Hãy cho nó hiện ra chứ đừng để thấp thoáng

09:59 14/12/2009
SĨ THIỆNTrại sáng tác điêu khắc Quốc tế lần 2 được tổ chức tại Huế đã kết thúc được 3 tháng. Bằng sự lao động sáng tạo, bất chấp cái "mưa thúi đất thúi trời", 14 nhà điêu khắc Việt Nam là 16 nhà điêu khắc đến từ châu Mỹ, châu Âu, châu Á đã để lại cho Huế 30 bức tượng, một món quà vô giá và vĩnh hằng.

Tượng “Huế trong mơ” của Đinh Rú ở bờ Bắc sông Hương - Ảnh: sggp.org.vn

Những tác phẩm nghệ thuật này cần được đặt ở những vị trí tương xứng với giá trị của nó. Sông Hương vốn thơ mộng sẽ càng thơ mộng hơn. Cố đô văn hóa du lịch càng đẹp hơn lên khi khai thác tốt món quà quí hơn vàng này. Tiếc rằng chúng ta chưa làm được gì nhiều để đưa nội dung tác phẩm thẩm thấu vào khách lãng du. Một số tác phẩm được đặt ở vị trí đẹp, phù hợp nhưng cũng không ít tác phẩm nằm dưới lùm cây ấm bãi cỏ ít được chăm chút.

Cách đây mấy hôm, mấy anh bạn tôi ở Hà Nội vào, cùng tản bộ trên 2 công viên trước trường Quốc Học (tôi cũng chưa biết tên công viên là gì?) Họ muốn chiêm ngưỡng kết quả của trại sáng tác quốc tế lần 2 để so sánh với trại l ở công viên Thủ Lệ (Hà Nội). Xem chưa hết 30 tác phẩm họ đã giục tôi đưa về. Không lẽ cứ xắn quần lên mà đi xem. Bẩn hết cả ống quần rồi còn gì! Trên đường về bạn tôi bảo: 6 năm, nay trở lại Huế mà thấy Huế đổi thay chậm quá! Quê cậu có sông Hương không đâu bằng. Sao bàn tay con người đầu tư cho nó ít thế? Hà Nội đi sau thành phố Hồ Chí Minh nhưng cũng đã bắt đầu có những "Suối Tiên", "Đầm Sen". Ít ra, với 30 tác phẩm tầm cỡ đó, phải cho nó thêm khóm hoa, cây cảnh, lối mòn... Chúng tớ có cảm giác Huế đẹp bởi thiên nhiên ban phát chứ con người góp vào cho cảnh quan đẹp còn ít quá, chậm quá. Cậu phải lên tiếng đi chứ!...

Một lời nhắn gửi chân tình của bạn làm tôi chạnh lòng.

Ngoài sông Hương, ta còn có rừng thông Thiên An, Từ Hiếu; hồ Thủy Tiên; bãi biển Thuận An, Lăng Cô, Cảnh Dương; nhà vườn Kim Long, Vĩ Dạ... Rõ là tốc độ phát triển ở những cảnh quan ấy chậm chạp lắm.

Xin mạo muội góp vài ý nhỏ quanh chuyện khai thác 30 tác phẩm nghệ thuật của trại sáng tác quốc tế lần 2. Một đề tài nhỏ trong tổng thể đề tài của Huế.

Trước khi viết bài này, tôi dạo bộ xem lại một lần nữa. Càng xem càng phát hiện ra nhiều ý nghĩa sâu xa của tác phẩm. Và thật sự bức xúc khi cảnh quan xung quanh các bức tượng chưa tạo được sự thu hút, thoải mái với người xem. Sự gợi mở, tính giáo dục, nhắc nhở của tác phẩm bị hạn chế. Nghĩ ngợi và chiêm nghiệm là điều mà người xem rất cần khi đến với tác phẩm. Nó cần được trường tồn với thời gian chứ đừng để thời gian và không gian bào mòn nó. Cách bố cục 30 tác phẩm của hiện tại mang tính bảo tồn nhiều hơn là trưng bày. Làm sao đây để vẻ hoang sơ mang dấu tích cổ đại của Sue Pedlay (Úc); nét văn hóa Ai Cập cùng sự bất lực của chiến tranh trước sự vững bền của văn minh nhân loại của Salah El Din Hamad (Ai Cập); các khối tròn mềm mại tạo ấn tượng về tà áo dài xứ Huế của Balas Esgter (Hunggari); sự sắp xếp những thanh sắt dùng trong xây dựng mà khẳng định sự phát triển mạnh mẽ của nhân loại sẽ bóp chết kẻ phá hoại của Dolorosa Sinnaga (Indonesia); biểu tượng tình yêu, tình cảm của người con xa quê hương của Vĩnh Phương; Sự tích trầu cau của Phạm Hồng v.v... thấm sâu vào người xem. Mỗi tác phẩm mang một ý tưởng, cảm xúc riêng của tác giả nhưng tựu trung có một điểm chung là Huế của ngàn xưa, của hôm nay và của ngày mai.

