Gặp các nghệ sỹ hai lần biểu diễn Nhã nhạc Huế phục vụ Nhật hoàng
Trong chuyến thăm Việt Nam, ngày 4/3 sau khi đến Huế, Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản đã đến thăm Đại Nội và xem biểu diễn Nhã nhạc cung đình Huế tại Nhà hát Duyệt Thị Đường.
Nhà vua Nhật Bản Akihito và Hoàng hậu Michiko nghe Nhã nhạc cung đình Huế tại Nhà hát Duyệt Thị Đường. (Ảnh: Hồ Cầu/TTXVN)
Người có vinh dự được 2 lần biểu diễn Nhã nhạc cung đình Huế cho Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản là nghệ sỹ Trần Đình Phong và nghệ sỹ Lữ Hữu Ngọc.
Các nghệ sỹ vẫn còn nguyên cảm giác vui sướng và vinh dự như từng biểu diễn cho Nhật hoàng xem tại Hoàng cung Nhật Bản, chỉ khác lần này là tại nhà hát Duyệt Thị Đường, Đại Nội Huế.
Theo nghệ sỹ Lữ Hữu Ngọc, năm 2007, nghệ sỹ vinh dự sang Nhật Bản. Lần ấy, các nghệ sỹ của Nhà hát nghệ thuật cung đình Huế được tháp tùng nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trong chuyến thăm và làm việc tại Nhật Bản. Đây là chuyến đi lịch sử đối với các nhạc công Nhã nhạc thuộc Nhà hát nghệ thuật truyền thống cung đình Huế. Sau buổi biểu diễn, Nhật hoàng đã đích thân bắt tay từng nhạc công và nói lời cám ơn.
"Đây là một vinh dự rất lớn đối với chúng tôi," nghệ sỹ nhớ lại.
Tại Nhà hát Duyệt Thị Đường, lãnh đạo Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đã giới thiệu với Nhà vua Akihito và Hoàng hậu một số nét văn hóa đặc sắc của Huế, cố đô của Việt Nam dưới triều nhà Nguyễn, được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới.
Nhà vua Akihito và Hoàng hậu cùng thưởng thức Nhã nhạc cung đình Huế tại Nhà hát Duyệt Thị Đường. Đây là loại hình âm nhạc cung đình thời phong kiến nước ta, được biểu diễn vào các dịp lễ hội trong năm của các triều đại nhà Nguyễn.
Từ thế kỷ thứ 8, Nhã nhạc của Việt Nam đã được truyền bá sang Nhật Bản. Năm 2003, Nhã nhạc cung đình Huế được UNESCO công nhận là kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại.
Sau khi được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của thế giới, thời gian qua, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đã sưu tầm, dàn dựng và biểu diễn trên 40 bài nhạc lễ, xây dựng nhiều tiết mục múa Cung đình đặc sắc như "Lục cúng hoa đăng," "Nữ tướng xuất quân," "Lân mẫu xuất Lân nhi," "Lục triệt hoa mã đăng"... các trích đoạn Tuồng Cung đình tiêu biểu trong vở Sơn hậu, Tam Nữ Đồ Vương, Quần phương tập khánh... góp phần làm giàu thêm vốn Nhã nhạc cung đình Huế, thu hút du khách.
Duyệt Thị Đường được xây dựng năm 1826 dưới triều vua Minh Mạng. Đây là nhà hát của hoàng cung, nơi dành cho vua và những người trong hoàng tộc thưởng thức các loại hình nghệ thuật truyền thống, đặc biệt là nghệ thuật cung đình và tuồng cổ. Đây còn là nơi trình diễn nghệ thuật chiêu đãi sứ thần các nước, nhằm giới thiệu các giá trị di sản văn hóa phi vật thể bao gồm: Nhã nhạc, Múa cung đình và Tuồng cung đình.
Trải qua gần 200 năm, dưới sự tác động của thiên nhiên khắc nghiệt và sự tàn phá của chiến tranh, nhà hát Duyệt Thị Đường đã gánh chịu nhiều hư hỏng nặng nề và đã được trùng tu, sửa chữa nhiều lần. Việc nhà hát được trùng tu, sửa chữa; hệ thống ghế dành cho các quan khách xưa kia phục chế và chính thức đi vào hoạt động, phục vụ du lịch...
