Khối vuông ru-bích
Nhà thơ Thanh Thảo - Ảnh: muctim
(Trích) Tôi xoay những ô vuông. Bài hát “Những người bạn chết”. Tấm tăng xám quấn thân hình bạn. Không một chút lễ nghi. Đất nơi bạn nằm bên ngoài biên giới . Một lần nữa, đất rơi xuống. Xin nhớ: không phải đất mà là Tổ quốc, lặng lẽ phủ trên thi hài người lính trẻ. Tôi xoay những ô vuông. Đột ngột, những cánh rừng mọc dậy. Một chiếc lá rơi vang khẽ. Mùa xuân giữa sóng âm và hơi. Buổi sáng tôi ra suối rửa mặt. Đá như người già ngồi im hút thuốc. Tôi xoay những ô vuông. Màu vàng chanh: em bé nhỏ dưới những chùm quả sấu. Yên lành của đêm mưa. Hình như lúc ấy chưa có ai nói tục, không nghe tiếng chửa thề ngoài phố. Không khí cũ đi một cách dễ chịu. Tôi xoay những ô vuông. Những cánh võng loáng thoáng dưới rừng già. Những đứa em tôi nói toàn chuyện vui. Nhưng đã xuất hiện vài kẻ lười biếng và ích kỷ. Có anh chàng tên là Sanh, ngoài bốn mươi tuổi chuyên ngủ khi mọi người dọn bãi, lấy nước, nấu cơm… chuyên xơi của người khác, cho đến điểm tập kết, khi chúng tôi đã cạn sạch lương thảo thì anh ta vẫn trữ trong bòng hơn nửa ký bột ngọt, mấy ký đường… sau đó chừng nửa năm, anh ta đi chiêu hồi. Tôi xoay những ô vuông. Trạm 79 đường dây. Anh họa sĩ cho nhóm sốt rét chúng tôi mấy lạng đường. Anh đang ra Bắc, còn chúng tôi tiếp tục vào Nam. Mười hai năm sau, thìa đường anh cho vẫn còn ngọt trong cổ tôi. Xin chúc anh vẽ được nhiều bức tranh đẹp. Xin chúc mừng thìa đường ngọt mãi. Tôi xoay những ô vuông. Đôi khi, những đồ vật đã che khuất chúng ta. - còn sự thành đạt? - đôi khi, nó cũng là một thứ đồ vật - như một chiếc áo đẹp, một căn phòng đầy đủ tiện nghi - nó làm ta thấy dễ chịu - thấy mình hơn những người khác - hơn cả những đồng đội của mình đã chết??? Tôi xoay những ô vuông. Những luồng sáng ngắt. Trong một thoáng nó soi rõ những kẻ hở, những mối hàn, những góc khuất còn chưa được sắp xếp, những chỗ ta thường vất bừa bãi nhiều thứ, những chỗ ta ít muốn cho người khác nhìn thấy. Tôi xoay những ô vuông. Anh y tế Hải Ba, quê Hà Nam Ninh, vốn là giáo viên dạy văn. Khiêm nhường như con gái, anh phục vụ ở bệnh viện binh trạm và kín đáo làm thơ. Anh là người đầu tiên tôi chép tặng mấy bài thơ mới viết trên đường, cũng là người đầu tiên tin rằng tôi có thể làm thơ. Bây giờ, anh ở đâu? Đây là những dòng nhắn tin ngắn ngủi, mong anh sớm nhận được. Tôi xoay những ô vuông. Muôn năm những tình thương đầy hiệu quả! Không sướt mướt, không đãi bôi, đã thương là phải giúp được nhau, dù một chút. Mang ba-lô đỡ bạn qua đoạn dốc, kiếm nắm rau rừng nấu canh tổ ba người ăn mát ruột, xé nửa tấm đắp của mình đổi một chú cầy tơ cho đơn vị cải thiện… Khi vỡ ra điều ấy, tôi biết, mình đã bươn được quãng căng nhất của con dốc. Tôi xoay những ô vuông. Những màu sắc chưa đồng nhất. Ru-bích một trò chơi kỳ lạ. Chúng ta phải vất vả bao nhiêu để sắp xếp lại những ý nghĩ. Có hàng tỷ cách sắp xếp. Ru-bích - đó là cấu trúc của thơ. Tôi xoay những ô vuông. Màu trắng bên màu đen. Màu trắng như cánh cửa mở vào ánh trăng. Màu đen như khu rừng đầy bóng tối. Em ở xa em chỉ hiện về trong nỗi nhớ đầy trăng anh không thể ngủ không thể ngủ dù