Bài viết mở đầu cho số báo Tết “Nhớ mùa xuân năm ấy” là góc suy tưởng nhân văn khơi gợi lòng tri ân với những cống hiến của lớp người mở lối cho hòa bình: “Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân - 1968 đã để lại cho các thế hệ hôm nay và mai sau niềm tự hào sâu sắc”. Đây cũng là dịp chúng ta ngẫm lại những bài thơ chúc Tết hào sảng của Bác Hồ, vang lên trong thời khắc cần hơn cả một sự hối thúc giành lại mùa xuân cho đất nước.
Bìa Sông Hương Số 348
“Chuông quả lắc trong nhà rung lên hồi báo sang giờ mới, lanh canh như cuốc xe đạp chở hoa xuân đi chợ sớm. 0 giờ. Giao thừa điểm. Năm mới đến. Điều gì đó vừa lướt qua trong chúng ta, những hạt mầm của một thực tại mới nảy nở trong cái hình hài vừa được cộng thêm tuổi”. Cùng với dòng tâm cảm miêm man xuôi theo dòng thời gian miên viễn, Sông Hương mừng Tết Mậu Tuất sẽ là bức tranh xuân rực sáng, phảng phất thoáng buồn len trên những khuôn mặt thiếu vắng bóng hình người thương, hay đó là chút tiếc nuối ký ức tuổi thơ với những em nhỏ quẩn quanh trước cái nia xếp đầy tò he ngộ nghĩnh sặc sỡ trên đường làng xuân sớm. Là dòng hồi ức từ trang sử cũ về một góc phố bên kia sông, lẫn giữa người buôn kẻ bán lấm màu áo tết chân quê là sắc phục lộng lẫy của các công tử, công nữ cùng nô bộc hòa vào cuộc vui của trò chơi dân gian, gợi về bóng dáng vàng son của Phủ đệ Huế xưa.
Ngày Tết cũng là mùa nương rẫy bung hoa trên các triền đồi xa xanh. Đồng bào phía Tây Thừa Thiên Huế lại tưng bừng nhảy múa vui chơi sau một mùa nương rẫy lao nhọc. Lên với bà con vào giữa mùa xuân đương độ, khách dưới xuôn sẽ được thưởng thức nhiều món ăn được chế biến từ nguyên liệu núi rừng, dậy lên thứ hương vị đặc trưng làng bản giữa một không gian khó tả hết nỗi niềm. “Mùa xuân cám dỗ như trái cấm”. Những dòng thơ xuân trong Sông Hương Tết cũng hây hây má đỏ như thiếu nữ vừa đa mang giấu diếm bí mật đầu đời. “Những ký tự lá nhắc ta xuân đã lên cành”…
Năm Tuất nói chuyện chó, là chuyên trang dành cho con giáp gần gũi và thân quen nhất đối với người dân Việt từ xa xưa. Trên thế giới, con chó cũng để lại ấn tượng sâu sắc và nhiều lúc thật sự chạm đến nơi thẳm sâu tình người. Hình ảnh con chó ngồi trong ngõ sâu xao xác lá rụng vào những ngày cuối năm; tiếng chó sủa trong đêm vắng dội vào miền vô thức; hay đó là tiếng chó theo sau dấu chân đạp đất sáng mồng một tết dưới ánh nắng nhắc thức cánh mai rung rinh níu lại ánh sương sau thời khắc chuyển mùa rạo rực.
Tết Nguyên Đán đang về, Ban Biên tập chúc quý tác giả và bạn đọc đã đồng hành cùng Sông Hương nhiều sáng tạo, một mùa xuân an lạc.