Rất mong UBND thành phố Huế, Sở VHTT, Hội Văn học Nghệ thuật, trường ĐH nghệ thuật, Công ty công trình đô thị và những ai nữa... nhanh chóng có những hành động thiết thực, đầu tư xứng đáng. Phần việc của 30 nghệ sĩ đã xong. Còn lại là phần việc của chúng ta.

Tôi được biết công viên đối diện với Nhà Văn hóa thiếu nhi - nơi chứa gần 1/3 số tượng - nằm trong qui hoạch tổng thể của Bảo tàng Hồ Chí Minh. Không nên chờ xây dựng xong nhà bảo tàng rồi mới chỉnh trang công viên. Như thế sẽ chậm quá. Một số tượng có thể phân rải xuống công viên cạnh cầu Trường Tiền hay bờ bắc sông Hương. Hai bên bờ sông Hương điểm thêm vài bồn hoa, hoa thực sự, hoa quanh năm sẽ êm dịu, tươi mát biết bao.

Một bài hát còn có thêm phối âm phối khi mới toàn diện, hoàn hảo. Bức tranh, nhóm tượng cũng vậy. Rất cần có phông, có nền hỗ trợ.

Trường Tiền, Thiên Mụ, núi Ngự, sông Hương là của hôm qua, của cha ông để lại. Còn hôm nay, ta có gì đây để sánh vai cùng nó. Chả lẽ cứ lấy Trường Tiền, Thiên Mụ mà trương lên mãi sao!

S.T
(123/05-99)




Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • HOÀNG DIỆP LẠC

    Bước vào văn đàn bằng tập truyện ngắn với những ám tưởng về màu đỏ của máu, tiếp theo là âm thanh tiếng reo của lửa trong tập truyện ngắn thứ hai, Lê Minh Phong đã phần nào khẳng định được tâm thế sáng tác trước mịt mù cơn lốc thông tin.

  • ĐẶNG MẬU TỰU 

    Khi còn là thủ phủ xứ Đàng Trong của các Chúa Nguyễn và các triều Vua nhà Nguyễn sau này, Huế đã huy động, thu hút những tinh hoa từ Bắc chí Nam về để phục vụ cho triều đình cũng như để phô diễn tài nghệ của mình.

  • NGUYỄN QUANG HÀ

    Tranh của họa sĩ Trương Bé chưa nhiều. Sau hai mươi năm kể từ khi tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật Hà Nội, số tranh anh vẽ khoảng chừng hai chục bức. Nhưng người xem tranh luôn luôn bị đột ngột về bước đi của anh.

  • LÊ HUỲNH LÂM  

    Bước vào nghệ thuật tạo hình ở tuổi bốn mươi, tuổi bước qua ngưỡng thanh xuân để trở về với chiêm nghiệm và tĩnh lặng, Điềm Phùng Thị đã khiến giới tạo hình thế giới phải quay đầu dừng lại, người xem như bị thôi miên bởi tác phẩm của bà.

  • NGUYỄN XUÂN HOA

    Năm 1973, ở quán cà phê ông Thân sát Tôn Nhân Phủ - chiếc quán nghèo gần như để dành riêng cho sinh viên hai trường Cao đẳng Mỹ thuật, Quốc gia Âm nhạc, giới nhạc sĩ, họa sĩ và những người yêu thích nghệ thuật ở Huế - lẫn trong những khuôn mặt quen thuộc, có một khuôn mặt lạ, say sưa nói về ước vọng của đời mình "sống chết cũng làm cho được mười tượng danh nhân tầm cỡ của Việt Nam", "mỗi bức tượng phải là một khuôn mặt rất đặc trưng của danh nhân".

