LTS: Trong 5 năm qua, trên những trang thơ, cùng với việc giới thiệu các tác giả có nhiều tìm tòi, có bút pháp riêng như Văn Cao, Thanh Thảo, Trần Vàng Sao, Phạm Tấn Hầu... Sông Hương đã chú ý đến những cây bút ở cơ sở - mà anh em trong tòa soạn gọi vui là "tác giả chân đất, như Phương Xích Lô, Nguyễn Thị Thái...
Nhà thơ Hồng Thế qua ký họa của Hải Bằng
Hồng Thế là "tác giả chân đất", đúng về cả nghĩa đen của từ này - 40 tuổi là 40 năm anh gắn bó với đồng ruộng, làng quê. Nhưng thơ anh được in từ 1973 và chùm thơ đăng SH số 22 (1986) của anh được Sông Hương chọn là chùm hay nhất trong năm.
Âm điệu thiên nhiên, đồng quê gần gũi là cơ sở cảm xúc tinh tế, giản dị trong sáng của thơ Hồng Thế. Bằng cách ấy Hồng Thế tạo được sự khác thường cho thơ. Vẻ đẹp tinh thần con người nông thôn cũng là vẻ đẹp nơi anh: bình dị, không phô trương hình thức. Sông Hương xin giới thiệu ba bài thơ mới của Hồng Thế.
HỒNG THẾ
Con bò
Tìm đâu trên đồng vắng
Con bò già thân quen
Dưới bờ tre toả bóng
Bò nằm nhai bình yên
Lúc khoẻ bắt kéo cày
Khi già đem mổ thịt
Vui vẻ bầy con nít
Cứ reo lên ầm làng
Nhìn gian chuồng trống rộng
Đứa trẻ chăn chưa về?
Còn đâu trên đồng vắng
Cỏ giờ xanh lối đê
Đường cày đang dang dở
Chiếc ách vẫn còn đây
Làm sao không thương nhớ
Cái nết ăn, nết cày
Suốt ngày cứ lóng ngóng
Như đứt chân, đứt tay
Cửa chuồng không còn đóng
Cỏ không cắt ai hay!
Người ta mang ra chợ
Bán đi con bò già
Nhà ai mua thịt rẻ
Tiếng cười nghe xót xa
Năm nay vào mùa khoán
Bò con chưa kéo cày
Đồng vắng đất thêm trắng
Tay cuốc phồng bàn tay
1987
Gửi lại tháng giêng hai
Gửi lại tháng giêng hai
Tháng củ mài, củ chuối
Một giọt mưa không nổi
Đất đai hóa khô cằn
Ngọn khoai bấm mấy lần
Nói chi được chuyện cấm
Có nhà ăn cháo cám
Ngắt trụi lá bầu non
Tháng ba còn cơ cực
Củ khoai nuôi cả nhà
Con ăn cha mẹ nhịn
Ngày cứ như dài ra
Cha mẹ vẫn làm việc
Vẫn tin yêu mùa màng
Các con vẫn đi học
Nói năng lời dịu dàng
Thế mới biết ở đời
Vì sao lắm tất bật
Nhiều khi cái bề ngoài
Khác xa điều sự thật
Hôm nay còn nghèo đói
Ngày mai là ước ao
Nhìn trời cao vòi vọi
Lòng mong trận mưa rào.
Tháng 3-1988
Có những lúc
Có những lúc thấy lòng trống rỗng
Như tháng ba không hạt thóc trong bồ
Có những khi thấy mình lạnh cóng
Bếp tắt vùi tro nguội hẳn còn trơ.
Ta mệt mỏi nằm xoài như con chó
Như quả chanh vắt kiệt nước còn chi?
Trong kiệt cùng bỗng bâng lâng ngọn gió
Bâng lâng là ngọn cỏ dọc bờ đê.
Cỏ thầm lặng cỏ trào dâng sự sống
Gió vô tư gió thổi đến không cùng
Cũng có khi ngày lửng nắng đêm về lửng gió
Như lời hẹn hò khi đó lửng quên.
Nhưng không thể sống thờ ơ lãnh đạm
Ngọn gió nồm xanh biếc cỏ hồn nhiên
Sự sống trong tôi bắt đầu tái hiện
Bắt đầu từ trong sáng thiên nhiên.
26-4-1988
(SH32/08-88)
Morningtonban mai chạy tới chân mây rắc bạcgặm bình minh nở gặm cỏ non tơlốm đốm trắng những chú bò đực kiêu hãnh
lưng chừng sángngực em căng đầy giấc mơ anhlong lanh xanhmùa Đông phương trinh tiết
Vú nóngngười đàn bà dán thân thể nâu bóng vàonỗi đợi
Một tháng 30 ngàyMột năm 12 thángThời gian có thể đưa ra đong đếmTình yêu không thấy hình hài
Ta lặn vào nhau chênh chao nỗi nhớNhững niềm yêu lấm cát cuộn tràoÁnh lửa khuya phải chăng là ảoVẫy vùng trong mắt em sâu?
Người đàn bà se bóng tối trong tôikhông đêm tân hôntạo hóa nhọc nhằn đẩy bánh xe tạo hóavòng quay rớt một con ốc như con ốc sên nhòe nhoẹt nước trên đường đi qua
Người bước vào bức tranh tôikhông sắc màunét cọ vẽ bằng sóng - sóng vang không gian 18 chiềuchật chội cơn mơ
Hành hương về núi Thần ĐinhLên chùa Kim Phong trên nghìn bậc đá
Mở những khát vọng raCánh cửa đập tan bờ sóngTrái tim không thể hú hớ nổi ngọn gió thơ trên đồi hoang vuMênh mông vỡ vụn và tự mất dần bóng tối lung linh
Tôi về vốc nước dòng sôngChút rong rêu cũ phiêu bồng đã lâuCòn đây sóng vỗ chân cầuTiếng đàn xưa lạnh, ngọn cau nắng tàn
LTS: Đây là một trong những bài thơ của anh Thanh Hải trong những ngày cuối đời. Bài này chúng tôi chép trong sổ tay của chị Thanh Tâm, vợ anh. Bài thơ không có đầu đề.
Trong ánh chớp rừng mũi tên tua tủa Mỵ Châu lao trên mình ngựa kinh hoàng Vết lông ngỗng rơi cùng nước mắt Trái tim đớn đau đập với nỗi mong chờ...
Những người vợ tiễn chồng về phía ấycó bao giờ quên đâucon sông đã một thời cuồng xô như máu chảynhư khăn sô khoanh sóng bạc ngang đầu
hay Một đêm của nhà thơ Cao Bá Quát (trích)những con cá vàng ngủ mê trong điện Thái Hoàcặp mắt dấu sau bóng tốitiếng thở dàibàn tay nơi không thấy bàn tayphút chốc đốm lửa loé sángngười lính canh bên con nghê