Gần 150 năm giữ vai trò là kinh đô của cả nước, triều Nguyễn được nhận định là một triều đại quân chủ đặc biệt nhất trong tất cả các triều đại quân chủ ở nước ta. Riêng số lượng sách vở được biên soạn dưới triều này cũng nhiều hơn toàn bộ di sản của các triều đại khác cộng lại.
Lầu Tàng Thơ
Cũng chính vì khối lượng tài liệu đồ sộ này mà dưới triều Nguyễn, hệ thống các thư viện được thành lập nhằm sao chép, bảo quản nhiều tài liệu, thư tịch của Nhà nước. Dù bị tàn phá, xuống cấp nghiêm trọng, Lầu Tàng Thơ là một trong những thư viện tiêu biểu còn tồn tại cho đến ngày nay.
Tranh thủ những ngày nắng đẹp cán bộ công nhân của Công ty Cổ phần Tu bổ dích tích trung ương đang khẩn trương hoàn thành những công đoạn trùng tu ngoài trời bao gồm xây bờ kè, tường rào bao quanh, khắc phục phần mái lợp, cũng như bóc tách những mảnh tường không còn liên kết của công trình lầu Tàng Thơ. Theo sử sách ghi chép lại, Tàng Thơ lâu được xây dựng vào mùa hè năm 1825, dưới triều vua Minh Mạng. Công trình có quy mô hai tầng, tầng dưới 11 gian, tầng trên 7 gian, hai chái, là nơi để tàng trữ tất cả văn thư, sổ sách của sáu Bộ và Nha, Sở thuộc triều đình. Tại đây, trước năm 1945, chỉ tính riêng sổ bộ Hộ thời Gia Long và Minh Mạng cũng còn lưu trữ được trên 12.000 tập mà theo các học giả, các tư liệu lưu trữ ở đây có thể cung cấp những dữ kiện rất quý cho các nhà nghiên cứu. Nhận xét về sự độc đáo của di tích này, TS Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm BTDTCĐ Huế cho biết: “Trong khi hầu hết các công trình di tích kiến trúc của cố đô Huế đều là kiến trúc gỗ thì lầu Tàng Thơ lại xây hoàn toàn bằng gạch đá. Vị trí xây dựng công trình cũng rất là độc đáo, chọn một hòn đảo nằm ngay trên hồ Học Hải, có thể phòng chống được mối mọt, côn trùng, chống những yếu tố xâm hại từ xa, nhất là phòng chống hỏa hoạn”.
Cùng với lầu Tàng Thơ, dưới triều Nguyễn hệ thống thư viện phát triển rất mạnh. Có thư viện nằm ngay trong Tử Cấm Thành, nhưng cũng có những thư viện nằm trong khu vực Hoàng Thành, thậm chí cả dạng thư viện, tủ sách nằm ngay trong lăng tẩm. Đáng tiếc hiện nay một số công trình đã bị phá hủy hoàn toàn, hay chỉ còn lại phần nền móng. Hiện chỉ còn Tân Thư viện, sau này đổi tên là Bảo Đại thư viện chính là Điện Long An đã được đại trùng tu và hoàn thành vào năm 2012. Điện Long An trước đây ở vị trí phí bắc sông Ngự Hà, sau khi thất thủ kinh đô vào năm 1885, bị Pháp chiếm đóng và triệt hạ, đến đầu thế kỷ 20, thời vua Duy Tân, điện Long An được chuyển về phía sau Di Luân Đường và được sử dụng làm thư viện cho học sinh trường Quốc Tử Giám. Ngày nay điện Long An là nơi Bảo tàng cổ vật cung đình Huế trưng bày những hiện vật tiêu biểu, giới thiệu đến công chúng và du khách bức tranh toàn cảnh về đời sống hoàng cung xưa qua hơn 1 vạn cổ vật quý.
