Làng Mỹ Lợi (xã Vinh Mỹ) và làng An Nông (xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc, Thừa Thiên- Huế) là nơi lưu giữ những tài liệu chứng minh chủ quyền biển đảo Hoàng Sa của nước ta. Những tài liệu quý hàng trăm năm tuổi được người dân các ngôi làng này xem như báu vật và dốc sức giữ gìn.
Một góc di tích quốc gia đình làng Mỹ Lợi.
Những báu vật chủ quyền
Lão nông Nguyễn Hào (82 tuổi)- Trưởng Ban quản lý đình làng Mỹ Lợi- tiếp chuyện chúng tôi dưới mái đình cổ kính bằng giọng tự hào. Cụ Hào kể, làng Mỹ Lợi được thành lập vào năm 1562, đình làng được dựng từ năm 1808. Từ đó đến nay, ngoài là nơi sinh hoạt văn hóa của dân làng, ngôi đình này còn là nơi lưu giữ nhiều tư liệu Hán- Nôm rất có giá trị, trong đó có tư liệu chứng minh chủ quyền Hoàng Sa của Việt Nam.
Rồi cụ Hào cẩn thận mở chiếc hòm gỗ đã sờn màu lấy ra những văn bản được viết bằng chữ Hán và chữ Nôm cho chúng tôi xem. Trong số hơn 1.200 văn bản do tổ tiên của làng để lại, có một văn bản viết bằng chữ Hán trên giấy dó, có bút phê của vua, mang giá trị đặc biệt. Bằng giọng nghiêm trang, cụ Hào tạm dịch văn bản này: “Vào năm Quý Hợi (1743), phường An Bằng (nay là làng An Bằng, xã Vinh An, huyện Phú Vang - PV) buộc phường Mỹ Toàn (nay là làng Mỹ Lợi) đón chiếc thuyền của hải đội Hoàng Sa để kéo về bờ sông và cùng nhau tổ chức tuần tra trên biển Hoàng Sa. Do phường An Bằng không thực hiện đúng cam kết nên ngày 19 tháng 9 năm Cảnh Hưng thứ 20 (1759), triều đình ban sắc chiếu đóng dấu ấn buộc phường An Bằng đền tiền 3 quan cho phường Mỹ Toàn...”.
Cụ Hào bảo, nội dung văn bản này hoàn toàn trùng khớp với những thông tin được ghi chép trong cuốn lịch sử của làng Mỹ Lợi từ gần 300 năm trước. Cụ thể, theo thông tin trong cuốn sử làng, dưới thời nhà Nguyễn, người dân làng Mỹ Lợi đã phối hợp với hải đội Hoàng Sa tuần tra bảo vệ chủ quyền Hoàng Sa của nước ta. Người dân Mỹ Lợi cũng thường xuyên đóng góp lương thực, thực phẩm để tiếp tế cho hải đội Hoàng Sa giữ gìn chủ quyền biển đảo trước sự xâm lấn của ngoại bang. “Để phục vụ cho cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo, năm 2010, làng đã bàn giao bản gốc của văn bản này cho Bộ Ngoại giao, bản mà làng đang giữ hiện nay là bản sao. Đó là bằng chứng chứng minh Hoàng Sa là lãnh thổ không thể tách rời của nước ta”- cụ Hào nói.
Từ khi vấn đề bảo vệ chủ quyền biển đảo nóng lên, đã có nhiều nhà nghiên cứu tìm về làng An Nông tiếp cận những tài liệu quý giá chứng minh chủ quyền quần đảo Hoàng Sa của nước ta. Vừa gặp chúng tôi, ông Nguyễn Hữu Hùng- Trưởng tộc họ Nguyễn Hữu ở làng này- đã tự hào kể rằng cao tổ dòng họ của ông là ngài Nguyễn Hữu Niên từng giữ chức cai đội Hoàng Sa dưới thời Gia Long và được vua phong tước Hiến Đức hầu... Sau khi thắp nén hương trước bài vị của ngài cao tổ, ông Hùng mở cho chúng tôi xem những tài liệu Hán- Nôm quý nói về vị cai đội Hoàng Sa được cất giữ tại chùa Tiên Linh do chính ngài Nguyễn Hữu Niên lập ra.
“Thuở đó, vua ban chiếu tìm người trấn giữ vùng Hoàng Sa, có hơn 50 trai tráng trong làng đăng ký tham gia nhưng chỉ có ngài cao tổ của chúng tôi được chọn. Khi đó làng An Nông, nhất là dòng họ Nguyễn Hữu, vinh dự lắm”- ông Hùng nói, rồi ông giới thiệu nội dung cụ thể của các tài liệu. Ngoài tờ sai ngày 22.8 năm Gia Long thứ nhất (1802) có đóng dấu “Thần sách hậu doanh quan phòng” bằng chữ triện mực đen ghi cai đội Hoàng Sa là Nguyễn Hữu Niên, nhiều tài liệu gốc khác ở đây đều thể hiện thông tin này. Trong đó, nổi bật là tờ sai của quan khâm sai đô thống chế hậu doanh quân thần sách và tờ sắc của vua gửi cho cai đội Nguyễn Hữu Niên… Năm 2012, đại diện Bộ Ngoại giao đã ghi nhận những tài liệu chứng minh chủ quyền Hoàng Sa này.
