Gia đình nghệ thuật kỳ nữ Kim Cương - Kỳ 7: Rực rỡ và lặng thầm

09:21 17/07/2014

Đoàn kịch nói Kim Cương đã thành công rực rỡ và Kim Cương “trở thành người nghệ sĩ của nhân dân”. Nhưng bà đã dũng cảm rời xa ánh đèn sân khấu mà chọn công việc từ thiện, phục vụ người nghèo một cách thầm lặng.

NSND Kim Cương và Lương Thế Thành trong trích đoạn Bông hồng cài áo - Ảnh: H.K

Tràn đầy năng lực

Tuổi trẻ của Kim Cương đã được kích hoạt tất cả năng lực để bà làm việc đến quên mình. Bà đảm nhiệm một lúc 3 công việc diễn viên - tác giả - đạo diễn, mà cứ nhẹ như không. Bà cười: “Tôi bị dồn vô chân tường nên phải bật ra thôi. Thành lập đoàn kịch rồi, nhưng không tác giả nào viết kịch bản cho mình. Lý do: thời ấy cải lương đang mạnh, viết bảo đảm hơn, và còn lý do tế nhị là tôi trẻ quá, người ta không dám “mạo hiểm” với tôi. Thế là tôi phải tự viết cho mình, và ký tên Hoàng Dũng. Nhưng nhờ vậy mà tôi có thể trang trải sự “nổi loạn” bị dồn nén bấy lâu. Hồi đó tôi cứ hay tưởng tượng mình là người điên, rồi mình có bầu để mặc áo bầu thử xem, rồi mình đi bán hột vịt lộn, mình là dì phước trong nhà thờ… Hễ tưởng tượng ra cái gì là tôi viết nhân vật ra thế đó, rồi lên diễn thật sung sướng”. Đó là dấu ấn của Lá sầu riêng, Dưới hai màu áo, Tôi làm mẹ, Vực thẳm chiều cao, Bông hồng cài áo… đã làm thổn thức hàng triệu trái tim khán giả.

Và dĩ nhiên, bà cũng là đạo diễn cho đoàn kịch của mình với một sự nghiêm khắc đáng nể. Nghệ sĩ Bảo Anh sau này thường đóng kép chung với bà, từng nói: “Cô Kim Cương kỹ lắm, vô tập là phải đúng giờ, phải thuộc thoại trôi chảy, phải nghiên cứu nhân vật tới nơi tới chốn, không được giỡn hớt. Đi lưu diễn cũng không được đánh bài, nhậu nhẹt quá đà làm mất thể diện nghệ sĩ. Nhờ vậy mà đoàn không bị tai tiếng. Chúng tôi rất thích sự nghiêm khắc ấy, để cho ra tác phẩm nghệ thuật tử tế”.

Thật sự, những nhân vật của Kim Cương mãi cho đến bây giờ vẫn khắc sâu trong lòng khán giả. Cô Diệu (Lá sầu riêng), bà Tư bán chè (Bông hồng cài áo) đều hy sinh đời mình cho con cái, vừa cam chịu vừa mạnh mẽ, không ai dám khinh thường, và là cái tát cho những kẻ giàu có hãnh tiến đã quên đi nhân nghĩa ở đời. Cô Bê và cô Bích (Dưới hai màu áo) lại là một trải nghiệm thú vị khi Kim Cương vừa ngây thơ chân chất bán hột vịt lộn đó thoắt cái đã hóa thân thành dân ăn chơi ngổ ngáo. Cứ như Kim Cương đang dạo chơi nghịch ngợm trong xứ sở thần tiên của sân khấu mà bà muốn hô biến thành cái gì cũng dễ ợt, tung tăng. Nói thật, thời trẻ nhiều người mê Bê và Bích lắm, vì nó không quá bi kịch như cô Diệu, mà nó vừa đủ răn đời, đủ tươi tắn, vừa đủ hiện đại, chinh phục khán giả trẻ vô cùng. Đến Tania (trong vở kịch cùng tên) thì lại bất ngờ bởi Kim Cương hóa thân thành người phụ nữ nước ngoài nhưng vẫn thật gần gũi và cảm động với người Việt. Tania với lối diễn khác hẳn, coi như một thử thách “làm mới mình” mà cả Kim Cương lẫn khán giả đều thú vị. Ấn tượng sao mà đẹp, mấy chục năm vẫn khó phai… 

