Không khí Xuân Đinh Dậu 2017 đang lan tràn khắp nơi. Những trang báo tết của Sông Hương được hình thành trong những ngày nắng mới lên sau hai tháng kỷ lục mưa Huế dầm dề hiếm có xưa nay. Đất trời đã chuyển vận theo biến đổi khí hậu, đó là những lời nhắc nhở của tạo hóa, và từ đó, nhân loại cũng phải nhìn nhận lại cách ứng xử của mình - “phải biết lễ độ trước thiên nhiên”. Xa hơn, con người đã đến lúc cần nhìn lại về cuộc sống của mình như thế nào cho đúng bản chất đời sống mà tạo hóa đã ban cho.
Một trong những lẽ sống đầy minh triết của người dân Việt Nam là hòa mình gần gũi với thiên nhiên. Bác Hồ trong hành trình tiếp bước di sản văn hóa dân tộc đã phát động “Tết trồng cây” từ năm 1959. Bài viết mở đầu cho tạp chí số này, nhắc lại lời dạy của Người: “Phải bảo vệ rừng như bảo vệ nhà cửa của mình”; lời nhắn nhủ ấy, sau bao năm vẫn còn thời sự không chỉ trong mỗi độ xuân về.
Năm Đinh Dậu, con Gà lại được luân phiên cầm lá cờ xuân cất tiếng gáy chào năm mới trong chu kỳ 12 con giáp vốn được nhiều người cho là xuất xứ từ Việt Nam. Bài viết “Gà - từ biểu tượng văn hóa đến biểu trưng ngôn ngữ và văn học” sẽ giúp bạn đọc hệ thống lại về biểu tượng xuyên văn hóa của Gà; hình ảnh Gà trong văn hóa tín ngưỡng, trong ngôn ngữ đời sống và văn chương Việt Nam. Với những giá trị đặc trưng của hình tượng con Gà, chúng ta nhận ra đặc tính tư duy, tâm thức văn hóa của tiếng Việt và dân tộc Việt.
Tết ở vùng đất Cố đô Huế vốn mang nhiều màu sắc lễ nghi, tâm linh và nhiều hoạt động lễ hội, vui xuân phong phú, mang đậm bản sắc vùng văn hóa Huế. Người dân Huế xưa chơi Tết thật lắm công phu. Không kể những trò trong cung vua phủ chúa, trò vui nơi thôn dã cũng rất phong phú với bài chòi, đu tiên, đua ghe, đấu vật, bầu cua tôm cá, xăm hường, tứ sắc… Không khí Tết xưa và nay sẽ được nhiều bài viết trong số báo này điểm tô cho bạn đọc hình dung.
Mùa xuân, chúng ta vui theo tiếng cười hồn nhiên của trẻ thơ, như lệ thường hàng năm trên báo tết, Sông Hương để dành một số trang cho tuổi thiếu nhi. Năm nay chúng ta sẽ nghe các em lý giải bằng huyền sử vì sao quả đất xanh? “Hành tinh xanh” - cụm từ đầy yêu thương này một lần nữa nhắc nhở ý thức của nhân loại trong hành trình tồn tại và phát triển. Làm sao để trái đất mãi xanh để duy trì cuộc sống hạnh phúc cho toàn thế giới đang là câu hỏi đầy trách nhiệm dành cho tất cả mọi người đã dự phần trong cuộc sống hôm nay.
Trước mùa xuân, Sông Hương kính chúc quý bạn đọc một năm mới nhiều hạnh phúc, quý bạn viết nhiều niềm vui sáng tạo, chúc tất cả chúng ta một năm mới an khang, thịnh vượng.
