Ngát trời tháng ba

10:23 10/09/2008
LÝ HẠNH                Đất trời đã bước vào độ cuối xuân, vẫn còn những cơn mưa bụi lất phất và cái rét dìu dịu thả xuống nhân gian như những sợi tơ trời.

Chiều, tôi vẫn đội mưa lang thang trên những ngõ phố nồng nàn hương xoan. Hoa rơi trên tóc, hoa rơi trên lòng bàn tay, từng cánh bé bỏng và mong manh. Những đợt mưa hoa khiến nỗi nhớ quê day dứt ùa về trong tim tôi, một miền quê với 2 hàng vông chạy dọc bờ đê, hoa đỏ rưng rức mỗi độ tháng 3 về. Và, lẫn trong hình ảnh nhạt nhoà ấy của ký ức là dáng người khòm khòm, nhỏ bé của bà nội tôi. Cái dáng người toát lên vẻ lận đận ấy không biết từ bao giờ đã hằn sâu trong tâm hồn tôi, dịu dàng như đôi bàn tay nhẹ nhàng nắm lấy tay tôi, dắt tôi đi qua những buồn vui của cuộc sống.
Quê tôi cũng như bao vùng quê nghèo khác của đất miền Trung đầy nắng và gió này. Có cánh đồng mênh mông một màu xanh ngát, có bờ đê để chiều chiều lũ trẻ chúng tôi chắp cánh ước mơ trên những cánh diều. Ở quê tôi, nhà ai cũng trồng vông. Vông làm hàng rào ngăn cách những ngôi nhà, vông phủ bóng râm trên con đường dài và hẹp, vông chạy dài tít tắp trên bờ đê lộng gió… Những ngày ấu thơ thiếu thốn của tôi trôi qua êm đềm trên vùng quê thân thương này.
Ngày ấy, gia đình tôi rất nghèo. Ngày ngày, bố mẹ tôi đi làm, hai chị em tôi ở nhà cùng bà. Bà dạy chúng tôi hát, bà tập cho chúng tôi vẽ, bà kể chuyện cổ tích cho chúng tôi nghe. Chúng tôi lúc nào quanh quẩn bên bà không rời nửa bước. Chiều chiều, khi mặt trời ngả bóng, chiếu xuống khu vườn nhỏ trước sân những tia nắng màu tím nhạt và ngọn gió đùa lao xao trên những tán vông, chúng tôi lại theo bà ra đồng hái rau cho lợn. Lúc trở về, bao giờ bà cũng hái những chiếc lá vông thật non để nấu canh với cá giếc đồng. Bà bảo, mùa hè, ăn món này sẽ giúp giải nhiệt và ngủ sâu. Giữa cánh đồng bao la một màu xanh và văng vẳng tiếng quạ từ xa vọng lại, dáng bà dường như trông nhỏ bé hơn, lưng khòm xuống, từng bước liêu xiêu, lạc lõng. Sương buổi chiều sa xuống, điểm lên mái tóc bà màu trắng xóa.
Sau này, cứ mỗi buổi hoàng hôn tràn xuống mặt nước xanh lơ của dòng Hương và nỗi nhớ quê ùa về đong đầy, nghẹn căng trong lồng ngực, trước mắt tôi lại hiện lên hình ảnh ấy. Ngày đó, tôi còn rất bé nhưng không hiểu sao, hình ảnh của bà trong những buổi chiều tím lại cứ ùa vào lòng tôi mênh mang một nỗi buồn.
Hồi còn bé, trong giấc mơ, bao giờ tôi cũng mơ ước mình sẽ trở thành nàng công chúa trong những câu chuyện cổ tích mà bà đã kể. Thế là, ngày nào, tôi cũng đòi bà hái những bông hoa dại trong vườn cài lên áo, lên tóc. Tháng 3, hoa vông đỏ rực cả triền đê. Những buổi chiều đi hái rau về, trong rổ của bà còn có những bông hoa như ngọn lửa. Bà bỏ hoa vào trong một chén nước nhỏ rồi đặt giữa bàn. Thế là căn nhà của chúng tôi được sưởi ấm. Và nàng công chúa bé nhỏ của bà, tháng 3 cũng rực rỡ hơn với hoa vông cài trên tóc.
Tháng 3 năm tôi 8 tuổi, bà qua đời.  Năm  ấy,  hoa vông đỏ rực trời, nhưng không ai hái hoa sưởi ấm căn nhà phên xiêu vẹo của chúng tôi, không ai cài hoa lên tóc tôi. Mặc gió, mưa và giá rét, chiều chiều, hai chị em tôi lại thơ thẩn dắt tay nhau ra bờ đê, khóc giữa hai hàng vông đang rì rào trong gió. Từ đó, trong mỗi giấc mơ của tôi đều đầy ắp nụ cười hiền hậu của bà lúc cài những đóa hoa vông lên tóc tôi…
Thành phố tháng 3, hoa xoan ngập trời. Nhưng tôi không tìm được cho mình một đóa vông như ngọn lửa để sưởi ấm hồn. Thế là, tôi nhận biết bước đi của thời gian qua những ngõ phố ngan ngát hương xoan. Cứ mỗi chiều tháng 3 lang thang cùng gió, hít thật sâu hương xoan nồng nàn, tôi lại nghĩ: bờ đê quê mình đang đỏ thắm hàng vông. Và hình ảnh bà lại hiện về, ấm áp, bâng khuâng…
L.H

