Nỗi cô đơn "Đời mới"

17:40 10/03/2008

NGUYỄN THỤY KHA(Đọc “Gửi VB” thơ của Phan Thị Vàng Anh, Nhà xuất bản Hội Nhà văn - 2006)Có một thời, người ta giấu kín nỗi cô đơn như một khuyết tật của mình để được hoà nhập vào đám đông ồn ào, hơn hớn lên đường, để được hy sinh và dâng hiến vô danh. Nhưng đã là khuyết tật thì có giấu mãi cũng đến lúc phải lộ ra, nữa là nỗi cô đơn không thể thiếu ở mỗi kiếp người. Mãi đến thời thanh bình, nỗi cô đơn của thân phận dần dà mới được nói ra.

Hình như cho tới khi tiểu thuyết “Trăm năm cô đơn” của G-Market (bản dịch của Nguyễn Trung Đức) được ấn hành ở Việt Nam và lúc bắt đầu thời kỳ đổi mới thì Trần Tiến mới hát rằng: “Con người - chỉ lớn lên trong chính nỗi cô đơn”, thì nỗi cô đơn của thân phận xuất hiện trong các tác phẩm nghệ thuật như một thứ hàng xa xỉ. Thậm chí có nhà thơ còn kêu lên “Chưa đủ cô đơn cho sáng tạo”. Nhưng một khi nỗi cô đơn đã có quyền nghênh diện trong các tác phẩm nghệ thuật thì ngay lập tức nó cũng bị phân loại thành nhiều tầng mức. Có người cứ gào lên ngay chính từ “cô đơn” trong sáng tác của mình, nhưng khi đọc họ lại chẳng thấy “cô đơn” một chút nào, chỉ thấy tiếng rao “Cô - đơn - hoàn – tán” của mấy chàng bán thuốc dạo. Nói thế, cô đơn nào phải dễ. Thời nào cô đơn cũng là một đặc sản. Cô đơn như đỉnh núi vậy. Nhất là nỗi cô đơn của thời hiện đại hôm nay - Nỗi cô đơn “đời mới”.

Tôi không ngờ bài thơ “Mèo con đi học” của Vàng Anh ngày thơ ấu lại vận vào cô một ám ảnh cô đơn cho tới tận bây giờ từ những chữ “một” được thốt ra hồn nhiên thời bé dại: “Hôm nay trời nắng chang chang – Mèo con đi học chẳng mang theo gì - Chỉ mang một chiếc bút chì - Và thêm một mẩu bánh mỳ con con”. Bài thơ ám ảnh đến nỗi, Vàng Anh đã ngoặt hẳn sang nghề y, mà rồi thế nào lại quẹo về nghề văn mới tài. Còn ám ảnh hơn khi Vàng Anh đã bước vào nghề bằng văn xuôi, rồi thần xui, phật khiến Mèo con thế nào lại “tập làm thơ” như cô tự bạch trong tập thơ “Gửi VB” vừa ấn hành tại Nhà Xuất bản Hội Nhà văn. Và ở tập thơ này, tôi đã cảm nhận được một nỗi cô đơn “đời mới”.
Không tìm ra một từ “cô đơn” nào trong toàn bộ tập thơ, mà sao khi đọc, thấy một nỗi cô đơn lành lạnh ùa ra vây bủa mình đến gai buốt - nỗi cô đơn của những cá nhân càng ngày càng mạnh mẽ, càng bản lĩnh trên đường vươn tới những đỉnh cao khát vọng. Ở bài thơ nào, cũng thấy cá nhân ấy loay hoay với nỗi cô đơn khép kín xung quanh. Nỗi cô đơn khiến tác giả khám phá ra những điều mới mẻ giữa cái thế giới quen thuộc, máy móc đến nhàm chán của một công chức thời hiện đại cũng chẳng khác gì một người máy:
Đến khi máy lạnh chưa mở, bình đun nước chưa mở, và cửa còn đóng
Khi mùi giấy tờ còn ẩm suốt hành lang và tiếng giầy của chính mình còn vang lên nhức óc
Thấy yêu đến nghẹt thở cái công tắc đèn mỗi ngày mình là người đụng đến đầu tiên