đêm rất bình yên… Tôi xoay những ô vuông. Đêm bình yên. Có thật anh yêu em là hạnh phúc? Có thật nếu thiếu anh em sẽ thiếu hạnh phúc? Buổi chiều anh đi bộ qua cầu Long Biên, lành lạnh, ráng đỏ dần dần chìm xuống sông Hồng… Và trước anh, thành phố lên đèn! Tự nhiên thấy ấm áp, anh mong và tin sẽ gặp em, như anh gặp thành phố. Tôi xoay những ô vuông. Cuộc chiến tranh của em. Ở đó, em một mình phải chịu đựng những gì mà anh không thể nào hiểu hết. Có thể là lòng thương hại, có thể là những lời dèm pha. Để em thấy thủy chung là vô nghĩa, để em kiệt sức trước hạnh phúc của người khác. Để em thay đổi. Còn thời gian, còn những chỗ trống của thời gian mà em phải lấp bằng tuổi trẻ của mình… Tôi xoay những ô vuông. Hơn cả tắm trong lửa, trong nước, là tắm trong những ý nghĩ trung thực. Vào nhà hát, ra cuộc đời, chúng ta chỉ thích đóng vai khán giả: bi kịch là của người khác, sự tẩy rửa xảy đến cho người khác. Béctôn Brếch nói: bi kịch đó là của anh, chính anh cần tẩy rửa. Trái đất theo tưởng tượng của ông bà chúng tôi mang hình một khối vuông. Tôi xoay những ô vuông. Trong chớp mắt hiển hiện cảnh bể dâu. Chắc Nguyễn Du và Tú Xương sẽ thú vị nếu được cầm trên tay trò chơi ru-bích. Thượng đế bằng sáng tạo. Không phải thượng đế. Sáng tạo là hành động cao cả nhất của con người. Tôi xoay những ô vuông. Ru-bích không phải trò chơi chiến tranh. Đừng hòng xoay nhân loại trong bàn tay bạo lực. Năm tấn thuốc nổ cho mỗi người. Những cái đầu tiên của tòa Bạch ốc. Ru-bích cũng không phải trò kỳ nhông đổi sắc, nó chẳng có họ hàng gì với những kẻ cơ hội. Tôi xoay những ô vuông. Vương quốc của những niềm say mê. Đối chọi. Hòa hợp. Con người thế kỷ hai mươi chiếm lĩnh những đỉnh E.vơ-rét-trí-tuệ, đẩy lùi xa những giới hạn chính mình. Ru-bích không phải trò chơi lãng quên. Anh công nhân thất nghiệp ở Hăm-buốc, Luân-đôn, Mai-a-mi, những ngón tay nóng nảy bấu vào khối nhựa vuông mong làm bật ra phép lạ: biết xoay xở cách nào đưa gia đình qua khỏi mùa đông? Tôi xoay những ô vuông. Có tiếng nói trong cơn bão gây điên loạn tất cả thủy thủ trên tàu giữa vùng: “Tam giác quỉ”. Có tiếng nói tình cờ làm đổi thay số phận. Đây tiếng thì thầm của khoảnh khắc qua nhanh. Ta đã dằn vặt vì một vài bậc lương, vì anh thủ trưởng quan liêu hay chị mậu dịch viên cửa quyền, vì bà vợ đoảng hay đứa con học hành lôm côm… Có lúc nào ta hoàn toàn yên tĩnh trong một ô vuông xanh. Hãy biết quý những gì không trở lại. Tôi xoay những ô vuông. Chiều thứ ba của ru-bích: thời gian trong tiềm thức. Những cố gắng định vị các phần tử đang chuyển động hỗn loạn, cố gắng giải nghĩa chúng. Những giấc mơ đầy màu sắc biến ảo. Quá khứ, hiện tại, tương lai cùng nổi lên trên một bề mặt. Lúc đó, thời gian như không tồn tại nữa. … Tôi xoay những ô vuông. Càng từng trải, anh có thể khôn ngoan hơn, nhưng sẽ làm hả nhạt đi hương vị chân chất của đời mình: nó là cách nói lên sự thật như từ miệng một đứa trẻ nói. Cũng sẽ mất dần độ nhảy cảm của đôi cánh chuồn chuồn trước thời tiết thay đổi, những phản ứng khó nhận biết nhất của lá non, những phản ứng không nhằm khẳng định mình, mà khẳng định cái thế giới mình đang