Chuyên đề Phê bình Nữ quyền là một cố gắng của Ban biên tập nhằm giới thiệu những nét phác thảo ban đầu: “Người viết nữ, giới tính và trang giấy trắng” (Đoàn Huyến) đề cập Cái bẫy giới tính - giới tính như một cái bẫy êm ái - đã làm hạn chế sức sáng tạo; vậy phải thoát khỏi cái bẫy đó như thế nào? Và có đủ cam đảm để tự “khánh thành mình” như một trang giấy trắng, mà ở đó cô đơn và tự do là những xung lực lạ kỳ để chủ thể sáng tạo có thể thăng hoa? “Những khúc quành của văn học nữ Việt Nam đương đại” (Đoàn Ánh Dương) dẫn dắt bạn đọc đi theo hành trình văn học nữ Việt Nam từ sau 1975 đến nay; xác định những khúc quành: từ sự quy chiếu của diễn ngôn dân tộc qua diễn ngôn dân sự đến diễn ngôn đặt nền tảng ở nhìn nhận về tính cá thể.
Điều đáng nói hơn là liệu văn học nữ đã làm nên được một khung dung nhan đầy ắp mới? Lý thuyết và phê bình nữ quyền từ 1900 đến nay của Chris Weedon (Thái Hà chuyển ngữ), sẽ đem lại cho bạn đọc hình dung sự vận động của lý thuyết và phê bình nữ quyền đương đại được khái quát trên một số khuynh hướng chính. “Khuynh hướng hiện sinh trong thơ nữ Việt Nam thời đổi mới” (Trần Hoài Anh) đề cập đến thơ nữ Việt từ 1986 đến nay, xác định ảnh hưởng của tư tưởng hiện sinh đã tạo thành một khuynh hướng sáng tác trong thơ nữ của nhiều thế hệ, với các biểu hiện: đi tìm cái tôi bản thể, cảm thức về nỗi cô đơn, nỗi buồn, mỏng manh kiếp người, khát khao nhục cảm thân xác… Tất cả đó góp phần làm phong phú hệ giá trị của văn học dân tộc từ đổi mới đến nay, đồng thời cũng mở ra cho các nhà thơ những chân trời sáng tạo.
Trở lại mảnh đất ngày xưa từng là một ngôi trường văn hóa của miền Tây Thừa Thiên trong chiến tranh, bị xóa sổ sau một trận bom B52 - nơi đó đã có những học trò, những đồng đội vĩnh viễn nằm lại trên 50 năm...; nhà văn Hà Khánh Linh đã có những trang bút ký xúc động, với những giọt nước mắt cơ hồ đã rơi từ nửa thế kỷ qua.
Hai truyện ngắn được chọn tham gia chuyên đề, là những gương mặt mới: Lâm Hạ và Trần Băng Khuê. Những thể nghiệm khá mới mẻ trong lối viết, song cõi lòng ưu tư với thời cuộc qua những câu chữ đã có sức trĩu nặng. Thơ trong chuyên đề, đa bản sắc, đa giọng điệu: Đinh Thị Như Thúy, Đông Hà, Bạch Diệp, Nguyễn Hoàng Anh Thư, Nguyễn Phan Quế Mai, Vi Thùy Linh, Mai Diệp Văn, Chiêu Anh Nguyễn, Du Nguyên, Trần Hồ Thúy Hằng. Và có cả một chùm thơ theo thể Waka (Nhật bản) lần đầu tiên xuất hiện trên Sông Hương, của Hạnh Ngộ.
Một câu hỏi đã tồn tại suốt hơn nửa thế kỷ qua trong giới nghiên cứu “Ai là chồng của người phụ nữ đã làm nên chiếc cầu ngói Thanh Toàn nổi tiếng?” đã được giải đáp trong số này, qua một nghiên cứu công phu và thấu triệt của nhà nghiên cứu Trần Viết Điền, trong mục “Huế - dòng chảy văn hóa”. Với một số người, đây sẽ là bài cần đọc trước hết khi cầm số báo này trên tay.
Trong những bài thơ bên ngoài chuyên đề, sự góp mặt của các thi sỹ Nguyễn Trọng Tạo, Trần Phương Kỳ, Phùng Tấn Đông… đã đem lại những dấu hiệu riêng trong những trang thơ Sông Hương.
Đang vào mùa Trung thu mới, kính chúc quý bạn đọc một mùa trăng mới ngập tràn ánh rằm hạnh phúc.
