Khủng hoảng kịch bản sân khấu
Nhiều năm qua, vì thiếu đội ngũ những người sáng tác - tác giả, soạn giả giỏi nghề nên sân khấu TPHCM ở cả lĩnh vực cải lương lẫn kịch nói cứ ngày một khan hiếm kịch bản chất lượng. Đặc biệt, trong năm 2019, hàng loạt tác phẩm cũ (ra đời cách nay hàng chục năm) lần lượt được tái dựng, càng cho thấy sự khủng hoảng trầm trọng của vấn đề kịch bản sân khấu.
Vở kịch Bông hồng cài áo được tái dựng theo phiên bản mới
Ở lĩnh vực sân khấu cải lương, khán giả mộ điệu gặp lại các vở cũ, từ tâm lý xã hội đến cổ trang, được chọn dựng lại như: Giấc mộng đêm xuân, Nhân danh công lý, Tìm lại cuộc đời, Lan và Điệp, Chuyện tình Khau Vai, Áo cưới trước cổng chùa, Ngai vàng và tội ác…
Ở lĩnh vực kịch nói, các sân khấu kịch cũng chọn những vở kịch văn học, kịch bản đã diễn rồi để tái dựng theo phiên bản mới như: Bỉ vỏ, Con nhà nghèo, Bông hồng cài áo, Tuyết Sài Gòn, Mặt nạ bong bóng, Diều ơi, Đẹp bất chấp…
Các vở diễn khi ra rạp vẫn được khán giả đón nhận, ủng hộ, tìm được hiệu ứng, sự đồng cảm từ khán giả. Nhưng việc sử dụng kịch bản cũ cũng chỉ là giải pháp tình thế.
Với lợi thế hội đủ yếu tố cần thiết về chất lượng nội dung, được khán giả quan tâm, bản dựng cũ chỉ cần thêm thắt, chỉnh lý, sắp xếp lại đường dây, tổ chức tập luyện cho ê kíp diễn viên mới, lại có sẵn giấy phép công diễn nên rất nhanh chóng có thể sáng đèn. Thế nên, nhiều năm qua, tình trạng sử dụng kịch bản cũ dường như là đối sách duy nhất cho sàn diễn sân khấu, đặc biệt là cải lương.
Ở mảng sân khấu kịch, tuy có một vài tác giả chuyên viết cho kịch nói, nhưng chất lượng tác phẩm mới chỉ dừng lại ở đáp ứng cho hoạt động biểu diễn theo phong cách của từng sân khấu. Nhiều tác giả không cập nhật được tình hình đời sống văn hóa nghệ thuật hiện tại nên sáng tác xong không thể sử dụng. Nhiều tác phẩm chưa thể hiện được chất lượng nội dung, nghệ thuật, tính thẩm mỹ, tính thời sự, bắt nhịp và gắn liền với những đổi thay của tâm lý con người trong đời sống xã hội mới.
NSND Hồng Vân chia sẻ về đội ngũ tác giả hôm nay: “Họ gần như rời xa đời sống đương đại, rất hiếm có những ngòi bút vẫn còn bám sát đời sống xã hội để sáng tác. Nhiều tác giả chạy theo chủ đề của các trại sáng tác, nặng tính định hướng, nên kịch bản khó đến được với công chúng”.
Thực tiễn của sự thiếu hụt trầm trọng kịch bản sân khấu trong quá khứ và hiện tại, cho thấy một dự báo đáng quan ngại là sẽ khó có sự thay đổi lớn về vấn đề kịch bản sân khấu trong năm mới và ở cả tương lai xa. Thiếu kịch bản hay, chất lượng, sân khấu sẽ ngày một yếu dần.
Loay hoay với kịch bản tết 2020
Không khí tết đang đến rất gần, nhưng các ông, bà “bầu” một số sân khấu kịch vẫn còn tất tả tìm kiếm, cân nhắc trong việc chọn kịch bản tết, đặt tên vở như thế nào cho tươi mới, hấp dẫn để đầu tư dàn dựng. Sân khấu kịch Thế Giới Trẻ trung thành với cách thức chọn đặt hàng những tác giả quen thuộc, chuyên viết kịch bản theo phong cách riêng của sân khấu như: Nguyễn Thu Phương, Bùi Quốc Bảo, Cao Tấn Lộc, Nguyễn Bảo Ngọc.
