LÊ TẤN QUỲNH
Khi cơn mưa tung tẩy rót vào tôi cơn váng vất bò ngùng ngoằng trên những nỗi si mê rần rật lan dần từ nỗi nhớ mơ hồ, tôi đã trượt chân mà té ngã xuống một thứ trong veo đang chậm rãi chảy đến sau vô vàn những mảnh thời gian lỉnh kỉnh nhú vỡ ra từ cái khoảnh khắc cuối chiều.
Huế bây giờ thực sự đã bắt đầu cuộc sống như muôn thuở của mình, cuộc sống mang tên Mưa. Nhưng mùa mưa Huế chẳng hề đến một cách vội vã và nhiều khi chậm rãi đến sốt ruột và bực cả mình nếu ai không biết. Và cũng chẳng như là cuộc loanh quanh tìm kiếm một niềm vô vọng nào đó. Cơn mưa tự nhiên đến như nó vẫn bao tháng năm phải đến mang theo chút quà lành lạnh. Chút hồn nhiên. Chút ồn ào bất chợt. Và nó cũng như dòng sông kia, chứ chảy thấm dần đến sâu thẳm một điều gì đó, một không gian nào đó đang cư trú sau từng thớ xanh non khoác lên cái mảnh mai của những góc phố nhỏ dăng đầy hoài niệm. Trời mưa nhưng vẫn không làm vắng đi cái âm thanh vốn đã quá đỗi quen thuộc nơi những quán cà phê cóc vỉa hè. Có chăng là vắng đi những khoảng trống chỗ ngồi ngày rực rỡ nắng, một cái vắng không tên không tuổi nhưng lại thích mang ta đi len lỏi trong thế giới của cuộc biến thiên ẩn dật. Ta dường như chẳng có gì trong cơn mưa thao thiết, bởi vì những khoảng cách đã nhòa tan đến từng ý nghĩ mà vun lên đôi ba cơn trái gió trở trời.
Đôi khi bất chợt lại nghĩ ngợi một chút gì đó giữa cuộc đời, mà cũng chẳng cần gì phải nghĩ đến những điều quá to tát, chỉ ước sao mình có thể thực hiện được những điều nho nhỏ mà mình đã nghĩ đến. Như trong cơn mưa này của Huế, chỉ cần tự làm mình mong manh một chút, sẽ thấy bầu trời như đang ở trong một vòng xoay ngũ sắc, mơn man mình bằng thứ si mê có thật, bằng thứ ngốc nghếch chân thành ươn ướt trên những đôi vai nhỏ nhắn như đang trẩy gánh đường xa với hành trang là muôn giọt nhớ. Cứ mưa đi cho Huế được xanh, cho Huế mỗi ngày thức dậy lại như một lần trong hơn, một lần trôi mất đi cái cũ kỹ hằn sâu nơi đâu đó quanh những biến động không ngừng của lẽ Người. Có phải vậy không mà mưa Huế là sự đan xen của những ham muốn được - mất u hoài, là giấc triền miên kéo về từ những nẻo đường thênh thênh tối - sáng để cứ dần len lỏi vào mỗi ánh mắt, mỗi tiếng cười, giọng nói nhè nhẹ mà lâng lâng, chậm rãi mà thổn thức. Mưa đã quét qua cuộc lãng du của những bàn tay mỏi, định với lên ngắt một thoáng bâng khuâng mà lại sợ mình cũng biến tan theo tiếng rơi thật gần nhưng lại nghe như là ở đâu đây xa lắm. Có sự hồ hởi đã kịp khăn gói tiễn đưa những tang bồng xa lắm. Và có cả lời nào chưa nói kịp thôi cũng để cơn mưa rỉ rả niềm lênh đênh bên giấc khuya của những biển đời trôi nổi.
Cho một cuộc chia tay nào đó ư? Cuộc đời con người vốn dĩ là những cuộc chia tay không hề ngừng nghỉ. Có những cuộc chia tay như những sớm mù sương dọc đường vào Thành Nội, cứ long lanh và mờ ảo. Có những cuộc chia tay ào đến ào đi như một giấc cuồng giông ngày hạ, cứ thảng thốt vội vàng mà ngập mình kinh sợ. Lại có những cuộc chia tay mà lòng trĩu nặng, như những cơn mưa ngày ngập tràn trong sắc mây đen kịt, cảm giác cứ như liên tục bị những bàn tay vô hình ấn lên lồng ngực. Và có những cuộc chia tay để lòng thêm thanh thản, để bước tiếp những nẻo đường đang chờ ta đến và xẻ chia. Cơn mưa là một ví dụ cho mảnh đất này về những ngày ta đang sống. Ghét đó nhưng cũng bịn rịn ta đến từng phút giây khi nào ta còn nhớ được.
Vậy là Huế đã sống trong cơn mưa, trong nỗi co ro bất chợt của một áng mây chiều rung nghiêng về phía núi. Chẳng còn là ta nữa trong cơn lất phất ngổn ngang gam trời lồ lộ. Có thứ men rượu nào đủ say như men mưa Huế. Có điều rượu chỉ làm ta say trong cơn vật vã bất chợt của những ám ảnh rơi tuột bất cứ khi nào còn mưa Huế thì mãi làm ta say trong suốt cuộc tìm kiếm long lanh những gì đã lỡ quên của cả một đời người.