Dưới đây là mục lục SÔNG HƯƠNG SỐ 320 THÁNG 10 - 2015
Bút ký
- TRƯỜNG VĂN HÓA MIỀN TÂY, NỬA THẾ KỶ... - Hà Khánh Linh
THƠ:
TRẦN PHƯƠNG KỲ: Hành hương hồn gạch đá (Trích)
- NGUYỄN TRỌNG TẠO – Uống rượu với Nguyễn Du
- PHÙNG TẤN ĐÔNG - Ghé nơi ở cũ
ĐỖ XUÂN THU - Dạ thưa…
- NGUYỄN VIỆT CHIẾN - Huế và tôi
CHUYÊN ĐỀ NỮ QUYỀN:
- NGƯỜI VIẾT NỮ: GIỚI TÍNH VÀ TRANG GIẤY TRẮNG - Đoàn
- NHỮNG KHÚC QUÀNH CỦA VĂN HỌC NỮ VIỆT NAM ĐƯƠNG ĐẠI - Đoàn Ánh Dương
- LÍ THUYẾT VÀ PHÊ BÌNH NỮ QUYỀN (TỪ 1990 ĐẾN NAY) - Chris Weedon
- NGƯỜI KHÂU VỤN MÌNH - Lâm Hạ
- XƯNG TỘI - Trần Băng
Thơ:
ĐINH THỊ NHƯ THÚY – Xóa - Gọi vào đêm
NGUYỄN HOÀNG ANH THƯ - Đưa tang nỗi buồn
BẠCH DIỆP - Nước mắt của trăng - Tình yêu
NGUYỄN PHAN QUẾ MAI - Quê ngoại
ĐÔNG HÀ - Khách Tư Dung - Mùi hương đoạn trường
VI THÙY LINH - Lễ hội hóa trang -
MAI DIỆP VĂN - Mất điện
CHIÊU ANH NGUYỄN - Ý không! - Vô lượng!
DU NGUYÊN - Ngơ ngác ấy
HẠNH NGỘ - Chùm thơ Waka
TRẦN HỒ THÚY HẰNG - Tĩnh vật - Tờ lịch - Hẻm phố Trịnh - Nguyễn Đông Nhật giới thiệu
NHẠC:
- THỦY CHUNG NGÔN NGỮ MẸ - Nhạc: Hằng Vang & Thơ: Tuệ Nga
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- KHUYNH HƯỚNG HIỆN SINH TRONG THƠ NỮ VIỆT NAM THỜI KỲ ĐỔI MỚI - Trần Hoài Anh
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- BÀ TRẦN THỊ ĐẠO, CÓ CÔNG LỚN XÂY CẦU NGÓI THANH TOÀN, LÀ PHU NHÂN CỦA TỨ XUYÊN HẦU PHAN TRỌNG PHIÊN - Trần Viết Điền
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- AI ĐÃ GIẾT ThƠ?(Tiếp theo và hết) - Joseph Epstein
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: “Mẫu tử” - Tranh: NGUYỄN ĐĂNG SƠN
- Những khoảnh khắc đẹp: “Những nghệ sĩ của biển cả” - Ảnh: VƯƠNG HÒA
- Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, NHÍM
- bia 2: Họa sĩ Nguyễn Võ Trí - Đặng Mậu Tựu
Xin trân trọng gửi đến quý bạn đọc.
TG
Trong khuôn khổ hoạt động chào mừng 40 năm thành lập Tạp chí Sông Hương và ra số báo đầu tiên, tối ngày 10/6, tại Nhà kèn Công viên 3/2, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức đêm thơ hoạ với chủ đề “Sông Hương – Một dòng thơ”
Nhân kỷ niệm 40 năm thành lập và ra số đầu tiên (1983 – 2023) và chào mừng ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam. Chiều 10/6, Tạp chí Sông Hương tổ chức Khai mạc triển lãm mỹ thuật “Về miền Di sản”.
Sáng ngày 10/6, Tạp chí Sông Hương long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 40 năm thành lập và ra số báo đầu tiên (1983-2023).
Sô Kỷ niệm 40 năm Tạp chí Sông Hương ra số đầu tiên (6/1983 - 6/2023)
Quý bạn đọc thân mến.
Bốn mươi năm qua, được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế, các Bộ, cơ quan Trung ương cùng các cơ quan ban ngành trong tỉnh, Tạp chí Sông Hương luôn nỗ lực đổi mới, song hành cùng sự phát triển của văn học nghệ thuật nước nhà; quảng bá, lan tỏa những giá trị văn học nghệ thuật, văn hóa và di sản của vùng đất Cố đô Huế. Kỷ niệm 40 năm ngày thành lập và ra số báo đầu tiên (1983 - 2023), Tạp chí Sông Hương ra 2 số báo: số 412 (hàng tháng) và số Đặc biệt 49 (hàng quý).
Sáng ngày 24/5, tại thành phố Huế đã diễn ra Hội thảo "Giá trị Văn học nghệ thuật Hà Nội - Huế - Thành phố Hồ Chí Minh trong dòng chảy Văn học nghệ thuật Việt Nam. Đây là hoạt động diễn ra trong khuôn khổ lễ ký kết phối hợp hoạt động giữa Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội, Liên hiệp các Hội VHNT TP.HCM, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế.
