HÀ KHÁNH LINH
Theo hẹn, tôi đến trước vài phút ngồi ở salon khách sạn Hương Giang - lơ đãng nhìn những người đi lại trong hành lang.
Vợ chồng Anne Quesemand và Laurent Berman trong cuộc phỏng vấn ở Nhà hát Bretelles dịp Festival Avignon 2017 - Ảnh: internet
Một phụ nữ Pháp xuất hiện, và tôi chợt linh cảm đấy là Anne Quesemand tác giả kịch bản văn học "Cuộc đời của André Colin" đã đăng trên Sông Hương số 38.
![]() |
Kịch bản văn học "Cuộc đời của André Colin" - Ảnh: theatreabretelles.fr |
Anne Quesemand - thạc sĩ văn học cổ điển, nhà soạn kịch, tác giả của nhiều kịch bản phim ngắn, vừa là diễn viên. Laurent Berman là bạn diễn ăn ý nhất của Anne Quesemand đồng thời là người bạn đời thân quý nhất của chị. Họ có một con trai nhỏ, và trong Festival, "Gặp gỡ tại Huế 92" cả gia đình họ diễn kịch tại nhà Hữu Vu trong Đại Nội.
Chưa một lần gặp nhau trước đó mà nay chợt trông thấy tôi đã khẳng định đấy là Anne Quesemand. Cái gì đã làm nên điều đó? Há chẳng phải "Văn" đã làm cho con người ta nhận diện ra "Người" đó sao? Điều này tôi đã nói với Anne Quesemand ngày hôm sau - trong lúc dùng cơm trưa với vợ chồng chị. Chị nói chị rất thú vị khi thưởng thức các loại hình nghệ thuật của Việt Nam nói chung, và của Huế nói riêng trong Festival, đặc biệt là những tiết mục kết hợp một cách nhuần nhuyễn giữa cổ truyền và hiện đại. Chị quan tâm nhiều đến đời thường của dân chúng. Anne Quesemand nói chị thấy phố phường Việt Nam nay đầy ắp hàng hóa, dân tình vui vẻ hơn cách đây ba năm chị đến. Và đặc biệt những người bạn Việt Nam đã tự do mời vợ chồng chị về nhà riêng chơi...
Chị hỏi về những đề tài mà các nhà văn Việt Nam đang quan tâm, về đời sống văn học tại Huế... Anne Quesemand ngạc nhiên và thú vị khi biết rằng phần lớn con trai Huế làm thơ và con gái Huế viết văn xuôi - cả truyện ngắn và tiểu thuyết. Chị muốn biết giữa các trí thức của miền Nam Việt Nam trước 1975 và những trí thức kháng chiến có khoảng cách nào không? Tôi trả lời rằng nói trí thức tức là nói đến văn nghệ sĩ và những nhà khoa học. Những người mang nặng thành kiến và đố kỵ thì không bao giờ làm khoa học được - vì khoa học là tài sản của loài người. Còn văn học nghệ thuật thì không có biên giới. Những người cầm bút của hai miền Nam-Bắc, của các giai đoạn lịch sử của đất nước đã tự tìm đến nhau, và chưa bao giờ họ sực nhớ ra giữa họ có một khoảng cách nào cả. Chúng tôi đã sống với nhau như thế (...).
H.K.L
(TCSH49/05&6-1992)
Thông reo hồn chí sĩ
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG - TRẦN VĂN DŨNG
HOÀNG PHỦ NGỌC PHAN
Ở nghĩa trang Gò Dưa, quận Thủ Đức Thành phố Hồ Chí Minh có ngôi mộ của ông Đinh Văn Dõng, bia mộ đề nguyên quán: Nam Trung - Thừa Thiên-Huế. Ông Đinh văn Dõng là thân phụ của họa sĩ Đinh Cường. Té ra Đinh Cường là người Sài Gòn, gốc Huế.
Làng phong Quy Hòa (TP.Quy Nhơn, Bình Định) nằm lẩn khuất sau một con đèo quanh co ở phía nam thành phố. Nơi này, nhà thơ Hàn Mặc Tử đã sống những ngày cuối đời, chống chọi với bệnh tật.
LGT: 10 năm trước, mùa đông, như một linh cảm diệu kỳ về sự giải thoát nỗi trầm luân, nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng (lúc ấy là Trưởng Ban biên tập Tạp chí Sông Hương đã viết nên “câu chuyện thiên đường” đầy ám ảnh: “Mùa đông/ Mưa mịt mùng ướt chiếc áo quan/ Co ro trong chiếc áo quan lạnh giá/ Tôi muốn đội mồ lên ngồi quanh quẩn bên em…”. Anh đã ngủ quên vĩnh viễn sau một đêm đặc dày bóng tối rất đỗi bình thường.
