NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO
Những khoảnh khắc mùa trôi đi trong dòng mưa ngút ngàn. Vùng này, mưa không ngớt mà nắng cũng chát chao. Khoảng khắc không nhớ bỗng dưng lại khiến người ta không thể nguôi ngoai về một điều đã cũ.
Sương Hoàng thành - Ảnh của cố NSNA Huỳnh Mẫn
Điều cũ, hẳn nhiên nằm trong miền tiếc nhớ của những ngày thanh xuân váng vất hình ảnh bạn bè, nhưng cuộc rong chơi chưa biết ngày kết thúc. Những ngày mướt mượt mưa ôm đàn ghita ngồi ca hát mà không thể bắt kịp màu tím Huế trên triền sông Hương mướt mượt cỏ xanh.
Nhớ. Đôi mắt đượm buồn và nụ cười hanh hao của chàng trai văn khoa đã có một mối tình sinh viên tuyệt đẹp với cô bạn gái cùng phòng ký túc xá. Nỗi nhớ day dứt mà ngỡ như thời gian chỉ có thể tua ngược lại trên mái tóc đã pha nhiều sợi bạc. Chiều nay lặng ngồi trong mưa Huế, trong cơn lũ ngút ngàn nước bạc. Lại ước ao được nhìn thấy triền cỏ xanh ngút bờ sông Hương những ngày xưa thân thiết. Cái màu cỏ ấy, dẫu tôi đã đi qua rất nhiều vùng đất, rất nhiều triền sông có xanh màu cỏ, nhưng không thể giống được. Cái cảm khoái khi đứng trước bến Văn Lâu, trong màn mưa giăng mắc sông Hương hay trong màu nắng chiều vàng rượm. Và bất chợt đã gặp màu tím Huế trên dòng Hương Giang đẹp như mái tóc người con gái trong miền nhớ diết da. Trong bước chân đã chưa bao giờ quên dừng lại đúng nơi mình muốn đến, ấm trong một bàn tay giữa cái rét ngăn ngắt xứ này. Đã từng có một bàn tay, nắm lấy tay mình và bỏ lọt thỏm vào túi áo. Để rồi mình đã lặng yên suốt quãng đường về, ngồi im lặng sau chiếc xe đạp cà tàng. Và nghe mùi tóc, nghe mùi của luyến ái bủa vây trong ký ức có sức sống mãnh liệt đến bây giờ. Khi, ký ức trở thành kỷ niệm mà rong rêu cả bốn bức tường thành quách. Trong ngờm ngợp rêu xanh. Có đôi mắt dĩ vãng nhìn về thực tại. Bóng đổ trên mưa. Tướp ướt lạnh. Ngăn ngắn những điều chưa thể kịp níu lấy thì đôi bàn tay đã ngã màu đồi mồi. Tuổi đã không chờ đợi bất kỳ một ai. Sự già nua. Tiếc nhớ. Thành phố nơi quên lên đèn trong những khuya ký túc xá sinh viên vì đợi chờ mà ngủ muộn. Hạnh phúc héo khô. Như tượng đá. Như một hình hài gần lắm mà xót xa chưa từng gặp lại.
Có thoáng đam mê trả lại trong dòng nước mưa và cái lạnh ngăn ngắt bắt đầu một mùa đông. Mưa như quà tặng không thể thay đổi, cho đến nhiều năm sau, nếu một mình lặng bước nơi này, vẫn còn cảm nhận được hơi ấm tháng ngày thơ trẻ. Trong lặng yên. Chưa từ giã nhưng đã đau đáu nỗi chờ mong, khi mùa nhớ réo gọi trong cả lặng im của một kiếp người.