Giã từ

Đoàn kịch Kim Cương sau giải phóng vẫn còn hoạt động một thời gian dưới mô hình đoàn tập thể. Nhưng rồi Kim Cương nghỉ hát, và 16 năm nay bà gần như lui về lo công tác từ thiện cho Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi TP.HCM. Bà cho biết: “Tôi không nói là bỏ nghề hay bỏ hát, mà chỉ thôi không xuất hiện nữa, để toàn tâm toàn ý lo cho sức khỏe của má và lo vận động kinh phí giúp người nghèo”. Đúng là dân trong nghề không ai dám nói là “bỏ hát”, mà chỉ tạm ngưng diễn mà thôi, ngưng đến khi nào thì tùy điều kiện mỗi người. Quả thật với vai trò phó chủ tịch hội, bà gánh trên vai một trọng trách rất lớn, tuổi lại cao, không thể kham cả sân khấu, nên bà quyết định chọn con đường từ thiện. Mỗi tháng bà phải tìm cho ra mấy trăm triệu đồng để hỗ trợ ăn ở và học nghề của mấy trăm người khuyết tật, thậm chí dạy nghề cho các em xong lại còn lo đầu ra cho sản phẩm. Mỗi cái tết, hội còn lo cả tỉ đồng cho 2.000 phần quà tặng người nghèo.

Bà mỉm cười: “Trời thương và mạnh thường quân cũng thương, nên tôi xin tiền không khó. Đôi khi cũng mệt trí lắm chứ, nhưng tôi nghĩ chắc trời Phật giao trách nhiệm cho tôi làm thì tôi phải làm, thôi đừng tơ tưởng tới sân khấu chi nữa. Hỏi tôi nhớ sân khấu hay không, tôi xin nói là có nhớ, nhưng không quá quay quắt, khổ sở. Vì tôi chỉ còn đoạn đời ngắn lắm, chỉ nên tập trung một thứ mà thôi. Còn chút thời gian rảnh thì tụng kinh, niệm Phật, đi chùa”.

Nhưng khán giả vẫn khao khát gặp lại bà, cho nên năm 2012 mới có một cuộc tái ngộ hoành tráng bằng live show Tạ ơn đời tại Nhà hát TP.HCM. Đúng hơn, như một lời tạ ơn khi bà được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Vậy là đủ cho mười mấy năm “xa nhau”, khán giả và đồng nghiệp trẻ đã cảm động khi thấy bà trút cạn sức lực cho sàn diễn. Và người ta vẫn rơi nước mắt với bà Tư của Bông hồng cài áo. Tâm hồn Việt vẫn đong đầy trong từng nét diễn mang thương hiệu Kim Cương…

Nguồn: Hoàng Kim - TNO

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • NGUYỄN THANH TÚ"...Phim Dòng Sông Phẳng Lặng (DSPL) không chỉ là tác phẩm nghệ thuật mang tính sử thi ngợi ca chủ nghĩa anh hùng Cách mạng của quân và dân Thừa Thiên Huế (TTH) trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, mà tập trung hoàn thành bộ phim này nhân dịp kỷ niệm 30 năm ngày TTH và miền Nam hoàn toàn giải phóng, việc làm đó còn là nghĩa cử của người đang sống đối với những liệt sĩ đã anh dũng hy sinh vì hòa bình độc lập dân tộc ở mảnh đất này". Đó là phát biểu của đồng chí Hồ Xuân Mãn - Ủy viên Trung ương Đảng - Bí thư Tỉnh ủy tỉnh TTH tại cuộc họp bàn công tác sản xuất phim DSPL mà nhà văn Tô Nhuận Vỹ đã kể cho tôi nghe.