Lịch sử xã hội VN trong khoảng thời gian 1954 - 1975 đã ghi dấu sự hình thành cộng đồng học sinh miền Nam tại miền Bắc với những vai trò và đóng góp nhất định cho đất nước trước và sau năm 1975. Tuy nhiên, có rất ít công trình nghiên cứu về thế hệ học sinh đặc biệt này.
Một lần vào kho đạo cụ của Hãng phim truyện VN, tôi kéo thử chiếc xe kéo tay (thường gọi là xe tay) được phục chế nguyên bản để làm phim. Chỉ một đoạn tôi đã toát mồ hôi vì nó quá nặng, và chợt ngẫm đến thân phận những người phu xe.
Nếu viết về phòng trà Tự Do mà chỉ nói đến Khánh Ly và Lệ Thu thì đúng nhưng chưa đủ, bởi ở đây còn những giọng ca trẻ có khán giả riêng của mình.
“Lò” Việt Nhi của nhạc sĩ Nguyễn Đức đã đào tạo nhiều nữ ca sĩ cho phòng trà Sài Gòn lúc ấy. Đặc biệt, như để tạo dấu ấn, tên của các nữ ca sĩ ấy đều bắt đầu bằng chữ Phương (chỉ trừ nữ ca sĩ Hoàng Oanh).
Tình bạn giữa Nam Cao và Tô Hoài đã gắn bó từ thuở mới bước chân vào làng văn và còn gắn bó lâu dài mãi về sau này.
“Những giờ phút huy hoàng của lịch sử dân tộc đã làm nên giá trị các tác phẩm báo chí và văn chương của tôi,” nhà báo-nhà văn Trần Mai Hạnh đã đúc kết như vậy trong buổi chuyện trò thân tình với phóng viên VietnamPlus ngay trước thềm kỷ niệm 71 năm Quốc khánh (2/9/1945-2/9/2016).
KỶ NIỆM 71 NĂM CÁCH MẠNG THÁNG 8 VÀ QUỐC KHÁNH 2/9
LÂM QUANG MINH
(Về Trường Thanh niên Tiền tuyến Huế trong cách mạng tháng 8/1945 ở Thừa Thiên Huế)
Backe backe Kuchen
Der Bäcker hat gerufen
Wer will backen guten Kuchen…
(đồng dao trẻ con của Đức, có thể mở nghe trong youtube, với tựa đề "Backe, backe Kuchen")
PHI TÂN
Trong một lần đi tác nghiệp ở xã Điền Môn, huyện Phong Điền (tỉnh Thừa Thiên Huế), qua câu chuyện hàn huyên với anh Phạm Do - Chủ tịch UBND xã Điền Môn mới biết anh là cựu lính Hải quân từng ở quần đảo Trường Sa.
LÊ VĂN KINH
Không có gì phải đợi năm hết tết đến mới nói chuyện uống trà, mà riêng tôi từ hàng chục năm qua thì trà là thức uống mỗi sáng.
NHẤT LÂM
Năm 1936, chàng thanh niên Nguyễn Hoàng cùng với người bạn thân đồng hương huyện Triệu Phong tỉnh Quảng Trị chiếm thủ khoa và á khoa tú tài Tây tại Quốc Học Huế.
HOÀNG ANH
Ngày 1 tháng 9 năm 1939 Phát xít Đức tấn công Ba Lan, chiến tranh thế giới thứ II bùng nổ. Tiếp theo đó chính phủ bình dân Pháp bị đổ, chính phủ phản động lên cầm quyền.
NGUYỄN THỊ THANH XUÂN
(Tìm hiểu một số trước tác của Ni sư Thích Nữ Trí Hải)
NGUYỄN ĐẮC XUÂN
Thời học sinh tôi rất phục “Quái kiệt” Trần Văn Trạch và thuộc những bài ông hát giúp vui trong các cuộc quảng cáo Xổ số kiết thiết quốc gia.
KỶ NIỆM NGÀY BÁO CHÍ CÁCH MẠNG VIỆT NAM 21/6
Ngày 18 tháng 9 năm 2015, được sự nhất trí của lãnh đạo tỉnh, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 70 năm thành lập. Đây là một hoạt động có ý nghĩa lịch sử và cũng vô cùng giàu chất nhân văn, nhằm ôn lại những trang sử vẻ vang của một vùng đất giàu văn hóa - về một trung tâm văn hóa - văn học nghệ thuật tiêu biểu của nước nhà.