Đấy không phải là thời vàng son của những người lính mặc quân phục giống nhau mà là thời “du khách đều giống nhau - Giống nhau đeo máy ảnh - Áo thun quần soọc - vịn nhau lập cập bước lên tàu...” Đấy là thời không còn đói khát đến mức “thèm quá, thèm cả một cái chợ” (thơ Đặng Đình Hưng) hay “Tôi hốc hác vì miếng ăn miếng uống” (Thơ Trúc Cương) hoặc “Ăn rau dại cả cơ quan nôn mửa” (thơ Ngô Thế Oanh) mà là thời no đủ “Lòng rất thờ ơ với quả - Lờ mờ treo như không phải để ăn” nhưng cũng lại là thời “Những chiếc taxi bỗng nhiên trở mặt gọi không dừng lại”, thời mà nhiều người đàn bà không còn “tại gia tòng phụ - xuất giá tùng phu - phu tử tòng tử” mà chỉ toàn “Nghĩ chuyện tình yêu? - Chụm đầu nghiêm trọng như âm mưu chỉ để bàn về một người đàn ông bé nhỏ?” Thời xen kẽ giữa những cũ kỹ, chật chội với những mới mẻ, cao rộng khiến cho con người càng cảm thấy cô đơn, bức bối:
Bóng đèn cuối cùng của chung cư đã cháy
Dò dẫm đi lên những cầu thang ướt như bùn chảy
Cái điện thoại cả tối không một tiếng reng
Trong tay làm một ngọn đèn
Loạng choạng...

Thời mà phải nghi ngờ cả những người ăn mày khi chất lưu manh ngấm vào tất cả “như ăn mày luẩn quẩn trước cửa nhà - Muốn đuổi mà ngại ra”. Thời mà vì những chuyện xấu xa, người ta cứ muốn lấp liếm, che đậy, xuê xoa, hoà cả làng khiến cho con người chân thực bị cô đơn và thấy “Buồn làm sao, chuyện gì rồi cũng thành ấm áp”.
Giữa cái thời hôm nay như thế, nỗi cô đơn cũng không thể như cũ được mà phải là nỗi cô đơn “đời mới”. Cũng là một người đơn độc đi trong rừng Cúc Phương, có lẽ nhiều nhà thơ thời chiến tranh gặp văn cảnh như thế sẽ thốt lên “tôi cô đơn mà nhớ Trường Sơn - nhớ những bạn bè không bao giờ về nữa” chẳng hạn. Nhưng nỗi cô đơn “đời mới” thì lại nhận ra một khác lạ:
Đi cả ngày không giáp mặt một con thú
Chỉ những đàn bướm trắng bay đơn điệu
Bay nhanh nhanh như thôn nữ ngày đi chợ
Bị trai trêu
..........
Hơi rừng như hơi mật
như kẹo the
như góc phố Thuốc Bắc

