TẠP CHÍ VĂN NGHỆ ĐỊA PHƯƠNG: Cần những cú hích để phát triển

08:54 16/08/2013

Tạp chí văn nghệ (TCVN) ở các địa phương đã có nhiều đóng góp vào dòng chảy văn học Việt Nam. Đó là nơi góp sức hình thành tên tuổi của nhiều tác giả, tác phẩm từ các địa phương trước khi soi vào gương mặt chung của nền văn học nước nhà. Tuy nhiên, trong tiến trình phát triển, TCVN địa phương đang đối mặt với không ít khó khăn. 

Văn nghệ sĩ hội tụ trong dịp kỷ niệm 30 năm Tạp chí Sông Hương

Hợp thành dòng chảy văn học Việt Nam

Mỗi tờ tạp chí văn nghệ (TCVN) địa phương có một đặc trưng riêng, mang hơi thở cuộc sống riêng của vùng đất đó. Với Tạp chí Nhật Lệ (Quảng Bình), qua bao thời kỳ, không khí thi đua sáng tác trong văn nghệ sĩ vẫn sôi động, tạo nên một lực lượng tác giả khá hùng hậu. Trong sáng tác, họ có xu hướng tìm về cội nguồn, những giá trị tinh thần và nhân văn cao cả của dân tộc. Từ đó tạo nên những giá trị mới thích ứng với cuộc sống hiện đại. Những đòi hỏi của thời đại buộc các văn nghệ sĩ tìm tòi, nâng cao trình độ chuyên nghiệp và dày công với các tác phẩm mới, góp phần thúc đẩy quá trình phát triển văn học nghệ thuật của cả nước.

Suốt 30 năm thành lập, Tạp chí Sông Hương đã có những đóng góp nhất định trong dòng chảy văn học Việt Nam khi thu hút và chuyển tải các tác phẩm của nhiều cây bút tiêu biểu của cả nước qua các thời kỳ, xác định và tôn vinh các giá trị văn học nghệ thuật đã khuất lấp theo thời gian và cổ súy những trào lưu sáng tác mới, phát hiện và ươm trồng nhiều nhân tố mới cho nền văn học Việt Nam. Sau này, dù gặp nhiều khó khăn trong cơ chế thị trường và văn hóa đọc có nhiều biến động, Tạp chí Sông Hương vẫn luôn giữ cho mình một vị trí nhất định, thu hút được sự góp mặt của nhiều thế hệ cầm bút, kết nối những người cầm bút trong và ngoài nước, tạo ra một không gian viết đa thanh, đóng góp cho Huế một địa chỉ văn hóa sang trọng.

Yếu thế trong cạnh tranh

Nhà thơ Phạm Trường Thi, Tổng Biên tập Tạp chí Văn Nhân (Nam Định) cho biết: “Ở Tạp chí Văn Nhân, tuổi đời trung bình của các hội viên đã ngoài 60 - cái tuổi đang chầm chậm đến với “ráng đỏ hoàng hôn”. Với lực lượng đông đảo, sáng tác khỏe, thơ văn được “sản xuất” ra đều đều nhưng chọn được tác phẩm chất lượng tương đối để đăng thì chẳng được bao nhiêu”.

Tính đến lực lượng kế cận, vài năm Tạp chí Văn Nhân mới tổ chức được một trại sáng tác văn học cho thiếu nhi gồm các em học sinh giỏi văn trong tỉnh. Lúc ấy, đa số các em đều có ước mơ trở thành nhà văn, nhà thơ. Ấy vậy mà đến kỳ thi đại học, hầu hết các em nộp đơn thi vào các ngành Tài chính Ngân hàng, Ngoại giao, Ngoại thương… mà quên ước mơ xưa. Thiếu lực lượng trẻ kế thừa, bổ sung cho đội ngũ văn nghệ sĩ già nua là thực trạng của văn học nghệ thuật Nam Định nói riêng và của nhiều tỉnh, thành khác. Nhà thơ Phạm Trường Thi trăn trở: “Đây là hồi chuông cảnh báo về sự suy cạn nguồn lực văn chương để cấp cho dòng chảy văn học cả nước khiến chúng tôi luôn suy ngẫm”.

Bên cạnh đó, sự bát nháo của xuất bản khiến cho công chúng đến với sách văn học như đi vào một ma trận, rồi sự xuất hiện khá rầm rộ những sản phẩm văn học kém chất lượng khiến công chúng bị bội thực. Thực trạng này khiến sản phẩm văn học đích thực muốn đến với công chúng càng khó khăn hơn.

Nhà văn Hồ Đăng Thanh Ngọc, Tổng Biên tập Tạp chí Sông Hương cho rằng: “Trong cuộc chiến dành giật thời gian giải trí của công chúng, tạp chí văn học hoàn toàn lép vế. Thế giới đầy màu sắc và cực kỳ nhanh nhạy của internet và truyền hình kỹ thuật số hấp dẫn hơn nhiều so với các tạp chí văn học đang được in ấn không đẹp lắm, thậm chí lộ rõ sự nghèo nàn, sống dở chết dở hiện nay”.

