Nhà văn là ai? Tác phẩm của anh ta đảm nhận những sứ mệnh nào? Đâu là những giới hạn của văn chương? Đó là những câu hỏi mà nhiều người cầm bút đã tự vấn. Có nhiều người cho rằng, sứ mệnh duy nhất của nhà văn, không gì khác đó là hướng đến những giá trị nhân văn, chính giá trị nhân văn đã khiến tác phẩm nhà văn vượt qua mọi giới hạn.
Trên hành trình nhân văn ấy, nhiều thế hệ cầm bút đã ý thức về sự tự vượt qua những giới hạn nghệ thuật, các trào lưu sáng tác nối nhau ra đời làm phong phú nền văn chương thế giới là do vậy. Khi những cảm thức cuộc sống biến đổi, thì những phương thức nghệ thuật biểu hiện cũng biến đổi, những người mang trong mình nỗi khát khao sáng tạo do đó, đã nhìn thấy những giới hạn biểu hiện, và đã tìm cách vượt thoát. Lịch sử nghệ thuật đương đại trên thế giới đang chứng kiến những câu chuyện về những khả thể vô hạn và những cuộc tìm kiếm cái mới, cái mới này vừa ra đời, cái mới khác đã xuất hiện, vượt qua…
Văn học, và cả phê bình văn học Việt Nam hiện nay đang cần được nhìn lại trên nhiều phương diện, sau 30 năm đổi mới (1986 - 2016). Ví như, phê bình văn học cũng đang tồn tại trong những giới hạn - cả chủ quan lẫn khách quan. Nhưng điều quan trọng là vẫn đang tồn tại những giới hạn lớn hơn của văn học, những giới hạn đó đến từ khả năng tư duy, từ phương pháp sáng tạo, từ sự hạn hẹp của hệ thống triết mỹ, từ sự tồn tại rối rắm cùng lúc nhiều hệ hình sáng tác, từ những giới hạn nhận thức thẩm mỹ của công chúng, từ những định chế của văn hóa, chính trị... Nhìn thẳng vào giới hạn chính để có những cách thức chủ động vượt qua những giới hạn, là điều mong mỏi của nhiều người.
Đó cũng là lý do trong số báo này, Sông Hương thực hiện chuyên đề “Văn học Việt nam đương đại - giới hạn và khả năng vượt thoát, từ một vài góc nhìn”.
Những bài viết khác ngoài chuyên đề, ít nhiều cũng góp phần cho chúng ta hình dung thêm về những giới hạn đã và đang tồn tại, từ đó khát khao vượt qua để sáng tạo. Và như những câu thơ của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm được nhắc đến ở một bài viết trong số này:
“Anh trôi đi…
Mang tự do của nước đến với mọi cuộc đời…
Để sống”.
