Năm nay, cả nước long trọng tổ chức Kỷ niệm Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh được công bố lần đầu tiên và 50 năm ngày Bác đi xa; mở đầu cho số báo tháng 8 này, Sông Hương giới thiệu bài viết: “Bác Hồ viết Di chúc, ‘để lại muôn vàn tình thương yêu’”. Bác Hồ viết Di chúc bắt đầu ngày 10/5/1965; trong 4 năm kế tiếp Bác luôn suy nghĩ, sữa chữa thêm bớt và hoàn thiện bản Di chúc lịch sử vào ngày 10/5/1969. Từ việc làm trong sáng Đảng trên tình yêu thương đồng chí, hơn ai hết Bác Hồ hiểu đó là yếu tố quyết định cho mọi thắng lợi trong thời chiến cũng như công việc tái thiết đất nước sau chiến tranh và gìn giữ hòa bình mai sau; đến việc chăm lo đời sống từng tầng lớp trong xã hội, cho thấy một tình thương bao la Bác gửi lại cho nhân dân.
Bìa Tạp chí Sông Hương số 366
Truyện ngắn “Ngôi nhà không có cầu thang”. Nỗi khắc nghiệt của cuộc đời nằm ở những bất ngờ; sự bất ngờ không phải khi người lính gặp trận đánh bất ngờ, mà họ không thấy hết cơn đau phía trước. Nhưng đằng sau đó là niềm hạnh phúc dịu nhẹ của sự chở che, dìu dắt nhau khi những hình hài từ cuộc chiến không còn nguyên vẹn nữa. Chính vẻ đẹp của tình người, tình đồng đội, tình yêu đã phát sáng về những con đường dưới chân trời đã phủ xuống mây xanh.
Cũng phần văn xuôi, ở mục “Cửa sổ nhìn ra văn học thế giới đương đại” là truyện ngắn đặc sắc “Zaabalawi” của nhà văn Nobel văn chương năm 1988, Naguib Mahfouz. Câu chuyện về một người bệnh đi tìm vị tương truyền là thánh sống. Anh đã đến và gặp những người bạn của ông ta nhưng không gặp được; nhưng ông ta đã đến bên anh khi anh ngủ mê trong mệt mỏi. Là một ẩn dụ về những hóa thân của đấng tối cao thử thách niềm tin và sức nhẫn để lựa chọn đệ tử chân truyền, như một huyền thoại về tính siêu nhiên từng để lại dấu chân cho những ai có thể lần theo về phía cánh cửa mở vào bất tử. Những khuôn mẫu có thể hóa hiện nhiều khuôn mẫu tuyệt vời.
Những bài viết công phu từ mục “Nghiên cứu và bình luận”: “Con bướm chết trong sách và tâm sự của đại thi hào Nguyễn Du”. Bài thơ “Con bướm chết trong sách” được đánh giá hay song xưa nay nó chưa được bình giải thấu đáo. Bài viết đã nêu bật “khát vọng ẩn giấu trong sự lựa chọn và sắp xếp thi liệu, sự tương phản đối lập giữa Sự trường tồn vĩnh cửu và cái Hữu hạn”, làm sáng lên gia tài văn chương cũng như tâm hồn của đại thi hào Nguyễn Du hướng về cõi siêu hình và cho thấy đó cũng là giới hạn của con người trong cuộc khai phát trí tuệ làm ân hưởng một cách tự nhiên nhất đến mọi người và cả những loài khoác phận mong manh. “Truyện ngắn J.L.Borges nhìn từ lý thuyết liên văn bản (Khái lược về liên văn bản trong tác phẩm văn học)”. Borges là một trong những nhà văn hậu hiện đại lớn nhất của thế kỉ XX. Qua đây có thể thấy được lối tư duy tiến bộ từ mặt duy mỹ cho đến khoa học và ngay cả triết thuyết “trở về” vạn vật nương nhau sinh tồn của ông: “Không có một văn bản nào là hoàn toàn độc sáng hay là cội nguồn gốc. Ý nghĩa của văn bản, không chỉ có từ chính nó, mà còn nằm ở khoảng giao thoa giữa các văn bản xung quanh”.
