Bài viết mở đầu cho số báo Tết “Nhớ mùa xuân năm ấy” là góc suy tưởng nhân văn khơi gợi lòng tri ân với những cống hiến của lớp người mở lối cho hòa bình: “Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân - 1968 đã để lại cho các thế hệ hôm nay và mai sau niềm tự hào sâu sắc”. Đây cũng là dịp chúng ta ngẫm lại những bài thơ chúc Tết hào sảng của Bác Hồ, vang lên trong thời khắc cần hơn cả một sự hối thúc giành lại mùa xuân cho đất nước.
Bìa Sông Hương Số 348
“Chuông quả lắc trong nhà rung lên hồi báo sang giờ mới, lanh canh như cuốc xe đạp chở hoa xuân đi chợ sớm. 0 giờ. Giao thừa điểm. Năm mới đến. Điều gì đó vừa lướt qua trong chúng ta, những hạt mầm của một thực tại mới nảy nở trong cái hình hài vừa được cộng thêm tuổi”. Cùng với dòng tâm cảm miêm man xuôi theo dòng thời gian miên viễn, Sông Hương mừng Tết Mậu Tuất sẽ là bức tranh xuân rực sáng, phảng phất thoáng buồn len trên những khuôn mặt thiếu vắng bóng hình người thương, hay đó là chút tiếc nuối ký ức tuổi thơ với những em nhỏ quẩn quanh trước cái nia xếp đầy tò he ngộ nghĩnh sặc sỡ trên đường làng xuân sớm. Là dòng hồi ức từ trang sử cũ về một góc phố bên kia sông, lẫn giữa người buôn kẻ bán lấm màu áo tết chân quê là sắc phục lộng lẫy của các công tử, công nữ cùng nô bộc hòa vào cuộc vui của trò chơi dân gian, gợi về bóng dáng vàng son của Phủ đệ Huế xưa.
Ngày Tết cũng là mùa nương rẫy bung hoa trên các triền đồi xa xanh. Đồng bào phía Tây Thừa Thiên Huế lại tưng bừng nhảy múa vui chơi sau một mùa nương rẫy lao nhọc. Lên với bà con vào giữa mùa xuân đương độ, khách dưới xuôn sẽ được thưởng thức nhiều món ăn được chế biến từ nguyên liệu núi rừng, dậy lên thứ hương vị đặc trưng làng bản giữa một không gian khó tả hết nỗi niềm. “Mùa xuân cám dỗ như trái cấm”. Những dòng thơ xuân trong Sông Hương Tết cũng hây hây má đỏ như thiếu nữ vừa đa mang giấu diếm bí mật đầu đời. “Những ký tự lá nhắc ta xuân đã lên cành”…
Năm Tuất nói chuyện chó, là chuyên trang dành cho con giáp gần gũi và thân quen nhất đối với người dân Việt từ xa xưa. Trên thế giới, con chó cũng để lại ấn tượng sâu sắc và nhiều lúc thật sự chạm đến nơi thẳm sâu tình người. Hình ảnh con chó ngồi trong ngõ sâu xao xác lá rụng vào những ngày cuối năm; tiếng chó sủa trong đêm vắng dội vào miền vô thức; hay đó là tiếng chó theo sau dấu chân đạp đất sáng mồng một tết dưới ánh nắng nhắc thức cánh mai rung rinh níu lại ánh sương sau thời khắc chuyển mùa rạo rực.
Tết Nguyên Đán đang về, Ban Biên tập chúc quý tác giả và bạn đọc đã đồng hành cùng Sông Hương nhiều sáng tạo, một mùa xuân an lạc.
