Tháng chín, mùa thu, các cánh đồng làng quê vào vụ gặt, hương lúa mới, mùi rơm rạ tỏa khắp vùng ngoại ô. Và những cơn mưa đầu mùa sau những tháng hè khát cháy đã đổ xuống, không gian như mềm hẳn ra, dịu dàng dưới mưa… Cảm nhận mùa thu rõ rệt nhất trong những ngày này đang như thể bàng bạc hơn trong không gian cỏ cây ở các làng mạc…
Âm hưởng mùa thu, âm hưởng làng quê bàng bạc, và lan tỏa cả vào trong các trang văn tạp chí số này. Những câu chuyện huyền thoại làng quê, những câu chuyện xưa, những câu chuyện nay, hiện thực đẫm chất huyền ảo hay huyền ảo đậm chất hiện thực cứ xoắn xuýt vào nhau tạo nên những cốt truyện lạ quen… Ít nhiều, chúng sẽ gợi lại cho bạn đọc về ký ức một thời chưa xa, những ký ức chưa phai nhạt hoàn toàn dẫu thời gian đang lao đi rất nhanh trên các màn hình smartphone…
Và “Xin gió - đừng đem tiếng chim đi nhé/ kẻo mẹ ta buồn”, là tiếng khẩn cầu của nỗi lòng tha thiết, một câu thơ trong những bài thơ khởi nguồn từ nhịp tim run rẩy trước cận cảnh những ngôi làng đang bị nền công nghiệp hiện đại đe dọa xóa mờ dấu tích, có ở trong số báo này.
Trong số những di sản văn hóa Huế cận đại, bộ tạp chí BAVH (Bulletin des Amis du Vieux Hué - “Những người bạn Cố đô Huế”) được ghi nhận là một trong những kho tàng vô giá. Trong các năm 2013, 2014, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức các chuyên đề liên quan đến sự kiện 100 năm BAVH; trong đó, bên cạnh nhìn nhận lại những giá trị vượt qua thời gian và cả những hạn chế, thiếu sót của BAVH, đã có những bài viết nhắc đến một yếu nhân sáng lập BAVH - Léopold Cadière (1869 - 1955). Một bài viết trong số báo này, về Léopold Cadière, sẽ lý giải rõ hơn về tiến trình từ “Thân Việt” đến “Hoài Việt” của nhiều nhân sĩ, trí thức Pháp thời bấy giờ, mà Léopold Cadière là một trong những con người điển hình. Làm sáng rõ điều này, cũng là làm sáng rõ hơn những giá trị minh triết của đời sống văn hóa Việt Nam.
Một bài viết nghiên cứu khái quát nghệ thuật trong sáng tác Nguyễn Du giới thiệu trong số này, đã đem đến nhiều luận điểm lý thú. Ví như: tỷ lệ khái quát trong Truyện Kiều là thấp nhất, trong Văn chiêu hồn là cao nhất; về văn chương nghệ thuật, Nguyễn Du có những khái quát “kinh nhân” (kinh động lòng người)… Trong khối sầu thương mang tên Tố Như, những chữ “sầu, thương, bi ai, oán, hận, đau buồn, xót xa…” xuất hiện với tần số rất cao trong thơ… Bài viết qua đó đem lại cho người đọc kiến giải hay về những “nhân” và “duyên” đã chung đúc nên thiên tài Nguyễn Du.
