Những bài thơ được giới thiệu sau đây có cùng niềm cảm hứng về đời sống văn minh thôn dã. Một thế giới đầy vẻ thơ mộng của tự nhiên đang bị cuộc sống hiện đại xóa mờ dần dấu vết.
Ảnh: internet
Những bài thơ của các tác giả Nguyễn Duy Từ, Võ Ngột, Vân Phi, Phạm Ánh trong Sông Hương số này không chỉ làm rung động trở lại những cái tên thân yêu từng có trong lịch sử thôn làng, trong ca dao; mà còn giúp chúng ta cân bằng cảm xúc khi sống giữa những trào lưu đang đẩy xa nguồn cội.
Sông Hương
NGUYỄN DUY TỪ
Quê tôi
Giếng làng tôi thăm thẳm một bầu trời
Nơi tôi soi nhọc nhằn gương mặt
Những buổi trưa khát điều mong đợi
Vẫn mát mãi tận bây giờ, giếng ơi!
Mẹ lặng lẽ nhìn đàn con đi học
Lúa trổ đòng, khoai đã phủ vồng.
Mạ giêng hai héo hon tê lạnh
Mướp trong vườn chớm đã trổ bông.
Chùa xưa ngân tiếng chuông cứu độ
Hồ nửa vầng trăng cứu rỗi ưu phiền
Lên độn Chùa vói nhìn ra biển
Ruộng mênh mông như không bến bờ.
Đêm tê buốt có hòn than chổi
Hột bắp, hột bo thắp sáng tuổi thơ
Hà bỏng rát, chỏng tre và cươi đất
Viễn vọng thiên hà gởi gắm mộng mơ.
Đất đai quê nhà chở che mẹ cha
Về viễn xứ, mẹ có còn ngoái lại?
Mẹ trăm tuổi, các con đã có tuổi
Có khi còn chưa nói sữa, mẹ ơi!
Tự họa 1
Tôi nở ra từ hạt thóc của mẹ,
có thể là hạt mót giữa đồng đất xuân hè nứt nẻ.
Từ vồng khoai tía, khoai trắng, môn chúm, môn thụ…
nhổ cỏ ngù đón bình minh, nhặt tầm vọt chờ mưa chiều hạ.
Giọt nước trong lu
Hạt gạo trong thùng
Mớ củi dưới bếp
Con heo trong chuồng.
Và cứ thế đêm đêm
mong ngày ngày nắng đẹp
chim bay về nhặt cỏ trong vườn
có những cọng cỏ vàng ươm
ước chim tha về làm tổ muôn phương.
VÕ NGỘT
Nghe chim lọc nắng xanh vườn mẹ
Nghe chim lọc nắng xanh vườn mẹ
tiếng mùa xuân nhú lộc đơm chồi
hè khao khát xanh mầu chờ đợi
thu nỗi niềm trống chải… lá rơi
Lảnh lót ngọn tre bờ ruối
ấm áp mái bếp đầu hồi
hoàng hôn dềnh dàng xuống núi
tiếng cu cườm dính vào nhau cặp đôi
Ban mai khẽ khàng bung nắng
cây bưởi trước nhà hương cứ tinh khôi
con lội - con bơi
chìm trong hương ổi
Ríu ra ríu ran
bầy sẻ chọn mùa xây tổ
tiếng cuốc vơi đầy tát cạn ao quê
chích chòe bông vẫn thế
điệu đàng yếm trắng áo the
viết nhạc đồng quê - nhắn vào lặng lẽ
Xin gió - đừng đem tiếng chim đi nhé
kẻo mẹ ta buồn.
VÂN PHI
À ơi một khúc đồng dao
Có gã nhà quê
kể chuyện đồng dao
câu chuyện có cánh đồng
có đàn gà mổ cọng rơm
có cánh diều nằm vọng bên mương đồng no gió
có người mẹ địu con ru à ơi…
mẹ còn chăn đàn vịt con đi mót lúa
À ơi
con chim sẻ cắn sợi nắng trú dưới gốc đa làng
bỏ quên cây đùng đình bên hàng rào nhà thím Tám
À ơi
“con chim se sẻ
nó đẻ cột đình
bà ngoại đẻ má
má đẻ tụi mình…”
à ơi những giọt đồng dao…
luống cày mắc nợ công cha
trái đậu no tròn còn vương bụi đất
à ơi chú dế trũi trốn mình khỏi sự săn lùng của mụ Cốc
nghe cô đơn dưới gốc rạ già
à ơi, con nghé con mải mê gặm đọt cỏ non
quên mất cơn mưa giữa đồng không chỗ trú
có gã nhà quê đội chiếc nón rách lội qua cánh đồng mà ngỡ mình
vừa thoát khỏi trùng giăng bão lũ
à ơi…
PHẠM ÁNH
Đêm xa quê
Đêm xa quê tôi thao thức một mình
Mùi rơm rạ dắt tôi về nỗi nhớ
Dấu chân đất tôi thuộc lòng hồi nhỏ
Để bây giờ tôi về giữa chiêm bao.