Sáng 24/5/2023, tại thành phố Huế đã diễn ra Lễ ký kết hợp tác phối hợp hoạt động giữa Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội, Liên hiệp các Hội VHNT TP. Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế.
Nhân kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2023), sáng 19/5, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và TP. Huế long trọng tổ chức lễ dâng hoa lên Chủ tịch Hồ Chí Minh và tổ chức khai mạc triển lãm "Nhật ký trong tù – Bảo vật Quốc gia” .
Sáng 19/5, tại Nghinh Lương Đình, đã diễn ra Lễ Mít tinh Hưởng ứng Tháng hành động vì môi trường và Ngày môi trường thế giới 5/6 với chủ đề “Chung tay đánh bại ô nhiễm từ rác thải nhựa” do Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức tại tỉnh Thừa Thiên Huế.
Sáng ngày 19/5, Sở Khoa học và Công nghệ Tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Tọa đàm kỷ niệm ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam. vững”
Trong khuôn khổ Lễ hội làng Dương Nỗ với chủ đề “Dương Nỗ - Hành trình tháng Năm”, sáng 17/5, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ rước hoa sen và dâng hoa, dâng hương lên Chủ tịch Hồ Chí Minh từ Đình làng Dương Nỗ đến Nhà lưu niệm Bác Hồ tại xã Phú Dương, thành phố Huế.
Tối 16/5, tại Đình làng Dương Nỗ, xã Phú Dương, thành phố Huế, Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên – Huế tổ chức khai mạc Lễ hội làng Dương Nỗ với chủ đề “Dương Nỗ - Hành trình tháng Năm” chào mừng 133 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2023).
Chiều 16/5, Công an tỉnh Thừa Thiên-Huế phối hợp với Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật tỉnh tổ chức Khai mạc trại sáng tác văn học nghệ thuật “Công an Thừa Thiên-Huế - Vì bình yên cuộc sống” lần thứ II năm 2023. Tham dự buổi lễ có đồng chí Phan Ngọc Thọ, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Thừa Thiên-Huế; đại diện lãnh đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; Sở TT&TT, Sở VH&TT; Liên hiệp các Hội VHNT tỉnh; đại diện các Phòng, ban Công an tỉnh và đông đảo văn nghệ sĩ.
Tối 12/05, nhân dịp kỷ niệm 155 năm sinh bà Hoàng Thị Loan – thân mẫu của Chủ tịch Hồ Chí Minh và 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, UBND tỉnh Nghệ An phối hợp với UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt “Người mẹ Làng Sen”.
Tối ngày 5/5, tại sân khấu bia Quốc Học, Uỷ ban Nhân dân Thành phố Huế đã tổ chức Lễ vinh danh và Bế mạc Festival nghề truyền thống Huế 2023.
Chiều 05/5/2023, tại công viên Tứ Tượng đã diễn ra Lễ tế Tổ bách nghệ và Lễ rước tôn vinh Nghệ nhân, làng nghề. Các đồng chí Lãnh đạo thành phố Huế, đông đảo người dân và du khách đã đến xem, tìm hiểu nghi thức trang trọng này.
Nằm trong khuôn khổ Festival Nghề truyền thống Huế 2023, chương trình nghệ thuật “Tri ân dòng Hương” diễn ra tối 01/5 gồm nhiều tiết mục văn nghệ đặc sắc và biểu diễn thuyền hoa nhằm tri ân, ca ngợi giá trị văn hóa mà sông Hương đã mang đến cho con người xứ Huế.
Tối 30/4, các nghệ nhân làng Vân Cù (Hương Toàn, Hương Trà) đã quảng diễn các công đoạn làm bún thủ công truyền thống, hoạt động diễn ra trong khuôn khổ các hoạt động tại lễ hội ẩm thực “Tinh hoa nghề bún”.
Tối 30/4, tại sân khấu trước trường Quốc học Huế, UBND TP Huế đã tổ chức chương trình giao lưu văn hóa - nghệ thuật giữa TP Huế và các thành phố hợp tác, kết nghĩa trong nước và quốc tế.
Chiều 30/4, trong khuôn khổ Lễ hội đường phố tại Festival Nghề truyền thống Huế 2023, Đoàn nghệ thuật cà kheo thành phố Namur - Bỉ đã có màn biểu diễn đi cà kheo đặc sắc của mang đến không khí rộn ràng, vui tươi, đầy sắc màu cho đường phố Huế.
Nằm trong chuỗi sự kiện của Tuần lễ Festival Nghề truyền thống Huế 2023, tối ngày 29/4, tại Công viên Thương Bạc – TP Huế, Uỷ ban Nhân dân Thành Phố Huế đã tổ chức buổi khai mạc Lễ hội Ẩm thực với chủ đề "Tinh hoa nghề Bún".