Số báo này xuất bản cũng nhằm vào những ngày Liên hiệp Hội tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 70 năm thành lập. Bài “70 năm, một dòng chảy văn học nghệ thuật nối tiếp văn mạch của vùng đất Thuận Hóa - Phú Xuân - Huế” của nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa sẽ điểm lại diễn trình 70 năm đáng tự hào của văn nghệ xứ Huế.
Những truyện ngắn không hẹn mà gặp, đều đậm đặc tính huyền ảo, trong đó những tính chất của lịch sử, của quá khứ không dễ phát lộ sau những đám sương mờ. Phải quy hồi về quá khứ bằng cái tâm tĩnh lặng, thật sự trân trọng và tôn kính, may ra mới hiểu được những lưu dấu âm ba tinh tế, ý nhị của người xưa.
Và những bài thơ, khởi đi từ lục bát thuần khiết giữa thế kỷ 21, vẫn đong đầy nỗi mặn mà từng nuôi dưỡng tâm hồn dân tộc Việt hàng ngàn năm qua.
Trong những bài lý luận phê bình, tiểu luận “Ai đã giết thơ?” rất nổi tiếng của Joseph Epstein, viết từ 1988, nay được dịch giả Phạm Kiều Tùng chuyển ngữ, giới thiệu trên Sông Hương số này. Đọc tiểu luận, chúng ta sẽ hình dung các vấn nạn của thi ca trên toàn thế giới trong bối cảnh cuộc sống đương đại toàn cầu hóa, và những lý do vì sao lại thế.
Dòng chảy văn hóa Huế đem đến một thông tin hết sức đáng lưu ý: bao nhiêu du khách đã từng chiêm ngắm Cửu vị Thần công ở Đại Nội - Huế, mấy ai được giới thiệu tường tận lai lịch cả một hội đồng, đội ngũ thợ lành nghề đã rót hết cả tâm tư, trí tuệ cho các tác phẩm này được hoàn mỹ? Và ai nữa, biết đến một trong những người quan trọng trong số đốc công chế tạo súng là ngài Cẩn Tín hầu Phan Tấn Cẩn, một người con đất xứ Thần kinh?...
Sông Hương vẫn êm đềm những ngày cuối thu, kính chúc quý bạn đọc một dòng sông thu nhiều hương sắc.
Dưới đây là mục lục tạp chí Sông Hương tháng 9/2015:
Thư Tòa soạn
- TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH TỪ GÓC ĐỘ TU TỪ HỌC VÀ NGUYÊN LÝ ĐỐI THOẠI - Phan Tuấn Anh
- TẬP TRUNG HƯỚNG ĐẾN NHỮNG TÁC PHẨM TRÍ TUỆ, BẢN SẮC, CÓ GIÁ TRỊ TƯ TƯỞNG - TS. Nguyễn Ngọc Thiện
- 70 NĂM, MỘT DÒNG CHẢY VĂN HỌC NGHỆ THUẬT NỐI TIẾP VĂN MẠCH CỦA VÙNG ĐẤT THUẬN HÓA - PHÚ XUÂN – HUẾ - Nguyễn Xuân Hoa
- HỘI VĂN NGHỆ - NƠI KẾT BẠN VÀ GÂY MEN SÁNG TẠO - Nguyễn Khắc Phê
VĂN:
- LỐI TRONG RỪNG - Đức Ban
- VỆT CHÀM - Nhụy Nguyên
THƠ:
MIÊN DI- TRẦN XUÂN TRƯỜNG - NGUYỄN ĐÔNG NHẬT - TỪ HOÀI TẤN
TRẦN HOÀNG PHỐ - PHAN TRUNG THÀNH - PHÙNG SƠN - LÊ HỒ NGẠN
ĐÀO DUY ANH - TRẦN TỊNH YÊN
NHẠC:
- GIÁC NGỘ - Nhạc: Trương Pháp & Thơ: Hàn Giang
- LỜI RU CỦA MẸ - Nhạc: Phan Văn Nhi & Thơ: Xuân Quỳnh
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- NGÀI CẨN TÍN HẦU PHAN TẤN CẨN VỚI CỬU VỊ THẦN CÔNG - Đỗ Minh Điền
- NHÀ BÁO NGUYỄN CỬU THẠNH - CHỦ NHIỆM BÁO SÔNG HƯƠNG TỤC BẢN - Hồ Vĩnh
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- HỒI ỨC MỘT NGƯỜI BÁN SÁCH - George Orwell - Ngô Thanh Tuấn dịch
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- CẢM QUAN VÀ CẢM QUAN NGHỆ THUẬT - Nguyễn Thị Tuyết
