Sáng ngày 3/8, tại Trung tâm văn hóa thông tin và thể thao TP Huế, Hội nghiên cứu và phát triển di sản văn hóa Huế và Phân viện Văn hoá Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam tại Huế tổ chức cuộc Toạ đàm khoa học " Hàm Nghi - Nhà vua bị lưu đày, nghệ sĩ tạo hình Tử Xuân ở Alger" nhân kỷ niệm 150 năm ngày sinh vua Hàm Nghi (3/8/1871 _ 3/8/2021).
Tại buổi toạ đàm, các nhà nghiên cứu tập trung thảo luận 5 chủ đề chính về đời sống của vua Hàm Nghi trong những năm tháng lưu đày. Việc kết hôn , người tình vốn là gia sư của các con vua Hàm Nghi. Các công chúa Như Mai, Như Lý, và hoàng tử Minh Đức; Cuộc đời hoạt động nghệ thuật của vua Hàm Nghi, người mở đầu cho nền hội hoạ theo phong cách phương Tây của Việt Nam; Góp phần đính chính những thông tin thiếu chính xác về cuộc đời vua Hàm Nghi và các thành viên trong gia đình vua Hàm Nghi; Thông tin về việc rước hài cốt vua Hàm Nghi ở làng Thonac/Dordogne về một nơi gần lăng mộ Kiên Thái Vương; Một số ý kiến đề nghị phát huy các giá trị di sản của vua Hàm Nghi như mở tour tham quan lăng mộ vua Hàm Nghi tại Pháp, mở các tour du lịch Việt Nam như thăm Phủ Kiên Thái Vương, cung An Định, nhà bà Từ Cung, phủ Tùng Thiện Vương, vườn Lạc Tịnh viên…
Ngày 17/8/1884 Vua Hàm Nghi cử hành lễ đăng quang. Trang sử bi hùng của vua Hàm Nghi bắt đầu từ ngày 1-11-1888, Trương Quang Ngọc phản bội Cần Vương đem theo Nguyễn Đình Tình, Cao Viết Dung, Đinh Văn Xuân, Đinh Văn Châu và 10 lao động làng Thanh Lạng bí mật vào mật khu giết Tôn Thất Tiệp và bắt vua Hàm Nghi nộp cho giặc Pháp. Chúng thu 1 kiếm lệnh, 1 tráp giấy tờ, 5 thỏi bạc, 4 lượng bạc, 11 đồng tiền vàng lớn, 63 tiền vàng nhỏ. Sau đó Ngọc giao nộp cho Boulangier. Chúng đưa nhà vua về Chà Mạc rồi Thanh Lạng (3-11-1888), Đồng Cả (6-11-1888), Quảng Khê (13-11-1888), Thuận An (23-11-1888), Lăng Cô (24-11-1888), Đà Nẵng (28-11-1888). Từ Đà Nẵng, nhà vua bị đưa xuống tàu Comète vào Sài Gòn cùng với Trần Bình Thanh theo làm thông dịch và hai người hầu khác.
![]() |
Trưng bày tư liệu về những năm tháng vua Hàm Nghi ở Algerie |
Ngày 13-12- 1888 nhà vua cùng với ba người giúp việc bị chuyển qua tàu Biên Hòa - một tàu vận tải binh sĩ, khởi đầu cuộc hành trình đày sang Algérie.
Sau đó nhà vua được giao một ngôi nhà thuộc làng El- Bial, trên dãy đồi Mustapha Supérieur, cách trung tâm thủ đô Alger chừng vài cây số. Từ năm 1890, cựu hoàng thay đổi thái độ chấp nhận cuộc sống của một ông vua bị lưu đày. Ngài nổ lực học tiếng Pháp, chơi thể thao, nghe âm nhạc, tìm hiểu văn học, hội hoạ, giao du với giới trí thức phương tây. Năm 33 tuổi (1904) ngài quyết định lập gia đình với tiểu thơ Marcell Laloe ái nữ của ông Francis Laloe chánh án toà thượng thẩm Alger. Gia đình cựu hoàng có 3 người con đều học hành thành đạt .
Trong 55 năm cuộc đời bị lưu đày (1889 - 1944) và mất ở Alger, vua Hàm Nghi là ông vua trải qua nhiều biến cố lịch sử diễn ra trong nhiều thời kỳ trong nước và ngoài nước. Trong bất cứ hoàn cảnh nào ông cũng thể hiện tình yêu nước sắt son. Tình yêu nước của ông đã ảnh hưởng lớn đến nhiều phong trào đấu tranh yêu nước suốt 90 năm (1885 - 1975).
Đề tài vua Hàm Nghi những năm tháng ở chốn lưu đày - nghệ sĩ tạo hình Tử Xuân được các nhà nghiên cứu, những người cầm bút trong và ngoài nước rất quan tâm. Ngoài những nhà nghiên cứu trong nước, nhiều nhà nghiên cứu tên tuổi ở Pháp đã tham gia tọa đàm. Những tham luận của họ đã viết nhiều năm trước, nay được cập nhật và nhờ những bạn bè trong nước trình bày trong tọa đàm như TS Võ Quang Yến, TS Phạm Trọng Chánh, TS Nguyễn Ngọc Giao, TS Đặng Văn Giáp, BS Gérard Chapuis... Ngoài các nhà nghiên cứu văn hóa Huế, nhiều người am hiểu về cuộc đời và lăng mộ vua Hàm Nghi ở Pháp cũng góp cho việc chuẩn bị cuộc tọa đàm nhiều thông tin quý giá như ông bà Phạm Phi Long, Lê Thị Thái Thanh (Cécile Lê Phạm), góp nhiều hình ảnh quý như Tiến sĩ Amandine Dabat, bác sĩ Isabelle Capek.