Nỗi cô đơn “đời mới” không phủ nhận quá khứ, vẫn kế thừa bằng những liên tưởng ngầm để nhận ra một triết lý thời nào cũng có nhưng hoặc không nhận ra hoặc cố tình không thấy rằng: “Tất cả tiếng chim hót đều giấu mặt” cũng như “Mới biết lũ chó không hề ngủ - Hớn hở đi theo chủ - thành đàn”. Nỗi cô đơn “đời mới” tinh tế đến trắc ẩn. Vừa ngợi ca tự do “hai con mèo vắng mặt - không lý do”, lại ý vừa xót xa về sự lạnh nhạt khi “Không hỏng gì - không mất gì... Chỉ chó con - lớn phổng phao - lạnh nhạt”. Cô đơn đến hoang mang “Quờ tay tìm viên thuốc - Ba năm rồi không sợ đụng nhầm tay ai”. Cô đơn lấn cả vào giấc ngủ “chỉ nghiêng mép chiếu đã gần đã xa”. Cô đơn giữa “Người đi từng đàn, đổ về phía bờ sông”. Cô đơn đến đau lòng trước kỷ niệm “Hồ Gươm ngay dưới kia cũng đã thành người lạ”. Chính nỗi cô đơn ấy đã khiến cho tác giả trân trối nhìn vào quá vãng thiếu thời để có những câu thơ về Hồ Gươm thật độc đáo:
Hồ Gươm rút hết hơi những ngày oi Hà Nội
Hồ Gươm khiến cái buồn không còn chịu đựng nổi
Hồ Gươm như hũ nước cốt tinh thần sóng sánh trêu ngươi
Lấp loá bên kia đường
Tôi không trốn được tôi
..........
Hồ Gươm vào năm tôi tám tuổi
Nhiều rùa hơn vào những năm tôi ba mươi tuổi.
Nỗi cô đơn khiến cho một ngày lạnh tự nhiên của Hà Nội cũng hoá thành nỗi trống trải, bơ vơ của một cá nhân đầy nữ tính:
Sao phải chịu mùa đông lạnh nhất ở đây?
Mặc nhiều áo tới nỗi xa lạ với da thịt của chính mình
......
Nhớ Sài Gòn quá, tựa lưng vào tường mà khóc
Nhớ lúc phong phanh áo mỏng rất gần tim
Cô đơn tới mức cảm thấy mình bị cầm tù trong chính cơ thể mình:
Cái nhà tù bọc bằng da, tường bằng xương, nệm thịt lót, máu âm ỉ tưới
Mắt như song cửa ngó ra trời
........
Khép mắt lại vẫn còn tiếng nói
nhà tù khổ sai, tiếng nói rỉ rã trong đầu - cai ngục suốt ngày dài
Lối ví von này khiến tôi nhớ đến một câu thơ Lê Đạt: “Rồi từ đấy anh nhốt sách như nhốt tù chính trị” hay câu thơ Huy Cận: “Ta suốt đời ngủ trên lưng ta”.

Đọc hết “Gửi VB” của Vàng Anh, mới thấy rằng tác giả chẳng hề cố ý đổi mới hay cách tân thơ gì hết trọi. Bởi vì nếu khi cố ý thì lại không bao giờ đạt được: “Tập làm thơ như tập múa, những ngón tay thô kiểu gì cũng không thành hình sen nở”. Không cố ý nhưng quyết liệt chống lại sự lười biếng, sự giả danh truyền thống: “Cũng có lúc tôi lủi vào cái chăn lục bát đống rơm bà ngoại - Những sáu những tám cùng nhau dặt dìu ru ngủ tôi có tài...”. Bằng cách sống mới, nghĩ mới, vui buồn mới, tự nhiên Vàng Anh đã viết ra những câu thơ mới rợi. Những cách nói, cách tu từ có vẻ tưng tửng nhưng thắt vào ta biết bao nỗi, bao điều. Không cố ý nhưng không thể viết: “Sương đầu ngọn lá hốt hoảng rơi” giống như thế hệ cha chú, mà phải là:
Sương đầu ngọn lá hốt hoảng
Rơi
Không thể viết về tân hôn thanh cao như Hàn Mặc Tử và cũng không thế tục như Vũ Hoàng Chương. Tân hôn qua Vàng Anh chính là sự “nướng chín” khát khao trong trắng thời thiếu nữ thành món “heo sữa quay”, một thứ tân hôn thời thượng bấp bênh tiềm ẩn những giả dối như “Vòng giả ngọc trai”.