Phục hồi các công trình trong hệ thống quần thể di tích cố đô Huế nói chung và hệ thống thư viện triều Nguyễn nói riêng luôn là trăn trở của lãnh đạo TT BTDTCĐ Huế và Tàng Thư Lâu chính là công trình được lựa chọn trùng tu trước tiên với mong muốn đây sẽ là nơi lưu trữ nguồn tài liệu, vừa đóng vai trò là trung tâm nghiên cứu về di sản văn hóa triều Nguyễn, vừa đóng vai trò như một thư viện Hoàng cung của cố đô Huế. Để chuẩn bị cho việc trưng bày khi Tàng Thơ lâu hoàn thành dự kiến vào năm 2017, đơn vị đang từng bước sưu tầm các nguồn tài liệu. Vấn đề lớn nhất hiện nay theo TS Phan Thanh Hải – GĐ Trung tâm BTDTCĐ Huế là tìm ra, sưu tầm nguồn tài liệu để đáp ứng mục đích lâu dài là nơi lưu trữ các tài liệu về cố đô Huế: “Ngay từ bây giờ chúng tôi đã có những cuộc tiếp xúc, vận động đối với những cá nhân, những tập thể, tổ chức yêu mến di sản văn hóa Huế, hướng về cố đô Huế, hướng về quê hương đất nước để có thể hiến tặng hoặc với các hình thức chuyển nhượng. Bên cạnh đó, hiện nay chúng tôi cũng đang thực hiện các để tài số hóa các nguồn tư liệu, hệ thống sắc phong triều Nguyễn trên địa bàn TT Huế và những vùng lân cận, hệ thống văn tự, thơ ca trên di tích Huế, hệ thống bia, biển.. của triều Nguyễn và các nguồn tư liệu sách vở liên quan..”- TS Hải nói thêm.
Với tiêu chí trùng tu di tích gắn với việc tôn tạo cảnh quan và hiện vật trưng bày gắn với di tích đó, tạo sự hấp dẫn, lôi cuốn của mỗi di tích, hi vọng sau ba năm nữa, cố đô Huế sẽ có một thư viện Hoàng cung theo đúng nghĩa, không chỉ là nơi các nhà nghiên cứu, sinh viên, học sinh đến nghiên cứu, tham khảo, nơi đây cũng sẽ là địa chỉ mới trong hành trình đến Huế của nhiều du khách thập phương để biết thêm về lịch sử văn hóa vùng đất Huế gắn liền với triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam…
Theo TRT
Hiện tại trong 6 lăng vua Nguyễn ở Huế đang còn tồn tại 10 con ngựa đá rất đẹp ở sân chầu dẫn vào khu mộ với nhiệm vụ canh giữ “hồn” xưa của vua.
30 năm qua, anh lặng lẽ chăm chút ngựa như chăm chút con mình, cái nghiệp trông coi ngựa gắn người với ngựa cũng từ đó. Anh nói, cái nghề này, nếu không yêu nghề thì phải bỏ thôi, chứ công việc hoàn toàn khác hẳn, đòi hỏi phải tinh mắt, biết lắng nghe, siêng năng, cần cù…
Cổng Ngọ Môn Quan là cổng chính phía Nam của Hoàng thành Huế, đồng thời cũng là cổng chính và là bộ mặt của Đại Nội. Ý nghĩa của cổng Ngọ Môn là gì? Có phải là lối ngựa đi?
Quầy thư pháp Tràm hoa vàng của bà Trần Thị Cúc nằm trên đường Lê Lợi (TP Huế) đã trở thành địa chỉ quen thuộc của người dân và du khách yêu thư pháp. Họ đến để được nhìn ngắm nét bút tài hoa của người phụ nữ duy nhất ở mảnh đất cố đô theo nghiệp viết thư pháp.
Di tích Thanh Bình Từ Đường nằm sâu 50m trong kiệt 281, đường Chi Lăng (TP Huế). Sức hấp dẫn của ngôi từ đường được xếp vị trí loại 1 di tích văn hóa cấp quốc gia.
Sông Hương - quà tặng tuyệt diệu của tạo hóa cho Huế thiên hạ đã biết, nhưng từ khi những con đường ven sông và các cây cầu vươn nhịp nối đôi bờ ngày một nhiều hơn thì các khách sạn và nhiều công trình kiến trúc khác, thường trọng “mặt tiền” là con đường người xe tấp nập, “vô tư” quay lưng với dòng sông từng là nguồn cảm hứng bất tận cho thơ ca nhạc họa.
Nhân dịp mừng xuân, mừng Đảng, xin kể lại câu chuyện về một người đảng viên được dân lập miếu thờ và có một ngôi trường mang tên ông.
Hiện nay, nghệ thuật pháp lam- Huế còn nhiều kiệt tác chưa được khám phá. Ấn tượng về sự sáng tạo tinh xảo của người nghệ nhân đi trước là động lực để người đương thời tạo nên những tác phẩm mới...
