Tìm nơi an nghỉ cuối cùng của Hoàng hậu Nam Phương

08:39 10/11/2014

Một bà Hoàng con đại gia, vợ ông vua Nguyễn nổi tiếng, nhan sắc Việt Nam đẹp nhất thế kỷ XX mà ngôi mộ của bà thua cả nhiều ngôi mộ của chị em tiểu thương chợ Đông Ba ở quê nhà. 

Hoàng hậu Nam Phương - một nhan sắc đẹp nhất Việt Nam TK XX

Khi biết tôi rất quan tâm đến Hoàng hậu Nam Phương của triều Nguyễn, ông bà Corbier - chủ lâu đài Saint - Martin – Sépert ở miền Trung nước Pháp, đã giới thiệu với tôi một món “đồ cổ” liên quan đến Hoàng tộc Pháp và lịch sử Cách mạng 1789 ở Pháp.

Chuyện kể: Hoàng hậu Marie Antoinette (1755-1793) của vua Louis 16 liên minh với nước ngoài chống lại Cách mạng Pháp 1789 nên đã bị Cách mạng bắt và hành quyết tại quảng trường Concorde (Paris) vào ngày 21.1.1793. Khi bị điệu đi từ nhà giam ra pháp trường, bà Hoàng hậu sợ quá, hai chân quấn vào nhau, một chiếc giày đã bật ra khỏi chân bà rơi lại ở dọc đường. Viên sĩ quan đi theo liền nhặt lấy giấu vào bọc áo đem về làm kỷ niệm. Chiếc giày ấy hiện còn được bảo quản trong một chiếc lồng gương hình vòm cung đặt tại lâu đài của gia đình quý tộc nầy.
Chiếc giày của bà Hoàng hậu Marie Antoinette chống Cách mạng Pháp thật khác với những gì tôi biết về Hoàng hậu Nam Phương - người đã đứng về phía nhân dân, chủ tọa Tuần lễ vàng ủng hộ Cách mạng Tháng tám 1945 ở Việt Nam. Khi quân Pháp đổ bộ tái chiếm Nam bộ (9.1945) bà lại gởi Thông điệp kêu gọi phụ nữ thế giới ngăn chặn bàn tay xâm lược của quân đội Pháp. Sự khác biệt giữa hai bà hoàng hậu trong Cách mạng 1789 ở Pháp và Cách mạng Tháng 8-1945 ở Việt Nam làm cho tôi thấy nôn nao muốn rời khỏi lâu đài của ông bà Corbier ngay để đến viêng nơi an nghỉ cuối cùng của Hoàng hậu Nam Phương.

“Người ta nói bà ấy đến nơi xa xôi nầy ở để giấu mình”.

Đích thân ông Corbier cầm lái. Chiếc xe 4 chỗ ngồi len lỏi qua những con đường làng quanh co đồi dốc xưa nay chỉ dành cho ngựa đi. Ông Corbier biết trong vùng nầy có một vài gia đình Hoàng tộc gốc châu Á nhưng không biết tên. Với cái tên Hoàng hậu Nam Phương lạ quá, hỏi ai cũng không biết.

 

 

Nhà quý tộc Corbier lật sổ tay tìm địa chỉ người quen để hỏi - Ảnh HVT


Xe chạy tới thụt lui một lúc rồi mới gặp được một người địa phương đang giữ ngựa. Ông bảo hãy đến nhà ông thôn trưởng gần đó mà hỏi. Ông chỉ đường cho chúng tôi đến nhà ông thôn trưởng. Thôn có tên là Chabrignac. Ông thôn trưởng biết rõ “lịch sử” Hoàng hậu Nam Phương về làm dân Chabrignac từ năm 1958. Ông vui vẻ nhận lời hướng dẫn chúng tôi đến thăm trang trại Domain de la Perche của Hoàng hậu Nam Phương. Trên đường đi ông cho biết làng Chabrignac của ông thuộc tổng (canton) Juillac, Quận (Arondissement) Brive-la-Gallarde, tỉnh (département) Corrèze trong vùng (région) Limousin, nằm về phía trung tây (centre-ouest) nước Pháp,  rộng khoảng 11 km2 với trên 500 dân. Ông nói thêm “Người ta nói bà ấy đến nơi xa xôi nầy ở để giấu mình”.


Đi một lúc thấy mấy dãy nhà móng đá, tường gạch mái ngói cũ kỹ đứng trên một ngọn đồi thoai thoải, khoáng đãng, lưa thưa đây đó những cây cổ thụ cao vút đang vào mùa đông chơ vơ cành lá. Chúng tôi đến trước một khung cổng hẹp đóng kín, phía trên đính tấm bảng mang dòng chữ Domain de la Perche mạ vàng khắc trên nền nâu. Đó là nơi ở cuối đời của Hoàng hậu Nam Phương. Chúng tôi mừng quá cho dù Domain de la Perche đã đổi chủ sang tên cho một người Ý từ sau năm Hoàng hậu qua đời (1963) và có lẽ từ đó đến nay ông chủ người Ý cũng đã sang qua tay nhiều chủ khác nữa.
 


