Tháng 8 năm này, kỷ niệm 95 năm ngày sinh của điêu khắc gia Điềm Phùng Thị (18/8/1920). Một bài viết trong số này, đã nhắc lại “cuộc hóa thân của đất đá” trong sự nghiệp lừng lẫy của bà. Các truyện ngắn được chọn đăng, vừa có những thử nghiệm bút pháp mới, vừa sâu thẳm tính nhân văn; và một lần nữa, trách nhiệm cụ thể của nhà văn được khơi mở: Làm sao vừa có những sáng tạo đầy bứt phá về nghệ thuật, vừa có thể gắn chặt với thực tại? Làm sao để những biến ảo kỳ diệu của tâm thức đời sống, của tiềm thức con người, của “cái bóng” đa nhân cách cuộc đời không dễ nắm bắt… có thể đi vào văn học nghệ thuật? Tất cả lại là những vấn đề muôn thuở của văn học
Trong các ngày 20, 21/8/2015 tới đây, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế sẽ tiến hành Đại hội lần thứ XII, và chưa đầy một tháng sau, chuỗi hoạt động Kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế (18/9/1945 - 18/9/2015) sẽ được tổ chức. Chính vì thế, trong số báo này, Sông Hương sẽ dành nhiều trang cho sự kiện hết sức có ý nghĩa đối với gần 600 hội viên ở Thừa Thiên Huế hiện nay. “Sơ lược các kỳ đại hội và sự kiện chính từ Liên đoàn Văn hóa Cứu quốc Thừa Thiên đến Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế” sẽ lược thuật diễn trình hoạt động chính trong suốt 70 năm qua của tổ chức Hội. Đó là một chặng đường rất đỗi hào hùng bởi văn nghệ sĩ Huế cùng với văn nghệ sĩ cả nước đã dấn thân, nhiệt huyết cống hiến máu xương và sáng tác phụng sự cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc cũng như xây dựng đất nước sau này. Nhiều tên tuổi lớn, nhiều tác phẩm lớn đã ra đời, đóng góp lớn lao cho Tổ quốc, cho văn học nghệ thuật nước nhà; từ đó tiếp tục xác quyết rằng Huế đã và đang là một trung tâm văn hóa, một trung tâm văn học nghệ thuật trong dòng chảy văn học Việt Nam. Trong các phỏng vấn những người đang nhận lãnh trách nhiệm phong trào Hội, các ý kiến đều nhấn mạnh đến truyền thống văn học nghệ thuật đầy trí tuệ, nhân văn, mang tính tiên phong rõ nét của Huế và kỳ vọng trong bối cảnh nghệ thuật nước nhà và thế giới đang có sự biến chuyển không ngừng, văn nghệ sĩ Thừa Thiên Huế sẽ phát huy truyền thống đó để có thêm những tác phẩm có tầm vóc lớn về tư tưởng và nghệ thuật…
Tháng 8 năm này, cũng là dịp để kỷ niệm 95 năm ngày sinh của điêu khắc gia Điềm Phùng Thị (18/8/1920). Một bài viết trong số này, đã nhắc lại “cuộc hóa thân của đất đá” trong sự nghiệp lừng lẫy của bà.
Các truyện ngắn được chọn đăng, vừa có những thử nghiệm bút pháp mới, vừa sâu thẳm tính nhân văn; và một lần nữa, trách nhiệm cụ thể của nhà văn được khơi mở: Làm sao vừa có những sáng tạo đầy bứt phá về nghệ thuật, vừa có thể gắn chặt với thực tại? Làm sao để những biến ảo kỳ diệu của tâm thức đời sống, của tiềm thức con người, của “cái bóng” đa nhân cách cuộc đời không dễ nắm bắt… có thể đi vào văn học nghệ thuật? Tất cả lại là những vấn đề muôn thuở của văn học
Mảng phê bình đáng chú ý có nghiên cứu nhận định về thực trạng phê bình ở miền Trung, điều đáng trăn trở được chỉ ra là: đội ngũ phê bình văn học cả nước đang thưa thớt, miền Trung càng thưa vắng hơn.
Số báo cũng dành một số trang cho những tác phẩm vừa ra đời từ Trại sáng tác 2015 do Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế tổ chức vào cuối tháng 7 vừa qua tại xã Điền Lộc, Phong Điền. Các nhà văn, nhà thơ như nhiều năm trước, đã về cùng ăn, cùng ở trong những ngôi nhà dưới rặng phi lao, nghe tiếng sóng và gió biển khơi đầy ắp thiên nhiên ùa vào từng đêm, nghe tiếng người dân trong đời sống mỗi ngày…, để từ đó cảm xúc in hằn lên trang viết.