Tết này, Thế Giới Trẻ sẽ ra mắt 3 vở mới, trong đó có một vở chuyển thể từ kịch bản nước ngoài là Âm mưu hoàn hảo.
Sân khấu kịch Hồng Vân ở cả 2 điểm diễn: Trung tâm văn hóa quận Phú Nhuận và Trung tâm thương mại Garden Mall, quận 5, sẽ diễn vở Ngẫm Kiều, đây là tác phẩm kịch đã tham gia trong dự án Sân khấu thử nghiệm nàng Kiều do Viện Goethe tổ chức, được bà “bầu” Hồng Vân dàn dựng lại. Ngoài ra, NSND Hồng Vân cũng đang cân nhắc gút lại loạt kịch mục diễn tết là những tác phẩm đã ra mắt công chúng được dựng lại, thêm thắt những mảng miếng vui tươi.
Với sân khấu kịch Idecaf, hiện thời đã có một vở được định hình, chuẩn bị lên sàn tập với tên gọi Âm mưu Tú Bà.
Cùng một tâm trạng quay quắt vì kịch bản khan hiếm, mùa tết 2020, sân khấu kịch Hoàng Thái Thanh cố gắng chọn 2 vở mới để đầu tư dàn dựng và hiện tại mới thống nhất được một vở là Tình yêu trời đánh.
Nhà hát Kịch Sân khấu nhỏ 5B cũng nỗ lực tìm chọn và đặt hàng tác giả Vương Huyền Cơ và Nguyễn Sơn 2 kịch bản Ảo và thật 2 và Giao kèo sống thật để dàn dựng, với tiêu chí vui, nhẹ nhàng, tính giải trí cao, nhưng vẫn để lại dư âm trong lòng người xem qua ý nghĩa của một tác phẩm vừa có tính giáo dục, vừa đậm chất nhân văn.
Ông “bầu” Huỳnh Anh Tuấn của sân khấu kịch Idecaf lo lắng: “Tết cận kề nhưng kịch bản sân khấu quá khan hiếm. Người làm sân khấu tìm đỏ mắt để chọn lựa, thật sự rất mệt mỏi! Ngày thường, việc tìm kiếm kịch bản hay vốn đã khó khăn, huống chi ngày tết. Thế nên, xu hướng chung của nhiều sân khấu chính là tìm lại những tác phẩm cũ, hay tái dựng để khán giả có dịp xem lại”.
Đạo diễn Ái Như cũng trăn trở: “Kịch bản luôn là vấn đề rất căng thẳng. Khi tìm được một câu chuyện hợp lý, Hoàng Thái Thanh sẽ cùng chấp bút với các tác giả khác để cho ra vở diễn. Tuy nhiên, áp lực công việc quá nhiều nên việc sáng tác kịch bản cũng có những trở ngại riêng. Việc chuyển thể một tác phẩm văn học thành một vở kịch cũng gặp khó. Sân khấu tuy có nhận được một số kịch bản của các tác giả gửi về nhưng lại không phù hợp để dàn dựng…”.
Từ thực tiễn của sân khấu thành phố, cần thiết phải có những giải pháp hữu hiệu, lâu dài, để thay đổi cục diện hoạt động tổ chức biểu diễn. NSND Trần Minh Ngọc nhận định: “Nền sân khấu phát triển hay không trước hết là phải có đội ngũ sáng tác tài năng. Khi có kịch bản chất lượng, mới có chất liệu tốt cho đạo diễn thể hiện, có nhân vật cho diễn viên thăng hoa, có tác phẩm hay để khán giả thưởng thức. Như vậy, phải có sự quan tâm chăm lo, tạo điều kiện, đào tạo tác giả bài bản, mang tính lâu dài; tổ chức các lớp tập huấn nâng cao tay nghề cho đội ngũ giữ vai trò quan trọng này”.
