Tháng ba hơi xuân còn nồng. Những cánh đồng hoa mênh mang và trên những đồi hoang vẫn rực sắc màu ngỡ như mùa xuân mới chỉ bắt đầu. Ra xuân cũng là lúc trời đất giao hòa thanh khiết, quãng thời gian nảy nở của lộc chồi ý tưởng sáng tạo, cũng là tháng đậm đầy tính nữ. Đó là điều mà bạn đọc sẽ cảm nhận ở Sông Hương số này.
Dự cảm mùa đi lộng lẫy trong từng ý tưởng, lung linh trên dòng chảy ánh sáng. Trên đồi cỏ tháng Giêng, những bài thơ còn nhảy múa. Sự nuối tiếc xuân thì nôn nao như biển khát. Chuỗi ngày tinh khiết trôi đi cuốn theo quãng đời xuân xanh. “Xoay trở hướng nào cũng thấy tim đau”. Em biết phải làm gì trong nỗi nhớ anh? Nỗi nhớ xoáy vào những dòng thơ. Câu hỏi da diết, nhức nhối. Và đâu đó phía trời xa phóng hiện bóng “người đàn bà lò mọ một đời”, “lẻ loi hát những bản tình ca cất lên từ quá khứ”…
Mục văn xuôi. Nữ tác giả Trần Băng Khuê trong truyện ngắn mới đã vẽ nên những mùa vàng xanh xao trong bầu trời hoang tưởng. Những mùa vàng rải thảm. Từ chân trời đến mặt đất. Những mùa vàng bị chôn sâu dưới thảm lá mục ruỗng. Những ám ảnh. Lấp lánh. Huyễn hoặc cõi mộng. Khiến chúng ta lạc lối vô thức mê hoang về những mùa vàng cũ kĩ trong quá khứ, những thiên tình sử bi lụy chôn vùi dưới tầng lá mục ruỗng - thiên tình sử tháng ba chói chang ánh sáng…
Tháng ba mùa cưới. Mục Huế dòng chảy văn hóa sẽ giới thiệu đến bạn đọc Lễ cưới hỏi trong nghi lễ vòng đời của người Pa Cô, thể hiện sự nâng niu, trân trọng giá trị hình hài, hồn vía mà các vị giàng, thần linh ban tặng, cầu cho hạnh phúc lứa đôi, cũng là nền tảng cho sự bền chặt trong mối quan hệ cộng đồng.
Ở mục Nghiên cứu và bình luận, tác giả Nguyễn Đức Tùng có bài khảo cứu sâu về thơ Mai Văn Phấn, về một thứ ngôn ngữ “Gom ánh sáng/ Dồn nước mắt/ Chảy qua những vết thương”; về một ý hướng “sẵn sàng rời bỏ biên giới của hiểu biết và tìm kiếm những mảnh đất xa hơn của sự chú ý”. “Ca tụng sự sống, cái thiêng liêng siêu việt, ca tụng bằng im lặng như cầu nguyện, ngôn ngữ gần duy mỹ, chạm tới triết học, là những đặc sắc của Mai Văn Phấn”.
Trong nỗ lực giới thiệu lý thuyết nghệ thuật mới từ phương Tây, Sông Hương tháng 3 giới thiệu bài tổng luận bước đầu về “lý thuyết siêu hư cấu của Patricia Ưaugh”, một loại hình chưa được dịch và giới thiệu bài bản ở Việt Nam. “Siêu hư cấu thường gắn kết rất chặt chẽ với văn học hậu hiện đại cuối thế kỷ XX, và thường được hiểu như được thúc đẩy bởi một sự nhận thức về những khiếm khuyết của hư cấu theo lối hiện thực chủ nghĩa”. Theo Waugh, siêu hư cấu thể hiện một cách rõ ràng các quy ước của chủ nghĩa hiện thực truyền thống, nó không phớt lờ hay từ bỏ chúng; siêu hư cấu không ruồng bỏ thế giới hiện thực để chạy theo những khoái cảm ái kỷ (narcissistic pleasures) của sự tưởng tượng.
- Thư Tòa soạn
VĂN:
- NGƯỜI ĐỘI MŨ - Phạm Thị Thúy Quỳnh
- NHỮNG MÙA VÀNG LẢO ĐẢO - Trần Băng Khuê -
- MỘT TUẦN - Phạm Thị Phong Lan
- Chùm tản văn của Lê Hưng Tiến
THƠ:
- HUỲNH MINH TÂM
+ Trên đồi cỏ tháng giêng
+ Hoa nở trên tường
- LA MAI THI GIA
+ Em biết phải làm gì trong nỗi nhớ anh?
