NSND Doãn Hoàng Giang: Phải ra chất người Hà Nội

14:39 07/08/2014

Đạo diễn, NSND Doãn Hoàng Giang - dàn dựng vở Những người con Hà Nội dịp 60 năm giải phóng Thủ đô - tự tin về vở diễn toát lên khí chất người Hà Nội.

Cảnh trong “Những người con Hà Nội”. Ảnh: Sơn Tùng

“Những người con Hà Nội” kéo dài gần hai tiếng rưỡi, có vẻ dài quá, thưa ông?

Kỷ niệm 60 năm giải phóng Thủ đô cơ mà. Các sự kiện đầy đủ, dồn dập quá nên tôi muốn để nguyên, bây giờ cắt cái gì cũng tiếc, và cũng khó cắt.

Ông hài lòng về kịch bản của Phạm Văn Quý chứ?

Tôi hài lòng về vở diễn. Nhà hát kịch Hà Nội tạo những điều kiện tốt nhất. Không tiếc người tiếc của, không tiếc sức. Tôi hài lòng về thái độ của diễn viên. Tôi thích những đại cảnh, đều gợi cảm cả: Cảnh lũy hoa-đồng thời nói lên cái tài hoa, hào hoa, phong nhã, thanh lịch của người Hà Nội. Hà Nội huy động những tinh hoa vào cuộc chiến đấu: sinh viên, phụ nữ làng hoa Ngọc Hà, cậu bé đánh giầy, tay anh chị chợ Đồng Xuân, kiến trúc sư, nhạc sĩ, ca sĩ. 

Đại cảnh nhiều quá, ông không nghĩ nên tiết chế?

Tiết chế không phải ở vở này, đây không có thì giờ cho tiểu cảnh. Ở các đại cảnh tôi đều tạo chi tiết, để mắt khán giả quét đến đâu cũng thấy họ đang diễn-đau đớn, rên rỉ, cảnh chăm sóc thương binh. Nếu đạo diễn không để ý, diễn viên ngồi trên sân khấu nghỉ, hay tán nhảm thì chết dở. 

Huy động gần một trăm diễn viên, đại cảnh nhiều, nhưng không có nhân vật được khai thác kỹ, để lại ấn tượng? 

Vở này không thể tách nhân vật riêng ra được. Tôi cũng cố ý đưa một số thân phận. Đó là Khánh Linh con ông Phán Tâm trước chiến tranh yêu Lê Phát (sau trở thành điệp viên phòng Nhì và bị tiêu diệt) cuối cùng cô ấy cũng chết cho Hà Nội. Hay cậu kiến trúc sư Dương trở thành chiến sĩ, người phụ nữ làng hoa Ngọc Hà thử nước độc. 

Đây không phải thân phận cá nhân, mà là thân phận Hà Nội, thân phận của đất nước. Người Hà Nội đại diện cho dân tộc Việt Nam tiên phong đứng lên trong cuộc kháng chiến dài 9 năm. 

Nếu không phải vở kỷ niệm, mọi chuyện sẽ khác? 

Đúng. Vở diễn kỷ niệm 60 năm giải phóng Hà Nội, phải bật được chất Hà Nội. Đây là cuộc chiến đấu kỳ lạ, không phải như cuộc chiến dọc đường Trường Sơn, ở trận địa, mà mang màu sắc hào hoa của người Hà Nội.

Trong vở kịch không hiếm những chi tiết như cô ca sĩ hát “Bến xuân” của Văn Cao tại chiến lũy, là lũy hoa, phong cách lịch lãm của người Hà Nội. Nhưng đa số nhân vật cứ nhắc đi nhắc lại “là người Hà Nội” mới được sao?

Cái đó tôi cố ý. Tôi nói với diễn viên, phải diễn tả được cái sôi nổi của giai đoạn ấy. “Bao chiến sĩ anh hùng lạnh lùng vung gươm ra sa trường” ta hát mà thấy bốc lên một cái gì đó hào hoa, đẹp đẽ. Hồi đó con người ta nói những lời sáo nhưng không rỗng, bay bổng, hoa mỹ mà sao vẫn ngọt. 