Dưới đây là mục lục:
- BÁC HỒ VIẾT DI CHÚC, “ĐỂ LẠI MUÔN VÀN TÌNH THƯƠNG YÊU” - Hồ Ngọc Diệp
VĂN
- Ngôi nhà không có cầu thang - PHAN TRUNG HIẾU
- Viết theo dặm hải trình - VĨNH NGUYÊN
- Chuyến ngược ngàn - NGUYỄN THẾ HÙNG
NHẠC:
- Giấu hương - Nhạc và lời: AN NHIÊN
- Hai màu hoa - Nhạc: NGUYỄN VĂN THIẾT; Lời: NGÀN THƯƠNG
THƠ:
- TRẦN TỊNH YÊN
+ Mây rụng cuối cầu
+ Lìa bỏ
- NGUYỄN THANH HẢI
+ Treo trung thu lên trí nhớ
- NGUYỄN HOÀNG THỌ
+ Giọt đời
+ Chạm
- NGUYỄN BÌNH PHƯƠNG
+ Định nghĩa
+ Cho mùa hè mới
- ĐỖ THƯỢNG THẾ
+ Như là đăng đối
- TRẦN KIÊM ĐOÀN
+ Em ngủ trên lá sen
- BẠCH DIỆP
+ Mùa hoa xuyên tuyết
+ Hay là chúng ta ra biển
- HUỲNH MINH TÂM
+ Những điều không thể viết thành bài ca
+ Thế giới chúng ta đang sống
- HỮU VĂN
+ Quang gánh đời mẹ
- HOÀNG THỤY ANH
+ Em & mèo & tôi
+ Thơm từ nỗi đau
- LÊ MINH HẢI
+ Tìm về
- TRẦN XUÂN TRƯỜNG
+ Chị
+ Chờ
- PHẠM ÁNH
+ Nếu cỏ cây biết buồn
- PHAN VĂN CHƯƠNG
+ Nấm mộ người xin ăn
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Zaabalawi - NAGUIB MAHFOUZ - Trần Ngọc Hồ Trường dịch
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- CON BƯỚM CHẾT TRONG SÁCH VÀ TÂM SỰ CỦA ĐẠI THI HÀO NGUYỄN DU - Mai An Nguyễn Anh Tuấn
- HẤP DẪN KHÔNG CHỈ VÌ ĐẬM PHONG VỊ HUẾ VÀ GIÀU NỮ TÍNH - Nguyễn Khắc Phê
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- VIỆC TẠO LẪN LỘN SỞ CHỈ NHẰM ỨNG PHÓ VỚI ĐỐI TƯỢNG HỘI THOẠI GIÁN TIẾP TRONG TRUYỆN CƯỜI DÂN GIAN - Triều Nguyên
- CẢM THỨC VĂN HÓA TRONG THƠ NỮ VIỆT NAM HIỆN ĐẠI - Hồ Tiểu Ngọc
- TRUYỆN NGẮN J.L.BORGES NHÌN TỪ LÝ THUYẾT LIÊN VĂN BẢN (Khái lược về liên văn bản trong tác phẩm văn học) - Tôn Nữ Dạ Nguyên
* Bìa 1: Tác phẩm PHỐ MÙA THU (Chất liệt tổng hợp trên vải, 80cm x 80cm, 2016) của họa sĩ NGUYỄN MẠNH HÙNG
* Bìa 2 & Bìa 3: Không gian ký ức Lê Bá Đảng - TRẦN HOÀNG PHI
- Minh họa: Họa sĩ Nguyễn Thiện Đức; Họa sĩ Đặng Mậu Tựu; Họa sĩ Ngô Lan Hương
- Vi nhét: Họa sĩ Tô Trần Bích Thúy
- Thư đi tin lại - Người Sông Hương
Ban Biên tập
Tình cờ, chúng tôi được chứng kiến trọn lễ A Riêu Piing của người Pakô ở xã Hồng Trung, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên-Huế. Đây là lễ hội lớn nhất của người Pakô, được tổ chức 5 năm, thậm chí 10 năm một lần.
Trong dịp ghé thăm Huế đầu năm 2014, họa sĩ Nguyễn Đại Giang, cha đẻ trường phái upsidedownism - đảo ngược (Từ đảo nghịch cuộc đời đến đảo nghịch hội họa, Tuổi Trẻ ngày 15-2-2009), đã có buổi vẽ tranh thú vị tại gác Trịnh - căn gác nơi Trịnh Công Sơn sống thời trai trẻ ở Huế.
Điện Long An - Bảo tàng cổ vật cung đình Huế và những gì chứa đựng bên trong thực sự là một di sản quý báu.
Trong nghề đúc đồng, việc tạo mẫu có tính quyết định về nghệ thuật trong một tác phẩm. Là thế hệ thứ mười trong một gia đình có truyền thống làm nghề đúc đồng ở làng Dương Xuân xưa, nghệ nhân Nguyễn Văn Viện được tôn vinh là người thợ tài hoa, bởi khó có thể tìm thấy ở làng đúc đồng Huế người thứ hai có kĩ thuật điêu luyện và sức sáng tạo không ngừng như ông…
Ngày 8-1, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức buổi tọa đàm kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Giáo sư Tôn Thất Dương Kỵ, nguyên Bí thư Ðảng đoàn, Tổng Thư ký Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam, Ủy viên Ban Thư ký Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, nhà trí thức yêu nước, người cộng sản kiên trung, người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế.
Ngựa là con vật được sử dụng nhiều trong các cuộc chiến tranh thời cổ. Hình ảnh ngựa gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của nhiều dân tộc, gắn liền với các võ tướng trên nhiều trận chiến.
Mỗi lần đi ngang cầu Ca Cút đều có cái cảm giác “trời đất bao la, chìm đắm trong ta” cho dù buổi sáng, buổi chiều hay có khi về đêm. Cuối năm, khi ngọn giáo đông bắc còn căm căm, cảm giác đó chừng se sắt hơn...
Món xôi ống tưởng chừng như đơn giản này lại chứa đựng trong nó tất cả tinh hoa miền núi.
