ngày...
Ngược lên thượng nguồn sông Hương vào một ngày đầu năm 2014, chúng tôi đến thăm cụ ông Nguyễn Lô (82 tuổi), ở thôn Kim Ngọc, xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên - Huế, trong một căn chòi tạm bên cạnh lăng chúa Nguyễn Phúc Thái (Vị chúa thứ 5 của triều Nguyễn). Gần 40 năm qua, ông lão đã một thân một mình chống lại những kẻ đào trộm mộ để bảo vệ lăng chúa Nguyễn được vẹn toàn; đồng thời cũng khai hoang đất đồi phát triển kinh tế gia đình…
Kế Môn (Điền Môn, Phong Điền, TT- Huế) là quê hương của hàng ngàn người giàu có trên cả nước và thế giới. Bởi là quê quán của nhiều người giàu nên Kế Môn sở hữu lắm chuyện đặc biệt.
Năm 2010, tôi được về dự đêm thơ Quê Mẹ của nhà thơ Tố Hữu tổ chức tại TP Huế - quê mẹ của ông và có dịp được về thăm quê ông, một làng nhỏ bên dòng sông Bồ trong xanh. Thật thú vị vì đây cũng chính là quê hương của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh - Nguyên ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Chính ủy Quân giải phóng miền Nam.
Những ngôi nhà vườn, nhà rường cổ ở Huế không chỉ có giá trị về mặt di sản kiến trúc mà còn thể hiện một cách sống động và chân thực nhất về đời sống của người Huế xưa. Nhưng vì nhiều lý do: tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, người dân thiếu tiền trong việc trùng tu bảo tồn …mà giờ đây, những ngôi nhà cổ nguyên bản đặc trưng xứ Huế đang mai một dần.
Ðồng chí Nguyễn Chí Thanh sinh ngày 1-1-1914, tên thật là Nguyễn Vịnh, là một nhà lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Quân đội kiệt xuất; nhà chính trị, quân sự mưu lược, tài trí, dũng cảm, kiên quyết; một người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế. Ðồng chí đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Ðảng, của dân tộc.
Từ một địa phương không có bệnh viện tuyến tỉnh, mọi hoạt động trong lĩnh vực y tế chuyên sâu chủ yếu dựa vào Bệnh viện Trung ương Huế là chính nên thường xuyên gây ra vấn đề quá tải. Để khắc phục tình trạng trên, thời gian qua, tỉnh Thừa Thiên Huế đã tập trung nhiều nguồn lực để xây mới 03 bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh. Đến nay, sau thời gian ngắn đi vào hoạt động, các bệnh viện này đã làm rất tốt công tác khám chữa bệnh, thu hút ngày càng nhiều bệnh nhân đến khám và điều trị.
Múa bao giờ cũng gắn kết với âm nhạc (nhạc đàn và nhạc hát), vì thế, người ta thường gọi tên là “Múa hát cung đình”. Múa hát cung đình của vua chúa Việt Nam không giống như hình thức vũ hội phương Tây. Nó chủ yếu phục vụ cho vua chúa, lễ lạc trong triều đình, mang hình thức lễ nghi phong kiến vương triều.
Hội đồng chung khảo Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô lần thứ V đã lựa chọn được 40 tác phẩm, công trình (trong tổng số 45 tác phẩm, công trình do Hội đồng sơ khảo giới thiệu vào xét vòng chung khảo) đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh trao giải thưởng A, B, C.
Bác sĩ Trương Thìn sinh năm 1940 tại Thừa Thiên Huế . Từ năm 1961 ông là sinh viên Trường đại học Y khoa Sài Gòn .Ông học giỏi, nhiệt tình tham gia phong trào học sinh, sinh viên yêu nước, là trưởng đoàn văn nghệ sinh viên học sinh Sài Gòn trong phong trào đấu tranh “Hát cho dân tôi nghe” những năm trước giải phóng.
Với người Tà Ôi ở miền rẻo cao A Lưới (tỉnh Thừa Thiên - Huế), từ xa xưa, những chuỗi mã não là biểu tượng của quyền lực, sự giàu có, sang trọng và có địa vị trong cộng đồng.
Chứa đựng trong mình cả một giai đoạn lịch sử thông qua các di tích, nét trầm mặc cổ kính, điệu hát cung đình Huế âm trầm cùng với sông Hương, núi Ngự… Huế vẫn sừng sững nghiêng mình tồn tại với thời gian qua sự thăng trầm của lịch sử, với thời gian và sự chống trọ trong chiến tranh.
Thời thượng, đâu cũng piano, ghi ta thì có một người vẫn ngày đêm lưu giữ và phục chế hàng ngàn cây đàn cổ quý báu của tổ tiên để lại.
Khi chọn Huế làm đất đóng đô, các vua chúa nhà Nguyễn đã quên mất một yếu tố quan trọng và cơ bản của phong thủy.
Tác phẩm “văn sử bất phân” Xứ Đàng Trong - Lịch sử kinh tế - xã hội Việt Nam thế kỷ 17 - 18 (Nguyễn Nghị dịch, NXB Trẻ tái bản lần thứ nhất, quý 3/2013) của Li Tana, đã được trao giải Sách hay 2013..