Hành hương hồn gạch đá
LGT: Machu Picchu của đế quốc Inca, núi thiêng Mỹ Sơn của vương quốc Chămpa có cùng số phận đỉnh cao một nghệ thuật kỳ vĩ bị chiến tranh và thời gian tàn phá.
Mỹ Sơn 3 - tranh TPK
Vốn là người nghiên cứu văn hóa Chămpa, số phận của những phế tích ấy đã là nguồn cảm xúc thơ ca của Trần Phương Kỳ. Với lòng ngưỡng mộ huyền thoại Machu Picchu, trước đây Trần Phương Kỳ đã chuyển ngữ thành công trường ca “Trên đỉnh Machu Picchu” của P. Neruda (đăng trên Sông Hương số tháng 8 năm 1984). Giờ đây, hồn gạch đá của phế tích Mỹ Sơn được anh viết ra với tâm tình chuyến hành hương về xứ sở trầm mặc của thần linh và của thi ca.
Do khuôn khổ có hạn, Sông Hương số này xin trích giới thiệu một phần bài thơ “Hành hương hồn gạch đá” của Trần Phương Kỳ.
Phạm Tấn Hầu
TRẦN PHƯƠNG KỲ
Hành hương hồn gạch đá
Tưởng nhớ Kazimierz Kwiatkowski [Kazik]
(Trích)
giấc mơ trộn lẫn mảnh trăng gạch đá
tiếng chim bắt-cô-trói-cột vọng bên sườn núi cỏ bông lau
mây màu đêm tường tháp đổ
cỏ rêu tiếng gọi côn trùng
cô quạnh tiếng chim thần ngàn xưa vỗ cánh
dưới bóng trăng mọi vật bất thường
có thể ngồi đây một trăm năm nữa
thở & nghe tiếng núi gọi về
phía tây mặt trời máu lún dần
tiếng chim tu hú gọi thằn lằn chắt lưỡi
bóng dơi hoàng hôn mộng mị thế kỷ
gọi to nhỏ những mảnh gạch vỡ bay
những pho tượng gãy đổ
bóng chiều loang dang dở hình hài
tiếng sóng xa vọng vào lòng tháp
thung lũng không mây
suối chảy máu
lại tiếng chim hốt hoảng gọi rừng
tiếng sấm xế chiều
những tấm bia đục xóa
những dòng chữ quằn quại
tiếng hát đâu xa
qua dòng lệ buổi sáng
trời mưa trời sắp mưa
tiếng sấm xế chiều
ngồi lại với gạch đổ đá vỡ
ngồi lại giữa tiếng chim chiều tà
tiếng hát xa
trong những lòng tháp đổ
.jpg) |
| Mỹ Sơn 7 - tranh TPK |
(…)
ai tự tra hỏi mình bằng bàn tay nhung đỏ
ai gọi kêu mình trên những điện thờ đổ vỡ
tất cả thần linh đều trở về
tất cả chim chóc đều điêu đứng
nói bằng lời gạch đá
đổ vỡ trong mơ
tự thảm sát bằng buổi chiều mộng mị
gọi những con chim đen
& con rắn xanh
vẫy vùng trong trí nhớ
sẽ mở phơi tôi trước bầy kiến đen đỏ
sẽ ngợi ca sẽ nguyền rủa
cợt cười & nhã nhặn
thần linh nơi đây đã hóa đá rồi
đã nhìn thấy những khuôn mặt gạch bi thương
những đường gờ sấm sét
ai sẽ mở phơi mình
trước cánh cửa đền thờ ngàn năm lặng lẽ
mối mọt tường hoang
con thuyền buồm ngàn năm trước còn nghe tiếng gió
con thuyền về cõi chết
con thuyền bờ bên kia
bể nước thánh cánh hoa màu xám
con thuyền bờ bên kia
rơi xuống hồn ta những tảng đá giận dữ
hãy đến mà nghe đổ vỡ
kẻ đập phá chính tâm hồn mình
con ngựa ngu si
bờm ngược gió
trăng mù mờ
rơi xuống hồn ta những viên gạch
hoa văn quằn quại
vết nứt đớn đau
âm thầm chảy máu
rơi xuống rơi xuống từ đỉnh cao
lòng ta thăm thẳm
nhảy vào đó với ngọn cỏ sương mai
nhảy vào đó với cười đùa nước mắt
sâu những đêm quên người
rong chơi với kiến đen bên bờ suối
chỉ gạch đá & cỏ
thỉnh thoảng tiếng chim
& tiếng cười chính mình
cao trên những vầng trăng mòn mỏi
bóng những ngọn tháp quỷ ma gào thét
chịu không nổi một bóng cây chim hót
những vệt trăng mọc chông
tiếng đàn bệnh hoạn
mi chết đi
tiếng đàn năn nỉ
mi chết đi
trong lòng tháp mái thuyền lật ngược
tập ngồi im
uống tiếng con chim hót sớm mai
những gờ gạch bệch bạc
những gờ gạch thách thức thời gian
quái
tiếng con chim xa hút
trên cành cây lạ
với bầy voi
hót đã ngàn năm trước
sao còn rúng động hồn ta
trong lòng tháp mái thuyền lật ngược
trôi về giòng sông chết khi xưa