Phương Anh
Chiều ngày 14/7, Viện Pháp tại Huế và Trường đại học Nghệ thuật – Đại học Huế phối hợp khai mạc triển lãm tranh “Tứ diện”.
Ngày 9/7, Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Hiệp hội Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế cùng các doanh nghiệp dịch vụ - du lịch trên địa bàn tổ chức chương trình diễu hành xe máy cổ.
Chiều 6/7, tại nhà hát Sông Hương, TP Huế, Bộ Công an tổ chức lễ bế mạc Chung kết Hội thi Điều lệnh, bắn súng, võ thuật CAND - Khu vực phía Nam, năm 2022.
Chiều ngày 05/07, tại Hội trường UBND tỉnh, Hội đồng nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi họp báo thông báo về nội dung kỳ họp lần thứ 4 HĐND tỉnh khóa VIII, nhiệm kỳ 2021-2016. Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Thị Ái Vân chủ trì cuộc họp.
Sáng 4/7, tại Quảng trường Ngọ Môn, TP Huế, Bộ Công an tổ chức khai mạc Chung kết Hội thi Điều lệnh, bắn súng, võ thuật CAND - Khu vực phía Nam năm 2022 nhằm chào mừng kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống lực lượng CSND (20/7/1962 - 20/72022).
Tối 01/7, tại Trung tâm Cinestar, số 25 Hai Bà Trưng, thành phố Huế, Đại sứ quán Đan Mạch tại Việt Nam đã phối hợp với UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc Tuần lễ phim Đan Mạch 2022. Dự lễ khai mạc có ông Kim Højlund Christensen, Đại sứ Đan Mạch tại Việt Nam; UVTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình.
Chiều ngày 2/7, UBND Thừa Thiên - Huế cùng gia đình Đại tướng Nguyễn Chí Thanh long trọng tổ chức Lễ Khánh thành Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh nhân dịp kỷ niệm 55 năm ngày mất của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh (6/7/1967 - 6/7/2022).
Sáng 2/7, Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề "Đồng chí Nguyễn Chí Thanh với cách mạng Thừa Thiên Huế (1937-1949)".
Chiều ngày 29/05, Chi hội Nhà báo Tạp chí Sông Hương vừa tổ chức Đại hội lần thứ X – Nhiệm kỳ 2022 – 2025.
Tối 27/6, tại Quảng trường Ngọ Môn đã diễn ra đêm nhạc Trịnh Công Sơn với chủ đề “Huế - Sài Gòn - Hà Nội”. Đêm nhạc diễn ra nhân kỷ niệm 21 năm nhớ Trịnh Công Sơn và hưởng ứng Festival Huế 2022.
Chiều ngày 27/6, tại phòng triển lãm Trường đại học Nghệ thuật, Hội Mỹ thuật phối hợp với Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật, Trường đại học Nghệ thuật - Đại học Huế tổ chức khai mạc triển lãm “Sắc diện mới”.
Chiều ngày 27/6, tại Bảo tàng Mỹ thuật Huế (Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng) - 15 Lê Lợi, thành phố Huế, Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế phối hợp vớiTrung tâm Lưu trữ quốc gia I tổ chức trưng bày triển lãm “Chế độ Y quan triều Nguyễn”.
Nằm trong chuỗi sự kiện Tuần lễ Festival Huế 2022, chiều 26/6 tại Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao Thành phố Huế, phái đoàn Wallonie-Bruxelles tại Việt Nam phối hợp với Ban tổ chức Festival Huế tổ chức buổi triển lãm “Cùng chia sẻ Di sản - Giới thiệu họa sĩ DANY”.
Chiều 24/6, tại trụ sở Liên hiệp các Hội VHNT TT Huế, Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế và Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh TP. Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức triển lãm ảnh “ Quê hương qua ống kính Nhiếp ảnh”. Đây là một trong những hoạt động nghệ thuật hưởng ứng Festival Huế 2022.
Chào mừng tuần lễ Festival Huế 2022 và Tuần lễ áo dài Huế 2022, chiều ngày 23/06 Bảo tàng Mỹ thuật Huế tổ chức trưng bày triển lãm chủ đề “Nét đẹp di sản Cố đô Huế qua thơ ca, hội hoạ”.
Chiều 21/6, Tạp chí Sông Hương phối hợp với các họa sĩ Huế tổ chức triển lãm Mỹ thuật với chủ đề “ Êm rứa”. Đây là hoạt động chào mừng Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6, hưởng ứng tuần lễ Festival Huế 2022.
Chiều ngày 20/06, tại Ủy ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế, Ban tổ chức Festival Huế 2022 đã tổ chức họp báo giới thiệu, công bố chính thức các chương trình, hoạt động của tuần lễ Festival Huế 2022.
Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế vừa có thông báo về việc thay đổi giờ tham quan và mở cửa ban đêm Đại Nội.
Sáng ngày 18/6, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế cùng Liên đoàn Lao động tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, tổ chức lễ dâng hương chúa Nguyễn Phúc Khoát - người có công định chế áo dài Việt Nam.