Cuối cùng, những trang viết tuổi hồng dành cho các em, như là những tín hiệu mới về những cây bút mới sẽ góp phần cho nền văn nghệ xứ Huế tương lai. Chúc các em mãi đong đầy nhiệt huyết văn chương để tiếp tục hành trình…
Và chúc tất cả quý bạn đọc một mùa thu đầy hương vị…
BAN BIÊN TẬP
Mục lục số 331 tháng 09 - 2016
VĂN:
- HAI ÔNG KẺ KHOÁN HAI LÀNG GIÁP RANH - Vĩnh Nguyên
- GIÓ XANH - Phạm Duy Nghĩa
- Ô LÂU, SÔNG QUÊ BẾN NHỚ - Phi Tân
THƠ:
TRẦN PHÁ NHẠC - HOÀNG VŨ THUẬT - ĐỖ VĂN KHOÁI - ĐỨC SƠN
NGUYỄN ĐÔNG NHẬT - NGUYỄN NGỌC PHÚ - HƯỜNG THANH - NGUYỄN DUY TỪ
VÕ NGỘT - VÂN PHI - PHẠM ÁNH
NHẠC:
- DÒNG HƯƠNG NHỚ BÁC - Nhạc & Lời: Phạm Phước Nghĩa
- NHỚ HUẾ - Nhạc: Dương Toàn Thiên & Thơ: Hồ Minh - Bìa
TRANG THIẾU NHI: CÂY BÚT TUỔI HỒNG 2016
- ẤU THƠ TRONG TÔI LÀ... Đậu Gia Bảo Thi
- TÂM SỰ CỦA HAI CON GÀ - Hồ Nguyễn Dạ Thảo
- NGÀY ẤY, BẠN VÀ TÔI - Huỳnh Ý Nhi
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- Thơ CHRISTOPHER MERRILL - Văn Cầm Hải dịch - 54
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- KHÁI QUÁT NGHỆ THUẬT TRONG SÁNG TÁC CỦA NGUYỄN DU - Nguyễn Thị Bích Hải - 57
-TỪ “THÂN VIỆT” (ANNAMOPHILIE) ĐẾN HỘI CHỨNG “HOÀI VIỆT” (NAMSTALGIE) CỦA “CHỦ BÚT ĐÔ THÀNH HIẾU CỔ” (BULLETIN DES AMIS DU VIEUX HUE - BAVH) - Đỗ Trinh Huệ -
- GIẤC MƠ MỸ VÀ NGƯỜI MỸ DA ĐEN TRONG TIỂU THUYẾT TONI MORRISON - Nguyễn Thị Tuyết
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- PHẠM THẾ NGŨ VÀ VIỆT NAM VĂN HỌC SỬ GIẢN ƯỚC TÂN BIÊN -
Phạm Phú Uyên Châu - Phạm Phú Phong
- CÔNG ÁN THIỀN VÀ HỘI HỌA - Huệ Viên
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- QUẬN VƯƠNG VĨNH TƯỜNG: VỊ HOÀNG TỬ HAY THƠ QUA BÀI TỰA CỦA QUẢNG KHÊ TRƯƠNG ĐĂNG QUẾ - Hoàng Ngọc Cương
- Bìa 1: “MÀU TRẮNG” - Tranh của UYÊN HUY
- Phụ bản bìa 3: “NGHỆ THUẬT CỦA JEAN DUBUFFET”- TUỆ NGỌC
- Những khoảnh khắc đẹp: “HOA LƯỚI” - Ảnh NGUYỄN PHÚC XUÂN LÊ
- Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, NHÍM
T.Giang tổng hợp
Đã từ lâu, chùa Thiên Mụ (TP. Huế) nổi tiếng với 108 tiếng chuông ngày ngày giữ nhịp thời gian, mang theo tâm nguyện từ bi gửi gắm đến chúng sinh, giải tỏa mọi muộn phiền đau khổ. ấy vậy mà, nơi chốn cửa phật từ bi này còn được gán một lời nguyền nghiệt ngã.
Ngày 12/1, tin từ Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, cơ quan này đang lập hồ sơ thơ văn chữ Hán trên hệ thống công trình kiến trúc cung đình Huế để trình UNESCO công nhận là Di sản Ký ức thế giới.
Là một ngôi chùa gắn liền với những di tích và danh lam thắng cảnh của cố đô Huế, chùa Thiên Mụ nổi tiếng và thu hút du khách bốn phương không chỉ bởi những câu chuyện huyền thoại kỳ bí, mà còn một vẻ đẹp cổ kính thâm nghiêm, cộng với sự bình yên thơ mộng..
Cá voi được xem như một phúc thần cho cư dân vùng biển, vì vậy khi bắt gặp cá ông voi chết, ngư dân biển ở các tỉnh Quảng Bình cho đến mũi Cà Mau sẽ cử hành nghi lễ đám tang rất trọng thể. Sau đây xin giới thiệu đến bạn đọc một nghi lễ tiêu biểu tại làng Phú Tân, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Chiều 26/12, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế tổ chức tổng kết hoạt động năm 2014 và bàn phương hướng hoạt động năm 2015.
