Sáng ngày 3/8, tại Trung tâm văn hóa thông tin và thể thao TP Huế, Hội nghiên cứu và phát triển di sản văn hóa Huế và Phân viện Văn hoá Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam tại Huế tổ chức cuộc Toạ đàm khoa học " Hàm Nghi - Nhà vua bị lưu đày, nghệ sĩ tạo hình Tử Xuân ở Alger" nhân kỷ niệm 150 năm ngày sinh vua Hàm Nghi (3/8/1871 _ 3/8/2021).
Tại buổi toạ đàm, các nhà nghiên cứu tập trung thảo luận 5 chủ đề chính về đời sống của vua Hàm Nghi trong những năm tháng lưu đày. Việc kết hôn , người tình vốn là gia sư của các con vua Hàm Nghi. Các công chúa Như Mai, Như Lý, và hoàng tử Minh Đức; Cuộc đời hoạt động nghệ thuật của vua Hàm Nghi, người mở đầu cho nền hội hoạ theo phong cách phương Tây của Việt Nam; Góp phần đính chính những thông tin thiếu chính xác về cuộc đời vua Hàm Nghi và các thành viên trong gia đình vua Hàm Nghi; Thông tin về việc rước hài cốt vua Hàm Nghi ở làng Thonac/Dordogne về một nơi gần lăng mộ Kiên Thái Vương; Một số ý kiến đề nghị phát huy các giá trị di sản của vua Hàm Nghi như mở tour tham quan lăng mộ vua Hàm Nghi tại Pháp, mở các tour du lịch Việt Nam như thăm Phủ Kiên Thái Vương, cung An Định, nhà bà Từ Cung, phủ Tùng Thiện Vương, vườn Lạc Tịnh viên…
Ngày 17/8/1884 Vua Hàm Nghi cử hành lễ đăng quang. Trang sử bi hùng của vua Hàm Nghi bắt đầu từ ngày 1-11-1888, Trương Quang Ngọc phản bội Cần Vương đem theo Nguyễn Đình Tình, Cao Viết Dung, Đinh Văn Xuân, Đinh Văn Châu và 10 lao động làng Thanh Lạng bí mật vào mật khu giết Tôn Thất Tiệp và bắt vua Hàm Nghi nộp cho giặc Pháp. Chúng thu 1 kiếm lệnh, 1 tráp giấy tờ, 5 thỏi bạc, 4 lượng bạc, 11 đồng tiền vàng lớn, 63 tiền vàng nhỏ. Sau đó Ngọc giao nộp cho Boulangier. Chúng đưa nhà vua về Chà Mạc rồi Thanh Lạng (3-11-1888), Đồng Cả (6-11-1888), Quảng Khê (13-11-1888), Thuận An (23-11-1888), Lăng Cô (24-11-1888), Đà Nẵng (28-11-1888). Từ Đà Nẵng, nhà vua bị đưa xuống tàu Comète vào Sài Gòn cùng với Trần Bình Thanh theo làm thông dịch và hai người hầu khác.
![]() |
Trưng bày tư liệu về những năm tháng vua Hàm Nghi ở Algerie |
Ngày 13-12- 1888 nhà vua cùng với ba người giúp việc bị chuyển qua tàu Biên Hòa - một tàu vận tải binh sĩ, khởi đầu cuộc hành trình đày sang Algérie.
Sau đó nhà vua được giao một ngôi nhà thuộc làng El- Bial, trên dãy đồi Mustapha Supérieur, cách trung tâm thủ đô Alger chừng vài cây số. Từ năm 1890, cựu hoàng thay đổi thái độ chấp nhận cuộc sống của một ông vua bị lưu đày. Ngài nổ lực học tiếng Pháp, chơi thể thao, nghe âm nhạc, tìm hiểu văn học, hội hoạ, giao du với giới trí thức phương tây. Năm 33 tuổi (1904) ngài quyết định lập gia đình với tiểu thơ Marcell Laloe ái nữ của ông Francis Laloe chánh án toà thượng thẩm Alger. Gia đình cựu hoàng có 3 người con đều học hành thành đạt .
Trong 55 năm cuộc đời bị lưu đày (1889 - 1944) và mất ở Alger, vua Hàm Nghi là ông vua trải qua nhiều biến cố lịch sử diễn ra trong nhiều thời kỳ trong nước và ngoài nước. Trong bất cứ hoàn cảnh nào ông cũng thể hiện tình yêu nước sắt son. Tình yêu nước của ông đã ảnh hưởng lớn đến nhiều phong trào đấu tranh yêu nước suốt 90 năm (1885 - 1975).
Đề tài vua Hàm Nghi những năm tháng ở chốn lưu đày - nghệ sĩ tạo hình Tử Xuân được các nhà nghiên cứu, những người cầm bút trong và ngoài nước rất quan tâm. Ngoài những nhà nghiên cứu trong nước, nhiều nhà nghiên cứu tên tuổi ở Pháp đã tham gia tọa đàm. Những tham luận của họ đã viết nhiều năm trước, nay được cập nhật và nhờ những bạn bè trong nước trình bày trong tọa đàm như TS Võ Quang Yến, TS Phạm Trọng Chánh, TS Nguyễn Ngọc Giao, TS Đặng Văn Giáp, BS Gérard Chapuis... Ngoài các nhà nghiên cứu văn hóa Huế, nhiều người am hiểu về cuộc đời và lăng mộ vua Hàm Nghi ở Pháp cũng góp cho việc chuẩn bị cuộc tọa đàm nhiều thông tin quý giá như ông bà Phạm Phi Long, Lê Thị Thái Thanh (Cécile Lê Phạm), góp nhiều hình ảnh quý như Tiến sĩ Amandine Dabat, bác sĩ Isabelle Capek.
