Có một cơn lũ tình người

15:33 01/11/2009

NGUYỄN KHẮC THẠCHCơn cuồng lũ đã chìm về thủy phủ hơn chục ngày rồi mà những nơi nó đi qua vẫn ngổn ngang, bơ phờ xác họa. Huế vốn là một thành phố sạch đẹp với sương khói mờ nhân ảnh, thế mà giờ đây lại phải thay vào đó bằng rác rưởi, bụi bặm. Khắp phố phường ai nấy đều khẩn trương thu dọn, xử lý nhưng sức người không thể làm kịp cái khối lượng khổng lồ hậu quả thiên tai để lại.

Hội đồng hương TTHuế tại Hà Nội quyên góp cứu trợ - Ảnh: Ngô Đình Ngật

Ngoài công việc chung, trong mỗi gia đình, mỗi cá nhân đều bề bộn những việc cần làm ngay. Tôi cũng vậy, nhân ngày được nắng, đem 500 cuốn sách và gần 100 băng nhạc cổ điển bị ngập nước lâu ngày đã bốc mùi chua mốc ra phơi mong vớt vát phần nào. Nếu tính theo cách kê khai biểu mẫu nhà nước thì riêng số thiệt hại này cũng lên tới hàng chục triệu đồng. Song, tôi cảm thấy xót hơn là tiếc. Trong đống giấy tờ lộn xộn, cái thẻ nhà báo bị nước thấm làm nhòe nhoẹt tấm ảnh. Duy có cái giấy chúng nhận "Người tốt việc tốt" là vẫn khô ráo. Chuyện tức cười, thì ra tên lũ hung dữ này cũng biết "lễ độ" với cái gọi là người tốt việc tốt đấy chứ. Thực tế cho thấy những gì còn lại sau lũ đều có thể qui về người tốt việc tốt. Đấy chính là những gì cao đẹp, là tình người, tình đồng bào, đồng loại. Đức từ tâm vốn có trong mỗi con người bấy nay bị khuất lấp trong công việc, trong cuộc sống xô bồ bỗng trỗi dậy. Khoảng cách vô hình nào đó cũng như cái mặc cảm đẳng cấp giữa cán bộ và nhân dân trong đời thường nay được hóa giải, chan hòa. Những gì và những ai có thực sự vì dân hay không đến lúc này mới thấy rõ.

Trong không khí ấm cúng cộng hưởng của cả cộng đồng, tôi cũng được chia sẻ từ phía bạn bè, đồng nghiệp. Ngay sau khi thông đường liên lạc, tôi liên tục nhận được điện thoại nhiều nơi gọi về. Nhà thơ Mai Văn Phấn từ Hải Phòng đã bồn chồn khi xem ti vi thấy Huế ngập chìm trong lũ. Anh gọi điện cho tôi đầy vẻ xúc động. Nhà thơ Thanh Thảo ở Quảng Ngãi, nơi cùng chung cơn hoạn nạn giữa miền Trung nhưng anh vẫn vận động anh em văn nghệ sĩ trong đó quyên góp ủng hộ Huế theo tinh thần "lá rách ít đùm lá rách nhiều". Lần đầu anh gửi nhanh 2,5 triệu đồng nhờ tôi chuyển cho Hội Văn nghệ TT.Huế mua gạo trực tiếp trao tận tay cho những người dân đang bị đói. Tiếp đó anh cùng đạo diễn Đoàn Huy Giao góp gửi thêm một triêụ đồng nữa nhờ Tạp chí Sông Hương chuyển đến thăm viếng gia đình anh Hoàng Đình Thạnh.

(TCSH đến viếng và chuyển tiền cứu trợ của nhà thơ Thanh Thảo, đạo diễn Đoàn Huy Giao cho gia đình anh Hoàng Đình Thạnh - Ảnh: Đỗ Bảo Châu)

Chừng ấy thôi cũng đủ thấy tấm lòng nghĩa cử của một nhà thơ nhưng nếu nhìn vào thực trạng hoàn cảnh của anh lúc này thì việc làm ấy còn cao quí và cảm động hơn nhiều. Tôi biết thời gian này, anh đang bị bệnh cao huyết áp hành hạ. Mỗi lần anh nói chuyện với tôi qua điện thoại giọng đều đứt quãng. Vợ anh là nhà báo Ý Nhi lại đang nằm viện. Anh quên mình đau, quên nhà bận để lo việc cứu nạn. Những đồng bạc mà anh kiếm được từ lao động nhà thơ thật không dễ chút nào. Nó đều phải vắt óc, tróc máu ra mà bán. Dù sức khỏe ọp ẹp nhưng trong những ngày này anh vẫn viết riêng cho Huế, cho Sông Hương 2 bài về cơn lũ ở đây. Ngoài ra, từ Hà Nội, từ thành phố Hồ Chí Minh, từ Đà Lạt, Qui Nhơn, Đà Nẵng... anh em văn nghệ đều gọi điện hoặc Fax thư tới thăm hỏi, động viên, chia sẻ. Cũng có người vì thương Huế quá mà nấc lên trong điện thoại...

