Nhà văn là ai? Tác phẩm của anh ta đảm nhận những sứ mệnh nào? Đâu là những giới hạn của văn chương? Đó là những câu hỏi mà nhiều người cầm bút đã tự vấn. Có nhiều người cho rằng, sứ mệnh duy nhất của nhà văn, không gì khác đó là hướng đến những giá trị nhân văn, chính giá trị nhân văn đã khiến tác phẩm nhà văn vượt qua mọi giới hạn.
Trên hành trình nhân văn ấy, nhiều thế hệ cầm bút đã ý thức về sự tự vượt qua những giới hạn nghệ thuật, các trào lưu sáng tác nối nhau ra đời làm phong phú nền văn chương thế giới là do vậy. Khi những cảm thức cuộc sống biến đổi, thì những phương thức nghệ thuật biểu hiện cũng biến đổi, những người mang trong mình nỗi khát khao sáng tạo do đó, đã nhìn thấy những giới hạn biểu hiện, và đã tìm cách vượt thoát. Lịch sử nghệ thuật đương đại trên thế giới đang chứng kiến những câu chuyện về những khả thể vô hạn và những cuộc tìm kiếm cái mới, cái mới này vừa ra đời, cái mới khác đã xuất hiện, vượt qua…
Văn học, và cả phê bình văn học Việt Nam hiện nay đang cần được nhìn lại trên nhiều phương diện, sau 30 năm đổi mới (1986 - 2016). Ví như, phê bình văn học cũng đang tồn tại trong những giới hạn - cả chủ quan lẫn khách quan. Nhưng điều quan trọng là vẫn đang tồn tại những giới hạn lớn hơn của văn học, những giới hạn đó đến từ khả năng tư duy, từ phương pháp sáng tạo, từ sự hạn hẹp của hệ thống triết mỹ, từ sự tồn tại rối rắm cùng lúc nhiều hệ hình sáng tác, từ những giới hạn nhận thức thẩm mỹ của công chúng, từ những định chế của văn hóa, chính trị... Nhìn thẳng vào giới hạn chính để có những cách thức chủ động vượt qua những giới hạn, là điều mong mỏi của nhiều người.
Đó cũng là lý do trong số báo này, Sông Hương thực hiện chuyên đề “Văn học Việt nam đương đại - giới hạn và khả năng vượt thoát, từ một vài góc nhìn”.
Những bài viết khác ngoài chuyên đề, ít nhiều cũng góp phần cho chúng ta hình dung thêm về những giới hạn đã và đang tồn tại, từ đó khát khao vượt qua để sáng tạo. Và như những câu thơ của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm được nhắc đến ở một bài viết trong số này:
“Anh trôi đi…
Mang tự do của nước đến với mọi cuộc đời…
Để sống”.
Dưới đây là MỤC LỤC:
Thư Tòa soạn
Chuyên đề: VĂN HỌC VIỆT NAM ĐƯƠNG ĐẠI -
GIỚI HẠN VÀ KHẢ NĂNG VƯỢT THOÁT, TỪ MỘT VÀI GÓC NHÌN
- NHỮNG MÙA SƯƠNG XÁM LẠNH - Trần Băng Khuê
- MÊ CUNG - Đinh Phương
Thơ: HUỲNH MINH TÂM - NG.H.DAO TRÌ - TRẦN VÕ THÀNH VĂN -
TRẦN QUỐC TOÀN - LÊ VI THỦY - PHÁP HOAN
- NHỮNG GIỚI HẠN CỦA SỰ VIẾT - Nguyễn Thanh Tâm
- NHỮNG GIỚI HẠN CỦA PHÊ BÌNH VĂN HỌC HIỆN NAY - Đỗ Lai Thúy
- LÝ LUẬN VĂN HỌC VIỆT NAM SAU 1975 - NHỮNG GIỚI HẠN
VÀ SỰ HÒA/HÓA GIẢI GIỚI HẠN - Phan Tuấn Anh
