Tháng 12, Sông Hương dành nhiều trang cho mục văn thơ nhạc tri ân người lính. Đó là nỗi niềm người lính năm xưa trở lại đường Chín, “con đường một thời căng như đạn bắn/ Máu đã từng thấm ướt đất ba dan”, nghĩ về đồng đội đã khuất khi nhìn vạt lau trắng ảo ảnh. Đó là hình ảnh vầng trăng trên đảo vương trên dàn mướp vàng tuyệt đẹp: “Đảo giữ vầng trăng giữa biển/ Như ngôi sao trên nền cờ Tổ quốc”. Đó là những nốt nhạc “dập dìu trên sóng trùng khơi xa trùng khơi, trái tim rực lửa…”; là “tình yêu người lính cảnh sát biển ở nơi đầu sóng nơi đầu gió trên biển đảo quê hương…”.
Bìa Sông Hương số 370
Truyện ngắn “Mưa chiều thành nội”. Những đứa con nuôi thân thương trong một gia đình cách mạng, chia tay trở về quê cũ; sau mấy mươi năm, người bạn của đứa con nuôi tìm lại. Khung cảnh khá chân thật ở một góc Huế đã mang đến nhiều nỗi niềm về người mất kẻ còn, người thì chới với trong một thân phận như đùa. Nhưng rồi trên hết tình người đã được nhen ấm. Câu chuyện mang nhiều uẩn khúc xen lẫn niềm hy vọng mà xuyên suốt vẫn mang mác tình người với kỷ niệm từ trong cuộc chiến. Truyện ngắn lịch sử “Phượng hoàng” viết về hoàng tử Lý Long Tường lánh nạn, cùng con dân cư ngụ trên đất Cao Ly; ở đây đã lập nhiều công lớn giúp nhà vua đánh tan giặc Mông Cổ. Nhưng nỗi nhớ cố quốc luôn nung nấu trong hoàng tử, về già ngày nào cũng lên núi ngóng về cố hương, và ông luôn dặn con cháu phải nhớ mình là con dân Đại Việt, là dòng máu Tiên Rồng... Góc nhân văn được kể một cách huyền ảo qua truyện dịch “Cánh cửa sổ mở”. Một truyện ngắn đặc sắc, được lồng ghép, sắp đặt hoàn hảo, đến mức về kết rồi, người đọc lần lại từ đầu vẫn khiến sự ngạc nhiên bừng nở khi mà thật giả quyện lẫn khó thể phân định. Truyện cũng cho thấy, ở một hoàn cảnh nào đó, con người vốn bị ảo giác chi phối, nhập vào một không gian ảo ngay trong thực tại mà chẳng hay.
Mục Tác giả, giới thiệu bài viết “Nữ sử Đạm Phương trong phong trào Nữ lưu và văn học nửa đầu thế kỷ XX”, nhà thơ giữ vững nền nếp đạo nghĩa nhưng với một tinh thần vượt thoát, mạnh mẽ thể hiện tư tưởng nữ quyền và yêu nước sâu sắc, xứng đáng làm bậc nữ lưu ưu thời mẫn thế.
Mục Nghiên cứu, Sông Hương số này giới thiệu bài viết “Đạo Mẫu dưới góc nhìn cấu trúc luận của Claude levi-Strauss”. Bài viết dựa trên nguyên tắc các cặp đối lập để tìm ra những yếu tính văn hóa của đạo Mẫu như “Mẫu - Quan”, “Chầu Bà - Ông Hoàng”, “Cô - Cậu”, từ đó đi sâu vào những ngôi đền lưu giữ huyền thoại và sự thật ít nhiều tương thích với nhu cầu và tính khoa học hiện đại. Huế vốn là vùng đất mà đạo Mẫu hưng phát, vì thế sau bài viết này chúng tôi hy vọng giới thiệu đến bạn đọc những nghiên cứu chuyên sâu về đạo Mẫu ở Huế.