Theo Thúy Bình - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Văn hóa dân gian đã có nhiều biến đổi, nhưng các thành tố của nó vẫn tồn tại và tái cấu trúc, tạo nên bộ mặt văn hóa của xã hội đương đại. Văn hóa ấy là tấm căn cước cho mỗi người Việt khi hội nhập thế giới, đồng thời mang lại giá trị tinh thần và cả cơ hội khởi nghiệp cho giới trẻ.
-
Sau hơn 20 năm xuất hiện tại Việt Nam, internet ngày càng đi sâu vào cuộc sống, tạo ra những thay đổi to lớn từ thói quen hàng ngày, tới cách làm việc, giao tiếp, tương tác xã hội, quan niệm về không gian, thời gian... Những thay đổi ấy đòi hỏi xây dựng các giá trị văn hóa mới - văn hóa mạng.
-
LÊ HOÀNG TÙNG
Vai trò của thể dục, thể thao đã được xã hội thừa nhận, đánh giá là một trong những nhân tố quan trọng tác động đến sự phát triển của mỗi cá nhân và đất nước. -
Tác phẩm sơn mài “Vườn xuân Trung Nam Bắc” của danh họa Nguyễn Gia Trí - một bảo vật quốc gia đã bị hư hại nặng nề sau quá trình làm vệ sinh của Bảo tàng Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về công tác bảo quản, tu bổ, phục chế.
-
Di tích xuống cấp là một trong những vấn đề tồn tại song hành với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản ở Hà Nội. Bên cạnh những khó khăn về nguồn kinh phí, tình trạng tùy tiện trong tu bổ, tôn tạo cũng đang là bài toán đòi hỏi có giải pháp khắc phục hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững giá trị di sản.
-
Tính đến đầu năm 2019, qua 7 đợt công nhận theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Việt Nam đang sở hữu 164 hiện vật, nhóm hiện vật được tôn vinh là bảo vật quốc gia. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, vấn đề ứng xử với các bảo vật quốc gia đang tồn tại nhiều số bất cập, nhất là tình trạng can thiệp thô bạo với không ít hiện vật khiến dư luận bất bình.
-
Dự án “Tương lai của truyền thống” vừa tổ chức buổi trò chuyện “Cảm hứng nghệ thuật Tuồng”. Với sự tham gia của NSND Mẫn Thị Thu, NSƯT Phạm Quốc Chí, NSƯT Nguyễn Ngọc Khánh, Nghệ sĩ Nguyễn Thành Nam một lần nữa những bất cập trong công tác bảo tồn và phát triển nghệ thuật Tuồng đã được chính người trong cuộc chia sẻ.
-
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Gọi là “Chuyện bên lề” vì chủ trương xây Khu Lưu niệm nhà thơ Tố Hữu (KLNTH) là của UBND Tỉnh Thừa Thiên Huế, tôi “bỗng dưng” bị lôi vào cuộc do đã viết bài “Ngày Xuân thăm quê nhà thơ Tố Hữu” đăng trên báo Văn nghệ số Tết Mậu Tuất - 2018. -
Phát biểu tại hội nghị kiểm tra, đánh giá việc triển khai, thực hiện Nghị quyết 33 về xây dựng và phát triển văn hóa con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước tại địa bàn TP.HCM ngày 20/4/2019, ông Võ Văn Thưởng - Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương nhận định: “Văn hóa TPHCM đã phát triển nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng”.
-
Để hạn chế bạo lực học đường, có ý kiến cho rằng, bên cạnh kiểm soát, ngăn chặn những clip độc hại, bạo lực trên mạng xã hội, cần đưa giá trị sống và kỹ năng sống đến học sinh và giáo viên, qua đó tạo môi trường giáo dục thân thiện hơn, khiến học sinh hạnh phúc hơn.