Khi cô ca sĩ bảo không thuộc bài hát cách mạng nào, chỉ lãng mạn thôi, mọi người nói-cứ hát “vì chúng ta đánh Pháp đã là lãng mạn rồi”. “Người Hà Nội đã định làm cái gì là làm bằng được”. Đã chắc đâu bây giờ được như thế, nhưng hồi đó người ta nói như vậy. Âu cũng là lời nhắn nhủ cho Hà Nội bây giờ. Phải làm sao cho Hà Nội bật lên cái tài hoa, phong nhã, thanh lịch. Hà Nội bây giờ nhôm nhoam, nhếch nhác, bừa bãi, bẩn thỉu, nhố nhăng. 

Có đến hai cái chết khá giống nhau của võ sĩ, cô sinh viên. Đạo diễn thấy sao?

Cái này tôi sẽ chỉnh. Hai cái chết đó hơi giống nhau về thủ pháp: cùng đụng độ lính Pháp, cùng chết trên bục, ngôn ngữ đối thoại với Pháp hơi giống nhau. 

Có người nói Doãn Hoàng Giang dựng vở ít có chuyện đổ, chỉ là hay ít, hay nhiều. Đạo diễn tự đánh giá được tác phẩm của mình chứ, cụ thể là vở này?

Đạo diễn mà không tự đánh giá được thì còn nói chuyện gì. Tôi làm ra sản phẩm trước hết phải tự tin, nhưng không đến mức mê đắm. Ai xem xong vở này cũng thấy chất tài hoa. Trong quá trình biểu diễn, tôi có thể chỉnh đốn chỗ nọ chỗ kia. 

Thoắt cái đã thấy Doãn Hoàng Giang dựng vở cho nhà hát này, nhà hát kia. Đạo diễn U80 có định giảm bớt cường độ làm việc?

Hiện nay thì chưa. Không biết sau này lẫn thì thế nào. May giờ chưa sao. Đứa nào nói trượt một chữ tôi biết ngay, kịch bản tôi thuộc từ đầu đến cuối đấy. 

Nghe nói dù chạy sô tối mắt, ông vẫn có thời gian đọc báo, có vẻ khó thoát vòng xoáy thời đại thông tin?

Con người hiện đại ngập trong thông tin, buộc mình phải tỉnh táo để sàng lọc. Tôi chưa đến mức chết ngập trong đó. Có thể nói tôi đọc khá đấy, ngày nào cũng một xấp mươi tờ báo giấy, đêm về đọc báo mạng.
 

Có vẻ Doãn Hoàng Giang chưa muốn sống chậm? “Nếu có lúc nào đó, giời cho mình tự nhiên mệt quá, chân run run thì đành chịu. Hiện nay không thể chậm được. Tôi rất sợ lời đề nghị làm chân dung của mấy anh truyền hình.

Ông Giang mặc pyjama, cầm kéo tỉa lá, rồi tưới cây, ngồi nhà thư thái uống trà. Tôi sợ lắm. Chịu, không sống cảm giác ấy được. Tôi cũng mong lớp trẻ theo kịp, phả hơi nóng vào gáy mình lắm chứ”, đạo diễn Doãn Hoàng Giang nói.


Nguồn: Toan Toan - TP

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • NGUYỄN THANH TÚ"...Phim Dòng Sông Phẳng Lặng (DSPL) không chỉ là tác phẩm nghệ thuật mang tính sử thi ngợi ca chủ nghĩa anh hùng Cách mạng của quân và dân Thừa Thiên Huế (TTH) trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, mà tập trung hoàn thành bộ phim này nhân dịp kỷ niệm 30 năm ngày TTH và miền Nam hoàn toàn giải phóng, việc làm đó còn là nghĩa cử của người đang sống đối với những liệt sĩ đã anh dũng hy sinh vì hòa bình độc lập dân tộc ở mảnh đất này". Đó là phát biểu của đồng chí Hồ Xuân Mãn - Ủy viên Trung ương Đảng - Bí thư Tỉnh ủy tỉnh TTH tại cuộc họp bàn công tác sản xuất phim DSPL mà nhà văn Tô Nhuận Vỹ đã kể cho tôi nghe.