Tiếp lửa cho hậu thế
Xem những tài liệu về cai đội Hoàng Sa Nguyễn Hữu Niên như báu vật nên họ tộc Nguyễn Hữu và người dân làng An Nông dốc sức giữ gìn hơn 200 năm qua. Vào mỗi dịp trời mưa lũ, việc đầu tiên dân làng nghĩ tới là làm sao để những tài liệu này không bị hư hỏng. “Chúng tôi chọn vị trí an toàn nhất ở chùa để cất giữ tài liệu. Mỗi khi có mưa lụt thường xuyên có lực lượng phụ trách việc bảo quản những tài liệu này”- ông Nguyễn Hữu Hùng kể.
Đến chùa Tiên Linh, chúng tôi gặp nhiều người dân đến đây thắp hương trước bài vị của ngài cai đội Nguyễn Hữu Niên. Ông Lê Văn Minh (thôn Hòa Vang, xã Lộc Bổn)- một trong nhiều người chúng tôi gặp- cho biết hầu như tuần nào ông cũng đến chùa thắp hương tưởng nhớ ngài cai đội Hoàng Sa. “Qua những tài liệu tại chùa, chúng tôi rất tự hào khi biết không chỉ ở Quảng Ngãi mà ở Huế cũng từng có vị cai đội Hoàng Sa có nhiều công trạng. Đây là động lực tinh thần để người dân địa phương nỗ lực nhiều hơn trong việc đóng góp sức người và sức của để cùng quân dân cả nước bảo vệ chủ quyền chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc”- ông Minh nói.
Ông Võ Thanh Tùng- Phó Trưởng ban nghi lễ làng Mỹ Lợi chia sẻ rằng, tài liệu chứng minh chủ quyền Hoàng Sa của làng luôn được người dân giữ gìn như báu vật thiêng liêng. Các thế hệ đi trước của làng đã căn dặn hậu thế bằng mọi giá phải bảo vệ báu vật này. “Gần 300 năm qua dân làng không bao giờ quên nhiệm vụ và báu vật ấy đã tiếp lửa cho dân làng, nhất là ngư dân, trong việc đấu tranh bảo vệ chủ quyền lãnh hải”- ông Tùng nói.
Ông Phan Như Ý- Phó Chủ tịch UBND xã Vinh Mỹ cho biết, chính truyền thống bảo vệ chủ quyền Hoàng Sa từ thời Nguyễn đã tiếp sức mạnh cho dân làng Mỹ Lợi trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc sau này. Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, người dân Mỹ Lợi đã anh dũng, kiên cường chiến đấu để bảo vệ căn cứ địa cách mạng. Vì vậy, Mỹ Lợi có đến 128 hộ gia đình có công với nước và 131 anh hùng liệt sĩ... Với sự đóng góp to lớn ấy, Mỹ Lợi đã vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân.
Sau ngày đất nước thống nhất, người dân Mỹ Lợi có nhiều thành tựu trong phát triển kinh tế. Hiện toàn thôn có 1.552 hộ dân (6.500 khẩu) sản xuất trong các lĩnh vực nông, ngư nghiệp và thương mại, dịch vụ với thu nhập bình quân đạt 11 triệu đồng/người/năm. Làng có khoảng 110 hộ dân có tàu thuyền đánh bắt trên biển và đây là lực lượng có nhiều đóng góp trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Theo danviet.vn
Đất nước đang trên hành trình 30 năm Công cuộc Đổi mới, kể từ năm 1986. Nền văn học nghệ thuật của nước nhà cũng vậy, đang hướng đến việc đánh giá chặng đường 30 năm đổi mới. Văn nghệ xứ Huế trong 30 năm qua cũng đã có những thành tựu mới, cũng có những hạn chế cần được gợi mở để cho những trang viết về sau vượt qua, sung mãn hơn, nghệ thuật hơn, đầy trách nhiệm nhân văn hơn. Kể từ số báo này, Sông Hương sẽ khởi đăng những bài viết nghiên cứu liên quan đến chủ đề này. Việc nhìn nhận lại văn nghệ Thừa Thiên Huế sẽ được giới thiệu đầy đủ hơn trong các số báo tiếp theo, sau khi Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế và Tạp chí Sông Hương tổ chức hội thảo về Văn học Thừa Thiên Huế 30 năm đổi mới 1986 - 2016 vào khoảng tháng 6 tới đây.
“Ngài” rùa đá được xem như một trong hai linh vật để trấn yểm vùng đất Phú Lộc (Thừa Thiên - Huế), trên đầu “ngài” còn có một chữ Vương.
Huế có những sáng mờ sương, sương giăng kín những tuyến phố, bầu trời như sà xuống tận đầu người, xứ Huế vốn mộng mơ càng thêm huyền ảo.