Đường làng tôi dừa mắc võng ca dao
Hương bồ kết lặng thầm qua ngõ
Lúa đơm bông như em mắc cỡ
Tôi ngập ngừng như nắng rụng bờ mương.
Điệu bài chòi nhớ giọng nói quê hương
Bậu thương qua gừng cay muối mặn
Nón em che quên mưa quên nắng
Che tình tôi che nỗi nhớ ban đầu.
Bờ tre làng vòng tay mẹ thương yêu
Tình chòm xóm như dây bầu dây bí
Thương cô Tấm tôi thấu tình trái thị
Dẫu khổ nghèo vẫn may túi ba gang.
Câu lục bát cùng tôi xuôi ngược
Thấp thoáng cánh cò lấm tấm mưa bay.
(TCSH331/09-2016)
TRẦN THỊ TƯỜNG VY
Tháng Chạp bông hồng vàng
Đỗ Nam Cao - Nguyễn Trọng Tạo - Trần Chấn Uy - Nguyễn Văn Chương - Phùng Tấn Đông - Trần Quang Đạo - Trần Lê Văn
Hương xuân - Bài ca mùa xuân
Bạch Diệp - Nguyễn Hữu Minh Quân - Nguyên Tiêu - Nguyễn Thiền Nghi - Phan Lệ Dung - Lê Viết Xuân - Nguyễn Tấn Tuấn - Ngô Thiên Thu - Đinh Ngọc Diệp - Trịnh Bửu Hoài
LÊ HƯNG TIẾN
NGUYỄN NGỌC HẠNH
ĐINH THỊ NHƯ THÚY
HUỲNH LÊ NHẬT TẤN
PHÙNG CUNG
VŨ THANH HOA
Ngô Liêm Khoan - Nguyên Hạnh - Trần Hương Giang - Hoàng Ngọc Giang - Dương Anh Đằng - Trịnh Minh Hiếu
Lê Tấn Quỳnh - Nguyễn Đông Nhật - Trần Thị Tường Vui - Đỗ Thượng Thế - Kiều Trung Phương - Nguyễn Thanh Văn - Từ Nguyễn - Huỳnh Ngọc Phước
NGUYỄN HƯNG HẢI
NGUYỄN THIỆN ĐỨC
PHẠM ÁNH
LTS: Hoàng Cầm tên thật là Bùi Tăng Việt. Sinh ngày 20 tháng 2 năm 1922 tại làng Phúc Tằng, huyện Việt Yên (do đó mới có tên là Tăng Việt), Hà Bắc. Con một nhà nho không thành đạt, sống bằng nghề thầy thuốc. Hoàng Cầm (tên một vị thuốc rất đắng) là bút danh dùng từ năm 1939.
(Trích trong tập thơ sắp in: “Những vẻ đẹp khác”)
LTS: Nhà thơ Hữu Loan, tác giả bài thơ nổi tiếng "Màu tím hoa sim", tham gia cách mạng từ năm 1936 trong phong trào học sinh ở Thanh Hóa.
LTS: Trong 5 năm qua, trên những trang thơ, cùng với việc giới thiệu các tác giả có nhiều tìm tòi, có bút pháp riêng như Văn Cao, Thanh Thảo, Trần Vàng Sao, Phạm Tấn Hầu... Sông Hương đã chú ý đến những cây bút ở cơ sở - mà anh em trong tòa soạn gọi vui là "tác giả chân đất, như Phương Xích Lô, Nguyễn Thị Thái...
Nguyễn Ngọc Phú - Nguyễn Văn Thanh - Đỗ Hàn - Phan Văn Chương - Tháng Năm - Nguyễn Ngọc Hưng - Phạm Xuân Phụng - Nguyễn Ngọc Hạnh - Nguyễn Loan - Triệu Nguyên Phong