  • VI THUỲ LINHHollywood, kinh đô điện ảnh (ĐA) thế giới, là mơ ước, đích đến của nhiều nước. Việt Nam, được xếp hạng thuộc “thế giới thứ ba” cả về kinh tế và vị thế điện ảnh, vừa có mặt ở đây, một đoàn 13 nhà ĐA, hào hứng và quyết tâm để học. Vậy ở kinh đô ấy, họ đã nhận thấy điều gì?

  • VĨNH NGUYÊN...Ngọc Tranh sinh năm 1932 ở làng Thọ Linh, Quảng Sơn, Quảng Trạch, Quảng Bình. Cha mất sớm, ở với mẹ và bà nội. Tuy là con cưng nhưng sau những buổi đi học về là cắt cỏ, chăn trâu giúp đỡ gia đình, bởi vùng đất chỉ hai mùa khoai - lúa, mất mùa, bà con sống bằng nghề mây tre, lá nón trên rừng...

  • VŨ HÀSuốt mười ngày đêm (từ 3.5 đến 13 tháng 5 năm 2003) trên sân khấu Nhà hát Trưng Vương thành phố Đà Nẵng, hơn 500 nghệ sĩ, diễn viên của 12 đơn vị nghệ thuật từ Thanh Hoá tới Khánh Hoà đến tham gia Liên hoan khu vực đã ra mắt 12 vở diễn phong phú các sắc màu, giọng điệu tươi mới nồng nàn, làm nên gương mặt sân khấu của những năm tháng này...

  • ĐẶNG NHẬT MINH                (Trích hồi ký)...Bộ phim là sự thể hiện của tài năng chân chính và sự giàu có nội tâm... Chúng tôi đã chứng kiến hàng loạt những nhận xét cảm động về bộ phim kể cả từ phía khán giả đại chúng. Bộ phim đã giành được uy tín rất cao trong lòng hàng loạt khán giả, kể cả chuyên gia điện ảnh và truyền hình lẫn các giới chức ngoại giao và những người khác...

  • ĐẶNG NHẬT MINH                    (Trích hồi ký)Sau khi đi thực tập về điện ảnh một thời gian ngắn ở Paris về, tôi bắt đầu viết kịch bản Cô gái trên sông mà tôi đã có ý định từ trước như một món nợ tinh thần đối với xứ Huế, quê hương tôi. Cô gái trong kịch bản chính là cô gái trong bài thơ của nhà thơ Tố Hữu: Tiếng hát sông Hương. Cô gái đó tượng trưng cho nhân dân khổ đau hy vọng vào một ngày mai tươi sáng, hết lòng che chở cho cách mạng. Nhưng khi thành công rồi thì một số người đã quay lưng lại với họ.

  • LTS: Kỷ niệm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh thành lập Doanh nghiệp Quốc gia Chiếu bóng và Chụp ảnh Việt Nam (15/3/1953) khai sinh cho nền điện ảnh dân tộc, SÔNG HƯƠNG xin giới thiệu với bạn đọc ba chương (chương III, IV, X) trong cuốn Hồi ký Điện ảnh của đạo diễn Đặng Nhật Minh. Qua những dòng hồi ký này bạn đọc sẽ biết được trong hoàn cảnh nào Đặng Nhật Minh đã trở thành đạo diễn điện ảnh, những bước đi đầu tiên của anh trong lĩnh vực này... và như anh đã viết trong lời nói đầu của cuốn hồi ký: ..."nếu gạt bỏ đi những cái chủ quan của người viết (mà chắc là không tránh khỏi) vẫn còn lại cái gì đó hữu ích đối với những ai muốn tìm hiểu đôi chút về một thời làm phim ở nước ta".                                                                SH

  • NGUYỄN TUYẾN TRUNGNhững năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước tôi có dịp ra thăm hậu phương lớn miền Bắc cùng đoàn đại biểu Mặt trận dân tộc giải phóng khu Trị Thiên. Tôi gặp kịch tác gia Hồ Ngọc Ánh trong hội nghị tập huấn về sân khấu tại 51 Trần Hưng Đạo do đạo diễn Đình Quang hướng dẫn.