Cái hoang vắng của căn nhà goá phụ bây giờ cũng không thể giữ nhịp như “Chinh phụ ngâm” được nữa mà phải là nhịp biến phách của những đơn âm:
đã lâu gà không ở
đậu tất cả dòng họ
trên cành
đẻ
rơi
quả
rụng cùng chanh...
Cũng từ “Làm sao giết được người trong mộng” của Hàn thi sĩ, mà nhà thơ của hôm nay sử dụng làm mô típ phát triển cái tứ cần tôn trọng sự tự nhiên trong nghệ thuật, mô típ: “Làm sao vẽ?”:
Làm sao vẽ được hoa mới nở
Người nhìn nghiêng và thú nhìn thẳng?
......
Làm sao vẽ ngoại và dì
Nhìn cho giống sau này còn nhớ được
Khi không còn ở bên...
Vàng Anh thường có những thi ảnh riêng biệt:
- Mực một nắng nướng kiểu gì không nhận ra hình thù nắng
- Nước ánh bạc, lưới không sao giấu mặt
- Ba cái bình hoa
Bát Tràng
Nung ẩu
Hình như đất còn
giẫy giụa
Những cơn mưa phùn mùa rét buốt Hà Nội lãng mạn qua “Thương nhớ Hà Nội” của Vũ Bằng thì đến Vàng Anh hoá thành hiện thực đành chấp nhận: “Phố nhoen nhoét và mưa van vát”. Để nói được cảm xúc theo kiểu mình, Vàng Anh còn sử dụ cả phép tu từ phủ định chênh vênh:
Chúng ta - hai kẻ ghét Hà Nội
Lại bồn chồn khi vào đến Cửa Ô
........
Vào một ngày rất bình thường
Bị làn gió nhẹ góc Hồ Gươm
thổi cho
xiêu vẹo
Nỗi tiếc nhớ kỷ nệm quen bị mất mát khi chuyển rời sang một không gian mới cũng được kìm nén trong một giọng điệu “rất lạnh”:
Đồ đạc không nhiều cố mà nhớ hết
Một lồng chim hàng xóm sáng nào cũng hót
Tiếng rao bánh khúc không rõ lời
Tia nắng đúng chín giờ vào lọt khe cửa sắt
Chạm viên gạch số ba...

“Hành trình của cây” bày tỏ sự thông minh sắc sảo chẳng kém gì Ba Hoan (tên thật của nhà thơ Chế Lan Viên). Thật là “Hậu sinh khả uý”. Năm 1954, khi 34 tuổi, Chế Lan Viên đã mở ra sự nghiệp thơ cách mạng của mình bằng “Gửi các anh” thời của cái ta bao trùm cái tôi. Năm nay, cô con gái Vàng Anh ngấp nghé tuổi “tứ thập nhi bất hoặc” cũng mở ra con đường thơ của mình bằng “Gửi VB”, thời khẳng định những cái tôi mạnh mẽ và bản lĩnh trên hành trình hội nhập và toàn cầu hoá. Chúc Vàng Anh tiếp tục thời “chín muộn” của thơ mình bằng những bài thơ không bao giờ bị xay “thành bột giấy”.
N.T.K

(nguồn: TCSH số 213 - 11 - 2006)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin cùng chủ đề

Đọc “Hoa nắng hoa mưa”

PHẠM PHÚ PHONGTrước khi có Hoa nắng hoa mưa (NXB Thanh Niên, 2001), Hà Huy Hoàng đã có tập Một nắng hai sương (NXB Văn Nghệ TP Hồ Chí minh, 1998) và hai tập in chung là Một khúc sông Trà (NXB Văn nghệ TP Hồ Chí Minh) và Buồn qua bóng đuổi (NXB Văn hoá Dân tộc, 2000). Đã có thơ đăng và giới thiệu trên các báo Văn nghệ Trẻ, Văn nghệ TP Hồ Chí Minh, Lao động, Người lao động, các tập san, tạp chí Thời văn, Tiểu thuyết thứ bảy, Cẩm thành hoặc đăng trong các tuyển thơ như Hạ trong thi ca (1994), Lục bát tình (1997), Thời áo trắng (1997), Ơn thầy (1997), Lục bát xuân ca (1999)...
Giới thiệu Chi hội nhà văn Việt Nam tại Huế - Nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường

Hoàng Phủ Ngọc Tường. Sinh ngày 9 tháng 9 năm 1937. Quê ở Triệu Long, Triệu Hải, Quảng Trị. Năm 1960, tốt nghiệp khóa I, ban Việt Hán, Trường đại học Sư phạm Sài Gòn. Năm 1964, nhận bằng cử nhân triết Đại học Văn khoa Huế. Năm 1960 - 1966, dạy trường Quốc Học Huế. Từng tham gia phong trào học sinh, sinh viên và giáo chức chống Mỹ - ngụy đòi độc lập thống nhất Tổ quốc. Năm 1966 - 1975, nhà văn thoát li lên chiến khu, hoạt động ở chiến trường Trị Thiên. Sau khi nước nhà thống nhất, từng là Chủ tịch Hội Văn nghệ Quảng Trị, Tổng biên tập Tạp chí Cửa Việt.
Thử phiên âm Hán Việt cho chữ Festival