Trong 2 ngày đầu, anh em văn nghệ Huế không hề biết gì về nhau vì bị nước bao vây, cô lập. Hơn nữa, các phương tiện thông tin liên lạc từ điện thoại đến ti vi đều tắt ngấm. Nhà văn Nguyễn Khắc Phê, Dương Phước Thu nhờ được ở nơi cao ráo đã sốt sắng tả xông hữu đột nhưng vẫn không tới được những nơi cần tới. Sáng mồng 2/11, tại trụ sở tòa soạn Sông Hương không ai đến được ngoài anh Châu Chấp xong ca trực đêm bị nước chận đường về. Tôi được phân công trực sáng hôm ấy đã cố đến cơ quan bằng các thao tác của một vận động viên thực tập bơi lội. Mọi công việc đối phó với nước lên đã được anh Châu Chấp thu xếp. Tôi có điện về gấp nhưng phải vật lộn với dòng nước hỗn đang dâng trên quãng đường 2 km mất gần 2 tiếng đồng hồ mới tới nhà. Khi tôi đi nước còn ngoài đường nhưng khi tôi về thì mọi thứ trong nhà cũng đều ngập chìm. Sách vở, thư từ, bản thảo, băng nhạc là những thứ tôi quan tâm hơn cả đều đã chầu long vương. Không thể làm gì được nữa và đã thấm mệt lại bị giãn dây chằng cột sống, tôi leo lên cầu thang cứu hộ với bộ đồ ướt ngồi chờ. Không nhớ lúc về, tôi đã nói gì với anh Châu Chấp mà anh ấy lại nghe ra là tôi vào khoa sản bệnh viện Trung ương Huế. Từ nguồn thông tin đó, khi Dương Phước Thu đến gọi tôi không nghe tiếng người trong nhà liền lội vào bệnh viện tìm và thật khôi hài là tìm một người không có chức năng đẻ trong đám sản phụ!

Vài ngày sau, nước bờ Nam sông Hương rút, mọi người lại liên hệ được với nhau. Nhà thơ Ngô Minh vừa xuất viện với cái đầu nham nhở vết mổ, vết khâu đã ngồi dậy chỉ huy vợ con đi cứu tế. Trước hết là đón 2 cháu Bim, Bống con của nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo về nhà mình khi bố mẹ các cháu đang một ở Hà Nội, một ở thành phố Hồ Chí Minh. Rồi sau đó chị Tâm vợ anh lại kiếm gạo, thức ăn mang đến cho bạn bè bị nạn. Đấy cũng là khoản cứu trợ đầu tiên với gia đình tôi. Nhà văn Hồng Nhu cùng với cả nhà suốt mấy ngày liền nấu cơm vắt cứu đói nay lại chuyển qua giúp công tẩy lụt. Hai mẹ con chị Trâm và cháu Cương cũng đã bỏ ra một ngày giúp chúng tôi thu dọn, giặt giũ.

Chỉ một góc nhỏ thầm lặng trong làng văn nghệ qua cơn lũ mà đã thấy lai láng tình người. Còn bao nhiêu chuyện cảm động lớn lao khác dù báo chí đã nêu vẫn không thể hết những gương người tốt việc tốt trên mảnh đất ra ngõ gặp anh hùng này. Thế mới biết cơn lũ thiên nhiên dù to mấy cũng phải chảy dưới dòng chảy cơn lũ tình người của một dân tộc có bề dầy lịch sử thương yêu đùm bọc nhau trước mọi thiên tai địch họa.