Có tháng năm nằm trên lòng tay. Sấp ngửa bàn tay vẫn không thể chối bỏ được vết gân chạy dọc mạch máu, dẫn người về lạc lối. Chiều nay tôi lạc bước ở một triền sông, nước bạc sấp vào cỏ xanh, rác rều bám đầy mặt đất. Bỗng nhiên tôi bật khóc. Có ai đi qua tuổi thơ mà vụt quên đi điều cần nhất phải chạy ngược dòng để tìm lại giọt nước mắt mùa lũ năm nào. Hình ảnh quen đưa tôi về trước dòng sông ký ức, đã từng dầm nước bạc để vớt củi khô sau lũ, đã từng đứng ngẩn ngơ trước cả một vồng khoai bị lũ cuốn sạch chẳng còn lại gì ngoài cát trắng. Nước mắt của đứa trẻ mười tuổi năm nào, đã không thể kéo tôi trở lại cho đến tận chiều nay. Tôi ngồi im lặng trước đám củi khô, bèo, tời… tấp kín cả triền sông. Những cơn mưa nặng hạt kèm gió chướng đổi mùa, thêm một lần nữa gột rửa bùn đất bám trên đám củi khô. Nhưng dọc triền sông này, hoa cỏ may trắng đã nở thành rừng, cũng là tín hiệu cho những ngày hết bão, hết lũ, rồi mọi thứ sớm trở lại bình thường. Đời người cũng như bèo sau lũ. Đời người cũng mong manh trước mùa nước bạc. Dạt trôi trong nỗi nhớ chẳng bao giờ dám đối diện, chỉ bằng một hình hài mà khuôn mặt ấy đã mờ xa.
Dòng sông dù ở bất cứ mảnh đất nào, cũng hao hao giống những dòng sông mà ký ức tôi đã một lần chụp lại trong lát cắt của nỗi nhớ. Khi quay ngược lại mùa nhớ, mọi thứ tuôn tràn và không thể ngăn lại được miền ký ức cũ năm nào. Trong những triền sông mượt cỏ xanh, trong mấy mùa mưa lạnh cắt thịt da xứ Huế. Lạnh cắt cả tâm hồn non nớt của đứa trẻ mới lớn nao năm, mới đó đã hơn hai mươi năm mưa nắng cũ mềm.
Nhớ mùa. Nhớ rét. Nhớ tháng năm thanh xuân vô tư chưa vướng bận điều gì. Bước chân và hơi thở hôm nay, đôi khi muốn mình lãng tránh để có thể ngồi yên trong một đêm trăng đầy ắp trên biển. Hay lặng yên nhìn trời đêm vắng không một bóng sao. Khi đưa đôi bàn tay lên lăn về ký ức, có cơn mưa lướt qua song cửa nhỏ. Tiếng hạt nhớ reo lên chỉ vì nắng đã chạm đến chân nguồn. Lòng người đã phôi pha trong câu hát cũ, có níu tay vẫn không thể chạm tới mặt người.
Kịp đứng lại. Bóng mình in lên mặt đất ngắn dần giữa ánh nắng mới lóe lên từ bầu trời quang tạnh sau mưa. Mây tràn thấp xuống ngọn núi. Rồi tản ra, như chưa có cuộc trùng phùng nào trên vách ngăn của mối tình thơ dại mới nẩy mầm trong trái tim già cỗi. Tôi ơi.
N.T.A.Đ
(TCSH43SDB/12-2021)
LÊ HUỲNH LÂMCó thể gọi xứ Huế là thành phố của những tiếng chuông. Sự khởi đầu của một ngày, một ngày mai hun hút trong tương lai cũng như một ngày tận trong nghìn trùng quá khứ. Một ngày mà âm thanh từ đại hồng chung phát ra; vang, ngân, vọng và im bặt. Người ta gọi âm thanh đó là tiếng chuông. Vậy thì, im bặt cũng là một phần của tiếng chuông.
MINH CHUYÊNCảnh làng mới Trà Tân cuối chiều mùa đông. Con suối chảy qua nước trong veo, róc rách. Phía tây con suối cách làng chừng nửa tầm mắt là rừng Sắc Rông, đủ các loại cây tầng tầng, lớp lớp. Cánh rừng đang chìm trong sương chiều. Rừng hoang vắng, huyền bí. Người ta kể sau ngày chiến tranh chấm dứt, rừng Sắc Rông càng trở nên bí ẩn. Người chỉ có vào mà không có trở ra. Vậy mà mấy tháng gần đây lại thường xuyên xuất hiện một người đàn bà ở đó.