  • Những cuộc “về lại”

    HỒ ĐĂNG THANH NGỌC

  • TRẦN PHƯƠNG KỲ

    Níu vai phố rộng xin về.
    Với cây lá trút với hè nắng rung

                          BÙI GIÁNG

  • Tôn Nữ Kim Phượng sinh năm 1941 tại Phú Cát, Huế. Tốt nghiệp khóa 2 Cao Đẳng Mỹ Thuật - Huế (1958 - 1962). Huy chương Danh dự do Viện Đại Học Huế trao tặng (1959). Chị mất ngày 25 tháng 8 năm 2000 tại Huế, thọ 60 tuổi. Gia đình gồm 8 anh chị em. Phượng là con gái út sau này đi tu là Thích Nữ Diệu Trang, pháp danh Nguyên Nghi. Thân sinh là ông Bửu Hộ. Thân mẫu là bà Đặng Thị Lý Vinh. Hiện nay bà chị đầu Tôn Nữ Túy Nhạn đang trông coi một ngôi chùa Việt Nam ở Connecticut, gần New York - Hoa Kỳ.

  • LÊ HUỲNH LÂM

    Ký ức là khoảng không gian của quá khứ, là phạm trù thuộc về cái đã qua. Nhưng chính ký ức sẽ báo hiệu một điều gì sắp đến, có thể là cơn bão tương lai, một trận đại hồng thủy hay một sự tan biến vào hư không. Cũng như những giấc mơ trong cuộc đời, dù đã thuộc vào quá khứ, nhưng nó lại hàm ngụ dự báo cho một tương lai vui buồn. Tất cả không nằm ngoài những mắt xích nhân quả.

  • LGT: Điềm Phùng Thị tên thật là Phùng Thị Cúc. Sinh năm 1920, tại miền Trung. Hồi còn nhỏ học ở Huế và Hà Nội. Tốt nghiệp bác sĩ giải phẫu nha khoa tại Đại học Y khoa Paris (Pháp). Học điêu khắc từ 1959 - 1963.

  • LÊ HUỲNH LÂM

    Trong lịch sử phát triển của loài người, có sự đóng góp không nhỏ của loài ngựa. Ngựa là con vật chuyên chở mọi thứ của con người trên con đường tìm kiếm giấc mơ thần thoại của mình.

  • Trong kho tàng di sản vật thể và phi vật thể mà triều đình nhà Nguyễn để lại, tranh gương là một dạng di sản khá đặc biệt, vừa mang tính vật thể, lại vừa phi vật thể và được đánh giá là loại hình mỹ thuật mang bản sắc riêng của Huế bởi xuất xứ, cách thể hiện cùng chất liệu độc đáo của chúng. Có giá trị về mặt mỹ thuật cũng như lịch sử, thế nhưng hiện nay, di sản này đang đối mặt với nguy cơ thất truyền khi số lượng tranh hư hỏng rất lớn mà việc phục hồi lại gặp nhiều khó khăn. 

  • HUỲNH HỮU ỦY

    Rồng là một hình tượng hết sức phổ biến, đặc biệt gắn liền với Lân, Qui, Phượng trong đồ hình tứ linh trong nghệ thuật trang trí cổ.

  • VIỄN PHƯƠNG

    Đối với Kandinxky thì hội họa là sản phẩm của một sự căng thẳng trong nội tâm, phải ghi lại trạng thái tâm hồn chứ không phải là thể hiện vật thể.

  • VŨ TRƯỜNG GIANG  

    Ở gần cửa chánh Tây, ngày ngày người ta nghe thấy những nhát đục rộn ràng, khắc khoải len vào trong từng vỉa gạch âm thầm qua năm tháng. Người ta có thể đón một bình minh với những tiếng đục khoan thai chào ngày mới hay một đêm thâu văng vẳng tiếng chạm trên những thớ gỗ vô hình lẩn sâu trong trí tưởng.

  • ĐẶNG MẬU TỰU

    Có những dự định rồi lần lữa mãi không thành. Có những việc tình cờ mà thành. Chuyện ảnh Nude của nhà nhiếp ảnh Nghệ thuật Thái Phiên tiếng tăm lừng lẫy, ra sách ảnh và trên mạng cũng đã quen với các tác phẩm của ông.

  • TRẦN LÂM BIỀN

    "Mỹ thuật thế kỷ 19 ở Việt Nam là lai căng"?! Là sản phẩm của một triều đại phản động. "Trang trí Nguyễn là vênh váo"?! Là nghệ thuật cung đình xa cách nhân dân...!?

  • VIỄN PHƯƠNG

    (Về không gian hội họa Festival Huế 2012)
     

  • BỬU Ý “Cô gái Việt Nam”, tác phẩm điêu khắc tuyệt mỹ của Lê Thành Nhơn, có mặt tại Huế, dựng ở công viên trước mặt trường nữ lớn nhất ở đây: Trường THPT Hai Bà Trưng, trước đây là Trường Đồng Khánh, ngày 30-04-2011.