L.T.Q
(SDB11/12-13)
VĨNH NGUYÊN
Hồi ký
Boong tàu lau xong sạch bóng. Toàn thể mọi người tập trung boong trước ăn sáng. Ăn xong, tôi cùng một số anh em cụm lại (cũng ở boong trước) nghe đài tiếng nói Việt Nam. Hồi ấy, toàn phân đội, tàu nào cũng được phát một cái đài orionton để nghe tin tức, nghe chương trình ca nhạc vào những giờ nghỉ…
HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG
Bút ký
Nếu có một biến động địa chất nào đó xảy ra thật nhẹ nhàng, khiến cho chỉ sau một đêm thức dậy, người ta bỗng thấy hai bờ sông Hương đã líp lại với nhau - nghĩa là thành phố Huế vẫn y nguyên, nhưng sông Hương không còn nữa...
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Nhìn trên bản đồ, vùng bờ biển của Huế là một dải đất hẹp, mỏng như lưỡi liềm.
LÊ HÙNG VỌNG
Bút ký
Buổi chiều sau giờ làm việc, hai chúng tôi thường tha thẩn đạp xe qua những đường phố cũ.
“Ký ức về nội” của Tâm Định Lê Văn Đại là một tạp ghi những câu chuyện mộc mạc ở một làng quê Cố đô Huế dưới dạng nguyên thô.
Tòa soạn trân trọng tính chân thật của người kể chuyện nên xin được trích đăng nguyên văn một số đoạn trong tập hồi ký nhỏ này, với mong muốn gìn giữ nếp nhà, nét văn hóa làng xã ngày xưa trước sức ép ngày một lớn của sự hiện đại hóa đời sống xã hội. Đây có thể là những đường viền rất nhỏ để bảo vệ sự thuần khiết, tính vĩnh cửu của đời sống văn hóa chúng ta.
VĨNH NGUYÊN
Cung đờn - nghĩa nôm này ở vùng này là tiếng gió. Mùa hè nóng bức, về phá Tam Giang, ngồi lên sàn nhà chồ của dân chài cắm giữa phá, ta mới thấy thắm thía tiếng gió ấy.
NGUYỄN KHẮC THẠCH
Lỡ chuyến đò có thể chờ chuyến đò sau. Lỡ mất cung có thể chuộc lại cung từ người nhặt được. Lỡ mất cái không biết tìm ở đâu đâu?
NGÔ ĐÌNH HẢI
Trên núi, có cây cỏ, chim muông. Có ngôi chùa nhỏ. Trong chùa có tượng Phật, có sư. Tất cũng có mõ chuông, tụng niệm.
NGUYÊN HƯƠNG
Nhớ có lần An Ni nói, nước một khi chảy sâu, sẽ không phát ra tiếng. Tình cảm con người một khi sâu sắc, cũng sẽ tỏ ra đạm bạc. Chính là sự giản đơn, cần kiệm. Ký ức cũng vậy. Nó không cầu xin sự chải chuốt kỳ cọ. Nó cần nguyên vẹn là mình.
TRU SA
Mùi khói, có khói. Ai đấy đốt lửa.
HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG
Bút ký
Chưa cần đến âm nhạc, Huế từ trong tâm hồn nó đã mang sẵn một mêlôđy của riêng mình.
LÊ HƯNG TIẾN
NGUYỄN QUANG HÀ
Bút ký
Một cuộc hành trình chỉ có thời gian xê dịch. Còn con người thì cứ ở nguyên một chỗ, không đi đâu cả. Vẫn mảnh sân ấy, vẫn ngôi nhà ấy, vẫn khuôn vườn ấy.
BÙI KIM CHI
Ngoài trời bao la xinh tươi bao cô gái đẹp cười trông xinh như hoa. Lập lòe tà áo xanh xanh che bông tím vàng đẹp hơn tiên nga…
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Bút ký
Tiếng hát năm xưa bay vào không trung, se lại những mùa hoa vàng mấy độ. Trong màu xuân dát cả đất trời, người mở cửa bước ra, diễu chân qua từng ngõ từng nhà, lên đồi xuống phố, băng đồng sang sông…
NGUYỄN TRƯƠNG KHÁNH THI
Có một ngày nọ tôi nhẹ nhàng đến bên người và hỏi: Đã có bao giờ người đi lạc hay chưa?
LÊ BÁ ĐẢNG
Bài viết do Phạm Thị Anh Nga chuyển ngữ theo đề nghị của Đạo diễn Đặng Nhật Minh và bà Lê Cẩm Tế, nguyên Giám đốc Trung tâm nghệ thuật Lê Bá Đảng, nhằm bổ sung cho cuốn phim tài liệu đang hoàn thiện về Lê Bá Đảng.
DƯƠNG THỦY
Tùy bút
Có năm hoa bằng lăng ở Huế nở hết mình. Khắp các ngả đường, cả vùng ven thôn quê, cây bằng lăng đơm hoa tím thẳm một màu. Chưa bao giờ bằng lăng xứ thần kinh nở dồn dập và tưng bừng đến thế.
TRẦN BẢO ĐỊNH
Một
Sông Bảo Định có nhiều chi lưu, một trong những chi lưu đó là rạch Bà Tàu. Thủy lộ con rạch lớn ròng tùy thuộc con nước rong kém và nó chảy cũng chẳng thẳng thớm gì cho lắm, có đoạn ngoằn ngoèo cong xoắn.
NGUYỄN ĐÌNH MINH KHUÊ
Tạp bút