- Ý THỨC ĐA NGỮ TRONG VĂN HỌC VIỆT NAM THỜI TOÀN CẦU HÓA -
Nguyễn Văn Thuấn
- NHÌN LẠI KIỂU TÁC GIẢ TỰ Ý THỨC CỦA VĂN HỌC ĐỔI MỚI: TRƯỜNG HỢP NGUYỄN HUY THIỆP - Mai Anh Tuấn
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- BOUSSOLE (LA BÀN) - Lê Trọng Sâm dịch
ThƠ:
NHƯ QUỲNH DE PRELLE - HOÀNG THÚY - PHÙNG SƠN - NGÀN THƯƠNG NGUYỄN LOAN - NGUYỄN NGỌC HẠNH - NGUYÊN TIÊU - NGUYỄN BỘI NHIÊN NGUYỄN NGỌC HƯNG - LÊ HƯNG TIẾN
NHẠC:
- MÀU THIÊN THU - Nhạc: Hoàng Trọng Mộc & Thơ: Thái Ngọc San
- TRƯỜNG SA THIÊNG LIÊNG - Nhạc & Lời: Nguyễn Việt Hoàng - Bìa 4
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- TÂM SỰ VỀ ĐỔI MỚI THƠ CỦA MỘT NHÀ THƠ THẾ HỆ CHIẾN TRANH -
Nguyễn Trọng Tạo
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- THƯỞNG TRÀ THUỞ ẤY - Lê Văn Kinh
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- NGUYỄN KHOA ĐIỀM KHAO KHÁT ĐẾN NHỮNG MIỀN TRONG XANH - Lê Thành Nghị – 85
- HẸN GẶP LẠI! - Ngọc Bái
- Bìa 1: “CÕI VÔ MINH 2” - Tranh của TÔ TRẦN BÍCH THÚY
- Phụ bản bìa 3: ““HỌ” THẾ GIỚI MÀU SẮC CỦA NHÀ VĂN”- TUỆ NGỌC
- Những khoảnh khắc đẹp: “MẮT ĐẢO LÝ SƠN” - Ảnh NGUYỄN HỮU ĐÍNH
- Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, NHÍM
BBT
(TG tổng hợp)
Sáng 08/10, tại Quảng trường Ngọ Môn – Đại Nội Huế, Hội LHPN Thừa Thiên Huế tổ chức trình diễn Dân vũ với chủ đề “ Xinh tươi Việt Nam”.
Nhân kỷ niệm 92 năm Ngày thành lập Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam và 12 năm Ngày Phụ nữ Việt Nam (20/10), Sáng ngày 5/10, tại Nghênh Lương Đình, Ban Thường vụ Hội LHPN tỉnh tổ chức Tuần hành “Áo dài với giao thông xanh”. Đây là chương trình khởi động cho chuỗi Ngày Hội áo dài từ 05-15/10/2022 với chủ đề "Một thoáng quê hương”.
Giải thưởng sách quốc gia lần thứ 5 năm 2022 vừa diễn ra tại Hà Nội, Ban tổ chức đã trao 1 giải A, 9 giải B và 16 giải C.
Trong khuôn khổ hợp tác văn hóa Pháp - Việt, chiều 03/10, Viện Pháp tại Huế và Trung tâm Nghệ thuật Trúc chỉ Việt Nam tổ chức triển lãm “Ngẫu liên” với các tác phẩm được thực hiện bởi hai nghệ sĩ Pháp và Việt Nam, Dominique Rousseau và Phan Hải Bằng. Tham dự có ông Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy.
Chiều ngày 30/9, tại Quãng trường Ngọ Môn Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức lễ trao giải và khai mạc Triển lãm tác phẩm cuộc thi “Thiết kế cảnh quan Eo Bầu – Thượng Thành phía Nam” và Ký họa kiến trúc chủ đề “Nam Kinh thành Huế - Dấu ấn thời đại”.
Sáng ngày 28/9, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phan Quý Phương đã đi kiểm tra tình hình thiệt hại do cơn bão số 4 (bão Noru) gây ra, đồng thời chỉ đạo các địa phương, đơn vị tập trung lực lượng khắc hậu quả do mưa bão.