Những bài viết quan trọng khác, như “Tính triết lí và chức năng giáo dục của vè”, bật lên vẻ đẹp nhân lễ nghĩa trong cuộc sống, về tinh thần chống giặc và quan lại cườn hào của vè mà vẫn tươi tắn tình yêu cuộc sống, làng mạc, thiên nhiên. Bài “Nhà “Phương Thốn thảo đường” của thi ông Tùng Thiện ở đâu?” góp thêm tư liệu quý nhận diện một địa chỉ có thể làm nơi tổ chức ngâm thơ, hóng mát đêm trăng cho văn nhân ngày nay. “Bài ký chuông văn thánh làng Bác Vọng của Đặng Huy Trứ” giúp chúng ta thấy một vị quan luôn ấp ủ xiển dương đạo lý thánh hiền, ước mơ về một xã hội thanh bình thịnh trị, chúa thánh tôi hiền, nêu cao “thanh giáo”.
Dưới đây là Mục lục:
VĂN
- Mưa chiều thành nội - NGUYỄN NGỌC LỢI
- Một khoảng xanh - THU LOAN
- Phượng hoàng - TRẦN THÚC HÀ
THƠ:
- LÊ THÀNH NGHỊ
+ Kỷ niệm đường Chín
+ Về nơi sơ tán cũ
- NGUYỄN ĐÌNH XUÂN
+ Trăng ở Trường Sa
- NGUYỄN QUANG HÀ
+ Đêm Đà Lạt
+ Em
+ Con còng gió
- NGUYỄN NGỌC HẠNH
+ Mơ được một lần làm mẹ để sinh con
+ Phút xa làng
- TRƯƠNG ĐĂNG DUNG
+ Hai chuyến tàu
+ Độc thoại
+ Bà và cháu
- HOÀNG VŨ THUẬT
+ Sự nhầm lẫn của người đãng trí
+ Bi kịch Hăm Lét
- NGUYỄN THÁNH NGÃ
+ Nước giếng đá ong
+ Sinh nhật
- ĐỖ VĂN XUÂN
+ Mùa gặt
- NGUYỄN VĂN SONG
+ Chiếc lá
+ Chín
- NGUYỄN NGỌC PHÚ
+ Con - đường - cá
- LÊ QUỐC HÁN
+ Xin
+ Tiếng hót
- NGUYỄN TẤN SĨ
+ Buông
+ Là thu...
- PHAN LỆ DUNG
+ Lời hẹn mùa thu
- NGÔ CÔNG TẤN
+ Đêm Tuy Hòa khóc giọt Huyền Trân
+ Người đàn bà đi về phía biển
- ĐÀO ĐỨC TUẤN
+ Phố gió
+ Tin nhắn
- TRẦN HOÀNG PHỐ
+ Tưởng niệm một thi sĩ
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Cánh cửa sổ mở - SAKI - VIỆT PHƯƠNG giới thiệu và dịch
NHẠC:
- Nơi tôi luôn muốn về - Nhạc và lời: Dương Bích Hà
- Người lính biển - Nhạc và lời: CAO XUÂN DŨNG
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- TÍNH TRIẾT LÍ VÀ CHỨC NĂNG GIÁO DỤC CỦA VÈ - Triều Nguyên
- ĐẠO MẪU DƯỚI GÓC NHÌN CẤU TRÚC LUẬN CỦA CLAUDE LEVI-STRAUSS - Trần Hữu Sơn
- NHÀ “PHƯƠNG THỐN THẢO ĐƯỜNG” CỦA THI ÔNG TÙNG THIỆN Ở ĐÂU? - Trần Viết Điền
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- BÀI KÝ CHUÔNG VĂN THÁNH LÀNG BÁC VỌNG CỦA ĐẶNG HUY TRỨ - Võ Vinh Quang
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- Nữ sử Đạm Phương trong phong trào Nữ lưu và văn học nửa đầu thế kỷ XX - LƯU KHÁNH THƠ
- Thêm những cột mốc khẳng định phong cách một cây bút Nam Bộ giàu trữ lượng - NGUYỄN KHẮC PHÊ
- Năm thế hệ trong một ngôi nhà xứ Huế - PHẠM PHÚ PHONG
- Thư đi tin lại - NGƯỜI SÔNG HƯƠNG
- Tranh bìa 1: Tác phẩm “Mưa” của họa sĩ Nguyễn Thanh Tùng - (Chất liệu: sơn dầu; Kích thước: 100cm x 100cm, 2019).