Được Bộ VH-TT (nay là Bộ VH,TT&DL) công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia từ năm 1991, nhưng suốt nhiều năm qua, di tích Tuy Lý Vương nằm ở phường Đúc, TP Huế, bị nhiều hộ dân xâm hại một cách nghiêm trọng. Mặc dù các cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên - Huế đã vào cuộc, tuy nhiên, do cách xử lý “nửa vời”, thiếu cương quyết nên đến nay, khu di tích này vẫn ở trong tình trạng “kêu cứu” từng ngày...
Ngược lên thượng nguồn sông Hương vào một ngày đầu năm 2014, chúng tôi đến thăm cụ ông Nguyễn Lô (82 tuổi), ở thôn Kim Ngọc, xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên - Huế, trong một căn chòi tạm bên cạnh lăng chúa Nguyễn Phúc Thái (Vị chúa thứ 5 của triều Nguyễn). Gần 40 năm qua, ông lão đã một thân một mình chống lại những kẻ đào trộm mộ để bảo vệ lăng chúa Nguyễn được vẹn toàn; đồng thời cũng khai hoang đất đồi phát triển kinh tế gia đình…
Kế Môn (Điền Môn, Phong Điền, TT- Huế) là quê hương của hàng ngàn người giàu có trên cả nước và thế giới. Bởi là quê quán của nhiều người giàu nên Kế Môn sở hữu lắm chuyện đặc biệt.
Năm 2010, tôi được về dự đêm thơ Quê Mẹ của nhà thơ Tố Hữu tổ chức tại TP Huế - quê mẹ của ông và có dịp được về thăm quê ông, một làng nhỏ bên dòng sông Bồ trong xanh. Thật thú vị vì đây cũng chính là quê hương của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh - Nguyên ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Chính ủy Quân giải phóng miền Nam.
Những ngôi nhà vườn, nhà rường cổ ở Huế không chỉ có giá trị về mặt di sản kiến trúc mà còn thể hiện một cách sống động và chân thực nhất về đời sống của người Huế xưa. Nhưng vì nhiều lý do: tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, người dân thiếu tiền trong việc trùng tu bảo tồn …mà giờ đây, những ngôi nhà cổ nguyên bản đặc trưng xứ Huế đang mai một dần.
Ðồng chí Nguyễn Chí Thanh sinh ngày 1-1-1914, tên thật là Nguyễn Vịnh, là một nhà lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Quân đội kiệt xuất; nhà chính trị, quân sự mưu lược, tài trí, dũng cảm, kiên quyết; một người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế. Ðồng chí đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Ðảng, của dân tộc.
Từ một địa phương không có bệnh viện tuyến tỉnh, mọi hoạt động trong lĩnh vực y tế chuyên sâu chủ yếu dựa vào Bệnh viện Trung ương Huế là chính nên thường xuyên gây ra vấn đề quá tải. Để khắc phục tình trạng trên, thời gian qua, tỉnh Thừa Thiên Huế đã tập trung nhiều nguồn lực để xây mới 03 bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh. Đến nay, sau thời gian ngắn đi vào hoạt động, các bệnh viện này đã làm rất tốt công tác khám chữa bệnh, thu hút ngày càng nhiều bệnh nhân đến khám và điều trị.
Múa bao giờ cũng gắn kết với âm nhạc (nhạc đàn và nhạc hát), vì thế, người ta thường gọi tên là “Múa hát cung đình”. Múa hát cung đình của vua chúa Việt Nam không giống như hình thức vũ hội phương Tây. Nó chủ yếu phục vụ cho vua chúa, lễ lạc trong triều đình, mang hình thức lễ nghi phong kiến vương triều.
Hội đồng chung khảo Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô lần thứ V đã lựa chọn được 40 tác phẩm, công trình (trong tổng số 45 tác phẩm, công trình do Hội đồng sơ khảo giới thiệu vào xét vòng chung khảo) đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh trao giải thưởng A, B, C.
Bác sĩ Trương Thìn sinh năm 1940 tại Thừa Thiên Huế . Từ năm 1961 ông là sinh viên Trường đại học Y khoa Sài Gòn .Ông học giỏi, nhiệt tình tham gia phong trào học sinh, sinh viên yêu nước, là trưởng đoàn văn nghệ sinh viên học sinh Sài Gòn trong phong trào đấu tranh “Hát cho dân tôi nghe” những năm trước giải phóng.
Với người Tà Ôi ở miền rẻo cao A Lưới (tỉnh Thừa Thiên - Huế), từ xa xưa, những chuỗi mã não là biểu tượng của quyền lực, sự giàu có, sang trọng và có địa vị trong cộng đồng.
Chứa đựng trong mình cả một giai đoạn lịch sử thông qua các di tích, nét trầm mặc cổ kính, điệu hát cung đình Huế âm trầm cùng với sông Hương, núi Ngự… Huế vẫn sừng sững nghiêng mình tồn tại với thời gian qua sự thăng trầm của lịch sử, với thời gian và sự chống trọ trong chiến tranh.