Gặp gỡ các nhà văn Trung Quốc

09:56 05/06/2008
Chiều 17.11 vừa rồi, ở địa chỉ 26 Lê Lợi đã diễn ra cuộc tọa đàm giữa đoàn nhà văn Trung Quốc với Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Huế. Nhà thơ Phạm Tiến Duật, Phó Ban đối ngoại Hội Nhà văn Việt Nam, Tổng biên tập Tạp chí Diễn đàn Văn nghệ đã tháp tùng đoàn nhà văn bạn từ Hà Nội tới Huế.

Do thời tiết xấu, máy bay không hạ cánh được xuống ga Phú Bài nên đoàn phải “quá bộ” vào Đà Nẵng rồi đi ô tô ngược ra và đã “tiêu xài” hết một phần quỹ thời gian đáng kể dành cho chương trình ở Huế. Vẫn còn may hơn năm ngoái, hình như cũng dịp mùa mưa này, khi bay đến Huế bị sương mù “từ chối”, đoàn nhà văn Trung Quốc phải “tăng bo” vào thành phố Hồ Chí Minh. Dù lần này may hơn thật nhưng cũng không được trọn vẹn lắm. Vừa tới Đà Nẵng, một thành viên trong đoàn phải vào viện cấp cứu vì bị nhồi máu cơ tim. Cuộc tọa đàm cũng bớt phần sống động bởi chính người không theo đoàn ra Huế được ấy là nhà văn Lương Kiện, một thông dịch viên sử dụng thành thạo ngôn ngữ văn học cả hai phía Việt - Trung.
Nhà văn Trương Quýnh, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Trung Quốc, với tư cách trưởng đoàn đã giới thiệu các thành viên cùng đi: Nhà thơ Tang Hàng Xương, Phó Chủ tịch Hội nhà thơ (?) Trung Quốc, nhà văn Lý Nhất Tín, Phó bí thư Đảng uỷ Hội Nhà văn Trung Quốc, nữ nhà văn Dương Nê, Phó giáo sư, biên tập viên tạp chí Văn học nhân dân. Tiếp đó, nhà văn Trương Quýnh khái quát đôi nét về mô hình tổ chức và phương thức hoạt động của Hội Nhà văn Trung Quốc. Được thành lập từ năm 1949 với cái tên khai sinh là Hiệp hội các nhà công tác văn học Trung Quốc, đến năm 1952 đổi thành Hội Nhà văn Trung Quốc. Hiện tại Hội có 6400 nhà văn hội viên. Trong khi đó, Hội Nhà văn Việt chưa đến 700 hội viên. Tuy vậy, nếu tính trên tỷ lệ dân số thì nhà văn Việt lại có mật độ rậm rạp hơn. Hội Nhà văn Trung Quốc có một nhà xuất bản và 6 tạp chí gồm: Văn học nhân dân, Tạp chí Văn nghệ, Văn học dân tộc, Tạp chí thơ, tạp chí Nhà văn Trung Quốc, tạp chí Tuyển chọn tiểu thuyết.
Về mọi phương diện, không biết ai giống ai nhưng rõ ràng giữa Việt và Trung Quốc đều có những nét tương đồng, na ná nhau.
Đến lượt chủ, nhà thơ Võ Quê, Chủ tịch Hội Liên hiệp văn học Nghệ thuật TT.Huế, Phó Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Huế đã đáp từ và thông tin đôi điều về Hội mình cho bạn biết. Nhà thơ Võ Quê vui mừng nói rằng, đây là đoàn nhà văn nước ngoài đầu tiên đến Huế khi bước vào thế kỷ XXI. Bởi vậy, cuộc hội ngộ này còn mang ý nghĩa “Vạn sự khởi đầu nan”.
Tham dự tọa đàm phía Hội nhà còn có họa sĩ Đặng Mậu Tựu, Phó Chủ tịch Hội; các nhà văn Nguyễn Khắc Phê, Trần Thùy Mai, Ngô Minh, Vĩnh Nguyên, Nguyễn Khắc Thạch v.v...
Vấn đề đoàn T.Q nêu ra trước hết là trong những năm gần đây, các nhà văn Việt viết gì? (Trương Quýnh hỏi). Theo nhà văn Nguyễn Khắc Phê thì mọi đề tài cuộc sống đều được đề cập. Tuỳ “tạng” của mỗi nhà văn hợp với lịch sử, với chiến tranh, với xây dựng hoặc với tình yêu mà viết. Song, về lịch sử, về chiến tranh lại có vẻ “ám ảnh” hơn và đã có những tác phẩm gây được “hiệu ứng dư luận” như Thân phận tình yêu, tiểu thuyết về chiến tranh của Bảo Ninh, Hồ Quý Ly, tiểu thuyết lịch sử của Nguyễn Xuân Khánh. Nhà thơ Phạm Tiến Duật, người thành danh và nổi tiếng trong cuộc kháng Mỹ đã tham gia ý kiến một cách hình tượng rằng, mỗi nhà văn (mỗi đề tài) như những ngón tay, trong chiến tranh các ngón tay phải quên mình đi để nắm lại thành một quả đấm. Quả đấm văn học chiến tranh! Hoà bình rồi, các ngón tay lại mở ra mềm mại với chính mình, ai mạnh gì viết nấy.