mi cứ tưởng đùa trêu được mây xanh trời thẳm
đừng bật cười chính mi
lừa đảo
ta sẽ hỏi mi những đêm trăng tỏ
dưới cỏ lau
chỗ ngủ heo rừng
tâm hồn mi nhớp nhúa
đáng chỗ nằm của heo
ồ
con heo rừng thô bạo
tàn phá bao nhiêu nương rẫy hồn ta
dưới cái nắng bao la
chóng mặt
tất cả gạch đỏ đều đứng bật lên
bay & gọi
mảnh hồn ta rách máu
sẽ chết trên con thuyền buồm mười thế kỷ trước kia
gạch đỏ mù lòa
bỏ về đơn điệu
nắng rát bỏng đôi mắt trời xa
nắng rạo rực đốt thiêu tâm khảm
chẳng còn là ta
cái nắng mênh mông
thần linh ơi thần linh
hãy lắng nghe tiếng động của rừng
giữa trưa sấm chẻ
gạch đỏ đứng lên
giữa chan hòa ánh nắng
đi vu vơ
những hồn ma cụt đầu
loài quỷ dữ
dụ dỗ tâm hồn
xin cho giọt nước thánh
trên đài thờ linga** kia
xin cho giọt nước mắt
của nàng vũ nữ giữa thời gạch đá vàng son
mồ hôi của đá
làm mặn hồn ta
tạ ơn thần thánh
chiều của những cơn giông trên núi diều hâu mây thong thả
cơn giông bạo ngược
ô hay
mi trêu chọc ư
mi quyến rũ ư
mi hăm dọa ư
cơn giông ngang ngược
ta đã đợi từ đổ vỡ mênh mông gạch đá
cơn mưa chiều hiu quạnh
ta thầm biết sức trẻ nơi mi quái kiệt
ta thầm ghen tị
từ núi đá cao kia
mi trút một lượng nước khổng lồ
lên gạch đá rêu phong
lên hồn ta cạn kiệt
cơn giông chiều nghiệt ngã của ta ơi
thanh thản buổi chiều cỏ mượt
mưa qua đi dịu ngọt đất thiêng
những hạt mưa long lanh nước mắt
những bóng người lẩn lút trong tường tháp
khao khát nước thiêng đổ từ trời
những đôi mắt hồn điên thao thức
linh thánh cận kề
sương chiều cầu nguyện
những cột trụ cúi đầu
lặng lẽ với rừng thiêng
có tiếng chim ngoài kia xa tít
có tiếng gần đâu đây
có tiếng ai êm ái
thần linh đã về
trên những bậc cấp điện thờ nhấm nháp nước mưa
................................................
* Chim thần tượng trưng sự bình yên của Ấn Độ giáo
** Vật thờ hình dương vật tượng trưng cho năng lực sáng tạo
(SH320/10-15)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
LTS: ...Với gần 30 công trình nghiên cứu, lý luận - phê bình văn chương có giá trị khoa học, GS. Hà Minh Đức đã trải qua một đời lao lực và giảng dạy để sống, yêu, say và viết... Và không chỉ có thế, GS.Hà Minh Đức còn là tác giả của 3 tập bút ký và 4 tập thơ giàu sự sống thật, giàu phẩm chất nhân văn và thi sĩ.Thơ Hà Minh Đức nồng ấm tình đời, tình người; nhưng với tình yêu, ẩn chứa bên trong buồn thương và đơn độc. Nỗi sầu xứ và những hoài niệm ngày xanh qua từng “giọt nghĩ trong đêm” của tác giả đã làm nên những dư âm buồn xa và những thao thức thơ chăng mắc lòng người.Sông Hương xin trân trọng giới thiệu chùm thơ mới của tác giả.
-
Ngọc Tuyết - Ngô Thiên Thu - Tuệ Nguyên - Phạm Trường Thi - Lưu Xông Pha
-
Lâm Thị Mỹ Dạ - Lê Khánh Mai - Thu Nguyệt - Phan Thị Thanh Nhàn - Song Hảo - Nguyễn Thị Hồng - Trần Thị Trường - Phạm Thị Anh Nga - Thuý Nga - Châu Thu Hà - Phan Dịu Hiền - Dương Bích Hà - Lê Hoàng Anh - Ninh Giang Thu Cúc - Lê Minh Nguyệt - Nguyễn Đăng Chế
-
Sinh tại Ngọc Hà, Ba Đình, Hà NộiHội viên Hội Nhà văn Hà NộiCác tập thơ đã in: + Gửi con lời ru + Em đi ngang chiều gió + Cỏ mặt trờiCác giải thưởng: + Giải nhất cuộc thi thơ Trung tâm Văn hoá Q 3, TP.HCM + Giải ba cuộc thi thơ lục bát Tuần báo Văn nghệ
-
Trần Hoàng Phố - Vũ Thị Khương - Trần Hữu Lục - Lê Tấn Quỳnh - Bùi Đức Vinh - Nguyễn Công Bình - Ngô Cang - Văn Lợi - Hà Huy Hoàng - Nguyễn Ngọc Hạnh
-
Thần Đinh uy nghiêm kiêu dũngThanh tao tạc dáng bên trờiĐế vương ngầm ghen thế núiVung roi phạt BÁT NGHĨA SƠN...