(nguồn: TCSH số 229 - 03 - 2008)

 


Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • MINH CHUYÊN (Tiếp theo và hết)

  • LÊ HUỲNH LÂMCó thể gọi xứ Huế là thành phố của những tiếng chuông. Sự khởi đầu của một ngày, một ngày mai hun hút trong tương lai cũng như một ngày tận trong nghìn trùng quá khứ. Một ngày mà âm thanh từ đại hồng chung phát ra; vang, ngân, vọng và im bặt. Người ta gọi âm thanh đó là tiếng chuông. Vậy thì, im bặt cũng là một phần của tiếng chuông.

  • MINH CHUYÊNCảnh làng mới Trà Tân cuối chiều mùa đông. Con suối chảy qua nước trong veo, róc rách. Phía tây con suối cách làng chừng nửa tầm mắt là rừng Sắc Rông, đủ các loại cây tầng tầng, lớp lớp. Cánh rừng đang chìm trong sương chiều. Rừng hoang vắng, huyền bí. Người ta kể sau ngày chiến tranh chấm dứt, rừng Sắc Rông càng trở nên bí ẩn. Người chỉ có vào mà không có trở ra. Vậy mà mấy tháng gần đây lại thường xuyên xuất hiện một người đàn bà ở đó.

  • PHẠM NGUYÊN TƯỜNGNgày xưa nhà mẹ nghèo hung, cơm không có ăn, khố không có mặc, suốt ngày lang thang trong rừng đào củ mài củ sắn kiếm cái cho vào bụng. Có ngày không tìm được chi, bụng đói lắc lư.

  • NGUYỄN KHẮC PHÊTrước ngày Huế khởi nghĩa 23/8/1945, có một sự kiện khiến cả thành phố náo nức vui mừng: đó là việc lá cờ đỏ sao vàng được kéo lên đỉnh cột cờ Huế ngày 21/8 thay cho cờ quẻ ly. Người chiến sĩ được đồng chí Trần Hữu Dực trực tiếp giao nhiệm vụ quan trọng ấy là chàng thanh niên 25 tuổi Đặng Văn Việt (ĐVV).

  • NGUYỄN QUANG HÀTạp chí văn nghệ của 6 tỉnh Bắc miền Trung gồm: Xứ Thanh, Sông Lam, Hồng Lĩnh, Nhật Lệ, Cửa Việt, Sông Hương có một cam kết thú vị, luôn luôn trong nỗi chờ mong là mỗi năm anh chị em trong tạp chí thay nhau đăng cai luân phiên, mỗi năm gặp nhau một lần, ở thời điểm thích hợp nhất do tạp chí đăng cai tự chọn.

  • NGUYỄN THỊ ANH ĐÀOTháng bảy, nồng nàn hương lúa mới trên những ruộng lúc mới vừa mùa gặt tháng 5, mùi rơm rạ kéo tôi ra khỏi thế giới của những đường phố xênh xang, đầy bụi và chật người. Tôi leo lên một tầng gác và nhìn về hướng quê tôi, hình dung đủ thứ nhưng nhớ vẫn là khói lam chiều với dáng mẹ tôi gầy cong như đòn gánh.

  • VĨNH NGUYÊNPhải nói tôi có ý định dông một chuyến xe máy ra Bắc đã lâu mà chưa có dịp. Nay có điều kiện để đi song tôi vẫn băn khoăn, không hiểu chuyến đi này mình sẽ gặp những ai đây? Hay là phải thở dài dọc đường xa với những cảnh đời khốn khó? Thôi thì tôi chỉ biết đi và đi.

  • VÕ MẠNH LẬP                Ghi chépNhân vật Mười Hương nhiều người đã biết đến qua sách báo và đặc biệt là vùng đất Nam Bộ - Sài Gòn.

  • DƯƠNG THÀNH VŨTrong đêm mỏng yên tĩnh dịu dàng, một mình một cõi với ly rượu trắng, cùng mùi hương của hoa rộn ràng, huy hoàng phát tiết; tôi miên man nhớ tới cõi người đến- cõi người đi nơi xa chốn gần, thời gian tuyến tính lẫn thời gian phi tuyến tính.