Dưới đây là Mục Lục:
- Thư Tòa soạn
- NHỚ MÙA XUÂN NĂM ẤY - Hòa Ái
- SẮC MÀU TẾT CŨ - Nguyễn Thị Duyên Sanh
- XUÂN SANG TRẨY HỘI - Lê Vũ Trường Giang
- TẾT XƯA TRONG CÁC PHỦ ĐỆ HUẾ - Trần Tôn Nữ
- ĂN TẾT TRÊN DÃY TRƯỜNG SƠN - Lê Anh Tuấn
- BÀN THÊM VỀ BÀI CHÒI - Phùng Tấn Đông
THƠ:
TRẦN TỊNH YÊN - LƯƠNG DUY CƯỜNG - ĐỨC SƠN - ĐÔNG HÀ - TRẦN THỊ TƯỜNG VY - THẠCH QUỲ - TẦN HOÀI DẠ VŨ - ĐOÀN MẠNH PHƯƠNG HỒNG VINH - TRẦN HUY MINH PHƯƠNG - NGÀN THƯƠNG - VĂN CÔNG HÙNG SƠN TRẦN - PHÙNG HIỆU - TRƯỜNG THẮNG - NGUYỄN HỮU PHÚ - P.N.THƯỜNG ĐOAN- NGUYỄN DUY TỪ - LÊ HUY QUANG - NGUYỄN HƯNG HẢI NGUYỄN VĂN QUANG - PHẠM BÁ THỊNH - HOÀNG VÂN KHÁNH - NGUYỄN NGUYÊN PHƯỢNG - PHAN LỆ DUNG - CHÂU THU HÀ - VÕ QUÊ - LÊ VIẾT XUÂN - NGUYEN SU TU - ĐÀO DUY ANH - LÊ TẤN QUỲNH - NGUYỄN ĐẠT - NGUYỄN NGỌC HẠNH - TRỊNH BỬU HOÀI - VĨNH NGUYÊN - MAI VĂN HOAN - NGUYỄN MAN KIM
NHẠC:
- MÃI LÀ MÙA XUÂN - Nhạc & Lời: Kim Hùng
- ĐIỆP KHÚC XUÂN - Nhạc: Nguyễn Văn Thiết & Thơ: Ngàn Thương
- NĂM TUẤT NÓI CHUYỆN CHÓ:
- TIẾNG CHÓ SỦA BÊN KIA SÔNG - Trần Bảo Định
- CON CHÓ KHÓC ĐỨNG KHÓC NGỒI - Nguyễn Dư
- CHÓ - TỪ BIỂU TƯỢNG VĂN HÓA ĐẾN HÌNH TƯỢNG VĂN HỌC ĐỘC ĐÁO - Nguyễn Văn Hùng
- CON CHÓ TRONG ĐỜI SỐNG CỦA CƯ DÂN THỪA THIÊN HUẾ - Trần Nguyễn Khánh Phong
VĂN:
- BẾN MÊ - Nguyễn Thị Lê Na
- NẮNG XUÂN VÀNG PHAI - Bùi Kim Chi
TRANG THIẾU NHI:
- NÓI VỚI GIẤC MƠ - Thanh Như
Thơ: NGUYỄN VĂN THANH - NGUYỄN MINH KHIÊM
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUÂN:
- TẾT HUẾ TRONG TẢN VĂN THÁI KIM LAN - Nguyên Hương
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: Tác phẩm “HOA GIẤY, NGHÊ ĐÁ VÀ XUÂN" (Acrylic - 01/2018) của họa sỹ Nguyễn Thiện Đức
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Phan Ngọc Minh, Nhím
BAN BIÊN TẬP
Ít người biết tượng “ông già Bến Ngự” Phan Bội Châu bên bờ sông Hương (Huế) lại có liên quan đến nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn.
Chiều ngày 19/10, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức buổi giới thiệu hai cuốn sách “Em còn gì sau chiến tranh” và “Biến cố 182010” của nhà văn Hà Khánh Linh.
Ngày kinh đô Huế thất thủ (5/7/1885), không những hàng vạn thần dân bị sát hại mà vô số cổ vật triều đình cũng bị cướp đi, kể cả ống đựng tăm xỉa răng.
Sau hơn 140 năm tồn tại, nhà Nguyễn đã để lại cả kho tàng cổ vật, làm nên phần hồn của di sản văn hóa Huế ngày nay.
Chuyên đề Phê bình Nữ quyền là một cố gắng của Ban biên tập nhằm giới thiệu những nét phác thảo ban đầu: “Người viết nữ, giới tính và trang giấy trắng” (Đoàn Huyến) đề cập Cái bẫy giới tính - giới tính như một cái bẫy êm ái - đã làm hạn chế sức sáng tạo; vậy phải thoát khỏi cái bẫy đó như thế nào? Và có đủ cam đảm để tự “khánh thành mình” như một trang giấy trắng, mà ở đó cô đơn và tự do là những xung lực lạ kỳ để chủ thể sáng tạo có thể thăng hoa? “Những khúc quành của văn học nữ Việt Nam đương đại” (Đoàn Ánh Dương) dẫn dắt bạn đọc đi theo hành trình văn học nữ Việt Nam từ sau 1975 đến nay; xác định những khúc quành: từ sự quy chiếu của diễn ngôn dân tộc qua diễn ngôn dân sự đến diễn ngôn đặt nền tảng ở nhìn nhận về tính cá thể.
Trong hành trình tìm kiếm và quảng bá những điểm đến hấp dẫn của Việt Nam, bằng những phương pháp so sánh, đối chiếu và bình chọn của các đơn vị du lịch, cộng đồng Kỷ lục gia Việt Nam, du khách trong cả nước. Vừa qua, Tổ chức kỷ lục Việt Nam đã công bố Top 45 điểm đến hấp dẫn nhất ở Việt Nam, trong đó Thừa Thiên Huế vinh dự có 6/45 điểm đến du lịch hấp dẫn được bình chọn.
Huế đã trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử. Ca Huế không chỉ phản ánh dòng chảy lịch sử, di sản này còn là quá trình tinh chế vốn văn hóa dân gian có nguồn gốc từ cội nguồn dân tộc Việt hỗn dung với văn hóa bản địa tạo nên một âm sắc Huế, rất riêng.
