Hà Nội trong những trang văn
Là vùng đất quen thuộc trong miền sáng tạo, vẻ đẹp Hà Nội không chỉ được diễn tả bằng hình ảnh mà còn hiển hiện vô cùng tinh tế, sống động trong nghệ thuật ngôn từ. Với vô số tác phẩm văn học viết về Thủ đô từ xưa tới nay, để khai phá, phát lộ những điều mới mẻ về thành phố này là thử thách không nhỏ với mỗi nhà văn.
Hà Nội luôn là đề tài, cảm hứng cho các nhà văn, nhà thơ
Có một dòng văn học Hà Nội
Tại Hội thảo “Nâng cao phẩm chất Hà Nội trong sáng tạo văn học”, do Hội Nhà văn Hà Nội tổ chức sáng 13.11, nhà thơ Lê Thành Nghị nhận định: “Hà Nội, hơn bất cứ nơi nào, là đề tài, là nơi gợi mở, kích thích, tạo hứng khởi cho rất nhiều lĩnh vực sáng tạo nghệ thuật. Bởi Hà Nội là nơi hội tụ, tập trung những phẩm chất tự nó đã mang những ý nghĩa sâu sắc về lịch sử, cội nguồn, thẩm mỹ, kích thích những ý niệm về cái đẹp. Mỗi khi nghệ sĩ đặt mình trước một tác phẩm về Hà Nội là một cơ hội đối diện với thời gian, dân tộc, với đất nước, với hồn thiêng của lịch sử, với quá khứ tự ngàn xưa và với hiện tại đầy suy tư của mỗi người”.
Thật khó liệt kê hết các tác phẩm văn học có bóng dáng của đất và người Hà Nội. Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình, Hội Nhà văn Hà Nội Nguyễn Sĩ Đại cho rằng, có một dòng văn học Hà Nội với những tác phẩm giá trị. Nhiều trang viết về Thăng Long xưa của các tác giả Cao Bá Quát, Nguyễn Du, Bà Huyện Thanh Quan... qua thời gian còn đọng lại và có thể thấy đó là những áng văn chương sang trọng, tài hoa, sâu lắng, giàu tính khảo cứu, hàm lượng trí tuệ cao. Đến thời hiện đại, những tên tuổi hàng đầu như Nguyễn Tuân, Thạch Lam, Vũ Trọng Phụng, Nam Cao, Nguyễn Huy Tưởng, Tô Hoài... cho đến mấy thế hệ viết nối tiếp nhau sau năm 1945, đã góp công phát hiện, đồng thời lưu giữ một biểu tượng, giá trị, phẩm chất, tinh hoa, thanh lịch của người Hà Nội.
Những trang viết về Hà Nội cho thấy những nét riêng của Hà Nội mà không hề lẫn với vùng đất khác. GS. Phong Lê, người sống gần 60 năm ở Hà Nội chia sẻ: “Trong văn chương, hầu như tất cả tên tuổi lớn của văn học Việt Nam hiện đại đều gắn với Hà Nội. Cho đến bây giờ, trên tổng số hơn 1.000 hội viên Hội Nhà văn Việt Nam thì có đến ngót một nửa sống và viết ở Hà Nội. Không thể không gọi họ là cư dân Hà Nội, những người đã được hưởng những gì Hà Nội có, và đóng góp ít nhiều cho Hà Nội”.
Mở rộng góc nhìn
Trong sáng tác về Hà Nội hiện nay, nhà văn Tôn Phương Lan nhận thấy, tản văn là thể loại được ưa chuộng: Từ những trang viết về phố Hà Nội, các thức quà, mùa đông, về thú uống chè chén vỉa hè Hà Nội của nhà văn Dương Thụ; những miêu tả sâu sắc hồn cốt của con người phố cổ trong tính cách, nếp sống, quan niệm, gia phong, một đời sống đô thị với những xô bồ rất đặc trưng phố cổ của Nguyễn Việt Hà; một Hà Nội đang vận động trên cái nền văn hóa của mảnh đất ngàn năm văn vật nhưng lại đang phát triển trong cơ chế và nhịp sống mới qua góc nhìn của Nguyễn Trương Quý; hay các con phố với những món ăn bình dị hiện lên qua câu chữ của Uông Triều... Tuy nhiên, theo nhà văn Tôn Phương Lan: “Văn xuôi Hà Nội mà cũng có thể nói rộng ra là cả nước, cho tôi cảm giác có điều gì đó còn hơi tĩnh, như chưa bắt sâu vào mạch của cuộc sống, ít có tác phẩm “trực chiến” hơn với những vấn đề nóng đang đặt ra trong đời sống hiện tại”.