  • NHẬT HOA KHANH Mười năm những mấy ngàn ngày... (Tố Hữu: Mười năm )

  • TRUNG SƠNĐoàn văn nghệ sĩ Thừa Thiên - Huế (TTH) lên đường “đi thực tế” một số tỉnh phía Bắc vào lúc lễ giỗ Tổ ở đền Hùng (10 tháng 3 âm lịch) vừa kết thúc. Tiền có hạn, thời gian có hạn chưa biết sẽ tới được những đâu, nhưng ai cũng “nhất trí” là phải lên Phú Thọ thăm Đền Hùng, dù lễ hội đã qua.

  • ALẾCHXĂNG GRINTại Luân Đôn, mùa xuân năm 1921, có hai ngài trung niên ăn mặc sang trọng dừng chân ở góc đường, nơi phố Pakađilli giao nhau với một ngõ nhỏ. Họ vừa ở một tiệm ăn đắt tiền đi ra. Ở đó, họ đã ăn tối, uống rượu vang và cùng đám nghệ sỹ của nhà hát Đriuđilenxky đùa cợt.

  • PHONG LÊQuê tôi là một xã nghèo ven chân núi Mồng Gà, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Từ Hà Nội, việc về thăm quê, đối với tôi không mấy khó khăn. Hồi là sinh viên thì mỗi năm hai lần, lần nghỉ hè lần nghỉ Tết. Khi đã là cán bộ, có gia đình thì mỗi năm một lần, cả nhà dắt díu về, với hai hành trình là tàu hoả từ Hà Nội vào Vinh, rồi là xe đạp từ Vinh về nhà.

  • NGUYỄN TRỌNG HUẤNBạn tôi là nhà thơ. Thơ ông hay, nổi tiếng, nhiều người ái mộ. Thời buổi “nhuận bút không đùa với khách thơ”, kinh tế khó khăn, gia đình ông vẻ như cũng “rất ư  hoàn cảnh”.

  • ĐẶNG NHẬT MINHGia đình tôi ở Huế có một cái lệ: cứ vào dịp trước Tết tất cả nhà cùng nhau lên núi Ngự Bình quét dọn, làm sạch cỏ trên những nấm mộ của nhũng người thân đã khuất. Sau đó trở về nhà thờ của dòng họ, cùng nhau ăn một bữa cơm chay. Cái lệ đó người Huế gọi là Chạp. Ngày Chạp hàng năm không cố định, có thể xê dịch nhưng nhất thiết phải trước Tết và con cháu trong gia đình dù đi đâu ở đâu cũng phải về để Chạp mộ.

  • DƯƠNG PHƯỚC THUMùa xuân năm Đinh Mùi, 1307, tức là chỉ sau có mấy tháng kể từ ngày Công chúa Huyền Trân xuất giá qua xứ Chàm làm dâu, thì những cư dân Đại Việt đầu tiên gồm cả quan binh gia quyến của họ, đã rời khỏi vùng châu thổ sông Hồng, sông Mã theo chân Hành khiển Đoàn Nhữ Hài, vượt qua ngàn dặm rừng rậm, núi cao, biển rộng đến đây cắm cây nêu trấn yểm, xác lập chủ quyền quốc gia.

  • NGUYỄN XUÂN HOÀNGNhững ngọn gió heo may cuối cùng đã tắt. Nắng buổi sáng hanh vàng ngoài bến sông. Hàng cây trên phố Huế đã chừng như thay lá, lung linh một màu lá tơ non, mỏng như hơi thở của bầy con gái trường Hai Bà Trưng đang guồng xe đạp đến trường. Mùa xuân đã về bên kia sông. Đã về những cánh én nâu đen có đôi mắt lay láy màu than đá. Đã về những đóa hoa hoàng mai, vàng rưng rức như một lời chào ngày tao ngộ...

  • TÔ VĨNH HÀCon chó Giắc nhà tôi đẹp nhưng mà hư quá. Tôi hét nó nằm thì nó cứ giương mắt ra, rồi ngồi. Tôi không cho nó chạy vào nhà vì sợ nó làm bẩn cái nền nhà vừa lau thì nó đi vòng cửa sau, khi tôi ra cửa trước. Bực nhất là ngày lễ - nói chung là những ngày có việc, bất cứ ai vào nó cũng sủa rộn ràng. Tôi thì không muốn xóm giềng để ý. Vậy mà chó có biết cho tôi đâu...

  • PHẠM NGUYÊN TƯỜNGGhi chép 1.Tôi tự đặt ra một “hạng mục” đinh cho chuyến đi thực tế sáng tác ở A Lưới lần này, và hạ quyết tâm thực hiện bằng được, đó là: phải lên được Đồi Thịt Băm!