  • VI THUỲ LINHHollywood, kinh đô điện ảnh (ĐA) thế giới, là mơ ước, đích đến của nhiều nước. Việt Nam, được xếp hạng thuộc “thế giới thứ ba” cả về kinh tế và vị thế điện ảnh, vừa có mặt ở đây, một đoàn 13 nhà ĐA, hào hứng và quyết tâm để học. Vậy ở kinh đô ấy, họ đã nhận thấy điều gì?

  • VĨNH NGUYÊN...Ngọc Tranh sinh năm 1932 ở làng Thọ Linh, Quảng Sơn, Quảng Trạch, Quảng Bình. Cha mất sớm, ở với mẹ và bà nội. Tuy là con cưng nhưng sau những buổi đi học về là cắt cỏ, chăn trâu giúp đỡ gia đình, bởi vùng đất chỉ hai mùa khoai - lúa, mất mùa, bà con sống bằng nghề mây tre, lá nón trên rừng...

  • VŨ HÀSuốt mười ngày đêm (từ 3.5 đến 13 tháng 5 năm 2003) trên sân khấu Nhà hát Trưng Vương thành phố Đà Nẵng, hơn 500 nghệ sĩ, diễn viên của 12 đơn vị nghệ thuật từ Thanh Hoá tới Khánh Hoà đến tham gia Liên hoan khu vực đã ra mắt 12 vở diễn phong phú các sắc màu, giọng điệu tươi mới nồng nàn, làm nên gương mặt sân khấu của những năm tháng này...

  • ĐẶNG NHẬT MINH                (Trích hồi ký)...Bộ phim là sự thể hiện của tài năng chân chính và sự giàu có nội tâm... Chúng tôi đã chứng kiến hàng loạt những nhận xét cảm động về bộ phim kể cả từ phía khán giả đại chúng. Bộ phim đã giành được uy tín rất cao trong lòng hàng loạt khán giả, kể cả chuyên gia điện ảnh và truyền hình lẫn các giới chức ngoại giao và những người khác...

  • ĐẶNG NHẬT MINH                    (Trích hồi ký)Sau khi đi thực tập về điện ảnh một thời gian ngắn ở Paris về, tôi bắt đầu viết kịch bản Cô gái trên sông mà tôi đã có ý định từ trước như một món nợ tinh thần đối với xứ Huế, quê hương tôi. Cô gái trong kịch bản chính là cô gái trong bài thơ của nhà thơ Tố Hữu: Tiếng hát sông Hương. Cô gái đó tượng trưng cho nhân dân khổ đau hy vọng vào một ngày mai tươi sáng, hết lòng che chở cho cách mạng. Nhưng khi thành công rồi thì một số người đã quay lưng lại với họ.

  • LTS: Kỷ niệm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh thành lập Doanh nghiệp Quốc gia Chiếu bóng và Chụp ảnh Việt Nam (15/3/1953) khai sinh cho nền điện ảnh dân tộc, SÔNG HƯƠNG xin giới thiệu với bạn đọc ba chương (chương III, IV, X) trong cuốn Hồi ký Điện ảnh của đạo diễn Đặng Nhật Minh. Qua những dòng hồi ký này bạn đọc sẽ biết được trong hoàn cảnh nào Đặng Nhật Minh đã trở thành đạo diễn điện ảnh, những bước đi đầu tiên của anh trong lĩnh vực này... và như anh đã viết trong lời nói đầu của cuốn hồi ký: ..."nếu gạt bỏ đi những cái chủ quan của người viết (mà chắc là không tránh khỏi) vẫn còn lại cái gì đó hữu ích đối với những ai muốn tìm hiểu đôi chút về một thời làm phim ở nước ta".                                                                SH

  • NGUYỄN TUYẾN TRUNGNhững năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước tôi có dịp ra thăm hậu phương lớn miền Bắc cùng đoàn đại biểu Mặt trận dân tộc giải phóng khu Trị Thiên. Tôi gặp kịch tác gia Hồ Ngọc Ánh trong hội nghị tập huấn về sân khấu tại 51 Trần Hưng Đạo do đạo diễn Đình Quang hướng dẫn.