Dưới đây là MỤC LỤC:
Thư Tòa soạn
Chuyên đề: VĂN HỌC VIỆT NAM ĐƯƠNG ĐẠI -
GIỚI HẠN VÀ KHẢ NĂNG VƯỢT THOÁT, TỪ MỘT VÀI GÓC NHÌN
- NHỮNG MÙA SƯƠNG XÁM LẠNH - Trần Băng Khuê
- MÊ CUNG - Đinh Phương
Thơ: HUỲNH MINH TÂM - NG.H.DAO TRÌ - TRẦN VÕ THÀNH VĂN -
TRẦN QUỐC TOÀN - LÊ VI THỦY - PHÁP HOAN
- NHỮNG GIỚI HẠN CỦA SỰ VIẾT - Nguyễn Thanh Tâm
- NHỮNG GIỚI HẠN CỦA PHÊ BÌNH VĂN HỌC HIỆN NAY - Đỗ Lai Thúy
- LÝ LUẬN VĂN HỌC VIỆT NAM SAU 1975 - NHỮNG GIỚI HẠN
VÀ SỰ HÒA/HÓA GIẢI GIỚI HẠN - Phan Tuấn Anh
- Ý THỨC ĐA NGỮ TRONG VĂN HỌC VIỆT NAM THỜI TOÀN CẦU HÓA -
Nguyễn Văn Thuấn
- NHÌN LẠI KIỂU TÁC GIẢ TỰ Ý THỨC CỦA VĂN HỌC ĐỔI MỚI: TRƯỜNG HỢP NGUYỄN HUY THIỆP - Mai Anh Tuấn
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- BOUSSOLE (LA BÀN) - Lê Trọng Sâm dịch
ThƠ:
NHƯ QUỲNH DE PRELLE - HOÀNG THÚY - PHÙNG SƠN - NGÀN THƯƠNG NGUYỄN LOAN - NGUYỄN NGỌC HẠNH - NGUYÊN TIÊU - NGUYỄN BỘI NHIÊN NGUYỄN NGỌC HƯNG - LÊ HƯNG TIẾN
NHẠC:
- MÀU THIÊN THU - Nhạc: Hoàng Trọng Mộc & Thơ: Thái Ngọc San
- TRƯỜNG SA THIÊNG LIÊNG - Nhạc & Lời: Nguyễn Việt Hoàng - Bìa 4
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- TÂM SỰ VỀ ĐỔI MỚI THƠ CỦA MỘT NHÀ THƠ THẾ HỆ CHIẾN TRANH -
Nguyễn Trọng Tạo
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- THƯỞNG TRÀ THUỞ ẤY - Lê Văn Kinh
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- NGUYỄN KHOA ĐIỀM KHAO KHÁT ĐẾN NHỮNG MIỀN TRONG XANH - Lê Thành Nghị – 85
- HẸN GẶP LẠI! - Ngọc Bái
- Bìa 1: “CÕI VÔ MINH 2” - Tranh của TÔ TRẦN BÍCH THÚY
- Phụ bản bìa 3: ““HỌ” THẾ GIỚI MÀU SẮC CỦA NHÀ VĂN”- TUỆ NGỌC
- Những khoảnh khắc đẹp: “MẮT ĐẢO LÝ SƠN” - Ảnh NGUYỄN HỮU ĐÍNH
- Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, NHÍM
BBT
(TG tổng hợp)
Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa có Công văn thống nhất chủ trương cho Công ty Cổ phần Du lịch Việt Nam - Hà Nội nghiên cứu, thực hiện mở tuyến thí điểm dịch vụ vận chuyển khách du lịch bằng xe ô tô chuyên dụng 2 tầng.
Chiều tối 15/8, tại Bảo tàng Gốm cổ Sông Hương (120 Nguyễn Phúc Nguyên, TP Huế) đã diễn ra lễ khai mạc triển lãm điêu khắc “Con giống”.
UBND tỉnh vừa có Quyết định số 1915/QĐ-UBND ngày 10/8/2022 công nhận Nghề nón lá Vân Thê, làng Vân Thê, xã Thủy Thanh, thị xã Hương Thủy là Nghề truyền thống tỉnh Thừa Thiên Huế.
Sáng ngày 09/8, tại Hội trường Trung tâm công nghệ thông tin tỉnh Thừa Thiên Huế, đồng chí Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế đã có buổi gặp mặt với Hội CNTT & ĐTVT về triển khai Nghị quyết 54-NQ/TW ngày 10/12/2019 của Bộ Chính trị về "Xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.
Tại Phiên họp lần thứ ba của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số diễn ra ngày 8/8, Bộ Thông tin và Truyền Thông đã công bố kết quả Chỉ số chuyển đổi số (DTI) năm 2021.
Ngày 01/8, UBND tỉnh đã ban hành công văn về việc triển khai dự án Bãi đỗ xe thăm quan lăng Tự Đức – Đồng Khánh, thành phố Huế.