Thu đang dịu êm về trên sông Hương, kính chúc quý bạn đọc một mùa như ý.
Dưới đây là Mục lục Sông Hương tháng 8/2015:
SƠ LƯỢC CÁC KỲ ĐẠI HỘI VÀ SỰ KIỆN CHÍNH TỪ LIÊN ĐOÀN VĂN HÓA CỨU QUỐC THỪA THIÊN ĐẾN LIÊN HIỆP CÁC HỘI VHNT THỪA THIÊN HUẾ - Ban Biên Tập
NHẠC SĨ LÊ PHÙNG, CHỦ TỊCH LIÊN HIỆP CÁC HỘI VĂN HỌC NGHỆ THUẬT THỪA THIÊN HUẾ: “CUỘC HỘI NGỘ ĐẦY SÁNG TẠO DƯỚI MÁI NHÀ CHUNG” - Phóng viên
VĂN NGHỆ SĨ THỪA THIÊN HUẾ NỖ LỰC HẾT MÌNH VÌ NỀN VĂN HỌC NGHỆ THUẬT VÙNG ĐẤT CỐ ĐÔ - Trường Giang thực hiện
VĂN:
NGÔI NHÀ CÓ THẬT - Lê Minh Phong
T & P - Nguyễn Hiệp – ( minh họa: Nhim)
THƠ:
TRẦN MINH TẠO - TRƯƠNG VẠN THÀNH - VĨNH NGUYÊN - NHẤT LÂM
CHÂU THU HÀ - MAI DIỆP VĂN - HƯỜNG THANH - NGUYỄN THÀNH TRUNG
HÀ DUY PHƯƠNG - ĐINH THU - NGUYỄN THIỀN NGHI - MAI VĂN HOAN
NGÔ CÔNG TẤN - TRIỆU NGUYÊN PHONG - NGUYỄN VĂN QUANG - NGUYÊN QUÂN TRẦN VĂN LIÊM - NGUYỄN NGUYÊN AN - KIỀU TRUNG PHƯƠNG - THẢO NGUYÊN
NHẠC:
KÝ ỨC SÓNG - Nhạc: Vĩnh Điện & Thơ: Hà Duy Phương
NGŨ ĐIỀN XANH - Nhạc & Lời: Lê Phùng - Bìa 4
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
NHÀ ĐIÊU KHẮC ĐIỀM PHÙNG THỊ - CUỘC HÓA THÂN CỦA ĐẤT ĐÁ - Lê Huỳnh Lâm
VĂN HÓA TÂM LINH NGƯỜI DÂN ĐẦM PHÁ TAM GIANG QUA SÁNG TÁC
CỦA HỒNG NHU - Nguyễn Thị Ngọc Ánh
HƯƠNG SẮC TRONG TƯ TƯỞNG CỦA NGUYỄN THUẬT (1842 - 1912) - Lê Quang Thái
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
TIỂU ĐỘI D - Stephan King - Phạm Viêm Phương dịch
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
PHÊ BÌNH VĂN HỌC - NHÌN TỪ MIỀN TRUNG - Phạm Phú Phong
SỰ GẶP GỠ CỦA MỘT SỐ MOTIF TRONG TIỂU THUYẾT
GIỮA VÒNG VÂY TRẦN GIAN (NGUYỄN DANH LAM) VÀ
NGƯỜI ĐÀN BÀ TRONG CỒN CÁT (KOBO ABE) - Nguyễn Thái Hoàng
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
GÓP PHẦN TÌM HIỂU QUAN ĐIỂM XÂY DỰNG XÃ HỘI QUA MỘT SỐ BÀI
VĂN SÁCH THI ĐÌNH TRIỀU NGUYỄN (1822 - 1919) - Lê Thị Thanh Giao
Thư tín Sông Hương
Bìa 1: “Bóng thời gian” của họa sĩ PHAN THANH BÌNH
Những khoảnh khắc đẹp: “Chiều” - Ảnh: ĐẶNG VĂN TRÂN
TG
Những biến cố của lịch sử đã khiến cho một lượng cổ vật lớn và quý hiếm đã “biến mất” khỏi cố đô Huế. Hãy cùng lật lại những điểm mốc ấy.
Triều đại phong kiến vua Nguyễn cuối cùng tại Huế đã trải qua với bao biến cố lịch sử. Hàng vạn cổ vật quý hiếm đi cùng triều đại này hiện đã mất mát quá nhiều, không còn “ở lại” được trên mảnh đất nó đã từng tồn tại.