ANH DŨNGLTS: Kết hợp tin học với Hán Nôm là việc làm khó, càng khó hơn đối với Phan Anh Dũng - một người bị khuyết tật khiếm thính do tai nạn từ thuở còn bé thơ. Bằng nghị lực và trí tuệ, anh đã theo học, tốt nghiệp cử nhân vật lý lý thuyết trường Đại học Khoa học Huế và thành công trong việc nghiên cứu xây dựng hoàn chỉnh bộ Phần mềm Hán Nôm độc lập, được giải thưởng trong cuộc thi trí tuệ Việt Nam năm 2001.Sông Hương xin giới thiệu anh với tư cách là một công tác viên mới.
Đi tìm nguồn gốc một bài thơ thời niên thiếu của bác Hồ

SƠN TÙNGLTS: Trong quá trình sưu tầm, tuyển chọn bài cho tập thơ Dạ thưa Xứ Huế - một công trình thơ Huế thế kỷ XX, chúng tôi nhận thấy rằng, hầu hết các nhà thơ lớn đương thời khắp cả nước đều tới Huế và đều có cảm tác thơ. Điều này, khiến chúng tôi liên tưởng đến Bác Hồ. Bác không những là Anh hùng giải phóng dân tộc, là danh nhân văn hoá thế giới mà còn là một nhà thơ lớn. Các nhà thơ lớn thường bộc lộ năng khiếu của mình rất sớm, thậm chí từ khi còn thơ ấu. Vậy, từ thời niên thiếu (Thời niên thiếu của Bác Hồ phần lớn là ở Huế) Bác Hồ có làm thơ không?Những thắc mắc của chúng tôi được nhà văn Sơn Tùng - Một chuyên gia về Bác Hồ - khẳng định là có và ông đã kể lại việc đó bằng “ngôn ngữ sự kiện” với những nhân chứng, vật chứng lịch sử đầy sức thuyết phục.
Tuyển tập Thái Vũ - một cuốn sách độc đáo

NGUYỄN KHẮC PHÊAnh Hoài Nguyên, người bạn chiến đấu của nhà văn Thái Vũ (tức Bùi Quang Đoài) từ thời kháng chiến chống Pháp, vui vẻ gọi điện thoại cho tôi: “Thái Vũ vừa in xong TUYỂN TẬP đó!...” Nhà văn Thái Vũ từng được bạn đọc biết đến với những bộ tiểu thuyết lịch sử đồ sộ như “Cờ nghĩa Ba Đình” (2 tập - 1100 trang), bộ ba “Biến động - Giặc Chày Vôi”, “Thất thủ kinh đô Huế 1885”, “Những ngày Cần Vương” (1200 trang), “Thành Thái, người điên đầu thế kỷ” (350 trang), “Trần Hưng Đạo - Thế trận những dòng sông” (300 trang), “Tình sử Mỵ Châu” (300 trang)... Toàn những sách dày cộp, không biết ông làm “tuyển tập” bằng cách nào?
Đến với bài thơ hay: “Gói” của Nguyễn Khắc Thạch

MINH QUANG Trời tròn lưng bánh tét Đất vuông lòng bánh chưng Dân nghèo thương ngày Tết Gói đất trời rưng rưng...
Người đàn bà mặc chiếc váy cũ(*)

NGUYỄN THỊ THÁITôi không đi trong mưa gió để mưu sinh, để mà kể chuyện. Ngày ngày tôi ngồi bên chiếc máy may, may bao chiếc áo cho người. Tôi chưa hề may, mà cũng không biết cách may một chiếc Yêng như thế nào.
Giới thiệu Chi hội nhà văn Việt Nam tại Huế - Nhà thơ Hải Bằng