N.K.T
(130/12-1999)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Nhà văn dụng võ (Hoặc là “Vạch túi cho người xem... bia”)

Xem thêm

Người con đồng bệnh tương liêu của Văn Cao

Cuộc đời và sự nghiệp của Văn Cao luôn là những bí ẩn đối với hậu thế. Ai sẽ là người dựng lên được một Văn Cao - một trong những tượng đài của dân tộc Việt Nam thế kỷ 20, nhưng cũng là một con người của cuộc đời thực với những vui buồn, đớn đau, hạnh phúc...?
Tản mạn nhân gặp lại nhà văn Nguyễn Mộng Giác

NGUYỄN KHẮC PHÊLần này, tác giả bộ trường thiên tiểu thuyết viết về thời Tây Sơn - Nguyễn Huệ "Sông Côn mùa lũ" (SCML) trở lại thăm nơi vua Quang Trung lên ngôi khi Huế vừa sang thu. Nước sông Hương do những trận mưa đầu mùa trên đại ngàn cuốn đất bùn con đường lớn Trường Sơn vừa xẻ rộng tràn về, không còn trong xanh như dịp ông về thăm Huế mùa hè hai năm trước, nhưng Cố đô qua hai kỳ Festival, nhiều khu phố được tôn tạo, khang trang hơn nhiều. (*)
Một di tích lịch sử bị lãng quên

VĂN THAOTháng 10-1944, nhạc sĩ Văn Cao đã sáng tác bài hát Tiến quân ca trên một căn gác nhỏ tại số nhà 45 phố Nguyễn Thượng Hiền. Căn gác này cũng là nơi Văn Cao đã sống và hoạt động cách mạng từ năm 1944 đến ngày toàn quốc kháng chiến 22-12-1946. Đội danh dự Việt Minh do Văn Cao phụ trách cũng từ đây toả đi làm nhiệm vụ. Nhiều cán bộ cao cấp của Đảng như các đồng chí Vũ Quý, Lê Quang Đạo, Lê Trọng Nghĩa, Nguyễn Thành Lê... cũng đã thường xuyên dùng địa điểm này để hoạt động trong những năm đầu cách mạng. Nhiều tác phẩm nổi tiếng của Văn Cao như: Bài thơ Chiếc xe gác qua phường Dạ Lạc; các ca khúc Chiến sĩ Việt Nam, Công nhân Việt Nam, Không quân Việt Nam, Hải quân Việt Nam đã ra đời tại đây.
Ghi chép ở trại sáng tác Vinh Hiền - Phú Lộc

VĨNH NGUYÊNHội VHNT Thừa Thiên Huế chủ trương đưa văn nghệ sĩ về bám sát thực tế địa phương, vùng sâu vùng xa, nên những năm gần đây đã liên tục mở trại sáng tác ở các huyện trong tỉnh. Các năm trước là Quảng Điền, Phú Vang, Hương Thuỷ và năm 2004 này là Phú Lộc.
Lễ “mừng sống dai”

PHAN THÀNH TRUNGMột ngày đẹp trời. Lễ mừng thọ cụ Nguyễn Hữu Đang 80 tuổi được tổ chức vui vẻ, trân trọng tại Chòi ngắm sóng Hồ Tây, đúng vào ngày kỷ niệm Nhà giáo Việt Nam 20 tháng 11 năm 1992. Với danh nghĩa là em kết nghĩa của cụ Đang, Phùng Cung và Phùng Quán đã đứng ra tổ chức lễ thọ này. Hai nhà thơ vốn quen tính vui đùa dí dỏm đã gọi hóm là “Mừng sống dai”...
Chủ tịch Hồ Chí Minh trong tâm thức nhân loại

“Cụ Hồ Chí Minh được nhân dân rất quý mến. Tên cụ có nghĩa là “sáng suốt”. Cụ là một nhà chính trị xuất chúng, một nhà chiến lược Cách mạng, một người yêu nước nồng nàn. Cụ đã nêu gương chính nghĩa và đạo đức cho thế hệ thanh niên noi theo” (Nhà báo Mỹ - Starôbin)
Văn Tâm và những vẻ đẹp không phai nhòa theo thời gian

NGUYỄN KHẮC PHÊNếu không có nghị lực hơn người, nhà giáo ưu tú - nhà nghiên cứu Văn Tâm đã bước sang thế giới khác từ 7- 8 năm trước rồi, sau cơn tai biến mạch máu não “thập tử nhất sinh”. Nhờ kiên trì tập luyện và đủ thứ thuốc men, từ bên “cửa tử”, dần dần anh đã “phục sinh” và với cây gậy ngắn để có thể tự đi lại trong nhà khi cần lục tìm tư liệu, cây bút nghiên cứu phê bình cẩn trọng mà không thiếu sự sắc sảo Văn Tâm đã cống hiến cho nền văn học chúng ta những tác phẩm dày dặn và thật sự có chất lượng: “Đoàn Phú Tứ - con người và tác phẩm” (1995, tái bản 2002), “Vườn khuya một mình” (2001), “Tản Đà khối mâu thuẫn lớn” (2003 - Tái bản, bổ sung). Một số bài nghiên cứu gần đây của anh về nhà văn Phùng Quán và nhà thơ Bằng Việt đăng trên “Sông Hương” cũng rất công phu, đồng thời vẫn thể hiện sự tinh tế trong cảm nhận vẻ đẹp của văn chương.
Phỏng vấn nhà thơ Hoàng Hưng