+ Nghe mình ướt giữa đêm mê
- NGUYỄN NHẬT HUY
+ Về không
+ Vụn
- MILA BÙI
+ Nhớ anh
- NGUYÊN QUÂN
+ Cafe sớm
- NGÔ MINH
+ Tiếng tù và nghe ở hồ Lăk
+ Bên sông Krông Năng
+ Tượng mồ
- LÊ VĂN VIỆT
+ Ngày tôi lớn
- KHALY CHÀM
+ Dự cảm mùa thu đi
- TRẦN VĂN THIÊN
+ Cánh đồng mùa xuân
+ Những ngày mặt trời đi vắng
- LÊ NGÃ LỄ
+ Tháng mưa buồn
- NGUYỄN HÀN CHUNG
+ Đơn giản nhất
- TRẦN NHUẬN MINH
+ Nói với con về nhà cha mẹ…
- TRẦN QUANG PHONG
+ Những đứa trẻ còng lưng chữ nghĩa
- NGUYỄN THANH TUẤN
+ Có những gì trong tôi
- MAI TUYẾT
+ Gửi cánh chim non của mẹ
- H. MAN
+ Tháng Ba của tôi
NHẠC:
- NGỰA Ô HUẾ DU CA - Nhạc và lời: Hoàng Lý -
- MẸ TÔI ĐỒNG KHÁNH - Nhạc: Nguyễn Trọng Khôi & Thơ: Nguyễn Hoàng Anh Thư
NGHIÊN CỨU BÌNH LUẬN:
- DẪN NHẬP VÀO LÝ THUYẾT SIÊU HƯ CẤU CỦA PATRICIA WAUGH - Phạm Tấn Xuân Cao
- MAI VĂN PHẤN, CUỘC ĐỜI QUYẾN RŨ - Nguyễn Đức Tùng
- NGƯỜI THÍCH ĐÙA - ROBERT ARTHUR, JR. - Thân Trọng Sơn dịch
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- LỄ CƯỚI HỎI TRONG NGHI LỄ VÒNG ĐỜI CỦA NGƯỜI PA CÔ - Ta Dưr Tư
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUÂN:
- “TƯỚNG CAO VĂN KHÁNH” - CUỐN HỒI KÝ ĐẶC BIỆT, DÀY ĐẶC ĐẠN BOM VÀ THẤM ĐẪM TÌNH NGƯỜI - Nguyễn Khắc Phê
- TINH THẦN SINH THÁI TRONG DƯỚI TẤM TRẦN RỈ MƯA CỦA ĐỖ THƯỢNG THẾ - Hoàng Thụy Anh
- PHỤC DỰNG KÝ ỨC CHIẾN TRANH - Do Yên
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: Tác phẩm “KHÁT VỌNG” (Acrylic) của họa sĩ Phạm Trinh
- Những khoảnh khắc đẹp:
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
BAN BIÊN TẬP
“Ngài” rùa đá được xem như một trong hai linh vật để trấn yểm vùng đất Phú Lộc (Thừa Thiên - Huế), trên đầu “ngài” còn có một chữ Vương.
Huế có những sáng mờ sương, sương giăng kín những tuyến phố, bầu trời như sà xuống tận đầu người, xứ Huế vốn mộng mơ càng thêm huyền ảo.
Lối kiến trúc độc đáo thuộc hệ phái thevarada (Nam tông) tạo cho chùa Thiền Lâm một nét đẹp khác biệt so với các cổ tự đất cố đô.
Cố đô Huế bây giờ không còn trầm mặc, phong cảnh về đêm thật quyến rũ bởi việc chiếu sáng nghệ thuật cầu Trường Tiền.
Sáng 10-3, Sở VHTT&DL tỉnh Thừa Thiên- Huế phối hợp với UBND huyện A Lưới đã tổ chức lễ hội Ariêu Car_một trong những lễ hội văn hóa truyền thống lớn với sự tham gia đông đảo cộng đồng người dân tộc thiểu số Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu, Pa Hy đang sinh sống ở địa bàn vùng cao huyện A Lưới .