Lối kiến trúc độc đáo thuộc hệ phái thevarada (Nam tông) tạo cho chùa Thiền Lâm một nét đẹp khác biệt so với các cổ tự đất cố đô.
Cố đô Huế bây giờ không còn trầm mặc, phong cảnh về đêm thật quyến rũ bởi việc chiếu sáng nghệ thuật cầu Trường Tiền.
Sáng 10-3, Sở VHTT&DL tỉnh Thừa Thiên- Huế phối hợp với UBND huyện A Lưới đã tổ chức lễ hội Ariêu Car_một trong những lễ hội văn hóa truyền thống lớn với sự tham gia đông đảo cộng đồng người dân tộc thiểu số Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu, Pa Hy đang sinh sống ở địa bàn vùng cao huyện A Lưới .
Nhà vườn An Hiên, phủ thờ Công chúa Ngọc Sơn, Xuân Viên Tiểu Cung... là những nhà vườn đẹp bậc nhất xứ Huế. Hệ thống kiến trúc dân gian này là một điểm nhấn trong khám phá nét đẹp văn hóa Cố đô.
Lễ hội A riêu Car là dịp để các dân tộc hội tụ, thể hiện tinh thần đoàn kết, tính cộng đồng, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.
Là món ăn có cái tên khiến nhiều người phải ngẩn ra vì nghe quá lạ, canh chột nưa chinh phục thực khách bởi hương vị đậm chất quê và cái tình của người dân Huế.
SHO - Sáng ngày 21/2 (14 Tháng Giêng năm Bính Thân), Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức chuyến đi Viếng mộ thi nhân tại các nghĩa trang trên địa bàn thành phố Huế tưởng nhớ các văn nghệ sĩ đã khuất . Đây là năm thứ tám văn nghệ sĩ Cố đô Huế tổ chức đi viếng mộ thi nhân vào dịp Tết Nguyên tiêu.
Không biết có tự bao giờ mà hoa tre là lễ vật không thể thiếu trong lễ "cúng bổn mạng" đầu năm của mỗi gia đình xứ Huế. Nội tôi kể rằng: Thuở xưa khi chưa có "ông tổ" khai sinh ra loại hoa tre thì người ta "cúng bổn mạng" bằng hoa thọ. Hoa thọ mang ý nghĩa trường tồn, cầu mong được sống lâu để sum vầy cùng con cháu.
Là kinh đô xưa cổ còn được lưu giữ gần như toàn vẹn nhất cho đến bây giờ, Tết ở Huế tượng trưng cho sợi dây liên kết giữa quá khứ và hiện tại.
Cặp rắn này chỉ xuất hiện tại chùa vào các ngày sóc vọng (các ngày 1, 15, 30 hàng tháng) và trú lại qua đêm trong hang cây da cổ thụ rồi lặng lẽ bỏ đi. Thấy chuyện lạ, một số người cho rằng đây là đôi rắn “có chân tu” nên mới về chùa để “nghe giảng giải kinh Phật”...
Bấy lâu nay, nhiều người dân, du khách vẫn thường nhắc đến con rùa khổng lồ thi thoảng xuất hiện trên dòng sông Hương, đoạn trước mặt điện Hòn Chén (thuộc thôn Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên – Huế). Người dân địa phương gọi đó là “rùa thần”.
Có thể nói, trong số hàng trăm sản phẩm bằng tre của các nghệ nhân làng Bao La (xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế) tạo nên, chúng tôi ấn tượng nhất là đèn lồng các loại. Từ đèn ú, đèn lục giác, bát giác… Tuy khác nhau về mẫu mã, hình dáng nhưng tất cả đều chan chứa tâm tình, gửi gắm “cái hồn” của làng nghề nơi đây.
Bên cạnh lớp nghệ nhân "vàng", lớp những nghệ sỹ "măng non" - nghệ sỹ trẻ là thế hệ mới sẽ đồng hành cùng nghệ thuật Ca Huế trên con đường phát huy giá trị di sản này ra cộng đồng, tiến tới hội nhập di sản quốc tế. Do đó, việc làm sao để truyền lại vẹn nguyên bản sắc, đúng cái "chất" của Ca Huế cho lớp nghệ sỹ trẻ kế tục cũng đang là vấn đề được các ban, ngành quan tâm.
Chuyên đề trọng điểm của số báo này, dành nhiều trang về Hoàng Phủ Ngọc Tường - nhà văn, nhà văn hóa Huế. Những trang văn của ông, như chiếc đũa thần, thức dậy những vỉa tầng văn hóa Huế. Một điều khác, ông cùng bạn bè thuở ấy, với một hệ mỹ cảm khác biệt, đã tạc vào văn nghệ Huế, Việt Nam những giá trị trường cửu.
Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.
Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.
Tại Huế, toàn bộ các ấn quý bằng vàng, bạc, ngọc hay còn gọi là Kim Ngọc Bảo Tỷ đến nay không còn một chiếc nào. Có lẽ thật sự đây là điều đáng tiếc nhất khi xuất xứ những chiếc ấn quý đó đều từ Huế mà ra.