Nhà thơ Võ Quê vừa sưu tầm và ấn hành tập 1 Lời ca Huế (NXB Thuận Hóa) với 11 tác phẩm của Á Nam Trần Tuấn Khải, Tản Đà, Bửu Lộc… và các tác giả khuyết danh nhằm giới thiệu một cách đầy đủ phần lời các bài ca Huế vốn tồn tại dưới hình thức truyền khẩu. TT&VH có cuộc trò chuyện với ông về công việc thầm lặng này.
* Thưa nhà thơ Võ Quê, từ đâu ông nảy ra ý định sưu tầm và ấn hành những lời ca Huế từ xưa đến nay, kể cả lời ca của những tác giả khuyết danh?
- Trên 30 năm gắn bó với nghệ thuật ca Huế, từ thực tiễn hoạt động tôi nhận thấy nguồn tư liệu nghiên cứu, biên khảo, lý luận phê bình về nghệ thuật ca Huế thật hiếm hoi, không có hệ thống như các loại hình nghệ thuật truyền thống khác.
Các bài bản làn điệu ca Huế cũng trong tình trạng tản mạn, được truyền khẩu từ nghệ nhân các thế hệ nên đôi lúc ca từ có phần sai lệch, độ chuẩn xác không cao. Từ trước đến nay cũng có một số tác phẩm lời ca Huế được ấn hành nhưng số lượng bài bản không nhiều trong khi nghệ thuật ca Huế có một quá trình hình thành và phát triển tương đối dài. Từ suy nghĩ đó mà tôi đã tập trung sưu tầm tư liệu cũng như lời ca Huế với mong muốn được lưu giữ có hệ thống, phổ biến trong giới nghệ sĩ, nghệ nhân đàn ca Huế và lưu hành trong giới thưởng ngoạn ca Huế trong và ngoài nước.
* Được biết, ông và nhiều bằng hữu cùng mở thính phòng ca Huế tại Bảo tàng Văn hóa Huế (25 Lê Lợi, TP Huế) biểu diễn miễn phí vào tối thứ Ba và thứ Sáu hàng tuần. Xin hỏi đối tượng thường xuyên đến thính phòng ca Huế gồm những ai?
- Nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành lập Câu lạc bộ Ca Huế (20/8/1983), ngày 20/8/2013 chúng tôi đã khai trương thính phòng ca Huế phục vụ miễn phí tại Bảo tàng Văn hóa Huế. Từ ngày mở thính phòng ca Huế đến nay, các nghệ nhân cao niên đã thường xuyên tới lui gặp gỡ nhạc hữu, đàn ca và có cơ hội truyền dạy cho các thế hệ trẻ. Đã có một số văn nhân thi sĩ đến đây vừa thưởng thức vừa giới thiệu các bản ca Huế mới soạn lời.
Riêng giới thưởng ngoạn thì đã có đông đảo tri âm địa phương, các thầy cô giáo, sinh viên Nhạc viện Huế, Trường Trung cấp văn hóa nghệ thật Huế cũng như du khách trong và ngoài nước (Nhật, Ấn Độ, Pháp, Úc, Italy, Mỹ…).
* Cuối tập 1 Lời ca Huế, ông có phát họa vài nét chân dung nhà thơ Ưng Bình Thúc Giạ Thị, tác giả “Chiều chiều trước bến Văn Lâu…”. Ngoài cụ Thúc Giạ thì còn những ai đóng góp quan trọng vào việc hình thành và phát triển ca Huế?
- Nhà thơ Ưng Bình Thúc Giạ Thị cùng các ông hoàng bà chúa của triều Nguyễn trước đây và nhiều văn nhân thi sĩ cùng thời Ưng Bình đã có công lớn trong việc hình thành và phát triển ca Huế. Tiếp đến là nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba rồi các nghệ nhân, nhạc hữu như Tôn Thất Toàn, Vĩnh Phan, Bửu Lộc, Gia Cẩm, Trần Kích, Nguyễn Kế, Tôn Thất Viễn Dung, Lê Văn Cần, Nguyễn Văn Tân..; nghệ nhân, nghệ sĩ ca Huế như Cô Nhơn, Bích Liễu, Thu Tâm, Châu Loan, Minh Mẫn, Vân Phi, Quế Hương, Thanh Hương, Thanh Tâm… Ngoài các tên tuổi tài danh trên, hiện nay tại TP Huế đang hình thành một đội ngũ kế thừa góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị nghệ thuật ca Huế.
* Thưa ông, ông có nghĩ đến một ngày nào đó, ca Huế cũng sẽ được UNESCO vinh danh?