Cống Địa Linh xem như dấu mốc cuối cùng của phố cổ Bao Vinh. (Thừa Thiên - Huế). Qua cống Địa Linh rẽ trái dăm trăm mét, du khách sẽ bắt gặp những tấm ván dài và phía trên là những ông Táo được đặt lên phơi khô trước lúc đưa vào lò. Ở Huế đây là nơi hiếm hoi còn "sót lại” nghề làm ông Táo với nhiều ý nghĩa trong phong tục của người Việt.
Người Pa Kô ở A Lưới, Thừa Thiên – Huế và nhiều dân tộc vùng cao khác đều có nghệ nhân khèn bè nhưng điệu khèn lúc thì như nắng mới, như gió mơn man, như lau lách rì rào; khi thì da diết như tiếng lá khô chậm rãi rời cành…, thì chỉ có được trong điệu khèn Kăn A Kết. Điệu khèn nổi tiếng những năm 60, 70 của thế kỷ trước, lưu truyền trong dân gian nhưng rất ít người biết được…
Đây là phiên chợ độc đáo của xã Quảng Ngạn, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế, ít nơi nào có được. Nói là chợ phiên Quảng Ngạn nhưng chợ thu hút rất đông người dân của các xã lân cận như Điền Hải, Quảng Công vượt sóng nước Tam Giang về đây tụ hội. Chợ chỉ diễn ra trong 3 ngày, từ mồng một đến mồng ba Tết Nguyên Đán, rồi tan và chờ đến dịp này năm sau mới họp lại.
Trải qua bao biến thiên, thăng trầm của lịch sử, nhưng người dân ở thôn Hòa Vang, xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc (Thừa Thiên-Huế) vẫn còn cất giữ nhiều tư liệu quý về Hoàng Sa. Từ những bản sắc phong về “Cai đội Hoàng Sa” của vua Gia Long; đến chiếc đại hồng chung khắc tạc công ơn người trấn quản Hoàng Sa năm xưa… Tất cả đều được người dân xem như “báu vật lịch sử” và bảo vệ cẩn thận.
Tranh làng Sình (xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên - Huế) vốn là dòng tranh dân gian nức tiếng hàng trăm năm qua. Những ngày Xuân về, làng tranh này lại rộn ràng khoe màu như chưa từng có sự đứt gãy của thời gian.
Chiều ngày 19/01/2014, tại Gác Trịnh ( 103/19 nguyễn Trường Tộ - TP Huế), Câu lạc bộ tiêu sáo Huế đã tổ chức buổi giao lưu văn nghệ đón chào xuân mới. Đông đảo những người yêu nhạc Trịnh đã đến tham dự chương trình.
Khoảng 6h sáng 18/1, khi đang trên đường cập bến, cách cửa lạch biển Thuận An khoảng một km, tàu cá do thuyền trưởng Hồ Văn Hiền (trú thôn Hải Tiến, thị trấn Thuận An) điều khiển bị mắc cạn. Do sóng to nên tàu cùng 5 thuyền viên đã bị nhấn chìm ngay tại vùng cửa biển Thuận An.
Đương thời, vua Bảo Đại từng nhận xét về vẻ đẹp của Nam Phương Hoàng hậu rằng: “Nàng có vẻ đẹp dịu dàng của người con gái miền Nam, thùy mị và quyến rũ, pha một chút Tây phương làm tôi say mê”.
Sau bao thăng trầm của cuộc sống, tranh làng Sình xứ Huế có lúc tưởng chừng đã bị xóa sổ... Nhưng may mắn vẫn còn một người đau đáu với nghề làm tranh - Nghệ nhân Kỳ Hữu Phước. Ông đã gìn giữ và phục sinh nghề truyền thống có tuổi đời gần 500 năm.
Tình cờ, chúng tôi được chứng kiến trọn lễ A Riêu Piing của người Pakô ở xã Hồng Trung, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên-Huế. Đây là lễ hội lớn nhất của người Pakô, được tổ chức 5 năm, thậm chí 10 năm một lần.
Trong dịp ghé thăm Huế đầu năm 2014, họa sĩ Nguyễn Đại Giang, cha đẻ trường phái upsidedownism - đảo ngược (Từ đảo nghịch cuộc đời đến đảo nghịch hội họa, Tuổi Trẻ ngày 15-2-2009), đã có buổi vẽ tranh thú vị tại gác Trịnh - căn gác nơi Trịnh Công Sơn sống thời trai trẻ ở Huế.
Điện Long An - Bảo tàng cổ vật cung đình Huế và những gì chứa đựng bên trong thực sự là một di sản quý báu.