-
Họ và tên đầy đủ: Nguyễn Công Nam - Sinh 1953Bút danh: Công NamQuê: Hùng Tiến - Nam Đàn - Nghệ AnLà hội viên HỘI VĂN HỌC NGHỆ THUẬT HẢI PHÒNGTác phẩm đã xuất bản: - TIẾNG VỌNG ĐÊM MƯA -Thơ (NXB Hải Phòng). - Giải thưởng cuộc thi thơ 2001 - 2003 của TCSH.
-
Trên bầu trời, một vì sao đỏ chóiRót ánh sáng vào tháng ngày hấp hốiMáu sao rơiGiọt lịm lưng thềmCây nến tim tôi bùng cháy...
-
Nguyễn Sĩ Cứ - Võ Thị Hồng Tơ - Hoàng Cầm - Đào Duy Anh - Hoàng Ly Thạch Thảo - Võ Văn Luyến - Phạm Duy Tân
-
Tên khai sinh: Vương Oanh NhiSinh năm 1947 tại Hải Phòng.Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam .Học viên khoá IV Trường viết văn Nguyễn DuTác phẩm chính: + Lối nhỏ (1988) + Bài mẫu giáo sáng thế(1993)
-
CHÂU NHONăm 1968 tại mặt trận biên giới Việt - Lào, trung đội chúng tôi sau 3 ngày quần nhau với địch, 3 đồng chí hy sinh và trung đội trưởng bị thương nặng. Trước khi trút hơi thở cuối cùng, đêm đó trung đội trưởng đã “nói chuyện với người yêu” trong cơn mê sảng. Xúc động trước tình cảm đó, tôi đã chuyển lời của người liệt sĩ thành bài thơ gửi về cho người yêu của anh ở hậu phương là cô Lê Thị Ánh, giáo viên cấp I ở một bản thuộc huyện Quế Phong, Nghệ An.
-
Hà Duyên - Nguyễn Thụy Kha - Nguyễn Thanh Văn - Nguyễn Văn Quang - Phạm Xuân Dũng - Lê Tuấn Lộc - Hồng Thị Vinh
-
Phạm Tấn Hầu - Lê Ngã Lễ - Lương Ngọc An - Lê Bá Thự - Phạm Thị Anh Nga - Đoàn Mạnh Phương - Trịnh Văn - Nhất Lâm - Hoàng Lê Ân.
-
NGUYỄN VĂN DINHCâu thơ BácThuở chăn đơn Bác đắp trong hangỐc suối, cơm ngô, nõn chuối ngànThơ Người vẫn viết cho ta đọc"Cuộc đời cách mạng thật là sang".
-
Nguyễn Trọng Tạo - Diệp Minh Luyện - Nguyễn Việt Tư - Lê Viết Xuân - Trần Lan Vinh - Mai Văn Phấn
-
Trương Đăng Dung - Văn Công Hùng - Nguyễn Thụy Kha - Văn Công Toàn - Vĩnh Nguyên - Phan Tường Hy
-
Vũ Thị Huyền - Công Nam - Nguyễn Cảnh Tuấn - Đặng Hiển - Trần Đôn - Nguyễn Văn Hùng - Nguyễn Thị Thái
-
LTS: Binh đoàn Hương Giang thành lập ngày 17.4.1974, mang tên dòng sông thơ mộng. Sau khi giải phóng Huế, Binh đoàn tham gia chiến dịch thống nhất Tổ quốc, tiến thẳng vào Dinh Độc Lập ngày 30.4.1975. Sống lại những ngày tháng oai hùng đó, Nguyễn Trọng Bính, một sỹ quan của Binh đoàn đã viết trường ca “Nhật ký dòng sông” năm 2008. Tác phẩm này vừa được Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam xếp loại xuất sắc trong đợt sơ kết Cuộc vận động sáng tác tiểu thuyết, trường ca về đề tài Chiến tranh cách mạng và lực lượng vũ trang nhân dân 2006 - 2008. Dưới đây, Sông Hương xin giới thiệu cùng bạn đọc một trong số 11 chương của trường ca này.
-
CAO XUÂN THÁISinh năm: 1948 - Tại Vương quốc Thái LanVề nước năm 1960Quê quán: Hoa Lư - Ninh BìnhHội viên Hội Nhà văn Việt NamPhó Chủ tịch Hội VHNT Hà Giang - Phó Tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ Hà Giang.
-
Nguyễn Đông Nhật - Chử Văn Long - Lê Hoàng Anh - Trịnh Lữ - Đào Trung Việt - Nguyễn Trần Thái - Nguyễn Thị Anh Đào - Nguyễn Loan - Nguyễn Văn Quang
.png)
.png)