sống. Nhưng anh làm sao khác được, anh phải lớn lên như một cái cây lớn lên, nếu không anh sẽ có số phận của cây cảnh trang trí cho hòn non bộ. Tôi xoay những ô vuông. Người sáng tạo trò chơi ru-bích nói: “khắp nơi quanh ta đều là những kết cấu phức tạp …” Dù là để trở thành nhà vô địch xếp màu ru-bích trong 23 giây! Chạy 100 mét hết 9 giây 93, thực hiện bước nhảy xa 8 mét 90 vào thế kỷ hai mốt, hay chỉ dùng tay không chinh phục ngọn núi đá dựng đứng 1000 mét cao… và làm một câu thơ hay một bài thơ hay một tập thơ hay… Chẳng có gì đơn giản. (5/2-84) |
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Lê Vi Thủy - Huỳnh Thúy Kiều - Thái Kim Lan - Hồ Đắc Thiếu Anh - Nhất Lâm - Nguyễn Thúy Vân - T.N. Thu Thủy - Ngô Thị Thục Trang
-
Nguyễn Thiền Nghi - Lê Thái Sơn - Nguyễn Ngọc Phú - Lam Kiều - Đặng Thị Kim Liên - Văn Lợi - Trần Tịnh yên - Trần Hữu Tâm Phương - Lưu Ly
-
Tên thật: Bùi Thị Tuyết NhungTên thường dùng: Bùi Tuyết NhungSinh 22-10-1978Tốt nghiệp K6 Viết văn Nguyễn Du - Trường Đại học Văn hoá Hà Nội năm 2003
-
tôi gắng vẽ hình tôi giữa cuộc đờibằng cây bút của những giấc mơ.có thể thấm tràn máu đỏhay có thể khô cong...
-
Anh đã đến cùng tôi giản dịChia hạt cơm thơm, chia củ sắn bùiChia đêm chung hương, chia chiều ly biệtVà chia nhau kiếp sống làm người...
-
Gió mong manh mắt xanh màu ẩn tiếng yêu bản thế ngút ngàn...
-
Ô kìa trăm năm đá núi, trăm năm mây ngànTrăm năm gió bụi thân viễn xứTrăm năm tiếng hạc nghêu ngao...
-
Ngân Vịnh - Lê Vĩnh Tài - Đinh Thu - Phạm Thị Anh Nga - Vĩnh Nguyên - Thế Hùng - Lê Anh Dũng
-
...Con quì lạy Phật bao laCúi đầu lại thấy chữ Ta cúi đầuChuông gần vang tận đâu đâuSen trong bình cũ nhìn nhau mỉm cười...
-
...Mộ chồng một nén nhang gầyCon hai nấm đất bên này, bên kiaThắng thua ngủ dưới mộ biaVô danh kia nữa thì chia cho đều...
-
… Đêm naytôi chơi chọi cỏ gà cùng em giữa lờ mờ sáng tốibên thì thầm tâm sựvà đổi ngôi rất thành thạo…
-
Lê Thái Sơn - Hoàng Vũ Thuật - Nguyễn Thanh Kim - Nguyễn Thị Anh Đào - Ngô Công Tấn - Đức Sơn - Huy Trụ
-
Nguyễn Chí Hoan, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Hồng Thị Vinh, Lê Vũ Hạnh Phúc, Đỗ Văn Khoái, Công Nam, Cao Xuân Tứ
-
Chùm thơ nhớ Bác Hồ
-
Tặng chiến sỹ Đoàn Kinh tế 92 - QP A Lưới
-
Cu gườm gù ấm bờ sôngHình như có sợi tơ hồng mới se?Nắng vàng lốm đốm bóng treTrâu lim dim ngủ chẳng nghe sự đời!...
-
LTS: Sau tập ĐÀN - tập thơ ngoài lời rất lạ về sự “cưỡng bức” cho thơ một hình thái ngôn ngữ mới, Dương Tường xuất bản tiếp tập thơ MEA CULPA VÀ NHỮNG BÀI THƠ KHÁC do Nhà xuất bản Hải Phòng ấn hành vào đầu năm nay. Dù in sau nhưng đây là tập thơ cả đời ông “đứng về phe nước mắt” để kiếm tìm cách biểu đạt riêng cho mình.Sông Hương xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc một số bài trong chùm thơ nói trên.
-
Mới chớp mắt thôi đã nghìn nămCảnh sắc đổi thay biết bao lầnSau nghìn năm nữa ai tìm đếnGương hồ còn rộng thế này không?
-
…giếng làng giếng làng ơichiếc quai nón vướng vào ký ứcsóng sánh mắt người buổi chiều như động đấtem qua rồi đòn gánh trĩu nơi đây…
-
… Tôi ra đi từ bến sông về ngủ cạnh bến sông và mơ chết chôn mộ sóng…
.png)
.png)