-
5 năm kể từ khi Ngày Sách Việt Nam ra đời, khắp các địa phương trên cả nước, hoạt động cổ vũ cho văn hóa đọc được tổ chức rộng rãi. Tại các hệ thống giáo dục đào tạo, phong trào đọc sách cũng lan tỏa mạnh mẽ.
-
Thần tượng là một nhu cầu thiết yếu của thế hệ trẻ, nó cần thiết như cơm ăn nước uống hàng ngày. Có phải chăng xã hội chúng ta đang thiếu vắng những anh hùng, những con người bình thường, những sự việc bình thường đã trở nên quý hiếm, được nêu gương khiến thế hệ trẻ tìm đến những kẻ giang hồ cộm cán, những kẻ tìm mọi cách để gây sốc trong đời sống và trên mạng xã hội?
-
Tại Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề: Xây dựng trường mầm non hạnh phúc và nói không với bạo lực học đường, diễn ra sáng 9.4, chuyên gia giáo dục Đan Mạch, PGS. Jette Eriksen khẳng định, để đẩy lùi bạo lực học đường, chúng ta phải xây dựng một nền giáo dục với những phương pháp sư phạm đầy nhân văn và thân thiện với trẻ, kết hợp quan điểm của trẻ em trong tất cả những gì chúng ta làm.
-
Thông qua cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc”, các em đã có những cảm nhận hết sức tuyệt vời về vai trò của đọc sách, của văn hóa đọc.
-
NGUYỄN THANH TÙNG
Trong số ra ngày 25 tháng 11 năm 1990, một tờ báo chủ nhật xuất bản ở Hà Nội đăng bài "Giáo dục gia đình - S.O.S" của bạn đọc Lê Hòe. -
Chúng ta đã nói quá nhiều về sự xuống cấp đạo đức cá nhân và xã hội mà chưa chỉ ra được căn nguyên sâu xa của nó là gì, nằm ở đâu và phải làm gì, tháo gỡ như thế nào… Sức mạnh đến từ nhiều thiết chế xã hội, trong đó có báo chí với vị thế và tầm ảnh hưởng rộng lớn.
-
Chủ trương xã hội hóa các hoạt động văn học - nghệ thuật trong đó có nghệ thuật sân khấu đã được triển khai thực hiện hơn 20 năm nay… Tuy nhiên, theo họa sĩ - NSND Lê Huy Quang, quá trình này với sân khấu vẫn đang như một vòng tròn quẩn quanh chưa xác định được hướng đi cụ thể.
-
Đi dạo trên nhiều tuyến phố của Hà Nội bắt gặp nhiều biển hiệu đề bằng tiếng nước ngoài. Ngay cả khi chúng ta đón lượng khách du lịch kỷ lục là 15 triệu lượt/người trong năm 2018 thì điều này không chỉ chứng tỏ chủ các cửa hàng, công ty thiếu tự tôn văn hóa dân tộc mà còn vi phạm quy định pháp luật.
-
Xã hội phát triển, các khu đô thị mọc lên ngày một nhiều. Dạng nhà chung cư cao tầng, nhà ống, nhà liền kề, biệt thự phát triển mạnh mẽ dẫn đến sự thay đổi lớn về sinh hoạt của người Việt. Từ đó dẫn đến thay đổi đáng kể về vị trí, vai trò và chức năng của Ban (bàn) thờ gia tiên…
-
Câu hỏi khá táo bạo, tương tự như khi người ta tính chuyện bứng một gốc cây cổ thụ ngàn năm, rễ của nó đã lan rộng cả dải đất hình chữ S, tán của nó xòe cả bầu trời vùng biển đông, toan ngắt cành ngắt lá đem trồng đi chỗ khác, hoặc chừng như muốn xem bói một quẻ nhờ vào lời thần thánh hoặc tìm nhà bác học phán cho một câu điều chỉnh. Tôi thì tôi không dám nói chuyện điều chỉnh – hai chữ rất thời thượng của thời… hậu cách mạng bứng gốc, nay bớt lại chỉ điều chỉnh thôi nhưng điều chỉnh cái gì, ai điều chỉnh?
.png)
.png)