Trước cổng chính vào Domain de la Perche của Hoàng hậu Nam Phương - Ảnh HVT


Sau đó, người giữ trang trại mở cửa cho chúng tôi vào bên trong. Tôi thăm viếng khắp các tòa ngang dãy dọc, chạy từ cửa trước ra cổng sau, bấm máy lia lịa.   

Nấm mộ hoang lạnh, 35 năm không người viếng

Thăm viếng Domain de la Perche xong, ông thôn trưởng hướng dẫn chúng tôi đến nghĩa trang có lăng mộ Nam Phương Hoàng hậu. Nghĩa trang chỉ cách thôn Chabrignac vài cây số, nằm trên sườn một đồi cao nhìn xuống con đường dẫn đến thị trấn Juillac. Đứng dưới đường nhìn lên thấy ngay cái nhà mồ cao to. Sau lên đến nơi rồi mới biết nhà mồ ấy của Gia đình de LaBesse. Phía phải nhà mồ có hai cây tùng xanh ngát. Ông thôn trưởng bảo “Mộ của Hoàng hậu Nam Phương nằm giữa hai cây tùng đó”.

 



Chúng tôi hồi hộp leo lên đồi đến trước hai cây tùng. Ngôi mộ của Hoàng hậu là một khối bê-tông hoen rỉ, rêu phong chứng tỏ từ lâu ngôi mộ không được tay người chạm đến. Đầu ngôi mộ đơn sơ dựng một tấm bia đá giản dị theo kiểu bình dân ở Việt Nam. Mặt trước tấm bia ghi dòng chữ Hán:

(Phiên âm): ĐẠI NAM NAM PHƯƠNG HOÀNG HẬU CHI LĂNG (Dịch nghĩa: Lăng mộ của Hoàng hậu Nam Phương nước Đại Nam).

Trên mộ có một cái bảng nhỏ bằng xi-măng đặt trước tấm bia chính khắc chữ Pháp: “ICI REPOSE L'IMPÉRATRICE D'ANNAM NÉE MARIE THÉRÈSE NGUYỄN HỮU THỊ LAN” (Dịch nghĩa: Đây là nơi an nghỉ của Hoàng hậu An Nam nhũ danh Marie Thérèse Nguyễn Hữu Thị Lan) .


Hoàng hậu Nam Phương và vua Bảo Đại


Một bà Hoàng con đại gia, vợ ông vua Nguyễn nổi tiếng, nhan sắc Việt Nam đẹp nhất thế kỷ XX mà ngôi mộ của bà thua cả nhiều ngôi mộ của chị em tiểu thương chợ Đông Ba ở quê nhà. Thật tội nghiệp. Số phận của bà sao mà hẩm hiu đến vậy! Ông thôn trưởng nhìn chúng tôi và có nhận xét “Bà yên nghỉ ở đây đã hơn 35 năm, đây là lần đầu tiên tôi thấy có ba người đồng hương của bà đến viếng mộ bà!”. Xin cám ơn lời nhận xét của ông thôn trưởng tốt bụng, nhiệt tình.
Tôi xin hẹn với bà sẽ trở lại thăm bà, nếu không đến được Chabrignac một lần nữa thì xin sẽ “xây dựng” cho bà một “tấm bia kỷ niệm” trong sự nghiệp cầm bút viết sách về nhà Nguyễn và Huế xưa của tôi. Xin bái biệt bà!

 

Theo Nguyễn Đắc Xuân. Ảnh: Nguyễn Đắc Xuân và tư liệu

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Du lịch trải nghiệm luôn hấp dẫn du khách trong và ngoài nước mỗi khi đi tham quan. Tại các làng nghề truyền thống, việc để khách tham quan tự làm ra các sản phẩm, thực sự đã thu hút và hấp dẫn du khách.

  • Huế xưa nay vốn nổi tiếng với nghệ thuật kiến trúc cảnh quan mang đậm tính chất dân gian. Trong các yếu tố của nghệ thuật kiến trúc truyền thống Huế, bình phong và non bộ đương nhiên là những yếu tố không thể thiếu.

  • Tới Huế mà chưa xuống thuyền nghe ca Huế coi như chưa biết đến đất Cố đô. Vì thế, dù bận đến đâu du khách cũng cố dành thời gian “tựa mạn thuyền rồng” để thưởng thức thú chơi tao nhã và độc đáo này. Nhưng trong thời buổi kinh tế thị trường, ca Huế trên sông Hương lại đang bị vướng vào lắm nỗi niềm.

  • Chứa đựng trong mình cả một giai đoạn lịch sử thông qua các di tích, nét trầm mặc cổ kính, điệu hát cung đình Huế âm trầm cùng với sông Hương, núi Ngự… tất cả đã tạo nên một Huế mộng mơ rất đặc trưng và luôn là điểm đến thú vị đối với mọi du khách.