Đáng chú ý, Nhật Bản tài trợ cho những hoạt động bảo tồn văn hóa phi vật thể xây dựng có thể kể tới như "Kế hoạch hoạt động cho việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy Nhã nhạc-Nhạc cung đình Việt Nam" và dự án "Hỗ trợ bảo tồn trực tiếp và công tác nghiên cứu đào tạo."
Cả hai dự án tài trợ này đều phục vụ cho việc bảo tồn âm nhạc cung đình Huế, nhất là đào tạo các nghệ nhân, nghệ sỹ cho tương lai. Dự án đã xây dựng những nền tảng vững chắc cho việc nghiên cứu, tư liệu hóa và truyền dạy các kỹ năng về Nhã nhạc cho thế hệ trẻ, đồng thời nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của di sản này ở các cấp độ địa phương, quốc gia và quốc tế
Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế hết sức vui mừng vì trong chuyến thăm Việt Nam và Huế, Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản chọn Cố đô Huế tiếp tục là nơi dừng chân. Có thể nói, cố đô Huế với 5 di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận, là nơi giao thoa, hội tụ của nền văn hóa rất đặc sắc của Việt Nam. Đây cũng là nơi có giao thoa văn hóa giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Nhật Bản cũng là quốc gia tài trợ cho công tác trùng tu, bảo tồn hệ thống di tích Cố đô Huế kể từ năm 1990. Dự án quy mô đầu tiên mà Nhật Bản tài trợ cho Huế chính là dự án trùng tu Ngọ Môn, với tổng số tiền là 100.000 USD; cửa chính của Hoàng thành, công trình được xem là biểu tượng về Cố đô Huế. Thống kê đến thời điểm hiện tại, tổng kinh phí tài trợ từ phía Nhật Bản cho Huế khoảng hơn 4,6 triệu USD/10 triệu USD tổng kinh phí quốc tế đã tài trợ về văn hóa cho hệ thống di tích Cố đô Huế.
Tại Huế hiện còn rất nhiều di sản được bảo tồn như cung điện, lăng tẩm... của các vua, chúa triều Nguyễn, trong đó có nhiều di tích đã được trùng tu, bảo tồn với sự giúp đỡ của Chính phủ Nhật Bản và các chuyên gia từ Đại học Waseda, Đại học Tokyo...
Tỉnh Thừa Thiên-Huế cũng có quan hệ hợp tác với nhiều địa phương của Nhật Bản, như các cố đô Nara, Kyoto, thành phố Yokohama...
Theo
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
DƯƠNG BÍCH HÀ
Âm nhạc dân gian (ÂNDG) xứ Huế (chúng tôi muốn mở rộng không gian địa lý của nó bao gồm một số huyện từ phía Nam Quảng Trị trở vào) là một thành phần của văn hóa dân gian Huế, nhưng cũng là một bộ phận của âm nhạc truyền thống dân tộc.
-
TRƯƠNG TRỌNG BÌNH
Nằm trong hệ thống Tiểu nhạc, mỗi bài trong “Mười bản ngự” đều có thể diễn tấu một cách độc lập nhưng khi liên kết và trình tấu liên tục “Mười bản ngự” trở thành một hệ thống bài bản liên hoàn thống nhất tựa như một bài bản lớn.
-
PHAN THUẬN THẢO
Ca Huế là thể loại âm nhạc thính phòng dành cho giới danh gia vọng tộc, tao nhân mặc khách của Huế xưa. Thời điểm ra đời của Ca Huế không được ghi trong sử sách, song nhiều học giả đã dựa trên một số chứng cứ văn hóa - xã hội để đoán định rằng nó bắt đầu hình thành dưới thời chúa Nguyễn Phúc Chu (1691 - 1725).
-
PHAN THUẬN THẢO
Trong nhạc mục của Ca Huế hiện nay có một bài bản chính thống nhưng không mấy phổ biến, đó là bài Lộng điệp.