Nhà thơ Hải Bằng tên thật là Vĩnh Tôn, sinh ngày 3 tháng 2 năm 1930, quê ở thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ông mất ngày 7 tháng 7 năm 1998.
Nhớ tác giả Vượt côn đảo nhân đọc cuốn sách: "Nhớ Phùng Quán" của Nhà xuất bản trẻ

NGUYỄN VĂN HOACuốn sách: "Nhớ Phùng Quán" của Nhà xuất bản Trẻ, do Ngô Minh sưu tầm, tuyển chọn và biên soạn với nhiều tác giả phát hành vào quý IV năm 2003. Cuốn sách có 526 trang khổ 13x19cm. Bìa cứng, in 1000 cuốn. Rất nhiều ảnh đẹp của Nguyễn Đình Toán - nhà nhiếp ảnh chân dung nổi tiếng của Việt nam. Đơn vị liên doanh là Công ty Văn hoá Phương Nam.
Hồi ức: con đường tử địa (*)

ĐÀ LINHĐể có trận quyết chiến chiến lược Điện Biên Phủ, trước đó quân đội Nhân dân Việt Nam đã có những trận đánh để đời mở ra những khả năng to lớn về thế và lực cho chúng ta. Trong đó Trận chiến trên đường (thuộc địa) số 4 - biên giới Cao Bắc Lạng 1950 là một trận chiến như vậy.
Tình bạn trong thơ Ngô Đức Tiến

HOÀNG VĂN HÂNLướt qua 30 bài thơ của Ngô Đức Tiến trong “Giọng Nghệ”, hãy dừng lại ở những bài đề tài tình bạn. Với đặc điểm nhất quán, bạn của anh luôn gắn liền với những hoài niệm, với những địa chỉ cụ thể, về một khoảng thời gian xác định. Người bạn ấy hiện lên khi anh “nghĩ về trường” “Thăm trường cũ”, hoặc là lúc nhớ quá phải “Gửi bạn Trường Dùng” “ Nhớ bạn Thanh Hoá”. Bạn của anh gắn với tên sông, tên núi: sông Bùng, sông Rộ, Lạt, Truông Dong, Đồng Tháp.
Nhẫn thạch của Atiq Rahimi

FAN ANHTrên thế gian này tồn tại biết bao nhiêu báu vật, hoặc những huyền thoại về báu vật, thì cũng gần như hiện hữu bấy nhiêu nỗi đau và bi kịch của con người vốn dành cả cuộc đời để kiếm tìm, bảo vệ, chiếm đoạt hay đơn giản hơn, đặt niềm tin vào những báu vật ấy. Nhẫn thạch (Syngué sabour - Pierre de patience) của Atiq Rahimi trước tiên là một báu vật trong đời sống văn học đương đại thế giới, với giải thưởng Goncourt năm 2008, sau đó là một câu chuyện về một huyền thoại báu vật của những người theo thánh Allad.
Đọc "Mắt lá" của Tôn Nữ Thu Thuỷ

KIM QUYÊNSinh năm 1953 tại Thừa Thiên (Huế), tốt nghiệp Đại học Sư phạm Huế năm 1976, sau đó về dạy học ở Khánh Hoà (Nha Trang) hơn 10 năm. Từ năm 1988 đến nay, nhà thơ xứ Huế này lại lưu lạc ở thành phố Hồ Chí Minh, tiếp tục làm thơ và viết báo. Chị là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, hiện nay là biên tập viên Tạp chí Văn hoá Nghệ thuật của Sở Thông tin Văn hoá thành phố Hồ Chí Minh.
Cây nhà lá vườn (*)

VÕ QUANG YẾN Tôi yêu tiếng nước tôi Từ khi mới ra đời làm người Phạm Duy
Bật máu gọi tôi ơi (1)...