- Bìa 2 & 3: GẶP GỠ (Giới thiệu họa sĩ Léopold Franckowiak) - Phượng Lâm
- Minh họa: HS Phan Thanh Bình, HS Đặng Mậu Tựu, HS Ngô Lan Hương, HS Tô Trần Bích Thúy
- Vinhet: HS Tô Trần Bích Thúy
BAN BIÊN TẬP
Tuy khá bận rộn, nhưng Giám đốc NHCSXH tỉnh Trương Công Lân vẫn dành thời gian Đoàn cán bộ truyền thông ở mãi tận Hà Nội, thực hiện một chuyến đi và viết về huyện A Lưới, miền đất biên giới bên dãy Trường Sơn hùng vĩ.
Có gần 300 người theo nghiệp dạy học, nên làng cổ Phước Tích (xã Phong Hòa, huyện Phong Điền, Thừa Thiên- Huế) còn được gọi là “làng gieo chữ”.
Đó là đồi Hà Khê nổi danh về phương diện phong thủy với thế đất rồng cuộn hổ ngồi (long bàn hổ cứ) từng chiếm vị trí đặc biệt tôn nghiêm trong tâm thức và ký ức của các vua chúa nhà Nguyễn…
Hiện tại trong 6 lăng vua Nguyễn ở Huế đang còn tồn tại 10 con ngựa đá rất đẹp ở sân chầu dẫn vào khu mộ với nhiệm vụ canh giữ “hồn” xưa của vua.
30 năm qua, anh lặng lẽ chăm chút ngựa như chăm chút con mình, cái nghiệp trông coi ngựa gắn người với ngựa cũng từ đó. Anh nói, cái nghề này, nếu không yêu nghề thì phải bỏ thôi, chứ công việc hoàn toàn khác hẳn, đòi hỏi phải tinh mắt, biết lắng nghe, siêng năng, cần cù…
Cổng Ngọ Môn Quan là cổng chính phía Nam của Hoàng thành Huế, đồng thời cũng là cổng chính và là bộ mặt của Đại Nội. Ý nghĩa của cổng Ngọ Môn là gì? Có phải là lối ngựa đi?
Quầy thư pháp Tràm hoa vàng của bà Trần Thị Cúc nằm trên đường Lê Lợi (TP Huế) đã trở thành địa chỉ quen thuộc của người dân và du khách yêu thư pháp. Họ đến để được nhìn ngắm nét bút tài hoa của người phụ nữ duy nhất ở mảnh đất cố đô theo nghiệp viết thư pháp.
Di tích Thanh Bình Từ Đường nằm sâu 50m trong kiệt 281, đường Chi Lăng (TP Huế). Sức hấp dẫn của ngôi từ đường được xếp vị trí loại 1 di tích văn hóa cấp quốc gia.
Sông Hương - quà tặng tuyệt diệu của tạo hóa cho Huế thiên hạ đã biết, nhưng từ khi những con đường ven sông và các cây cầu vươn nhịp nối đôi bờ ngày một nhiều hơn thì các khách sạn và nhiều công trình kiến trúc khác, thường trọng “mặt tiền” là con đường người xe tấp nập, “vô tư” quay lưng với dòng sông từng là nguồn cảm hứng bất tận cho thơ ca nhạc họa.
Nhân dịp mừng xuân, mừng Đảng, xin kể lại câu chuyện về một người đảng viên được dân lập miếu thờ và có một ngôi trường mang tên ông.