Dưới chân phần mộ nhà cách mạng Phan Bội Châu ở khu lưu niệm mang tên ông tại TP Huế có 2 phần mộ khác rất đặc biệt.
Khác với sư tử đá Trung Quốc, con nghê thuần Việt được tạo hình mềm mại hơn, có nhiều răng, đuôi xòe như ngọn lửa...
Xin những bậc chuộng sách vở từ chương đừng mất công dở sử sách Nhà Nguyễn để tìm địa danh này vì nó không phải là cái tên chính thức do vua đặt ra; may ra chỉ có cụ già Léopold Cadière nặng lòng với Huế nên đưa cái tên Nam Đài vào tập san Đô thành Hiếu cổ (Bulletin des Amis du Vieux Hue) mà thôi...
Như một thói quen, một sự tò mò khó lý giải cứ vào những đêm trăng sáng, nhiều người lại đến khu phế tích Tháp Đôi Liễu Cốc (thị xã Hương Trà, Thừa Thiên - Huế) để xem vàng hiển linh.
Đây là một dinh thự 2 tầng được xây dựng theo kiến trúc hiện đại, khác với các tòa nhà mang phong cách truyền thống trong Tử Cấm Thành.
Đây không phải là sản phẩm gì quá xa hoa mà chỉ là một vật dụng rất quen thuộc của người Việt xưa...
Trước khi có sự biến mất hoàn toàn các dấu tích cuối cùng của cửa “quan ải An-nam” trên đỉnh đèo Hải Vân, địa điểm cao nhất của đường cái quan nối liền Huế với Đà Nẵng, tôi thiết nghĩ cần hồi phục các kỷ niệm của nó bằng cách đưa ra các bức ảnh cho thấy tình trạng hiện nay, cũng như đưa ra một số lời giải thích ngắn gọn liên quan đến cửa ải xưa chưa đầy một thế kỷ này; nhưng hiện nay hoàn toàn bị phế bỏ và đang lần hồi mai một do ảnh hưởng tác hại của mưa nắng, của các loài cây cỏ bám cứng.
Phạm Duy sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, hơn một phần ba cuộc đời ông sống ở Sài Gòn, hơn một phần ba sống ở ngoại quốc. Ông đi nhiều, yêu và được yêu cũng nhiều, kể cả người Pháp. Nhưng rồi qua trải nghiệm ông thấy người con gái Huế ông yêu là đẹp nhất, sâu sắc nhất...
Huyền Không Sơn Thượng hay còn gọi là chùa Huyền Không 2 cách cố đô Huế chừng 14 km về hướng Tây, thuộc thôn Đồng Chầm (Hòn Vượn), xã Hương Hồ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Không chỉ cảnh quan thiên nhiên xinh đẹp, Huế trước đây còn là kinh đô của nhà Nguyễn hàng trăm năm, nên đã hội tụ văn hoá nhiều miền của đất nước, tạo nên một di sản văn hoá đồ sộ, trong đó có CA DAO.
Trải qua bao thăng trầm cùng lịch sử, xây rồi phá, phá rồi xây nhưng vẻ đẹp trong lối kiến trúc của nhà thờ chính tòa Phủ Cam vẫn luôn hiện hữu, thách thức với thời gian.
“Tứ thú” xưa gồm ăn trầu, uống trà, hút thuốc, uống rượu được các bậc cha ông chơi và đạt đến một trình độ đẳng cấp.
Trải dòng lịch sử bi tráng của nước Việt, Hải Vân không chỉ là cung đèo kỳ vĩ mà còn đẫm máu xương vệ quốc.
Tổng thể kiến trúc của lăng Thiệu Trị là sự kết hợp và chọn lọc từ mô thức kiến trúc của lăng Gia Long và lăng Minh Mạng. Trải qua thời gian với những biến cố lăng đã trở nên đổ nát.
Vua Hiệp Hòa (Nguyễn Phúc Hồng Dật, 1847 - 1883) là một trong những vị vua có số phận buồn nhất lịch sử Việt