PHẠM NGUYÊN TƯỜNGKhao khát, đinh ninh một vẻ đẹp trường tồn giữa "cuộc sống có nhiều hư ảo", Vú Đá, phải chăng đó chính là điều mà kẻ lãng du trắng tóc Nhất Lâm muốn gửi gắm qua tập thơ mới nhất của mình? Bài thơ nhỏ, nằm nép ở bìa sau, tưởng chỉ đùa chơi nhưng thực sự mang một thông điệp sâu xa: bất kỳ một khoảnh khắc tuyệt cảm nào của đời sống cũng có thể tan biến nếu mỗi người trong chúng ta không kịp nắm bắt và gìn giữ, để rồi "mai sau mang tiếng dại khờ", không biết sống. Cũng chính từ nhận thức đó, Nhất Lâm luôn là một người đi nhiều, viết nhiều và cảm nghiệm liên tục qua từng vùng đất, từng trang viết. Câu chữ của ông, vì thế, bao giờ cũng là những chuyển động nhiệt thành nhất của đời sống và của chính bản thân ông.
Đọc “Lục bát bồng bềnh”

MINH ĐỨC TRIỀU TÂM ẢNHTôi nghe rằng,Rạch ròi, đa biện, phân minh, khúc chiết... là ngôn ngữ khôn ngoan của lý trí nhị nguyên.Chan hoà, đa tình, niềm nỗi... là ngôn ngữ ướt át của trái tim mẫn cảm.Cô liêu, thuỷ mặc, bàng bạc mù sương, lấp ló trăng sao... là ngôn ngữ của non xanh tiểu ẩn.Quán trọ, chân cầu, khách trạm, phong trần lịch trải... là ngôn ngữ của lãng tử giang hồ.Điềm đạm, nhân văn, trung chính... là ngôn ngữ của đạo gia, hiền sĩ.
“Âm vang thời chưa xa” vẫn còn âm vang

MAI VĂN HOANTập I hồi ký “Âm vang thời chưa xa” của nhà thơ Xuân Hoàng ra mắt bạn đọc vào năm 1995. Đã bao năm trôi qua “Âm vang thời chưa xa” vẫn còn âm vang trong tâm hồn tôi. Với tôi, anh Xuân Hoàng là người bạn vong niên. Tôi là một trong những người được anh trao đổi, trò chuyện, đọc cho nghe những chương anh tâm đắc khi anh đang viết tập hồi ký để đời này.
Hoài Thanh với Huế

NGUYỄN KHẮC PHÊ giới thiệuNhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà phê bình Hoài Thanh (1909-2009)Chúng ta từng biết cố đô “Huế Đẹp và Thơ” một thời là nơi hội tụ các văn nhân, trong đó có những tên tuổi kiệt xuất của làng “Thơ Mới” Việt Nam như Xuân Diệu, Huy Cận, Hàn Mặc Tử, Chế Lan Viên…; nhưng nhà phê bình Hoài Thanh lại đến với Huế trong một hoàn cảnh đặc biệt và có thể nói là rất tình cờ.
Yveline Féray, nhà văn Pháp độc đáo viết về Việt Nam

LÊ TRỌNG SÂM giới thiệuBà sinh ra và lớn lên ở Painpol và Saint-Malo, một đô thị cổ vùng Bretagne, miền đông bắc nước Pháp. Học trung cấp và tốt nghiệp cử nhân văn chương ở thành phố Nice, vùng xanh da trời miền nam nước Pháp. Là hội viên Hội nhà văn Pháp từ năm 1982, nay bà đã trở thành một trong số ít nhà văn Châu Âu đã tiếp thu và thâm nhập sâu sắc vào rất nhiều khía cạnh của văn hoá Việt Nam.
Giới thiệu Chi hội nhà văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế - Nhà văn Vĩnh Nguyên

MAI VĂN HOAN giới thiệu Vĩnh Nguyên tên thật là Nguyễn Quang Vinh. Anh sinh năm 1942 (tuổi Nhâm Ngọ) ở Vĩnh Tuy, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Bố anh từng tu nghiệp ở Huế, ông vừa làm thầy trụ trì ở chùa vừa bốc thuốc chữa bệnh cho người nghèo. Thuở thiếu thời anh đã ảnh hưởng cái tính ngay thẳng và trung thực của ông cụ. Anh lại cầm tinh con ngựa nên suốt đời rong ruổi và “thẳng như ruột ngựa”.