Từ lâu, khi nói về tính cách Hà Nội, người ta hay dẫn những câu như: “Chẳng thơm cũng thể hoa nhài/ Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An”. Bằng văn chương, nhiều tác giả cố gắng tìm kiếm, gìn giữ một Hà Nội tinh hoa và đẹp đẽ. Dường như những cái nhìn chung về đặc sắc văn hóa, con người Hà Nội: Hào hoa, văn minh, thanh lịch, sang trọng, anh dũng, quả cảm, điềm đạm, mực thước... đến vẻ đẹp hùng tráng, bầu không khí đầy trầm tích văn hóa, văn hiến đã vun đắp qua nghìn năm, trăm năm lịch sử, đã trở thành “kiểu mẫu” khi viết về Hà Nội.
Vui mừng và tự hào với những giá trị đã được định hình, đang được lan tỏa, bồi đắp, song nhà thơ Quang Hưng cũng cho rằng: Trước khi Hà Nội mở rộng địa giới hành chính cách đây 10 năm, các khu vực, địa bàn của thành phố vẫn có những điểm tương đồng và khác nhau về dòng chảy, đời sống văn hóa, sự duy trì các tập quán, biến động qua lịch sử... Điều đó góp phần tạo ra những biểu hiện muôn hình muôn vẻ, những đặc điểm tính cách, đặc thù phong cách sống, đặc trưng văn hóa của mỗi vùng đất, địa bàn. Do đó, nghệ sĩ cần có cái nhìn rộng mở, để cảm nhận, đón nhận và khai thác nhiều hơn nữa những dáng nét, biểu hiện đa dạng trong đời sống tâm hồn, tính cách con người Hà Nội nơi phố cổ, phố cũ, miền quê, miền núi Hà Nội. Bên cạnh tìm hiểu văn hóa Hà Nội xưa còn đậm đặc hay vương vấn trong phố cổ, họ cần đi về vùng nông thôn, miền núi, để từ những trải nghiệm phong phú, cộng với năng lực, tâm huyết sáng tác, đón nhận nhiều hơn phẩm chất con người, văn hóa Hà Nội được biểu hiện trong thực tế cuộc sống hôm qua, hôm nay...
Với bề dày truyền thống, sự phong phú của đời sống, Thăng Long - Hà Nội sẽ còn là vùng đất hấp dẫn sự sáng tạo của nhiều thế hệ. Dù vậy, theo nhà thơ Lê Thành Nghị: “Đề tài tuy hấp dẫn nhưng đã quen thuộc nên không dễ có sự sâu sắc, độc đáo. Ai cũng biết cái khó của sự vượt qua lối mòn. Mà nghệ thuật, vấn đề cốt tử là vượt qua những gì đã có. Đó là một thử thách đối với sáng tạo”.
Theo Ngọc Phương - ĐBND
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Sáng thứ bảy 11-7, tại Nhã Nam Books N’ Coffee Sài Gòn (24A, đường D5, P.25, Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh), Nhã Nam tổ chức cuộc tọa đàm về cảm thức thẩm mỹ trong văn học Nhật Bản.
-
Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) Đào Trọng Khánh thường được biết đến trong vai trò đạo diễn, nhà sản xuất hàng đầu của nền điện ảnh tài liệu Việt Nam. Ở tuổi 80, ông gây bất ngờ cho đồng nghiệp, công chúng khi vừa ra mắt cuốn sách Đất và người do Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành. Tác phẩm tập hợp bài viết, hình ảnh và tư liệu lịch sử được ông tích lũy suốt hành trình làm phim cách đây đã 50 năm.
-
Người ta bàn nhiều về trường ca với phẩm tính trường hơi, trường sức, cảm hứng hùng tráng gắn với các sự kiện trọng đại của cộng đồng, quốc gia dân tộc. Nếu từ góc độ ấy, đặt vào lịch sử Việt Nam, có cảm giác rằng, đây là nguồn mạch sẽ sản sinh những trường ca bất hủ.
-
Nhà văn Nguyễn Thị Thanh Bình không phải là một cái tên xa lạ của văn chương. Dù khiêm tốn nói rằng mình không phải là nhà văn, nhưng với 16 cuốn sách đã xuất bản, trong đó có 12 tác phẩm dành cho thiếu nhi, chị xứng đáng có một vị trí trong giới, đặc biệt là trong “địa hạt” văn học thiếu nhi.
-
Tuyển thơ “Biển bắt đầu từ sóng” (NXB Đà Nẵng, 2020) tập hợp sáng tác của 108 tác giả do nhà thơ Nguyễn Ngọc Hạnh, Chủ tịch Hội đồng thơ Hội Nhà văn TP Đà Nẵng chủ biên ra mắt trong tháng 5 như một món quà thơ ca đa thanh, lấp lánh.
-
Trong sự phát triển của văn học Việt Nam hiện đại, nhà văn Tô Hoài giữ một vị trí đặc biệt.