Sáng ngày 26/9, tại cuộc họp khẩn phòng chóng bão, Đại tá Nguyễn Thanh Tuấn, Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo Công an các đơn vị địa phương triển khai tăng cường lực lượng về địa bàn cơ sở nắm tình hình, tham mưu, phối hợp thực hiện các công việc theo chỉ đạo của cấp uỷ chính quyền địa phương. Trong đó, chủ động nắm chắc tình hình, xác định ngay khu vực trọng điểm ven biển, đầm phá, hồ đập, ven suối, khu vực có nguy cơ sạt lở.. để nắm hộ, nắm người và triển khai di dời, sơ tán dân.
Ngày 26/9/2022 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc tập trung ứng phó khẩn cấp với bão số 4, Sở GD&ĐT có Công văn cho học sinh nghỉ học để phòng chống bão số 4.
Để chủ động ứng phó kịp thời, hiệu quả, hạn chế thiệt hại do bão và mưa lũ sau bão, ngày 26/9/2022, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Công điện số 08/CĐ-UBND yêu cầu Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh, các sở, ban, ngành có liên quan và Chủ tịch UBND các huyện, thị xã và thành phố Huế tập trung chỉ đạo, triển khai công tác ứng phó bão số 4 theo phương châm “bốn tại chỗ” với tinh thần khẩn trương, quyết liệt nhất.
Ngày 24/9/2022 Ban chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Thừa Thiên Huế đã có công điện gửi các đơn vị, địa phương, chủ hồ đập về công tác ứng phó bão Noru.
Trước tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai có xu thế phức tạp, cực đoan, bất thường, mưa lớn, ngập lụt cục bộ, lũ quét, sạt lở đất có thể còn tiếp tục xảy ra. Nhằm chủ động ứng phó trước mùa mưa lũ, ngày 23/9, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh đã có Công điện số 07/CĐ-UBND về việc chủ động ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai.
Sáng ngày 23/9, phòng tranh triển lãm “ A! Ngày xưa” đã đón các em học sinh trường Tiểu học Lê Lợi đến tham quan và giao lưu với họa sĩ Đặng Mậu Tựu.
Ngày 19 tháng 9, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã có thông báo về việc tuyển dụng viên chức vào làm việc tại Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế năm 2022.
Sáng ngày 20/9, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, Hội Khuyến học tỉnh phối hợp với Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) chi nhánh Thừa Thiên Huế và Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ trao học bổng "Vì em hiếu học" năm học 2022 -2023.
Chiều 18/9, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức gặp mặt toàn thể hội viên nhân kỷ niệm 77 năm Ngày thành lập Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế (18/9/1945 - 18/9/2022). Đến tham dự buổi lễ có ông Nguyễn Khoa Điềm - Nguyên UVTW Đảng, nguyên Trưởng Ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương; ông Nguyễn Minh Nhựt - Vụ trưởng Vụ Văn hóa Văn nghệ - Ban Tuyên giáo Trung ương; ông Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy tỉnh Thừa Thiên Huế.
Chiều 16/9, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Trao giải và khai mạc triển lãm ảnh nghệ thuật "Huế - Những góc nhìn mới lần thứ IV" năm 2022.
Chủ tịch UBND tỉnh vừa ban hành Công văn yêu cầu các sở, ban, ngành cấp tỉnh; UBND các huyện, thị xã, thành phố Huế bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế và các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19.
Sáng 11/9/2022, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam thành phố Huế phối hợp với Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) và Công ty cổ phần Vietsoftpro tổ chức lễ trao giải cuộc thi " Huế - Thành phố xe đạp" năm 2022.
Tối 09/9, Ban tổ chức Phố đêm Hoàng thành, Trung tâm BTDT Cố đô Huế, Nhà hát nghệ thuật truyền thống Cung đình Huế tổ chức chương trình “Thắp đèn đêm trăng”.