BAN BIÊN TẬP
- Thư Tòa soạn
- NGẪM TỪ CHUYỆN “TẾT TRỒNG CÂY” CỦA BÁC HỒ - Vĩnh An
VĂN:
- TRUYỀN THUYẾT VỀ KÊ QUYỀN - Trần Bảo Định
- ĐỒI MA - An Phú - 17
- HẢI ĐƯỜNG DƯỚI ĐẤT… - Thái Kim Lan
- NHỮNG MÙA XUÂN LỮ THỨ - Lê Vũ Trường Giang
- 29 TẾT RA NGỒI CÀ PHÊ QUÁN CHỢ… - Vũ Dy
THƠ:
NGUYÊN QUÂN - ĐÔNG HÀ - TIẾN THẢO - NGUYỄN HOÀNG THỌ
PHẠM THỊ PHƯƠNG THẢO - LÊ NGÃ LỄ - CAO QUẢNG VĂN - VĨNH NGUYÊN NGUYỄN ĐÔNG NHẬT - TRẦN HỮU DŨNG - BẠCH DIỆP - NG.H. DAO TRÌ
TRIỆU TỪ TRUYỀN - TỪ HOÀI TẤN - TRỊNH BỬU HOÀI - PHẠM BÁ THỊNH
NGUYỄN ĐẠT - NGÀN THƯƠNG - VŨ TRỌNG QUANG - ĐỨC SƠN
LƯƠNG VIẾT KHIÊM - NGUYỄN DUY TỪ - NGUYỄN MAN KIM
NGUYỄN THIỀN NGHI - HOÀNG VŨ THUẬT - NGÔ ĐÌNH HẢI
TRIỆU NGUYÊN PHONG - P.N.THƯỜNG ĐOAN - NGUYỄN LOAN
HOÀNG XUÂN THẢO - PHẠM TRƯỜNG THI
NHẠC:
- HƯƠNG XUÂN - Nhạc & Lời: Tú Minh
- TINH KHÔI MÙA XUÂN - Lời: Nguyễn Lãm Thắng & Nhạc: Trương Pháp
- XUÂN VỀ TRÊN QUÊ HƯƠNG - Nhạc: Võ Phương Anh Lợi & Thơ: Lâm Vũ Nhi
TRANG THIẾU NHI:
- HUYỀN SỬ QUẢ ĐẤT XANH - Thanh Duy
- KHI GÃ NGHỆ SĨ YÊU - Nguyễn Trương Khánh Thi
Thơ:
NGUYỄN VĂN THANH
Anh gà trống
- ĐÔNG HƯƠNG
Đúng giờ
- Năm Dậu nói chuyện gà:
- GÀ, TỪ BIỂU TƯỢNG VĂN HÓA ĐẾN BIỂU TRƯNG NGÔN NGỮ VÀ VĂN HỌC - Nguyễn Văn Hùng
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
NGÀY CUỐI NĂM VÀ CÔNG TÁC CHUẨN BỊ CHO NĂM MỚI CỦA CÁC VUA TRIỀU NGUYỄN - Thơm Quang
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- TẢN MẠN VỀ BÌA BÁO XUÂN NGÀY XƯA - Trần Viết Ngạc
- NGHỆ THUẬT NÓI LÁI TRONG THƠ CỦA NGUYỄN KHOA VY VÀ VÕ QUÊ - Triều Nguyên
- Cuộc xướng họa thơ năm Ất Dậu 2005:
- ĐẦU NĂM ẤT DẬU, KHAI BÚT TẠI HÀ THÀNH - Trần Văn Khê
- Bìa 1: Tác phẩm “TĨNH VẬT” (Sơn dầu) của họa sĩ ĐỖ DUY TUẤN
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
T.Giang (tổng hợp)
Chiều 15/7, Tạp chí Sông Hương phối hợp với Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế tổ chức buổi giới thiệu tác phẩm “Thư gửi con” của TS. Thái Kim Lan, diễn ra tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế.
SHO - Tối ngày 14/7, tại Nhà Văn hóa thành phố Huế, Liên hoan sân khấu Kịch chuyên nghiệp toàn quốc - 2012 đã chính thức khai mạc; Liên hoan do Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch), Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức.
SHO - Sáng ngày 11/7 (nhằm ngày 23/5 Nhâm Thìn), tại chùa Ba Đồn, phường An Tây, thành phố Huế, Công ty Cổ phần đầu tư Văn hóa Du lịch Đất Việt và UBND phường An Tây đã tổ chức Lễ cầu siêu và Lễ tế âm linh cô hồn, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, những bá tánh xả thân vì nước và đồng bào tử nạn trong biến cố thất thủ Kinh đô cách đây 127 năm (23/5 Ất Dậu - 5/7/1885).
>> Đàn Âm hồn - di sản văn hóa tâm linh đang bị xâm hại
UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa có Quyết định số 1229/QĐ-UBND ngày 9/7/2012 về việc thành lập Bảo tàng Văn hoá Huế trên cơ sở nâng cấp Nhà bảo tàng Huế.
SHO - Là một trong ba công trình phục vụ tế lễ do nhà Nguyễn lập ra gồm: Đàn Nam Giao để tế Trời, Đàn Xã Tắc để tế Đất và Đàn Âm hồn để tế vong hồn những người hy sinh vì nước trong ngày Kinh đô thất thủ 23/5 Ất Dậu -1885. Quan trọng là vậy nhưng đến thời điểm này, Đàn Âm hồn vẫn chưa được các cơ quan chức năng công nhận là di tích và đang bị xâm hại...
Mở đầu bằng một bài viết “đánh động lương tri” thời đại của Elie Wiesel về “Sự nguy hiểm của vô cảm: những bài học rút ra từ một thế kỷ đầy bạo động”. Đó là một hội chứng tai hại mà chúng ta cần phải lên án để tránh khỏi những ứng xử kém cỏi giữa người với người, ắt hẳn điều nhân bản cao nhất mà Elie Wiesel và chúng ta cần nhìn nhận.