Hai đồng tiền cổ quý hiếm là loại tiền dùng để ban thưởng chứ không dùng để trao đổi, mua bán có tên là “Gia Long thông bảo” và “Minh Mạng thông bảo” với kích thước rất lớn vừa được một người dân ở Quảng Bình lần đầu phát hiện.
Với một di sản văn hoá vật thể và tinh thần mang ý nghĩa quốc hồn quốc tuý của dân tộc, Huế là một hiện tượng văn hoá độc đáo của Việt Nam và thế giới.
Huế từ lâu đã là một trung tâm văn hóa, du lịch của cả nước. Festival văn hóa nghệ thuật kết hợp với du lịch đã tạo cú hích cho thế mạnh đặc thù của quần thể di tích cố đô Huế - được công nhận là di sản thế giới vào năm 1993, từ đó tạo diện mạo cho Huế có sự phát triển mới, mạnh mẽ hơn.
Lọng là sản phẩm độc đáo được dùng để tôn vinh sự trang trọng, quý phái trong các nghi lễ của triều đình xưa, cũng như trong các lễ nghi cúng tế mang đậm tín ngưỡng dân gian. Từ đám rước thần linh, đám tang, lễ cưới, hỏi… đều có sự hiện diện của chiếc lọng.
Trong kiến trúc xưa, có lẽ không nơi nào có nhiều bức bình phong như ở Huế. Khắp các cung đình, phủ đệ, đến các đền chùa, am miếu, đình làng, nhà thờ họ và nhà thường dân…đều hiện hữu những bức bình phong.
Võ tướng Nguyễn Tri Phương đã dành cả đời ông trong công cuộc giữ yên bờ cõi và chống ngoại xâm trải qua ba đời vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức. Khi Hà thành thất thủ vào tay quân Pháp, ông đã nhịn đói cho đến chết.
Gần đây có một bộ tranh chân dung của các vua triều Nguyễn được vẽ mới và phổ biến, thu hút được nhiều sự chú ý của người xem. Nếu chỉ thưởng thức các bức vẽ này như những ảnh vui mắt, đầy mầu sắc thì được.
Vua Gia Long lên ngôi năm 1802 và qua đời năm 1820, thọ 57 tuổi. Trong tập Ngự dược nhật ký của châu bản triều Nguyễn, cho thấy những năm cuối đời nhà vua đã mắc bệnh nan y và các ngự y đã phải vất vả để điều trị.
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Khi nói Huế rặt, tôi muốn kể chuyện chỉ có Huế mới có, không lẫn vào đâu được ...
Phó giáo sư, Nhà giáo nhân dân Trần Thanh Đạm vừa qua đời lúc 8g15 ngày 2-11 (nhằm ngày 21 tháng 9 Ất Mùi), hưởng thọ 84 tuổi.
Đang những ngày mưa ở Huế tháng 10 này, lại nhắc đến mưa Huế, liệu đây có phải là đặc sản của Huế của mùa thu Huế, nhưng Huế làm gì có mùa thu? Hay là mùa thu Huế quá ngắn đến mức nhiều người không kịp nhận ra...?
Chiều 30-10, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thừa Thiên - Huế phối hợp Hội Khoa học Lịch sử tỉnh và Công ty CP Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam (Vietravel) tổ chức Hội thảo khoa học “Cung điện Đan Dương thời Tây Sơn tại Huế” diễn ra tại Hội trường UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Di tích Tam Tòa nằm ở góc đông nam bên trong Kinh thành cách bờ bắc sông Hương 300m về phía nam, qua cửa Thượng Tứ. Khu di tích Tam Toà toạ lạc tại số 23 đường Tống Duy Tân, phường Thuận Thành, thành phố Huế.
Từ năm 2012 đến nay, Hội Đông y Thừa Thiên-Huế đã tiếp cận và giải mã kho tư liệu châu bản triều Nguyễn đang được lưu trữ tại Trung tâm lưu trữ quốc gia 1 (Hà Nội).
Xứ Huế không chỉ có các công trình lăng tẩm cổ kính mà còn được thiên nhiên ưu đãi ban cho sự hùng vĩ. Nổi bật trong đó là đầm Lập An với vẻ đẹp say đắm lòng người.
Để có thể lực cường tráng, chăn gối viên mãn, ngoài thuốc men tẩm bổ, Minh Mạng còn rèn luyện sức khỏe bằng phương pháp mà ngày nay rất phổ biến.
Hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (Thừa Thiên-Huế) không chỉ là hệ thủy vực nước lợ lớn nhất Đông Nam Á mà nơi đây còn có những câu chuyện đầy kỳ bí được ghi chép hoặc truyền miệng từ xa xưa.