PHẠM NGUYÊN TƯỜNGNgày xưa nhà mẹ nghèo hung, cơm không có ăn, khố không có mặc, suốt ngày lang thang trong rừng đào củ mài củ sắn kiếm cái cho vào bụng. Có ngày không tìm được chi, bụng đói lắc lư.
NGUYỄN KHẮC PHÊTrước ngày Huế khởi nghĩa 23/8/1945, có một sự kiện khiến cả thành phố náo nức vui mừng: đó là việc lá cờ đỏ sao vàng được kéo lên đỉnh cột cờ Huế ngày 21/8 thay cho cờ quẻ ly. Người chiến sĩ được đồng chí Trần Hữu Dực trực tiếp giao nhiệm vụ quan trọng ấy là chàng thanh niên 25 tuổi Đặng Văn Việt (ĐVV).
NGUYỄN QUANG HÀTạp chí văn nghệ của 6 tỉnh Bắc miền Trung gồm: Xứ Thanh, Sông Lam, Hồng Lĩnh, Nhật Lệ, Cửa Việt, Sông Hương có một cam kết thú vị, luôn luôn trong nỗi chờ mong là mỗi năm anh chị em trong tạp chí thay nhau đăng cai luân phiên, mỗi năm gặp nhau một lần, ở thời điểm thích hợp nhất do tạp chí đăng cai tự chọn.
NGUYỄN THỊ ANH ĐÀOTháng bảy, nồng nàn hương lúa mới trên những ruộng lúc mới vừa mùa gặt tháng 5, mùi rơm rạ kéo tôi ra khỏi thế giới của những đường phố xênh xang, đầy bụi và chật người. Tôi leo lên một tầng gác và nhìn về hướng quê tôi, hình dung đủ thứ nhưng nhớ vẫn là khói lam chiều với dáng mẹ tôi gầy cong như đòn gánh.
VĨNH NGUYÊNPhải nói tôi có ý định dông một chuyến xe máy ra Bắc đã lâu mà chưa có dịp. Nay có điều kiện để đi song tôi vẫn băn khoăn, không hiểu chuyến đi này mình sẽ gặp những ai đây? Hay là phải thở dài dọc đường xa với những cảnh đời khốn khó? Thôi thì tôi chỉ biết đi và đi.
VÕ MẠNH LẬP Ghi chépNhân vật Mười Hương nhiều người đã biết đến qua sách báo và đặc biệt là vùng đất Nam Bộ - Sài Gòn.
DƯƠNG THÀNH VŨTrong đêm mỏng yên tĩnh dịu dàng, một mình một cõi với ly rượu trắng, cùng mùi hương của hoa rộn ràng, huy hoàng phát tiết; tôi miên man nhớ tới cõi người đến- cõi người đi nơi xa chốn gần, thời gian tuyến tính lẫn thời gian phi tuyến tính.
NHẬT HOA KHANH Mười năm những mấy ngàn ngày... (Tố Hữu: Mười năm )
TRUNG SƠNĐoàn văn nghệ sĩ Thừa Thiên - Huế (TTH) lên đường “đi thực tế” một số tỉnh phía Bắc vào lúc lễ giỗ Tổ ở đền Hùng (10 tháng 3 âm lịch) vừa kết thúc. Tiền có hạn, thời gian có hạn chưa biết sẽ tới được những đâu, nhưng ai cũng “nhất trí” là phải lên Phú Thọ thăm Đền Hùng, dù lễ hội đã qua.
ALẾCHXĂNG GRINTại Luân Đôn, mùa xuân năm 1921, có hai ngài trung niên ăn mặc sang trọng dừng chân ở góc đường, nơi phố Pakađilli giao nhau với một ngõ nhỏ. Họ vừa ở một tiệm ăn đắt tiền đi ra. Ở đó, họ đã ăn tối, uống rượu vang và cùng đám nghệ sỹ của nhà hát Đriuđilenxky đùa cợt.