  • NGÔ MINHTôi đã xem một số bộ phim của anh và đã gặp anh mấy lần ở nhà anh Hoàng Phủ Ngọc Tường. Tôi thấy lúc nào anh cũng nói chuyện từ tốn, rỉ rả kiểu Huế. Trên Tạp chí Sông Hương tôi cũng đã đọc mấy đoạn hồi ký của anh viết về sự lận đận xung quanh những bộ phim. Mới đây nhà văn Trần Thùy Mai lặng lẽ đưa cho tôi cuốn “Hồi ký điện ảnh”(*) của Đặng Nhật Minh, bảo: “Đọc đi, được lắm”. Thế là tôi đọc một mạch... Những trang hồi ký đã giúp tôi hình dung 30 năm làm phim vất vả của một nghệ sĩ tài năng. Hồi ký... do đạo diễn Mai Lộc viết “Lời giới thiệu” và nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường viết lời bạt: “Đặng Nhật Minh- Người kể sự tích dân tộc mình bằng điện ảnh”.

  • LÂM TÔ LỘCCách mạng tháng Tám tạo bước ngoặt lịch sử cho nghệ thuật múa Việt vốn có truyền thống từ lâu đời. Di sản múa các dân tộc ở ba miền Bắc Trung Nam với ba hình thái (múa dân gian, múa tôn giáo, múa cung đình) đã từng bước được phục hồi và phát triển, kể cả dòng nghệ thuật múa mới ở các vùng đô thị lớn. Thời kháng chiến chống Pháp hầu hết những người hoạt động múa trước cách mạng tháng Tám đều tham gia kháng chiến.

  • HỒ NGỌCTrong đời sống, nhiều khi vì quá quen thuộc với một sự kiện, một hiện tượng nào đó, ta thường ít để ý đến nó, hơn thế nữa càng không có yêu cầu nhìn lại để xem nó có những điểm nào không còn thích hợp, cần có sự thay đổi... Sân khấu chúng ta hiện cũng có tình trạng tương tự.

  • NGÔ HÙNG SƠN(Kịch vui)NHÂN VẬT- Giám đốc- Bích Hường: Người tình của Giám đốc- Người đàn bà: Vợ phó giám đốcChuyện xảy ra tại Văn phòng Giám đốc

  • NGUYỄN NGHĨA NGUYÊNChúng tôi xem qua vô tuyến truyền hình nên nhìn đi mà không được nhìn lại, ấy thế mà tiết mục đã để lại ở chúng tôi một ấn tượng sâu sắc.Các nghệ nhân như những nàng tiên hai bàn tay cặp hoa đăng uốn lượn vẽ ra một dải Ngân Hà trong một ánh sáng và tiếng nhạc cung kính, trang nghiệm gợi ra một cảm giác xa xưa của một thời vang bóng.

  • ĐẶNG NHẬT MINHTháng 2 vừa qua, trong sinh hoạt điện ảnh Trung Quốc đã diễn ra một sự kiện đặc biệt thu hút sự chú ý của mọi người: cuộc gặp mặt của sinh viên khoá 82 Trường Đại học Điện ảnh Bắc Kinh.

  • VĂN CẦM HẢI thực hiệnLTS: Nhà phê bình điện ảnh Trung Quốc Lý Thụy Anh đã đánh giá rất cao đạo diễn Đặng Nhật Minh qua bài viết "40 năm phim truyện Việt ". Nhiều giải thưởng lớn trong nước và quốc tế từ thập kỷ 70 đến nay (gần đây nhất là giải Bông sen vàng liên hoan phim truyện Việt lần thứ XIII) cũng đủ minh chứng cho điều đó. "Nó không chỉ đem lại danh tiếng cho ĐAVN mà quan trọng hơn là giúp cho công chúng quốc tế biết đến ĐAVN". Sông hương xin trân trọng giới thiệu trích đoạn cuộc trò chuyện giữa đạo diễn Đặng Nhật Minh và nhà văn Văn Cầm Hải nhân dịp ông về thăm nhà vào những ngày sắp bước sang xuân mới.

  • Nếu ta không làm được như sân khấu kinh kịch Trung Quốc thì cũng học tập chút ít kinh nghiệm của bạn xây dựng cho mình