-
TÔN THẤT BÌNH
Nước Trung Quốc, về thời cổ "Vua Hán Vũ Đế (140 - 86 tr. Tây lịch) định lễ Giao tự để tế tiên địa tôn miếu và bách thần, mới đặt ra nhạc phủ. -
DƯƠNG BÍCH HÀ
Xứ Huế là mảnh đất của thơ ca, là không gian của nhạc. Đặc điểm của Huế là sự dung hợp tự nhiên giữa dân dã với đô thị, cung đình; là ranh giới khó phân định giữa bác học với dân gian, giữa ngoại ô và nội thị...
-
PHAN THUẬN THẢO
“Di tình nhã điệu” là một văn bản Hán Nôm quý hiếm của âm nhạc cổ truyền Việt Nam. Tác giả và niên đại không được ghi chép trên tài liệu này nên chưa được xác định chính xác. -
TRẦN HỮU PHÁP
Những nhạc sĩ sáng tác chúng tôi mỗi khi gặp nhau thường nói vui có lẽ chúng ta phải chuyển ngành, bởi vì những tác phẩm chúng ta tạo ra từ trái tim của mình cứ phải nằm trong ngăn kéo qua năm tháng.
-
PHAN THUẬN THẢO
Các khái niệm trống và mái là một biểu tượng của cặp phạm trù âm - dương đã được sử dụng trong âm nhạc truyền thống Huế. Cũng như cặp phạm trù âm - dương, trống và mái thể hiện hai mặt đực và cái, sáng và tối, cương và nhu… đối lập. -
NGUYỄN CÔNG TÍCH
Được sự đồng ý về mặt chủ trương của Lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ sáng tác Văn học nghệ thuật (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức Trại sáng tác Âm nhạc “Huế xưa và nay”, diễn ra từ ngày 08 đến 29/9/2018 với sự tham gia của 16 nhạc sĩ tên tuổi trong cả nước. -
PHAN THUẬN THẢO
Quạnh quẽ màn loan, tay ôm đàn tình tang tích tịch
Cung réo rắt đau lòng riêng càng thêm chạnh, vì ai thêm bận
Ngồi trông bạn, kìa đâu bạn, mờ mịt trời mây én nhạn lìa đôi
Tình đau thương tình ôi… -
VĨNH PHÚC
Dưới thời Khải Định (1916 - 1925), năm 1919 nhà vua cho lập một dàn nhạc kèn hơi theo kiểu Pháp để làm công tác đối ngoại, phục vụ cho các nghi lễ do triều đình tổ chức như các buổi đón khách, tiếp sứ… -
Có tiếng trong giới mộ điệu âm nhạc từ thập niên 1990, song đến bây giờ nhạc sĩ (NS) Nguyễn Việt Hoàng mới đóng góp cho quê hương nhạc phẩm “Ai về cầu ngói Thanh Toàn” nhân Festival Huế 2018.
-
PHAN THUẬN THẢO
Bước sang thế kỷ XX, tình hình văn hóa xã hội của nước ta có nhiều biến chuyển theo những ảnh hưởng của văn hóa phương Tây sau nhiều thập kỷ chịu sự đô hộ của Pháp. -
TRỌNG BÌNH
Những vũ khúc cung đình Huế luôn mang đậm tính triết lý và thẩm mỹ phương Đông. Ở đó, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các động tác múa, sự di chuyển đội hình theo các tuyến, ngang, dọc, xéo cộng với việc tạo hình tượng theo hình khối làm nên nét đặc trưng riêng biệt. -
Nhạc: NGUYỄN TRUNG DŨNG
Thơ: LÊ BÁ NGỮ -
TÔN THẤT BÌNH
Ba Vũ là đoàn múa cung đình độc nhất còn lại ở Huế đến ngày nay. Đây là một đoàn có nguồn gốc lịch sử lâu đời; có nghệ thuật trình diễn độc đáo. -
Nhạc: THANH SỬ
Thơ: TRẦN THỊ TỐ NGA -
Nhạc: ĐỨC TÙNG
Thơ: HẠO NHIÊN
.png)
.png)