(Trích) Lê Mỹ Ý: Thưa ông, đã từng là "Người đi tìm mặt " trong thơ, đến bây giờ ông đã tìm được khuôn mặt của mình chưa?Hoàng Hưng: Tôi thấy rằng cái mặt của tôi, bản thân cái mặt đó nó cũng không phải là một cái mặt và cũng không phải là bất biến qua thời gian, ngay cả trong từng lúc nó cũng không chỉ là một cái mặt mà nó có đến vài cái mặt. Qua thời gian lại càng có sự diễn biến. Việc đi tìm cái mặt của bản thân thực ra có những người không bao giờ thấy cả, tức là không biết mình như thế nào.
Nhà văn Nguyễn Minh Châu nói về “nhà văn và sự nghiệp dân chủ hóa đất nước”.

Tháng 4 năm 1988, khi đang chữa bệnh ở chùa Pháp Hoa (Đồng Nai), trong một bức thư gửi bạn, nhà văn Nguyễn Minh Châu tâm sự rằng ông vẫn thèm viết tiếp một bài về vấn đề “Nhà văn và sự nghiệp dân chủ hóa đất nước” Nhưng rồi bệnh ngày càng nặng khiến ông cho đến khi qua đời đã không thực hiện xong dự định. Tuy vậy đồng nghiệp và bạn đọc vẫn may mắn được biết ý kiến căn bản của ông về vấn đề này.
Chuyên gia “Tỳ bà hành” của chúng tôi

VÕ THỊ QUỲNHĐến Hội Văn nghệ một chiều xuân Giáp Thân, tết còn đỏ hạt dưa, còn thắm mai vàng, còn hồng hoa đào và còn lủng lẳng tròn trịa những quả quất trĩu cành - chúng tôi tưởng nhớ anh - nhà thơ luôn dịu dàng, luôn hiền hoà: XUÂN HOÀNG. Bao kỷ niệm một thời nhà thơ sống gắn bó sáng tạo với Bình Trị Thiên, với Huế lại ùa về trong lòng những người đến thắp hương kính viếng hương hồn anh - chiều nay...
"Còn thơ thì quả là vô cùng"

VÕ QUÊNhững ngày đầu xuân Giáp Thân, giới văn nghệ sĩ Thừa Thiên Huế vô cùng thương tiếc khi nghe tin nhà thơ Xuân Hoàng đã từ trần vào ngày mồng 3 Tết (24.1.2004) tại Thành phố Hồ Chí Minh. Sự ra đi của nhà thơ Xuân Hoàng là một tổn thất lớn đối với phong trào văn học của khu vực Bình Trị Thiên ruột thịt và của cả nước.
Ngày thơ Việt Nam - ngày hội của mọi người

HỒ THẾ HÀ Ngày thơ Việt Nam chính thức được mang tên, đến nay, đã tròn một năm. Một năm là khoảng thời gian rất ngắn, nhưng trong ý nghĩ và dự cảm của mọi người suốt dòng chảy văn hoá, để thi ca trở thành hiện thực như hôm nay là một quá trình trải nghiệm của lịch sử và truyền thống lâu dài của dân tộc Việt Nam-một dân tộc yêu thi ca, có tiềm năng, trữ lượng và những giá trị thi ca không bao giờ vơi cạn.
Trò chuyện với nhà văn Tô Nhuận Vỹ

PV: Là một nhà văn nổi tiếng với những tập truyện ngắn Người sông Hương, Làng thức... và các tiểu thuyết Ngoại ô, Dòng sông phẳng lặng (3 tập), Phía ấy là chân trời... những đứa con tinh thần của anh ra đời gần như tập trung liên tục trong khoảng hơn mười năm (trước và sau 1975). Trừ một số bài viết ngắn đăng ở báo và tạp chí, nếu tôi không nhầm thì, tác phẩm gần đây nhất của anh, tiểu thuyết Phía ấy là chân trời, hình như xuất bản từ năm 1988? Tại sao anh "dừng lại" đột ngột và lâu như vậy?Tô Nhuận Vỹ (TNV): Với lý do gì đi nữa thì việc "tịt đẻ" lâu như vậy cũng là chuyện chẳng hay gì đối với một nhà văn. Trong thời gian tôi "tạm dừng" đó, nhiều tác giả bạn bè tôi đã lao động miệt mài, "đẻ" hàng chục "đứa con tinh thần" rồi đó.
Tưởng nhớ anh - Nhạc sỹ Trần Hoàn