Không chỉ trong các dịp Festival, cánh diều mới được thỏa sức tung bay trên bầu trời Cố đô, mà từ lâu diều đã được xem là thú vui của những người dân xứ Huế đối với cả người lớn và trẻ em.
Chiều 29/6, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế, Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Trung tâm Festival Huế tổ chức khai mạc triển lãm ảnh mang tên “Khoảnh khắc Festival Huế 2012”, diễn ra tại 26 Lê Lợi, thành phố Huế.
Nằm trong Chương trình Phát triển Không gian Văn hóa và Chương trình Tình Sông Hương của Tạp chí Sông Hương; vào chiều ngày 28/6, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức khai mạc phòng triển lãm tranh của các họa sĩ khuyết tật mang tên Khát vọng, diễn ra tại Tòa soạn Tạp chí, số 09 Phạm Hồng Thái, Huế.
Chiều ngày 26/6, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi họp báo giới thiệu triển lãm tranh của các họa sĩ khuyết tật mang tên “KHÁT VỌNG”, diễn ra tại Tòa soạn tạp chí, số 09 Phạm Hồng Thái, Huế.
SHO - Chiều ngày 18/6, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức kỷ niệm 87 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam và chúc mừng các nhà thơ, nhà văn nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Sông Hương được trao Giải thưởng Nhà nước năm 2012 và trước đó, diễn ra tại Tòa soạn Tạp chí, số 9 Phạm Hồng Thái, Huế.
Sáng ngày 11/6, tại khách sạn Mondial, 17 Nguyễn Huệ, Huế, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam và Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam với sự hỗ trợ từ Quỹ Rockefeller đồng tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Bảo tàng với di sản văn hóa ở lưu vực sông Mê Công và sông Hằng trong bối cảnh biến đổi khi hậu toàn cầu”.
SHO - Sáng ngày 11/6, Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Hội nghị Tổng kết Festival Huế 2012 và định hướng Festival Huế 2014.
SHO - Chiều ngày 10/6, Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế đã tổ chức Lễ Bế mạc Trại sáng tác ca khúc về A Lưới năm 2012, diễn ra tại thị trấn A Lưới, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Sau 6 ngày diễn ra sôi nổi, tối ngày 10/6, tại Nhà Văn hóa thành phố Huế, Liên hoan nhạc cụ truyền thống các dân tộc Việt Nam lần thứ 1 - 2012 đã Bế mạc và trao giải cho các đơn vị, cá nhân có tiết mục tham dự xuất sắc.
Sáng ngày 09/6, tại Nhà hát Duyệt Thị Đường - Đại Nội, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập (1982-2012). Đến dự có lãnh đạo Tỉnh uỷ, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh Thừa Thiên Huế; Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Hà Nội và và đại diện lãnh đạo các sở, ban ngành trong tỉnh.
Với họa phẩm “Không gian sống” của họa sỹ Lê Thánh Thư làm bìa 1, đó như là một tín hiệu khởi đầu cho bạn đọc thấy được một không khí mới lạ của Sông Hương kỳ này.
Tối ngày 5/6, tại Nhà Văn hóa thành phố Huế, Liên hoan nhạc cụ truyền thống các dân tộc Việt nam lần thứ 1 - 2012 đã chính thức khai mạc; Liên hoan do Cục Nghệ Thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế, Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức.
Tối ngày 4/6, tại Trung tâm du lịch trải nghiệm Huế Xưa - Huế Nay ở bãi đất bồi Đập Đá, thành phố Huế đã diễn ra Đêm thơ giới thiệu tác phẩm “Nợ văn” của nhà thơ, nhà báo - liệt sĩ Thúc Tề, chương trình do của Hội Nhà báo tỉnh, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế và gia đình phối hợp tổ chức.
Ý tưởng xây dựng tượng đài Nguyễn Văn Trỗi được Ban thường vụ Thành đoàn Huế khởi xướng từ đầu nhiệm kỳ thứ IX. Và phải mất đúng 6 năm sau đó, ý tưởng này mới trở thành hiện thực sau khi tượng đài bán thân Nguyễn Văn Trỗi hoàn thành và hiên ngang tọa lạc ngay giữa khu trung tâm công viên mang tên anh. Nhìn lại chặng đường ấy để thấy rằng công việc xây dựng một tượng đài hoàn toàn không hề dễ dàng. Đó là một cuộc “hành trình” thật sự, thể hiện nỗ lực cũng như quyết tâm của tuổi trẻ thành phố hôm nay.