Dưới đây là Mục Lục:
- Thư Tòa soạn
- NHỚ MÙA XUÂN NĂM ẤY - Hòa Ái
- SẮC MÀU TẾT CŨ - Nguyễn Thị Duyên Sanh
- XUÂN SANG TRẨY HỘI - Lê Vũ Trường Giang
- TẾT XƯA TRONG CÁC PHỦ ĐỆ HUẾ - Trần Tôn Nữ
- ĂN TẾT TRÊN DÃY TRƯỜNG SƠN - Lê Anh Tuấn
- BÀN THÊM VỀ BÀI CHÒI - Phùng Tấn Đông
THƠ:
TRẦN TỊNH YÊN - LƯƠNG DUY CƯỜNG - ĐỨC SƠN - ĐÔNG HÀ - TRẦN THỊ TƯỜNG VY - THẠCH QUỲ - TẦN HOÀI DẠ VŨ - ĐOÀN MẠNH PHƯƠNG HỒNG VINH - TRẦN HUY MINH PHƯƠNG - NGÀN THƯƠNG - VĂN CÔNG HÙNG SƠN TRẦN - PHÙNG HIỆU - TRƯỜNG THẮNG - NGUYỄN HỮU PHÚ - P.N.THƯỜNG ĐOAN- NGUYỄN DUY TỪ - LÊ HUY QUANG - NGUYỄN HƯNG HẢI NGUYỄN VĂN QUANG - PHẠM BÁ THỊNH - HOÀNG VÂN KHÁNH - NGUYỄN NGUYÊN PHƯỢNG - PHAN LỆ DUNG - CHÂU THU HÀ - VÕ QUÊ - LÊ VIẾT XUÂN - NGUYEN SU TU - ĐÀO DUY ANH - LÊ TẤN QUỲNH - NGUYỄN ĐẠT - NGUYỄN NGỌC HẠNH - TRỊNH BỬU HOÀI - VĨNH NGUYÊN - MAI VĂN HOAN - NGUYỄN MAN KIM
NHẠC:
- MÃI LÀ MÙA XUÂN - Nhạc & Lời: Kim Hùng
- ĐIỆP KHÚC XUÂN - Nhạc: Nguyễn Văn Thiết & Thơ: Ngàn Thương
- NĂM TUẤT NÓI CHUYỆN CHÓ:
- TIẾNG CHÓ SỦA BÊN KIA SÔNG - Trần Bảo Định
- CON CHÓ KHÓC ĐỨNG KHÓC NGỒI - Nguyễn Dư
- CHÓ - TỪ BIỂU TƯỢNG VĂN HÓA ĐẾN HÌNH TƯỢNG VĂN HỌC ĐỘC ĐÁO - Nguyễn Văn Hùng
- CON CHÓ TRONG ĐỜI SỐNG CỦA CƯ DÂN THỪA THIÊN HUẾ - Trần Nguyễn Khánh Phong
VĂN:
- BẾN MÊ - Nguyễn Thị Lê Na
- NẮNG XUÂN VÀNG PHAI - Bùi Kim Chi
TRANG THIẾU NHI:
- NÓI VỚI GIẤC MƠ - Thanh Như
Thơ: NGUYỄN VĂN THANH - NGUYỄN MINH KHIÊM
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUÂN:
- TẾT HUẾ TRONG TẢN VĂN THÁI KIM LAN - Nguyên Hương
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: Tác phẩm “HOA GIẤY, NGHÊ ĐÁ VÀ XUÂN" (Acrylic - 01/2018) của họa sỹ Nguyễn Thiện Đức
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Phan Ngọc Minh, Nhím
BAN BIÊN TẬP
Triều đại phong kiến vua Nguyễn cuối cùng tại Huế đã trải qua với bao biến cố lịch sử. Hàng vạn cổ vật quý hiếm đi cùng triều đại này hiện đã mất mát quá nhiều, không còn “ở lại” được trên mảnh đất nó đã từng tồn tại.
Hai đồng tiền cổ quý hiếm là loại tiền dùng để ban thưởng chứ không dùng để trao đổi, mua bán có tên là “Gia Long thông bảo” và “Minh Mạng thông bảo” với kích thước rất lớn vừa được một người dân ở Quảng Bình lần đầu phát hiện.
Với một di sản văn hoá vật thể và tinh thần mang ý nghĩa quốc hồn quốc tuý của dân tộc, Huế là một hiện tượng văn hoá độc đáo của Việt Nam và thế giới.
Huế từ lâu đã là một trung tâm văn hóa, du lịch của cả nước. Festival văn hóa nghệ thuật kết hợp với du lịch đã tạo cú hích cho thế mạnh đặc thù của quần thể di tích cố đô Huế - được công nhận là di sản thế giới vào năm 1993, từ đó tạo diện mạo cho Huế có sự phát triển mới, mạnh mẽ hơn.