Bên cạnh đó, TCVN địa phương không có nguồn kinh phí dồi dào để tạo cú hích phát triển, khuyến khích những người tâm huyết. Dù được ngân sách Nhà nước bao cấp một phần nhưng sự đầu tư này quá thấp, với nhuận bút kém hơn nhiều lần, TCVH địa phương bị các báo thời sự cạnh tranh bài vở, lôi kéo sự cộng tác của các cây bút tên tuổi, lôi kéo độc giả…   Nhà văn Nguyễn Thị Phước, Tổng Biên tập Tạp chí Sông Lam băn khoăn: “Có một đội ngũ biên tập giỏi và tâm huyết là điều quan trọng nhất đối với mỗi tờ báo, tạp chí. Tiếc thay, điều này lại vô cùng hiếm hoi đối với báo chí văn nghệ. Bởi người giỏi đang hoặc chắc chắn sẽ có những công việc tốt, thu nhập cao và có vị thế trong xã hội tốt hơn nhiều so với ở báo chí văn nghệ địa phương”.

Vì thế, TCVN địa phương đang cần những cú hích để phát triển, như cần có sự đầu tư mạnh mẽ của Nhà nước theo tinh thần Nghị quyết 23 của Bộ Chính trị: “Đầu tư cho văn học nghệ thuật là đầu tư cho phát triển”. Về lâu dài, phải lưu ý đầu tư trong chương trình giáo dục để việc phổ cập kiến thức cảm nhận thẩm mỹ được rộng rãi, giúp đông đảo công chúng có điều kiện cảm nhận cái đẹp mà nghệ sĩ chuyển tải. Trên hết, bản thân các TCVN địa phương cần nâng cao năng lực làm báo văn nghệ để mỗi số ra mắt thật sự là một ấn phẩm văn học chất lượng, tận dụng ưu thế của internet để tạo cho mình một thế đứng trong cuộc sống số.

Theo TTH 

 

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Nhân kỷ niệm 34 năm ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, sáng ngày 25/04, đoàn Chi hội Nhà Văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế đã tổ chức đi thực tế sáng tác tại công trình xây dựng hồ Tả Trạch ở thượng nguồn sông Hương, thuộc xã Dương Hoà, huyện Hương Thuỷ.

  • Với chủ đề "Nghề truyền thống Huế - Bản sắc và phát triển", Festival nghề truyền thống 2009 diễn ra trong bối cảnh kỷ niệm 110 năm cầu Trường Tiền và chợ Đông Ba, được tổ chức vào ngày 12 đến 14/06, nhằm tôn vinh các nghề truyền thống gốm sứ, sơn mài và pháp lam...

  • Mấy ngày gần đây giới hoạ sỹ ở Huế rất xôn xao về việc 12 bức tranh tranh nude ( khoả thân)của hoạ sỹ Nguyễn Kim Đính không được tham dự triển lãm, tranh của anh bị Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch ( VHTTDL) Thừa Thiên Huế xếp loại “ 12 tác phẩm của họa sĩ Nguyễn Kim Đính có một số bức chất lượng nghệ thuật chưa cao, có nội dung không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam ” .

  • Tối ngày 7/4, Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Cung đình Huế ( thuộc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế) đã tổ chức chương trình biểu diễn  nghệ thuật tại Nghinh Lương Đình và dạ nhạc tiệc trên thuyền cung đình.

  • Số 242 tháng 4/2009 của Tạp chí Sông Hương vừa phát hành với nhiều bài viết mới của các nhà văn, nhà thơ và các nhà nghiên cứu...

  • Chiều ngày 27/03, tại số 4 Hoàng Hoa Thám Huế, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật, Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hóa Thông tin thành phố Huế phối hợp tổ chức triển lãm ảnh nghệ thuật “ Việt Nam, con người và đất nước tôi yêu”, gồm những tác phẩm ảnh đen, trắng về đất nước và con người Việt Nam của nghệ sỹ nhiếp ảnh Nhật Bản Takaiwa Shin.

  • Tối ngày 24/03, tại trụ sở hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế, Tạp chí Sông Hương, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi giao lưu, trao đổi giữa với nhà văn Võ Nhị Xuân Hà (Phó Ban công tác Nhà văn trẻ của Hội Nhà văn Việt Nam) về văn học trẻ hiện nay.

  • Sáng ngày 27/03, tại Trung tâm Văn hoá Thông tin tỉnh Thừa Thiên Huế, Câu lạc bộ (CLB) UNESCO thơ Đường Việt Nam đã tổ chức Ngày hội thơ Đường Việt Nam lần thứ IV, với hơn 500 đại biểu từ các tỉnh, thành trong cả nước về dự.

  • Tối ngày 25/03, Trung tâm BTDT CĐ Huế đã tổ chức đêm thơ Nguyễn Khoa Điềm tại bến Nghinh Lương Đình, nhằm giới thiệu đến với công chúng yêu thơ chân dung thơ của một nhà thơ xứ Huế và những đóng góp của ông đối với dòng thơ hiện đại Việt Nam.