- TỰ DO SÁNG TÁC VÀ CHÂN THỰC NGHỆ THUẬT - Lê Thành Nghị
- AI ĐÃ GIẾT THƠ? - Joseph Epstein
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- NHỮNG HÉ LỘ KÌ LẠ VỀ SÓI TRONG TÔTEM SÓI - Dương Hoàng Hạnh Nguyên
- ĐỌC TIỂU THUYẾT ĐƯỜNG VẮNG - Nguyễn Hiệp
Thư tín Sông Hương
Bìa 1: “Sau cuộc chiến” - Tranh: ĐẶNG MẬU TRIẾT
Những khoảnh khắc đẹp: “Nắng tháng Chín” - Ảnh: PHẠM BÁ THỊNH
Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, NHÍM
Bia 2: MINH PHONG
Theo BAN BIÊN TẬP
T.G
Tình cờ, chúng tôi được chứng kiến trọn lễ A Riêu Piing của người Pakô ở xã Hồng Trung, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên-Huế. Đây là lễ hội lớn nhất của người Pakô, được tổ chức 5 năm, thậm chí 10 năm một lần.
Trong dịp ghé thăm Huế đầu năm 2014, họa sĩ Nguyễn Đại Giang, cha đẻ trường phái upsidedownism - đảo ngược (Từ đảo nghịch cuộc đời đến đảo nghịch hội họa, Tuổi Trẻ ngày 15-2-2009), đã có buổi vẽ tranh thú vị tại gác Trịnh - căn gác nơi Trịnh Công Sơn sống thời trai trẻ ở Huế.
Điện Long An - Bảo tàng cổ vật cung đình Huế và những gì chứa đựng bên trong thực sự là một di sản quý báu.
Trong nghề đúc đồng, việc tạo mẫu có tính quyết định về nghệ thuật trong một tác phẩm. Là thế hệ thứ mười trong một gia đình có truyền thống làm nghề đúc đồng ở làng Dương Xuân xưa, nghệ nhân Nguyễn Văn Viện được tôn vinh là người thợ tài hoa, bởi khó có thể tìm thấy ở làng đúc đồng Huế người thứ hai có kĩ thuật điêu luyện và sức sáng tạo không ngừng như ông…
Ngày 8-1, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức buổi tọa đàm kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Giáo sư Tôn Thất Dương Kỵ, nguyên Bí thư Ðảng đoàn, Tổng Thư ký Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam, Ủy viên Ban Thư ký Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, nhà trí thức yêu nước, người cộng sản kiên trung, người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế.
Ngựa là con vật được sử dụng nhiều trong các cuộc chiến tranh thời cổ. Hình ảnh ngựa gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của nhiều dân tộc, gắn liền với các võ tướng trên nhiều trận chiến.
Mỗi lần đi ngang cầu Ca Cút đều có cái cảm giác “trời đất bao la, chìm đắm trong ta” cho dù buổi sáng, buổi chiều hay có khi về đêm. Cuối năm, khi ngọn giáo đông bắc còn căm căm, cảm giác đó chừng se sắt hơn...
Món xôi ống tưởng chừng như đơn giản này lại chứa đựng trong nó tất cả tinh hoa miền núi.
Được Bộ VH-TT (nay là Bộ VH,TT&DL) công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia từ năm 1991, nhưng suốt nhiều năm qua, di tích Tuy Lý Vương nằm ở phường Đúc, TP Huế, bị nhiều hộ dân xâm hại một cách nghiêm trọng. Mặc dù các cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên - Huế đã vào cuộc, tuy nhiên, do cách xử lý “nửa vời”, thiếu cương quyết nên đến nay, khu di tích này vẫn ở trong tình trạng “kêu cứu” từng ngày...