Lọng là sản phẩm độc đáo được dùng để tôn vinh sự trang trọng, quý phái trong các nghi lễ của triều đình xưa, cũng như trong các lễ nghi cúng tế mang đậm tín ngưỡng dân gian. Từ đám rước thần linh, đám tang, lễ cưới, hỏi… đều có sự hiện diện của chiếc lọng.
Trong kiến trúc xưa, có lẽ không nơi nào có nhiều bức bình phong như ở Huế. Khắp các cung đình, phủ đệ, đến các đền chùa, am miếu, đình làng, nhà thờ họ và nhà thường dân…đều hiện hữu những bức bình phong.
Võ tướng Nguyễn Tri Phương đã dành cả đời ông trong công cuộc giữ yên bờ cõi và chống ngoại xâm trải qua ba đời vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức. Khi Hà thành thất thủ vào tay quân Pháp, ông đã nhịn đói cho đến chết.
Gần đây có một bộ tranh chân dung của các vua triều Nguyễn được vẽ mới và phổ biến, thu hút được nhiều sự chú ý của người xem. Nếu chỉ thưởng thức các bức vẽ này như những ảnh vui mắt, đầy mầu sắc thì được.
Vua Gia Long lên ngôi năm 1802 và qua đời năm 1820, thọ 57 tuổi. Trong tập Ngự dược nhật ký của châu bản triều Nguyễn, cho thấy những năm cuối đời nhà vua đã mắc bệnh nan y và các ngự y đã phải vất vả để điều trị.
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Khi nói Huế rặt, tôi muốn kể chuyện chỉ có Huế mới có, không lẫn vào đâu được ...
Phó giáo sư, Nhà giáo nhân dân Trần Thanh Đạm vừa qua đời lúc 8g15 ngày 2-11 (nhằm ngày 21 tháng 9 Ất Mùi), hưởng thọ 84 tuổi.
Đang những ngày mưa ở Huế tháng 10 này, lại nhắc đến mưa Huế, liệu đây có phải là đặc sản của Huế của mùa thu Huế, nhưng Huế làm gì có mùa thu? Hay là mùa thu Huế quá ngắn đến mức nhiều người không kịp nhận ra...?
Chiều 30-10, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thừa Thiên - Huế phối hợp Hội Khoa học Lịch sử tỉnh và Công ty CP Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam (Vietravel) tổ chức Hội thảo khoa học “Cung điện Đan Dương thời Tây Sơn tại Huế” diễn ra tại Hội trường UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Di tích Tam Tòa nằm ở góc đông nam bên trong Kinh thành cách bờ bắc sông Hương 300m về phía nam, qua cửa Thượng Tứ. Khu di tích Tam Toà toạ lạc tại số 23 đường Tống Duy Tân, phường Thuận Thành, thành phố Huế.
Từ năm 2012 đến nay, Hội Đông y Thừa Thiên-Huế đã tiếp cận và giải mã kho tư liệu châu bản triều Nguyễn đang được lưu trữ tại Trung tâm lưu trữ quốc gia 1 (Hà Nội).
Xứ Huế không chỉ có các công trình lăng tẩm cổ kính mà còn được thiên nhiên ưu đãi ban cho sự hùng vĩ. Nổi bật trong đó là đầm Lập An với vẻ đẹp say đắm lòng người.
Để có thể lực cường tráng, chăn gối viên mãn, ngoài thuốc men tẩm bổ, Minh Mạng còn rèn luyện sức khỏe bằng phương pháp mà ngày nay rất phổ biến.
Hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (Thừa Thiên-Huế) không chỉ là hệ thủy vực nước lợ lớn nhất Đông Nam Á mà nơi đây còn có những câu chuyện đầy kỳ bí được ghi chép hoặc truyền miệng từ xa xưa.
Đề cao vai trò cũng như trách nhiệm của người phụ nữ trong gia đình cũng như trong xã hội, lần đầu tiên tại Huế, cũng là lần đầu tiên ở nước ta, có một tổ chức giáo dục đã nêu rõ quan điểm, lập trường, bảo vệ quyền của người phụ nữ: trường Nữ Công học hội.