-
Nhân dịp ngày Quốc tế thiếu nhi 1-6 và hè 2020, NXB Văn học giới thiệu bộ ba tiểu thuyết thiếu nhi Từ giã tuổi thơ, Những ngày lưu lạc và Đảo đá kỳ lạ của nhà văn kháng chiến Nguyễn Minh Châu.
-
“Đoản khúc chiều phù dung” (NXB Trẻ) là tập sách thứ năm của nhà văn Vũ Văn Song Toàn. Một chút gì đó hơi ma mị, có hơi hướng liêu trai, có sự trải đời và suy ngẫm, như một người kể chuyện nhẩn nha, từng chút từng chút một, Vũ Văn Song Toàn dẫn người đọc đi hết “Đoản khúc chiều phù dung” với một nỗi buồn man mác.
-
Nhân dịp kỷ niệm 130 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890 - 19-5-2020), NXB Văn hóa - Văn nghệ vừa giới thiệu đến độc giả nhiều tác phẩm đáng chú ý. Các tác phẩm cùng nhắc nhớ bạn đọc hôm nay về một lãnh tụ thiên tài, một tấm gương vĩ đại của dân tộc Việt Nam. Tuy đã đi xa nhưng Người luôn sống mãi trong trái tim của chúng ta.
-
Nhân dịp Kỷ niệm 130 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890 - 19-5-2020), NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh vừa giới thiệu đến độc giả bộ sách “Nguyên cứu Hồ Chí Minh- một số công trình tuyển chọn” của PGS, TS Bùi Đình Phong.
-
“Bác dừng lại cúi đọc những chữ khắc sâu trên đá. Rồi Người hướng tầm mắt nhìn vọng hồi lâu về dải đất Tổ quốc trùng điệp… Bác dừng lại một chút nữa bên một dãy ghế đá thiên nhiên có nhiều hình dạng. Người nhìn sâu vào khoảng đất trời Tổ quốc biết bao đẹp đẽ nhưng đang đầy đau thương.
-
Nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển quên cuộc sống muộn phiền, thấy thư thái, nhẹ tênh mỗi khi đọc truyện Kim Dung.
-
Những năm gần đây, trên thị trường sách xuất hiện nhiều cuốn tự truyện. Hầu hết do tác giả tự viết chuyện người thật, việc thật mà bản thân đã trải qua, một số ít do người khác chấp bút.
-
Nhà văn người Áo Thomas Bernhard (1931 - 1989) lâu nay vẫn được xem là “người khổng lồ hùng mạnh nhất” của văn chương Đức ngữ kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Sự tấn phong ấy khiến cho, dù muốn hay không, Thomas Bernhard sẽ phải trở nên một tác giả đáng chú ý với không ít người đọc Việt Nam, nhất là khi vài tiểu thuyết quan trọng của ông được dịch ra tiếng Việt: “Kẻ thất bại”, “Đốn hạ”, và tác phẩm cuối cùng: “Diệt vong”.
-
Nhà xuất bản Quân đội nhân dân vừa xuất bản cuốn sách “Không thể lãng quên” của Thượng tá, nhà báo Trần Hoàng Tiến (Báo Quân đội nhân dân) vào đúng dịp kỷ niệm 45 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
-
Nhân kỷ niệm 45 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Nhà xuất bản Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp với Quỹ “Mãi mãi tuổi 20” và Câu lạc bộ “Trái tim người lính” tổ chức xuất bản bộ sách quý “Nhật ký thời chiến Việt Nam” của nhiều tác giả do nhà văn, cựu chiến binh Đặng Vương Hưng chủ biên.
-
Trong hồi ức “Chuyện tôi” (Hồi ức của con trai nhà văn Nguyễn Huy Tưởng - Nguyễn Huy Thắng) (NXB Văn học), ta càng thấy rõ cảm xúc ấy.
-
Sau cuộc thi sáng tác Một nửa làm đầy thế giới do Nhà xuất bản Văn hóa Văn nghệ TP.HCM tổ chức năm 2019, với sự tài trợ chính của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, tập truyện ngắn của các cây bút trẻ "Qua những miền yêu" vừa được xuất bản.
-
Ở tuổi 102, nhà văn hóa Hữu Ngọc vừa cho ra mắt bộ sách mới Cảo thơm lần giở gồm hai quyển với dung lượng gần một ngàn trang. Có thể nói, việc ra mắt sách ở cái tuổi xưa nay hiếm, quả là có một không hai, không chỉ ở Việt Nam mà có lẽ ngay cả trên thế giới.
-
Tháng 3 năm nay, tên tuổi Vương Hồng Sển trở lại với bạn đọc qua quyển di cảo Chuyện cũ ở Sốc Trăng.
.png)
.png)