- Nếu nghệ thuật ca Huế thật sự được sự quan tâm đúng mức từ phía Nhà nước, thì nghệ thuật ca Huế rất xứng đáng được vinh danh như các loại hình: Ca trù, Nhã nhạc cung đình Huế, đờn ca tài tử Nam bộ, dân ca Quan họ…
Theo Thể thao & Văn hóa
Chiều 20/10, Viện Pháp tại Huế đã tổ chức khai mạc triển lãm ảnh “Chân dung phụ nữ”.
Trại sáng tác "Văn hóa và con người A Lưới" năm 2021 vừa vế mạc sáng 19/10 sau gần 10 ngày diễn ra.
Chiều 19/10, tại Thư viện Tổng hợp tỉnh Thừa Thiên Huế đã diễn ra hoạt động “Ra mắt không gian đọc - tổ chức chương trình truyền cảm hứng đọc sách cho các em Thiếu nhi”.
Chiều ngày 14/10/2021, Ban Chỉ đạo và Ban Tổ chức Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ XXII đã tổ chức buổi họp để rà soát các công việc để tổ chức Liên hoan phim Việt Nam lần thứ XXII tại Huế trong tình hình mới.
Sáng 15/10, tại hội trường Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Liên hiệp các Hội VHNT tỉnh đã tổ chức Lễ Khai mạc trại sáng tác VHNT chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh”. Tham dự có ông Hoàng Khánh Hùng - UVTV, trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy.
Trong những ngày tháng 10 lịch sử, cả nước đang chuẩn bị kỷ niệm 60 năm Ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển (23/10/1961 - 23/10/2021), chúng tôi tìm về nhà bác Phan Nhạn, Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân, nguyên là Máy trưởng của Đoàn tàu không số năm xưa.
Các đề tài đạt giải tại Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ XI, năm 2021 vừa được công danh sách theo quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh.
Chiều ngày 12/10, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức khai mạc Trại sáng tác “Văn hóa và con người A Lưới 2021”.
Thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TU, ngày 24 tháng 5 năm 2021 về xây dựng Thừa Thiên Huế xứng tầm là một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của cả nước, khu vực Đông Nam Á về văn hóa, du lịch giai đoạn 2021 - 2025 và tầm nhìn đến năm 2030; UBND tỉnh ban hành Chương trình hành động về xây dựng Thừa Thiên Huế xứng tầm là một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của cả nước, khu vực Đông Nam Á về du lịch giai đoạn 2021 - 2025 và tầm nhìn đến năm 2030.
Chiều ngày 5/10, Học viện âm nhạc Huế phối hợp với Hội Nghiên cứu và phát triển di sản văn hóa Huế tổ chức chương trình kỷ niệm 100 năm ngày sinh của nhạc sĩ Phạm Duy với chủ đề “Phạm Duy với Huế”.
Chiều ngày 30/10, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi bế mạc Trại sáng tác Văn học nghệ thuật về đề tài “phòng chống dich bệnh Covid-19” năm 2021.
Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 22 sẽ được tổ chức với hình thức kết hợp truyền tải trực tuyếndo tình hình dịch Covid-19 vẫn đang diễn biến phức tạp.
“BV TW Huế sẵn sàng cơ sở vật chất và nhân lực để tiếp nhận lượng lớn bệnh nhân COVID-19 nặng, nguy kịch tại khu vực miền Trung khi dịch bệnh diễn biến dịch phức tạp…”
UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa có Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng công trình Cải tạo, sửa chữa Rạp Đông Ba.
Sáng 20/9, học sinh tại các vùng đảm bảo an toàn phòng chống dịch trên địa bàn tỉnh đã đến trường trong điều kiện bình thường mới.
Nhằm tổ chức việc nghiên cứu, học tập và tuyên truyền sâu rộng nghị quyết đại hội Đảng trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn toàn tỉnh phù hợp với tình hình mới, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy tổ chức Cuộc thi trắc nghiệm “Tìm hiểu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ XVI và Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII” .
Chủ tịch UBND tỉnh vừa có Quyết định số 2281/QĐ-UBND ngày 14/9/2021 phê duyệt Đề án “Phát triển văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế giai đoạn 2020 - 2025, định hướng đến năm 2030”. Qua đó, tiếp tục đưa sự nghiệp văn hóa nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế phát triển lên một tầm cao mới, đóng góp tích cực cho đời sống văn hoá tinh thần của Nhân dân, vào công cuộc xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.
Ngày 15/9, Sở Văn hóa & Thể thao tổ chức triển lãm online “Huế - Kinh đô Áo dài Việt Nam” trên trang thông tin điện tử của Sở Văn hóa & Thể thao và các trang mạng xã hội.