Hiện nay, nghệ thuật pháp lam- Huế còn nhiều kiệt tác chưa được khám phá. Ấn tượng về sự sáng tạo tinh xảo của người nghệ nhân đi trước là động lực để người đương thời tạo nên những tác phẩm mới...
Cống Địa Linh xem như dấu mốc cuối cùng của phố cổ Bao Vinh. (Thừa Thiên - Huế). Qua cống Địa Linh rẽ trái dăm trăm mét, du khách sẽ bắt gặp những tấm ván dài và phía trên là những ông Táo được đặt lên phơi khô trước lúc đưa vào lò. Ở Huế đây là nơi hiếm hoi còn "sót lại” nghề làm ông Táo với nhiều ý nghĩa trong phong tục của người Việt.
Người Pa Kô ở A Lưới, Thừa Thiên – Huế và nhiều dân tộc vùng cao khác đều có nghệ nhân khèn bè nhưng điệu khèn lúc thì như nắng mới, như gió mơn man, như lau lách rì rào; khi thì da diết như tiếng lá khô chậm rãi rời cành…, thì chỉ có được trong điệu khèn Kăn A Kết. Điệu khèn nổi tiếng những năm 60, 70 của thế kỷ trước, lưu truyền trong dân gian nhưng rất ít người biết được…
Đây là phiên chợ độc đáo của xã Quảng Ngạn, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế, ít nơi nào có được. Nói là chợ phiên Quảng Ngạn nhưng chợ thu hút rất đông người dân của các xã lân cận như Điền Hải, Quảng Công vượt sóng nước Tam Giang về đây tụ hội. Chợ chỉ diễn ra trong 3 ngày, từ mồng một đến mồng ba Tết Nguyên Đán, rồi tan và chờ đến dịp này năm sau mới họp lại.
Trải qua bao biến thiên, thăng trầm của lịch sử, nhưng người dân ở thôn Hòa Vang, xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc (Thừa Thiên-Huế) vẫn còn cất giữ nhiều tư liệu quý về Hoàng Sa. Từ những bản sắc phong về “Cai đội Hoàng Sa” của vua Gia Long; đến chiếc đại hồng chung khắc tạc công ơn người trấn quản Hoàng Sa năm xưa… Tất cả đều được người dân xem như “báu vật lịch sử” và bảo vệ cẩn thận.
Tranh làng Sình (xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên - Huế) vốn là dòng tranh dân gian nức tiếng hàng trăm năm qua. Những ngày Xuân về, làng tranh này lại rộn ràng khoe màu như chưa từng có sự đứt gãy của thời gian.
Chiều ngày 19/01/2014, tại Gác Trịnh ( 103/19 nguyễn Trường Tộ - TP Huế), Câu lạc bộ tiêu sáo Huế đã tổ chức buổi giao lưu văn nghệ đón chào xuân mới. Đông đảo những người yêu nhạc Trịnh đã đến tham dự chương trình.
Khoảng 6h sáng 18/1, khi đang trên đường cập bến, cách cửa lạch biển Thuận An khoảng một km, tàu cá do thuyền trưởng Hồ Văn Hiền (trú thôn Hải Tiến, thị trấn Thuận An) điều khiển bị mắc cạn. Do sóng to nên tàu cùng 5 thuyền viên đã bị nhấn chìm ngay tại vùng cửa biển Thuận An.
Đương thời, vua Bảo Đại từng nhận xét về vẻ đẹp của Nam Phương Hoàng hậu rằng: “Nàng có vẻ đẹp dịu dàng của người con gái miền Nam, thùy mị và quyến rũ, pha một chút Tây phương làm tôi say mê”.
Sau bao thăng trầm của cuộc sống, tranh làng Sình xứ Huế có lúc tưởng chừng đã bị xóa sổ... Nhưng may mắn vẫn còn một người đau đáu với nghề làm tranh - Nghệ nhân Kỳ Hữu Phước. Ông đã gìn giữ và phục sinh nghề truyền thống có tuổi đời gần 500 năm.