Đề tài bây giờ hết sức phong phú và đa dạng. Các nhà văn Trung Quốc cũng vậy. Người đi qua chiến tranh, có vốn, có “nợ”, có kỷ niệm thì tiếp tục viết. Đấy là những nhà văn lớp trước. Lớp trẻ bây giờ họ chỉ viết về cuộc sống đời thường, về sinh hoạt hàng ngày, về tình yêu hạnh phúc. Văn trẻ bây giờ thiên về giải bày, giải trí, ở cấp độ tâm lý, chưa đạt tới cấp độ tâm linh. Những triết lý thâm trầm hoặc những tư tưởng cao siêu dường như vắng bóng.
Vấn đề tiếp theo là một câu hỏi cụ thể của nhà thơ Võ Quê “Trung Quốc có bao nhiêu nhà văn nữ?”. Nhà văn Dương Nê nói ngay “nhiều lắm, không nắm được”. Điều này, nhà văn Vương Mông cũng đã từng khẳng định, hai mươi năm lại đây “phái đẹp” cầm bút ngày càng nhiều, đến mức trên văn đàn Trung Quốc hiện tại là “âm thịnh dương suy”. Tác phẩm của các nhà văn nữ thường đem đến cho người đọc những cảm giác mới lạ, táo bạo nhưng vẫn đầy nữ tính.
Người gây ấn tượng hơn cả trong cuộc tọa đàm đối với đoàn nhà văn Trung Quốc cũng là một phụ nữ - cô giáo Hải - Chủ nhiệm khoa Trung văn Trường Đại học sư phạm Huế. Cô đến tặng đoàn một chồng sách nghiên cứu văn học Trung Quốc mà cô đã dày công sưu tầm, dịch, biên soạn hàng chục năm trời. Trưởng đoàn nhà văn Trung Quốc Trương Quýnh đã tỏ thái độ cảm phục. Cô Hải còn đề nghị các nhà văn Trung Quốc giới thiệu những tác phẩm đương đại tiêu biểu giúp cho để dịch và giảng dạy trong nhà trường. Điều băn khoăn, ái ngại nhất đối với người dịch hiện nay là chế độ bản quyền. Song, theo nhà văn Trương Quýnh thì tâm lý chung của người viết là khi tác phẩm của họ được dịch ra nước ngoài, họ sẽ vui và không đòi tiền bản quyền (nhuận bút).
Nhân có Đài Phát thanh Truyền hình Thừa Thiên Huế đến làm chương trình, nhà văn Dương Nê muốn biết tình hình phát sóng của Đài. Nhạc sĩ Nguyễn Việt, Trưởng ban Văn nghệ đã giới thiệu sơ lược lịch sử, chức năng và cấu trúc chương trình của Đài. Dù còn nhiều khó khăn, nhất là kinh phí để sản xuất chương trình nhưng thời lượng dành cho văn nghệ đã chiếm quá nửa. Các tác phẩm văn học (cả thơ và văn) vẫn thường xuyên được giới thiệu trên đài.
Các nhà văn Huế muốn hỏi thêm một số vấn đề văn học Trung Quốc nhưng thời gian đã khép lại trong sự “thòm thèm” nhưng đầy hứa hẹn cho cả hai phía. Những cuộc giao lưu thắm tình hữu nghị và bổ ích như vậy hẳn còn được tiếp diễn hàng năm theo sự thỏa thuận giữa 2 Hội Nhà văn Việt và Trung Quốc.
                                                P.V


(nguồn: TCSH số 154 - 12 - 2001)

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • NGUYỄN ĐẮC XUÂNLTS: Cuộc tấn công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968 là một cuộc tập kích chiến lược. Thắng lợi của cuộc tập kích ấy buộc Đế quốc Mỹ giữa lúc có đông quân nhất ở Việt Nam, hy vọng sẽ chiến thắng bằng quân sự phải xuống thang chiến tranh, ngồi vào bàn hoà đàm mở đầu cho thời kỳ thất bại của Mỹ dẫn đến chỗ Mỹ phải rút chạy khỏi miền Nam Việt Nam.