Phương Anh
Chiều ngày 20/11/2018, Trường Trung học cơ sở Lê Quang Tiến (Hương Chữ -Hương Trà) đã tổ chức khai mạc triển lãm tranh với chủ đề “Nhớ ơn thầy cô giáo và mái trường mến yêu”.
Ngày 19/11, trường Đại học Nghệ thuật Huế đã tổ chức triển lãm Mỹ thuật dịp kỉ niệm 36 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2018).
Chiều 16/11, Viện Pháp tại Huế khai mạc triển lãm ảnh “Xứ mộng mơ” của nghệ sĩ nhiếp ảnh Lê Huy Hoàng Hải.
Sáng ngày 16/11, Hội Khoa học lịch sử Thừa Thiên Huế phối hợp với Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức Diễn đàn Đối thoại sử học “ Di sản Cố đô Huế với vấn đề Bảo tồn và Phát triển”.
UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa có quyết định thành lập Bảo tàng Mỹ thuật Huế. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 12 năm 2018.
Sáng ngày 14/11, Bảo tàng Hồ Chí Minh phối hợp với Sở Văn hóa Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Hội thảo “ Đổi mới công tác trưng bày bảo tàng và di tích trong giai đoạn hiện nay”. Tham dự Hội thảo có ông Bùi Thanh Hà – Phó Bí thư thường trực tỉnh ủy tỉnh Thừa Thiên Huế.
Nhà nghiên cứu Trần Đức Anh Sơn vừa có buổi giao lưu và ra mắt Bộ sách về Huế của tác giả do Công ty sách Omega Plus tổ chức tại Trung tâm văn hóa thông tin tỉnh Thừa Thiên – Huế.
Sáng ngày 08/11, tại Hội trường Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương và Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế tổ chức Hội thảo khoa học “Đồng chí Nguyễn Chí Diểu với cách mạng Việt Nam và quê hương Thừa Thiên Huế”. Hội thảo diễn ra nhân kỷ niệm 110 năm ngày sinh đồng chí Nguyễn Chí Diểu (1908 – 2018).
Sáng ngày 06/11, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế (TTBTDTCĐ Huế) phối hợp với Trung tâm Thông tin và mạng lưới quốc tế về di sản văn hóa phi vật thể khu vực châu Á – Thái Bình Dương do UNESCO bảo trợ (ICHCAP) tổ chức Khai mạc Hội nghị Di sản văn hóa phi vật thể khu vực châu Á - Thái Bình Dương lần thứ 2 - năm 2018.
Sáng 05/11, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Trung tâm Thông tin và mạng lưới quốc tế về di sản văn hóa phi vật thể khu vực Châu Á – Thái Bình Dương do UNESCO bảo trợ (ICHCAP) tổ chức họp báo về Hội nghị Di sản văn hóa phi vật thể khu vực Châu Á- Thái Bình Dương lần thứ 2- năm 2018.
Tháng 11, những vần thơ về nhà giáo trong số báo này mang hơi thở khác lạ về nghĩa thầy trò tiềm ẩn như những hạt giống luôn sẵn sàng nhú mầm nơi miền ký ức màu mỡ. Ý tưởng mạnh, những câu thơ phảng phất nét vẽ thơ ngây song thăm thẳm tình đời tràn ra khỏi bài học trong trang vở đã lấm màu thời gian.
Liên hoan nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp tuồng, bài chòi và dân ca kịch toàn quốc năm 2018 do Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam và Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi phối hợp tổ chức tại Quảng Ngãi diễn ra từ ngày 20-28/10 tại Quảng Ngãi.
Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật vừa tổ chức lễ bế mạc trại sáng tác “Nhịp sống Huế 2018”.
Chiều ngày 25/10, tại Bảo tàng lịch sử Thừa Thiên Huế - Bộ Tư lệnh Hóa học phối hợp với Sở Văn hóa Thể thao Thừa Thiên Huế, Bảo tàng lịch sử thừa Thiên Huế tổ chức triển lãm “ Da cam – Lương tri và Công lý”.
Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế vừa tổ chức khai mạc trại sáng tác văn học nghệ thuật với chủ đề “Nhịp sống Huế”.
Chiều ngày 18/10, Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng và Điềm Phùng Thị phối hợp với Hội Mỹ thuật tỉnh và nhóm nữ họa sĩ ở TP. Hồ Chí Minh – Gia Lai – Đà Nẵng tổ chức khai mạc triển lãm mỹ thuật “Thảo mộc”. Triển lãm nhằm chào mừng Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10.
Chiều 17/10, tại UBND xã Phong Mỹ (huyện Phong Điền, tỉnh TT.Huế), Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức bế mạc trại sáng tác VHNT trẻ năm 2018.
Sáng 16/10, tại Trung tâm Văn hóa Thông tin tỉnh Thừa Thiên- Huế, Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia phối hợp với UBND tỉnh Thừa Thiên- Huế tổ chức Ngày hội An toàn giao thông khu vực Bắc Trung Bộ năm 2018.
Sáng ngày 16/10, tại Bảo tàng văn hóa Huế, Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố Huế phối hợp với Phòng Giáo dục đào tạo thành phố và Bảo tàng văn hóa Huế đã tổ chức triển lãm tranh với chủ đề “ Hòa sắc Tháng Mười”.
Chiều 9/10, tại thành phố Huế, Văn phòng đại diện báo Đại Đoàn Kết tại Trung Trung Bộ đã làm lễ ra mắt Văn phòng liên lạc của báo tại tỉnh Thừa Thiên Huế.