PHONG LÊQuê tôi là một xã nghèo ven chân núi Mồng Gà, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Từ Hà Nội, việc về thăm quê, đối với tôi không mấy khó khăn. Hồi là sinh viên thì mỗi năm hai lần, lần nghỉ hè lần nghỉ Tết. Khi đã là cán bộ, có gia đình thì mỗi năm một lần, cả nhà dắt díu về, với hai hành trình là tàu hoả từ Hà Nội vào Vinh, rồi là xe đạp từ Vinh về nhà.
NGUYỄN TRỌNG HUẤNBạn tôi là nhà thơ. Thơ ông hay, nổi tiếng, nhiều người ái mộ. Thời buổi “nhuận bút không đùa với khách thơ”, kinh tế khó khăn, gia đình ông vẻ như cũng “rất ư hoàn cảnh”.
ĐẶNG NHẬT MINHGia đình tôi ở Huế có một cái lệ: cứ vào dịp trước Tết tất cả nhà cùng nhau lên núi Ngự Bình quét dọn, làm sạch cỏ trên những nấm mộ của nhũng người thân đã khuất. Sau đó trở về nhà thờ của dòng họ, cùng nhau ăn một bữa cơm chay. Cái lệ đó người Huế gọi là Chạp. Ngày Chạp hàng năm không cố định, có thể xê dịch nhưng nhất thiết phải trước Tết và con cháu trong gia đình dù đi đâu ở đâu cũng phải về để Chạp mộ.
DƯƠNG PHƯỚC THUMùa xuân năm Đinh Mùi, 1307, tức là chỉ sau có mấy tháng kể từ ngày Công chúa Huyền Trân xuất giá qua xứ Chàm làm dâu, thì những cư dân Đại Việt đầu tiên gồm cả quan binh gia quyến của họ, đã rời khỏi vùng châu thổ sông Hồng, sông Mã theo chân Hành khiển Đoàn Nhữ Hài, vượt qua ngàn dặm rừng rậm, núi cao, biển rộng đến đây cắm cây nêu trấn yểm, xác lập chủ quyền quốc gia.
NGUYỄN XUÂN HOÀNGNhững ngọn gió heo may cuối cùng đã tắt. Nắng buổi sáng hanh vàng ngoài bến sông. Hàng cây trên phố Huế đã chừng như thay lá, lung linh một màu lá tơ non, mỏng như hơi thở của bầy con gái trường Hai Bà Trưng đang guồng xe đạp đến trường. Mùa xuân đã về bên kia sông. Đã về những cánh én nâu đen có đôi mắt lay láy màu than đá. Đã về những đóa hoa hoàng mai, vàng rưng rức như một lời chào ngày tao ngộ...
TÔ VĨNH HÀCon chó Giắc nhà tôi đẹp nhưng mà hư quá. Tôi hét nó nằm thì nó cứ giương mắt ra, rồi ngồi. Tôi không cho nó chạy vào nhà vì sợ nó làm bẩn cái nền nhà vừa lau thì nó đi vòng cửa sau, khi tôi ra cửa trước. Bực nhất là ngày lễ - nói chung là những ngày có việc, bất cứ ai vào nó cũng sủa rộn ràng. Tôi thì không muốn xóm giềng để ý. Vậy mà chó có biết cho tôi đâu...
PHẠM NGUYÊN TƯỜNGGhi chép 1.Tôi tự đặt ra một “hạng mục” đinh cho chuyến đi thực tế sáng tác ở A Lưới lần này, và hạ quyết tâm thực hiện bằng được, đó là: phải lên được Đồi Thịt Băm!
LGT: Liên Thục Hương là một nhà văn Trung Quốc đương đại, tự ví mình là con mèo đêm co mình nằm trên nóc nhà, nhìn cuộc sống thành phố tấp nập đi qua đáy mắt. Liên Thục Hương còn ký bút danh Liên Gián, có số lượng bản thảo lên tới hơn hai triệu chữ. Năm 2003, “Bài bút ký đầy nước mắt” đã được post lên mạng và năm 2004 nó đã được dựng thành phim và bộ phim ngắn này làm tiền đề cho tác phẩm điện ảnh đoạt giải thưởng của Trung Quốc. Sông Hương xin giới thiệu câu chuyện này qua bản dịch của nữ nhà văn Trang Hạ.