Với sự tham gia của ĐẶNG MẬU TỰU * LÊ VĂN LÂN * ĐINH CƯỜNG * PHẠM THỊ ANH NGA * LÊ HUỲNH LÂM * TÔN PHONG * MAI VĂN PHẤN * PHẠM ĐỨC MẠNH * HỒNG VINH * NGUYÊN NGỌC - TÔN NỮ MINH CHÂU * NGUYỄN XUÂN SANG * NGUYỄN ĐỨC TÙNG * ALICIA OSTRIKER * JEAN VALENTINE * TIM SUERMONDT * NHẬT CHIÊU * PHI TÂN * VÕ NGỌC LAN * PHƯƠNG ANH * NGUYỄN DƯ HOÀI MỤC * ĐỖ XUÂN CẨM * QUẾ HƯƠNG * NGUYỄN KHOA QUẢ * HOÀNG DIỆP LẠC * LÊ MINH PHONG * NGÔ ĐÌNH HẢI * NGÔ MINH
Sông Hương số đặc biệt tháng 9/2105 trân trọng gửi đến quý bạn đọc.
Số báo này xuất bản cũng nhằm vào những ngày Liên hiệp Hội tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 70 năm thành lập. Bài “70 năm, một dòng chảy văn học nghệ thuật nối tiếp văn mạch của vùng đất Thuận Hóa - Phú Xuân - Huế” của nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa sẽ điểm lại diễn trình 70 năm đáng tự hào của văn nghệ xứ Huế.
Hiếm có làng nào lại quy định rõ ràng về việc dọn thức ăn trong ma chay như làng Mỹ Phú (xã Phong Chương, H.Phong Điền, Thừa Thiên-Huế).
Ở không ít làng quê xứ Huế ngày nay, lệ làng vẫn tồn tại với nhiều quy định khắt khe, chặt chẽ.
Tháng 8 năm này, kỷ niệm 95 năm ngày sinh của điêu khắc gia Điềm Phùng Thị (18/8/1920). Một bài viết trong số này, đã nhắc lại “cuộc hóa thân của đất đá” trong sự nghiệp lừng lẫy của bà. Các truyện ngắn được chọn đăng, vừa có những thử nghiệm bút pháp mới, vừa sâu thẳm tính nhân văn; và một lần nữa, trách nhiệm cụ thể của nhà văn được khơi mở: Làm sao vừa có những sáng tạo đầy bứt phá về nghệ thuật, vừa có thể gắn chặt với thực tại? Làm sao để những biến ảo kỳ diệu của tâm thức đời sống, của tiềm thức con người, của “cái bóng” đa nhân cách cuộc đời không dễ nắm bắt… có thể đi vào văn học nghệ thuật? Tất cả lại là những vấn đề muôn thuở của văn học
Chùa Từ Hiếu hay còn gọi là chùa “Thái giám” nằm trên ngọn núi Dương Xuân thuộc phường Thuỷ Xuân (TP.Huế). Đây là địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của Huế, nhưng ít người biết được nguồn gốc đầy nước mắt của ngôi cổ tự này. Nơi đây có một nghĩa trang của những con người mang thân phận không phải đàn ông mà cũng chẳng phải đàn bà...
Ngọ Môn là cổng chính phía nam của Hoàng Thành – Kinh Thành Huế, cũng được coi là bộ mặt của Hoàng Thành và vương triều phong kiến.
Hệ thống thơ văn trên di tích Huế có một phần rất lớn là Ngự chế thi của vua Minh Mạng, trong đó, đặc biệt tại Hiếu Lăng (lăng vua Minh Mạng) là nơi có nhiều thơ của nhà vua được chạm khắc, trang trí để lưu truyền cho hậu thế.
Từ ngày 17 đến 23 tháng 7 năm 2015, trại sáng tác văn học Phong Điền năm 2015 đã diễn ra tại vùng Ngũ Điền do Hội nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với UBND huyện Phong Điền tổ chức.
Câu chuyện này lại có liên quan đến một sự kiện diễn ra cách nay đúng một 150 năm, đó là câu chuyện sứ đoàn đầu tiên của nước ta sang Pháp (1863 - 1864)...
Trên các đền đài, lăng tẩm, cung điện triều Nguyễn tại cố đô Huế xuất hiện hàng ngàn bài thơ, văn, câu đối bằng chữ Hán. Hệ thống di sản tư liệu độc đáo này vừa được giải mã để đề nghị UNESCO công nhận là di sản tư liệu thuộc Chương trình ký ức thế giới.
Chỉ cần nhìn làn da bất chấp tuổi tác của những người phụ nữ trong gia đình này, bạn sẽ thấy bí quyết làm đẹp từ hoàng cung mà họ được truyền lại qua mấy đời thực sự diệu kỳ đến thế nào. Đó là bí mật để làm ra những viên phấn nụ, dưới công thức của các ngự y triều Nguyễn, chỉ dành cho những giai nhân ở chốn cấm cung.
Nét khác biệt của lăng Hoàng Cô gắn liền với câu chuyện cảm động về cuộc đời tiết hạnh của Công chúa Long Thành - người chị ruột của vua Gia Long.