  • Trong không khí sôi nổi của các hoạt động chào mừng lễ kỷ niệm ngày giải phóng Thừa Thiên Huế (26/3/1975-26/3/2009), Trung tâm BTDT CĐ Huế sẽ tổ chức đêm thơ Nguyễn Khoa Điềm tại bến Nghinh Lương Đình.

  • Sáng ngày 22-3, nhận lời mời của tạp chí Văn hóa Quân sự (cơ quan thường trú Miền Trung-Tây Nguyên) và  Hội Nhà văn Đà Nẵng, nhóm anh em văn nghệ sỹ Huế trên 20 người gồm các nhà văn, nhà nghiên cứu, nhà thơ, nhạc sỹ và nghệ sỹ trình diễn...  đã đến tham dự chương trình thơ, nhạc, triển lãm ảnh với chủ đề: “Hội ngộ Hải Vân Quan” tại đỉnh đèo Hải Vân.

  • Nhân kỷ niệm 140 năm ngày danh nhân Đặng Huy Trứ đưa nhiếp ảnh vào Việt Nam và khai sinh hiệu ảnh Cảm Hiếu đường, hiệu ảnh đầu tiên ở Việt Nam, kỷ niệm 56 năm ngày ngày truyền thống Nhiếp ảnh Việt Nam; Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật- Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế và Phòng Văn hoá Thông tin thành phố Huế tổ chức khai mạc 2 phòng triển lãm ảnh "Gia đình Việt Nam xưa" và triển lãm các  "Tác phẩm được giải thưởng qua thời kỳ trong suốt 30 năm qua".

  • Tập tranh Sông Hương của họa sĩ Gérald Gorridge, giảng viên Đại học Hình ảnh Angouleme, được ra mắt ngày 9/3 tại trụ sở Hội người Việt Nam tại Pháp ở Paris.

  • NGUYỄN KHÁC PHÊ (Đọc “Nửa vòng đất lạ buồn vui xứ người” của Bảo Cường)  Tôi tin là Bảo Cường không tự ái khi bị (hay “được”) gọi là “nghệ sĩ hát rong”.  Vì không dễ có được danh hiệu này. Người nghệ sĩ không hề bị trói buộc, chẳng hề ra giá “cát-sê”, gần gũi với nhiều tầng lớp công chúng ở mọi phương trời mới  được tặng danh hiệu dân dã mà đáng yêu  đó.

  • Sáng ngày 17 - 2 - 2009, Tạp chí Sông Hương phối hợp cùng Hội Nhà văn TT. Huế tổ chức buổi ra mắt tập truyện ngắn đầu tay của tác giả Nguyễn Đặng Mừng: Bóng chiều hôm (Nxb Hội Nhà văn, 2009). Đến dự có đông đảo các nhà văn, dịch giả, những người có uy tín trong hoạt động văn học nghệ thuật như: Trần Thùy Mai, Nguyễn Khắc Thạch, Tô Nhuận Vỹ, Bửu Ý, Thái Kim Lan, Đặng Tiến…

  • “…Mới ngày nào của buổi sáng hội ngộ mùa thu 2008, các bạn trẻ cùng nhau thảo luận về sân chơi cho văn chương trẻ, nhận ra sự bơ vơ mà như một lời tự tình rất thực đã so sánh: “Con nai vàng ngơ ngác của nhà thơ Lưu Trọng Lư còn có thảm lá vàng để dẫm lên, còn những bước chân tập tễnh vào chốn văn chương của những cây bút trẻ đã không biết dẫm lên đâu trong mênh mông cuộc sống xô bồ hiện tại”.

  • Có thể nói như vậy về cuộc “ra quân” cùng lúc của 14 họa sĩ trẻ tại cơ sở “Nghệ thuật không gian mới” ở thôn Lại Thế (xã Phú Thượng, Phú Vang) chiều ngày 21/12/2008.

  • Sáng sớm ngày 7-12-2008, giữa rừng thông bên núi Ngũ Phong, phường An Tây TP Huế đã diễn ra Đại lễ khánh thành đền thờ vua Trần Nhân Tông (TNT) - nhân kỷ niệm 750 năm ngày sinh vua TNT 7/12/1258-7/12/2008 và 700 năm ngày mất 1308-2008 do Sở Văn hóa - Thể thao và du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức trong khu Trung tâm văn hóa Huyền Trân.

  • Ngày 22/11 vừa qua, tại xóm 3 thôn Lại Thế huyện Phú Vang đã long trọng tổ chức Lễ khai mạc triển lãm tranh “Nơi mới” của các nghệ sĩ: Phan Hải Bằng, Nguyễn Thiện Đức, cặp song sinh Lê Đức Hải - Lê Ngọc Thanh, Võ Xuân Huy, Hoàng Đăng Nhuận, Trương Thiện.

  • Tạp chí Sông Hương phối hợp với Học bỗng Vang Vang đã trao 65 suất quà cho con em bà con lao động nghèo, cụ thể là các cháu từ 5-10 tuổi con em các nghiệp đoàn xích lô xe thồ ở thành phố Huế.