  • NGÔ MINHTôi đã xem một số bộ phim của anh và đã gặp anh mấy lần ở nhà anh Hoàng Phủ Ngọc Tường. Tôi thấy lúc nào anh cũng nói chuyện từ tốn, rỉ rả kiểu Huế. Trên Tạp chí Sông Hương tôi cũng đã đọc mấy đoạn hồi ký của anh viết về sự lận đận xung quanh những bộ phim. Mới đây nhà văn Trần Thùy Mai lặng lẽ đưa cho tôi cuốn “Hồi ký điện ảnh”(*) của Đặng Nhật Minh, bảo: “Đọc đi, được lắm”. Thế là tôi đọc một mạch... Những trang hồi ký đã giúp tôi hình dung 30 năm làm phim vất vả của một nghệ sĩ tài năng. Hồi ký... do đạo diễn Mai Lộc viết “Lời giới thiệu” và nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường viết lời bạt: “Đặng Nhật Minh- Người kể sự tích dân tộc mình bằng điện ảnh”.

  • LÂM TÔ LỘCCách mạng tháng Tám tạo bước ngoặt lịch sử cho nghệ thuật múa Việt vốn có truyền thống từ lâu đời. Di sản múa các dân tộc ở ba miền Bắc Trung Nam với ba hình thái (múa dân gian, múa tôn giáo, múa cung đình) đã từng bước được phục hồi và phát triển, kể cả dòng nghệ thuật múa mới ở các vùng đô thị lớn. Thời kháng chiến chống Pháp hầu hết những người hoạt động múa trước cách mạng tháng Tám đều tham gia kháng chiến.

  • HỒ NGỌCTrong đời sống, nhiều khi vì quá quen thuộc với một sự kiện, một hiện tượng nào đó, ta thường ít để ý đến nó, hơn thế nữa càng không có yêu cầu nhìn lại để xem nó có những điểm nào không còn thích hợp, cần có sự thay đổi... Sân khấu chúng ta hiện cũng có tình trạng tương tự.

  • NGÔ HÙNG SƠN(Kịch vui)NHÂN VẬT- Giám đốc- Bích Hường: Người tình của Giám đốc- Người đàn bà: Vợ phó giám đốcChuyện xảy ra tại Văn phòng Giám đốc

  • NGUYỄN NGHĨA NGUYÊNChúng tôi xem qua vô tuyến truyền hình nên nhìn đi mà không được nhìn lại, ấy thế mà tiết mục đã để lại ở chúng tôi một ấn tượng sâu sắc.Các nghệ nhân như những nàng tiên hai bàn tay cặp hoa đăng uốn lượn vẽ ra một dải Ngân Hà trong một ánh sáng và tiếng nhạc cung kính, trang nghiệm gợi ra một cảm giác xa xưa của một thời vang bóng.

  • ĐẶNG NHẬT MINHTháng 2 vừa qua, trong sinh hoạt điện ảnh Trung Quốc đã diễn ra một sự kiện đặc biệt thu hút sự chú ý của mọi người: cuộc gặp mặt của sinh viên khoá 82 Trường Đại học Điện ảnh Bắc Kinh.

  • VĂN CẦM HẢI thực hiệnLTS: Nhà phê bình điện ảnh Trung Quốc Lý Thụy Anh đã đánh giá rất cao đạo diễn Đặng Nhật Minh qua bài viết "40 năm phim truyện Việt ". Nhiều giải thưởng lớn trong nước và quốc tế từ thập kỷ 70 đến nay (gần đây nhất là giải Bông sen vàng liên hoan phim truyện Việt lần thứ XIII) cũng đủ minh chứng cho điều đó. "Nó không chỉ đem lại danh tiếng cho ĐAVN mà quan trọng hơn là giúp cho công chúng quốc tế biết đến ĐAVN". Sông hương xin trân trọng giới thiệu trích đoạn cuộc trò chuyện giữa đạo diễn Đặng Nhật Minh và nhà văn Văn Cầm Hải nhân dịp ông về thăm nhà vào những ngày sắp bước sang xuân mới.

  • Nếu ta không làm được như sân khấu kinh kịch Trung Quốc thì cũng học tập chút ít kinh nghiệm của bạn xây dựng cho mình