  • Vậy là tròn một năm kể từ sớm đông ấy Nguyễn Xuân Hoàng giã biệt cõi trần khi Huế còn chìm trong sương giá. Chỉ vỏn vẹn 99 ngày gắn bó, nhưng anh là nỗi ray rứt giữa lúc Sông Hương đang ẩn hình những ngọn sóng... Lật giở hơn ngàn trang bản thảo của anh, mấy ai không giật mình trước sự cay cực đến xót xa để có được một đời văn bình dị?Giỗ đầu, bạn bè và đồng nghiệp Xuân Hoàng đã cùng với Sông Hương thắp lên nén nhang tri ngộ...(Nguyễn Khắc Thạch - Lê Văn Chương - Hoàng Diệp Lạc - T. E - Nguyễn Trương Khánh Thi - Đinh Thu - Ngàn Thương - Trần Hạ Tháp - Nhất Lâm)

  • NGÔ MINHTrong những bài viết trước, chúng tôi đã hé lộ đôi chút về những mối tình sau này của Phùng Quán. Lần này lại một mối tình nữa, mà hình như là mối tình đầu ly kỳ hơn đã được Phùng Quán tự kể và chị Bội Trâm phát hiện ra.

  • HOÀNG VŨ THUẬT           Chưa ai để ý đến đâu           Cây đứng khép mình lặng lẽ...                                        (Cây lặng im)

  • NGUYỄN KHẮC PHÊMột chiều Xuân bên sông Hương. Mặt trời suốt ngày ẩn sau lớp mây xám nhạt nay đã khuất hẳn dưới dãy Kim Phụng xanh thẫm nhấp nhô đằng xa ở bên kia bờ. Một chiếc thuyền từ phía Ngã Ba Tuần hối hả xuôi dòng, tiếng máy nổ khuấy động giây lát mặt sông phẳng lặng trong màn sương chiều mờ ảo bắt đầu buông xuống.

  • NGÔ MINHMỗi nhà văn có một “gu” ẩm thực riêng, không lẫn. Vũ Bằng, Nguyễn Tuân sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, nên rất sành ăn và viết rất hay về các món ăn tinh tế và đài các của Thủ Đô. Nhà văn Phùng Quán cũng có một cá tính ẩm thực rất đặc biệt.

  • TRỊNH THANH SƠN  A. Anh là hoạ sĩ, Nghệ sĩ ưu tú của ngành sân khấu, lại còn là một nhà thơ, nhà viết kịch, nhà báo xông xáo... Ngần ấy công việc anh sắp xếp bố trí theo thời gian như thế nào và anh dành quyết tâm cho việc nào hơn cả?

  • XUÂN ĐÀI(Trích ký sự)Trong gần mấy trăm vòng hoa viếng Phùng Quán, có một vòng hoa rất đặc biệt. Đó là vòng hoa của "những người câu cá trộm" cư ngụ ở những làng dọc đê Yên Phụ, chủ yếu là làng Nghi Tàm, xã Quảng An, Hà Nội. Kèm theo vòng hoa là một phong bì phúng điếu mà số tiền gấp đôi tiền phúng điếu của cơ quan Hội Nhà văn Việt .

  • NGUYỄN TRỌNG HUẤN(Mười năm Kỷ niệm... Một cuộc rong chơi)Trong quan hệ bè bạn lâu năm, có lẽ chưa lần nào chúng tôi có với nhau một cuộc rong chơi đã đời và thú vị như lần ấy. Mà hình như đấy là cuộc đi cuối cùng của Quán trong cõi đời này. Còn những cuộc du hí tiếp theo ở thế giới bên kia với những ai thì cho đến bây giờ tôi cũng không được rõ lắm.

  • NGUYỄN KHẮC PHÊTrong câu chuyện vui của giới văn nghệ sĩ trước những công việc có tính chất tổng kết, phân loại đội ngũ, một số người được anh em phong tặng danh hiệu “nhà-thơ-một-bài”, “nhạc-sĩ-một-bài”...