Ngược lên thượng nguồn sông Hương vào một ngày đầu năm 2014, chúng tôi đến thăm cụ ông Nguyễn Lô (82 tuổi), ở thôn Kim Ngọc, xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên - Huế, trong một căn chòi tạm bên cạnh lăng chúa Nguyễn Phúc Thái (Vị chúa thứ 5 của triều Nguyễn). Gần 40 năm qua, ông lão đã một thân một mình chống lại những kẻ đào trộm mộ để bảo vệ lăng chúa Nguyễn được vẹn toàn; đồng thời cũng khai hoang đất đồi phát triển kinh tế gia đình…
Kế Môn (Điền Môn, Phong Điền, TT- Huế) là quê hương của hàng ngàn người giàu có trên cả nước và thế giới. Bởi là quê quán của nhiều người giàu nên Kế Môn sở hữu lắm chuyện đặc biệt.
Năm 2010, tôi được về dự đêm thơ Quê Mẹ của nhà thơ Tố Hữu tổ chức tại TP Huế - quê mẹ của ông và có dịp được về thăm quê ông, một làng nhỏ bên dòng sông Bồ trong xanh. Thật thú vị vì đây cũng chính là quê hương của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh - Nguyên ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Chính ủy Quân giải phóng miền Nam.
Những ngôi nhà vườn, nhà rường cổ ở Huế không chỉ có giá trị về mặt di sản kiến trúc mà còn thể hiện một cách sống động và chân thực nhất về đời sống của người Huế xưa. Nhưng vì nhiều lý do: tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, người dân thiếu tiền trong việc trùng tu bảo tồn …mà giờ đây, những ngôi nhà cổ nguyên bản đặc trưng xứ Huế đang mai một dần.
Ðồng chí Nguyễn Chí Thanh sinh ngày 1-1-1914, tên thật là Nguyễn Vịnh, là một nhà lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Quân đội kiệt xuất; nhà chính trị, quân sự mưu lược, tài trí, dũng cảm, kiên quyết; một người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế. Ðồng chí đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Ðảng, của dân tộc.
Từ một địa phương không có bệnh viện tuyến tỉnh, mọi hoạt động trong lĩnh vực y tế chuyên sâu chủ yếu dựa vào Bệnh viện Trung ương Huế là chính nên thường xuyên gây ra vấn đề quá tải. Để khắc phục tình trạng trên, thời gian qua, tỉnh Thừa Thiên Huế đã tập trung nhiều nguồn lực để xây mới 03 bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh. Đến nay, sau thời gian ngắn đi vào hoạt động, các bệnh viện này đã làm rất tốt công tác khám chữa bệnh, thu hút ngày càng nhiều bệnh nhân đến khám và điều trị.
Múa bao giờ cũng gắn kết với âm nhạc (nhạc đàn và nhạc hát), vì thế, người ta thường gọi tên là “Múa hát cung đình”. Múa hát cung đình của vua chúa Việt Nam không giống như hình thức vũ hội phương Tây. Nó chủ yếu phục vụ cho vua chúa, lễ lạc trong triều đình, mang hình thức lễ nghi phong kiến vương triều.
Hội đồng chung khảo Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô lần thứ V đã lựa chọn được 40 tác phẩm, công trình (trong tổng số 45 tác phẩm, công trình do Hội đồng sơ khảo giới thiệu vào xét vòng chung khảo) đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh trao giải thưởng A, B, C.
Bác sĩ Trương Thìn sinh năm 1940 tại Thừa Thiên Huế . Từ năm 1961 ông là sinh viên Trường đại học Y khoa Sài Gòn .Ông học giỏi, nhiệt tình tham gia phong trào học sinh, sinh viên yêu nước, là trưởng đoàn văn nghệ sinh viên học sinh Sài Gòn trong phong trào đấu tranh “Hát cho dân tôi nghe” những năm trước giải phóng.
Với người Tà Ôi ở miền rẻo cao A Lưới (tỉnh Thừa Thiên - Huế), từ xa xưa, những chuỗi mã não là biểu tượng của quyền lực, sự giàu có, sang trọng và có địa vị trong cộng đồng.
Chứa đựng trong mình cả một giai đoạn lịch sử thông qua các di tích, nét trầm mặc cổ kính, điệu hát cung đình Huế âm trầm cùng với sông Hương, núi Ngự… Huế vẫn sừng sững nghiêng mình tồn tại với thời gian qua sự thăng trầm của lịch sử, với thời gian và sự chống trọ trong chiến tranh.