  • Một trong những kiến trúc đặc trưng của Huế là nhà vườn. Hai khu vực có nhiều nhà vườn nhất là Vĩ Dạ và Kim Long. Vĩ Dạ, cái chốn nửa thôn quê, nửa thị thành mà ai cũng biết ấy xuất hiện trong một kiệt tác của Hàn Mặc Tử. 

  • Sáng ngày 26/10, đồng chí Lê Trường Lưu - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh có buổi tiếp xã giao Đoàn Chính phủ Hoàng gia Thái Lan do ngài Prachuab Chaiyasan - nguyên Bộ trưởng Bộ ngoại giao và Chủ tịch đương nhiệm Hội hữu nghị Việt Nam - Thái Lan làm Trưởng Đoàn. 

  • Ngày 24/10, tỉnh Thừa Thiên-Huế đã tổ chức công bố quy hoạch phân vùng sử dụng tổng hợp đới bờ trên địa bàn tỉnh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; và quy hoạch phân vùng sử dụng đất các bãi tắm, điểm vui chơi giải trí cộng đồng bền vững vùng ven biển của tỉnh đến năm 2025.

     

  • (SHO) - Nhằm mục đích tưởng nhớ, tri ân, tôn vinh những cống hiến to lớn của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh,  Bộ TT&TT sẽ phối hợp với Tỉnh ủy TT- Huế tổ chức lễ phát hành đặc biệt bộ tem “Kỷ niệm 100 năm ngày sinh Nguyễn Chí Thanh” tại tỉnh TT- Huế vào ngày 31/12/2013.

  • (SHO) - Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa phê duyệt dự án đầu tư bảo vệ và phát triển rừng vùng ven biển và đầm phá huyện Quảng Điền.

  • Điện Hòn Chén nằm trên vực nước sâu nhất của dòng sông Hương, ở một vị trí khá đặc biệt về địa cuộc phong thủy, nơi tương truyền có một nữ thần hiển linh thường hiện về đó hằng năm khi mùa thu tới

  • Chào mừng ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế và Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức Khai mạc triển lãm tranh “ Giao cảm” của nữ họa sĩ Đặng Thị Thu An, giảng viên Khoa Sư phạm Mỹ thuật - Trường Đại học Nghệ thuật Huế vào sáng nay, ngày 19/10/2013.

  • (SHO) - Tối ngày 17/10/2013, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức chương trình giới thiệu tác phẩm của các nhà thơ nữ: Thúy Nga, Từ Nguyễn và Lưu Ly. Đây là hoạt động nhằm chào mừng kỷ niệm Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10.

  • Vẻ đẹp đặc trưng của cố đô Huế không chỉ có hình mẫu kiến trúc nhà vườn. Những ngôi nhà kiểu Pháp trên dưới một trăm năm tuổi cũng tạo cho Huế một vẻ đẹp sang trọng, cổ điển Tây phương. Trải qua thời gian dâu bể, thiên tai dồn dập, đến nay chúng vẫn giữ được các giá trị văn hóa - lịch sử quý báu...

  • (SHO) - Vừa qua, tại công viên Nguyễn Chí Thanh, đã diễn ra các hoạt động nhân Kỷ niệm 57 năm Ngày truyền thống Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam và phát động đợt thi đua cao điểm hướng đến Kỷ niệm 100 năm ngày sinh Đại tướng Nguyễn Chí Thanh. 

  • Nhiều nơi ở Thừa Thiên Huế đã ngập trong nước lũ sau khi cơn bão số 11 đi qua.

  • SHO - Vào chiều 14/10, tại trụ sở Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Thừa Thiên - Huế đã diến ra buổi khai mạc triển lãm tranh "Bóng xưa và sắc hoa" của kiến trúc sư Hoàng Đạo Kính.

  • Ở tuổi 92, cụ Công Tôn Nữ Trí Huệ vẫn còn khá minh mẫn, mắt sáng, tai tinh, giọng nói nhẹ nhàng đúng chất của con nhà dòng dõi. Cụ chính là cháu nội của Hoàng tử Miên Lâm - Hoàng tử thứ 57 của vua Minh Mạng (triều đình nhà Nguyễn).

  • Tôi là một trong những người có may mắn và cơ duyên từng được trực tiếp giới thiệu cho Đại tướng xem phần trưng bày “Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước ở Thừa Thiên-Huế 1954 - 1975” cũng như nhận được những lời góp ý giá trị cách đây 18 năm – tháng 5/1995.

  • Tự truyện của một cậu bé chăn trâu nay trở thành ông chủ tập đoàn đa quốc gia - “Gian truân chỉ là thử thách” (NXB Thuận Hóa và First News hợp tác ấn hành) vừa được ra mắt bạn đọc. 

  • Chiều 9-10, Tổng cục Chính trị triển khai kế hoạch tổ chức Hội thảo khoa học kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Đại tướng Nguyễn Chí Thanh.