  • LTS: Do đặc trưng nghề nghiệp nên mỗi nhà văn đều có thiên chức một nhà giáo. Bởi vậy, những người vừa là nhà giáo vừa là nhà văn thì đều có thể gọi họ là những nhà giáo kép.Nhân ngày nhà giáo Việt Nam, Sông Hương trân trọng giới thiệu một số ý kiến của các nhà giáo "kép" ở Huế nói về cái nghiệp dĩ riêng mang tính xã hội cao của họ.

  • HỒ THẾ HÀTrại sáng tác Văn học nghệ thuật năm 2002 do Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế và Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế tổ chức từ ngày 27 - 8 - 2002 đến ngày 6 - 9 - 2002 đã thành công và để lại những trang viết giàu ấn tượng về cuộc sống và con người, đặc biệt là cuộc sống và con người Phú Thuận, Phú Vang - vùng quê có nhiều truyền thống và tiềm năng văn hoá vật chất và phi vật chất vừa trải qua một nỗi đau lớn do thiên tai gây ra.

  • ĐẶNG NHẬT MINHNhững ngày đầu tiên khi bước chân vào con đường sáng tác điện ảnh tôi đã may mắn có nhà văn Hoàng phủ Ngọc Tường ở bên cạnh.

  • TRẦN HUY THANHTừ ngày 1 đến 15/7/2002, được sự giúp đỡ của Bộ Văn hoá Thông tin, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế đã cử đoàn văn nghệ sĩ đi dự trại sáng tác văn học nghệ thuật tại Nhà sáng tác Vũng Tàu.

  • NGUYỄN KHẮC PHÊBạn đọc cả nước - nhất là những ai quan tâm đến lịch sử và tiểu thuyết lịch sử - hẳn đã biết Nguyễn Mộng Giác là tác giả bộ tiểu thuyết trường thiên “Sông Côn mùa lũ” (SCML) 4 tập, 2000 trang viết về thời Tây Sơn-Nguyễn Huệ (NXB Văn học-Trung tâm Nghiên cứu Quốc học xuất bản năm 1998).

  • "Những bức tranh sơn thủy đầu tiên đã chiêu đãi chúng tôi quýt cam và bánh mỳTrưa no nê nhìn phố xá trăm màu.Tối tìm chỗ ngủ lang thang nhớ mẹ".

  • Sau ngày thất thủ Kinh đô (Huế), vua Hàm Nghi xuất bôn hạ chiếu Cần Vương kêu gọi toàn dân đứng lên chống Pháp. Sau ba năm chiến đấu ở rừng sâu, vua Hàm Nghi bị Trương Quang Ngọc làm phản bắt vua nộp cho Pháp. Để cách ly ngọn cờ yêu nước với quốc dân Việt Nam, cuối năm 1888, thực dân Pháp đã lưu đày vua Hàm Nghi qua Algérie thuộc Pháp. Không hy vọng có ngày được trở lại Việt Nam, nên vua Hàm Nghi đã lập gia đình tại Algérie rồi 40 năm sau ông mất ở đó.

  • NGUYỄN XUÂN HOÀNGPhương mất đột ngột ở Quảng Trị. Nghe tin anh ra đi, bạn bè văn nghệ Huế không bàng hoàng, cũng không cảm thấy sửng sốt. Chỉ thấy lòng bùi ngùi, như khi ta nhìn thấy một ngôi sao chưa bao giờ sáng bỗng một ngày tắt lịm trong lặng lẽ.

  • LTS: Phan Đăng Lưu là một nhà cách mạng tiền bối, tiêu biểu của Đảng từng hoạt động ở Huế và có ảnh hưởng lớn đến trí thức văn nghệ sĩ yêu nước thời bấy giờ. Chính nhà thơ Tố Hữu cũng đã thổ lộ điều đó trong bài thơ Quê me (Anh Lưu anh Diểu dạy con đi).Nhân 100 năm ngày sinh Phan Đăng Lưu (5.5.1902 – 5.5.2002), Sông Hương xin trân trọng giới thiệu một số tư liệu về đồng chí, đặc biệt là bức Thư viết từ khám tử hình – bức thư mang đặc trưng "đa nghĩa" của một tác phẩm văn học nên nó đã vượt qua được sự kiểm duyệt khắt khe của kẻ thù.

  • PHÙNG QUÁN... Vì vậy mà có sự rung động bí mật của ý nghĩ, khiến nhà bác học trở thành người thần bí, và thi sĩ thành đấng tiên tri.                                                    (Victor Hugo - Lao động biển cả).