Nhà vườn An Hiên, phủ thờ Công chúa Ngọc Sơn, Xuân Viên Tiểu Cung... là những nhà vườn đẹp bậc nhất xứ Huế. Hệ thống kiến trúc dân gian này là một điểm nhấn trong khám phá nét đẹp văn hóa Cố đô.
Lễ hội A riêu Car là dịp để các dân tộc hội tụ, thể hiện tinh thần đoàn kết, tính cộng đồng, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.
Là món ăn có cái tên khiến nhiều người phải ngẩn ra vì nghe quá lạ, canh chột nưa chinh phục thực khách bởi hương vị đậm chất quê và cái tình của người dân Huế.
SHO - Sáng ngày 21/2 (14 Tháng Giêng năm Bính Thân), Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức chuyến đi Viếng mộ thi nhân tại các nghĩa trang trên địa bàn thành phố Huế tưởng nhớ các văn nghệ sĩ đã khuất . Đây là năm thứ tám văn nghệ sĩ Cố đô Huế tổ chức đi viếng mộ thi nhân vào dịp Tết Nguyên tiêu.
Không biết có tự bao giờ mà hoa tre là lễ vật không thể thiếu trong lễ "cúng bổn mạng" đầu năm của mỗi gia đình xứ Huế. Nội tôi kể rằng: Thuở xưa khi chưa có "ông tổ" khai sinh ra loại hoa tre thì người ta "cúng bổn mạng" bằng hoa thọ. Hoa thọ mang ý nghĩa trường tồn, cầu mong được sống lâu để sum vầy cùng con cháu.
Là kinh đô xưa cổ còn được lưu giữ gần như toàn vẹn nhất cho đến bây giờ, Tết ở Huế tượng trưng cho sợi dây liên kết giữa quá khứ và hiện tại.
Cặp rắn này chỉ xuất hiện tại chùa vào các ngày sóc vọng (các ngày 1, 15, 30 hàng tháng) và trú lại qua đêm trong hang cây da cổ thụ rồi lặng lẽ bỏ đi. Thấy chuyện lạ, một số người cho rằng đây là đôi rắn “có chân tu” nên mới về chùa để “nghe giảng giải kinh Phật”...
Bấy lâu nay, nhiều người dân, du khách vẫn thường nhắc đến con rùa khổng lồ thi thoảng xuất hiện trên dòng sông Hương, đoạn trước mặt điện Hòn Chén (thuộc thôn Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên – Huế). Người dân địa phương gọi đó là “rùa thần”.
Có thể nói, trong số hàng trăm sản phẩm bằng tre của các nghệ nhân làng Bao La (xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế) tạo nên, chúng tôi ấn tượng nhất là đèn lồng các loại. Từ đèn ú, đèn lục giác, bát giác… Tuy khác nhau về mẫu mã, hình dáng nhưng tất cả đều chan chứa tâm tình, gửi gắm “cái hồn” của làng nghề nơi đây.
Bên cạnh lớp nghệ nhân "vàng", lớp những nghệ sỹ "măng non" - nghệ sỹ trẻ là thế hệ mới sẽ đồng hành cùng nghệ thuật Ca Huế trên con đường phát huy giá trị di sản này ra cộng đồng, tiến tới hội nhập di sản quốc tế. Do đó, việc làm sao để truyền lại vẹn nguyên bản sắc, đúng cái "chất" của Ca Huế cho lớp nghệ sỹ trẻ kế tục cũng đang là vấn đề được các ban, ngành quan tâm.
Chuyên đề trọng điểm của số báo này, dành nhiều trang về Hoàng Phủ Ngọc Tường - nhà văn, nhà văn hóa Huế. Những trang văn của ông, như chiếc đũa thần, thức dậy những vỉa tầng văn hóa Huế. Một điều khác, ông cùng bạn bè thuở ấy, với một hệ mỹ cảm khác biệt, đã tạc vào văn nghệ Huế, Việt Nam những giá trị trường cửu.
Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.
Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.
Tại Huế, toàn bộ các ấn quý bằng vàng, bạc, ngọc hay còn gọi là Kim Ngọc Bảo Tỷ đến nay không còn một chiếc nào. Có lẽ thật sự đây là điều đáng tiếc nhất khi xuất xứ những chiếc ấn quý đó đều từ Huế mà ra.
Những biến cố của lịch sử đã khiến cho một lượng cổ vật lớn và quý hiếm đã “biến mất” khỏi cố đô Huế. Hãy cùng lật lại những điểm mốc ấy.