Tối 28/7, tại Trung tâm Văn hóa – Điện ảnh tỉnh Thừa Thiên Huế, Cục Văn hóa cơ sở (Bộ VHTTDL) phối hợp Sở VH&TT tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Lễ khai mạc Hội diễn "Câu hò nối những dòng sông" khu vực Bắc miền Trung năm 2022.
UBND thành phố Huế vừa ban hành Kế hoạch về việc tổ chức Lễ hội Lân – Sư – Rồng và rước đèn Trung thu thành phố Huế năm 2022.
Lễ hội Thanh trà Thủy Biều lần thứ VII - Năm 2022 sẽ diễn ra từ ngày 01/9-04/9/2022 với Chủ đề: “Thanh trà Thủy Biều hương vị xứ Huế”. Đây là Lễ hội được tổ chức 2 năm một lần nhằm nâng tầm thương hiệu các sản vật của mảnh đất Cố đô Huế, kết hợp phát triển du lịch.
Tối 26/7, tại thành phố Huế, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài phối hợp với Sở Ngoại vụ, Tỉnh đoàn Thừa Thiên Huế tổ chức Cuộc thi kể chuyện bằng tiếng Việt.
Chiều ngày 27/7, UBND tỉnh tổ chức buổi gặp mặt và tuyên dương học sinh, Tổ Giáo viên Bồi dưỡng bộ môn Sinh học đạt Huy chương Bạc kỳ thi Olympic Sinh học Quốc tế năm 2022. Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương dự và trao tặng bằng khen cho cá nhân và tập thể có thành tích.
Tối 25/7, tại Công viên Thương Bạc – TP Huế đã diễn ra chương trình nghệ thuật với chủ đề “Linh thiêng Việt Nam” nhân kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2022).
Tối ngày 24/7, tại Nghĩa trang Liệt sĩ thành phố Huế - nơi yên nghỉ của hàng nghìn anh hùng, liệt sĩ, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam chỉ đạo Ban Thanh niên Quân đội phối hợp với Cục Chính trị Quân khu 4, Tỉnh đoàn Thừa Thiên Huế cùng các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Quân đội tổ chức Lễ thắp nến tri ân và giao lưu nghệ thuật “Vang vọng khúc khải hoàn”. Đây là hoạt động nNhân Kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh, liệt sĩ (27/7).
Sáng 24/7, tại công viên Lý Tự Trọng, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Nhà Thiếu nhi Huế tổ chức lễ ra mắt Câu lạc bộ (CLB) mỹ thuật “Nhành Cọ Non”. Đến dự buổi lễ ra mắt có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Ngọc Thọ.
Tối 23/7 tại Công viên 3/2 (khu vực nhà Kèn, đường Lê Lợi, TP. Huế) Ngày hội Hiphop Huế 2022 đã chính thức được khai mạc thu hút đông đảo khán giả đến tham gia, cổ vũ. Đây là hoạt động nằm trong chuỗi hoạt động của Lễ hội mùa Thu - Festival Huế 2022,
Chiều ngày 20/7, Thường trực Tỉnh ủy đã có buổi làm việc với Đảng Đoàn Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật (VHNT) tỉnh. Cùng tham dự có đồng chí Nguyễn Thanh Bình, UVTVTU, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; đồng chí Hoàng Khánh Hùng, UVTVTU, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy.
Nhân dịp kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ (27/7/1947- 27/7/2022). Sáng ngày 19/7, tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức Lễ truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”; trao tặng thưởng Huân chương Độc lập và các hình thức khen thưởng cấp Nhà nước.
Chiều ngày 18/7/2022, tại Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế, Ban Tổ chức Giải báo chí về xây dựng Đảng tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ phát động Giải báo chí về xây dựng Đảng (Giải Búa liềm vàng) tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ nhất năm 2022.
Ngày 15/7, tại TP. Vinh - Nghệ An, Tạp chí Sông Lam tổ chức Hội thảo khoa học “Tạp chí văn nghệ Bắc miền Trung - Đổi mới để phát triển”.