NGUYỄN ĐÌNH SÁNGNăm 1975, lần đầu tiên tôi gặp nhạc sỹ Trần Hoàn tại Hà Nội. Lúc đó, tôi đang an dưỡng tại Ban thống nhất Trung ương và có ý định xin về Huế công tác. Nhà thơ Cù Huy Cận Thứ trưởng Bộ Văn hoá Thông tin lúc bấy giờ đã bảo tôi đến gặp nhạc sỹ Trần Hoàn để trình bày nguyện vọng. Anh tiếp tôi với một ngôn ngữ hết sức dân dã, mang đậm chất miền trung. Anh hỏi: “Mi quê mô?” Tôi thưa cùng anh: “Em người Quảng Trị.” Anh hỏi tiếp: “Rứa mi học cái chi?” Tôi thưa: “Em học thanh nhạc tại Nhạc viện Hà Nội.” Anh nheo mắt cười và trả lời: “Đồng ý! Lên Bộ Văn hoá làm quyết định rồi về công tác. Trong miềng chừ nhiều việc lắm...”.
Nhạc sĩ Trần Hoàn về chốn Đào Nguyên

NGUYỄN TRỌNG TẠOTôi biết nhạc sĩ Trần Hoàn vĩnh biệt cõi trần vào lúc 5 giờ 6 phút ngày 23 tháng 11 tại bệnh viện Hữu Nghị Hà Nội, nhờ cú điện thoại của một nhà báo gọi đến đặt bài. Đã mấy hôm nay biết ông hôn mê sâu, khó qua khỏi mệnh trời, nhưng khi nghe tin ông qua đời, tôi vẫn chưa tin là ông đã mất.
Người chào hàng

NGUYỄN TUYẾN TRUNGLâu rồi tôi mới có dịp đến thăm nhạc sĩ Mai Xuân Hoà và cô giáo Nguyễn Thị Hồng - hai vợ chồng đều đã nghỉ hưu, vẫn ở tại số nhà 71 đường Bến Nghé thành phố Huế.
Chú Vũ Thắng như tôi đã biết

HỮU THUTrong suốt ba nhiệm kỳ đảm đương cương vị Bí thư Tỉnh uỷ, với anh chị em làm báo, chú Vũ Thắng thường dành cho những ưu ái, đó là có thể gặp gỡ vào bất cứ lúc nào, dù ở cơ quan hay nhà riêng. Do vậy mà ngôi nhà cũ ở đường Mai Thúc Loan quá đỗi thân thiết với nhiều người làm báo, trong đó có tôi.
Một chiều thu Huế dưới trời Tây

VÕ QUANG YẾNỞ Pháp ngưòi ta thường bảo một con chim én không đủ để báo mùa xuân. Tôi thì tin một nữ sĩ có thể chiếu sáng một chiều thu lá vàng mưa bay nhưng không phải bất cứ ai cũng có thể là nữ sĩ ấy. Chị là thi sĩ Tôn Nữ Hỷ Khương, ái nữ của cụ Ưng Bình Thúc Giạ Thị.
“Người xẩm của kháng chiến”

NGUYỄN HUY THẮNGNhững ngày đầu tháng 12-1954, người dân Hà Nội và khắp các vùng xung quanh nô nức kéo đến Nhà hát Nhân dân xem “văn công”. Văn công là từ bấy giờ dùng để chỉ những buổi biểu diễn văn nghệ trên sân khấu nói chung. Nhưng đợt “văn công” cuối năm 54 ấy mang một tính chất đặc biệt, vì là một đại hội có quy mô lớn (Đại hội Văn công toàn quốc), từ kháng chiến về, lần đầu tiên ra mắt công chúng Thủ đô vừa thoát khỏi ách tạm chiếm.
Chuyện ngoài hành lang

NGUYỄN QUANG HÀTạp chí sáu tỉnh Bắc miền Trung vẫn duy trì đều đặn hàng năm gặp gỡ giao lưu để cùng tìm cách nâng cao chất lượng tờ tạp chí văn học của địa phương mình. Năm nay, năm 2003 Tạp chí Nhật Lệ đến phiên đăng cai cuộc họp mặt. Khách mời năm nay, ngoài các cơ quan trong tỉnh Quảng Bình, còn có đại biểu của Ban Tư tưởng Văn hoá Trung ương, của Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam, của tạp chí Diễn đàn, cơ quan ngôn luận của Hội về dự.