Cùng bạn đọc thân mến!
Các bạn đang cầm trên tay số tạp chí cuối cùng của năm 2018, năm đánh dấu 35 năm Tạp chí Sông Hương trên hành trình phụng sự. Mới ngày nào đó, giờ đã qua 35 năm. Thời gian không chờ ai cả, mỗi khoảnh khắc trôi qua là duy nhất của vũ trụ không bao giờ lặp lại. Trên hết tất cả, thời gian quyết định sự hiện hữu và giá trị con người trên mặt đất này. Trái đất vẫn quay. Mặt trời vẫn mọc lúc bình minh và lặn tắt lúc hoàng hôn. Thời gian vẫn trôi trong cái thế giới hiện tượng đầy sai biệt này, nơi mà con người vẫn luôn khao khát đến một cõi phi thời gian đầy huyền bí. Hàng nghìn năm qua, con người luôn tìm cách làm chủ thời gian, nhưng thời gian, bánh xe tàn nhẫn ấy vẫn cứ quay và nghiền nát biết bao giá trị.
Bìa Số Đặc biệt 31 tháng 12/2018
Trong rất ít những thứ trường tồn cùng thời gian, lạ thay, không phải sự giàu có về của cải, về quyền lực mà lại là giá trị văn hóa, văn học nghệ thuật.
Cuối mùa thu năm nay, các nhà kiến trúc sư Việt Nam đã hội tụ về Huế để cùng nhau bàn thảo về hướng đi cho nền kiến trúc Việt Nam. Bối cảnh những không gian văn hóa đang mất dần đi ký ức kiến trúc khiến nhiều kiến trúc sư hết sức quan ngại. Mà sao không quan ngại được khi mà đến nghỉ ở một khu biệt thự bên bờ biển miền Trung, du khách Việt lại có cảm giác mình đang ở một ngôi nhà xa lạ? Những trăn trở đó, được ghi lại trong một bản tường thuật của số tạp chí này.
Huế trong năm 2018 có duyên hội tụ văn nghệ sĩ: Liên hoan Ảnh nghệ thuật Bắc Trung bộ, Giao lưu văn nghệ sĩ 5 vùng Kinh đô Xưa và Nay, Hội thảo tạp chí văn nghệ 6 tỉnh Bắc miền Trung… Và trong tháng 9, tháng 10, Trại sáng tác Âm nhạc Huế Xưa và Nay được mở bên bờ sông Hương, những tà áo dài, giọng nói dạ thưa… lại thêm lần nữa gợi cảm hứng cho nhiều ca khúc mới về Huế hình thành bởi các nhạc sĩ tên tuổi… “Những ca khúc nồng nàn…” sẽ giúp bạn đọc hình dung về sự ra đời của những giai điệu mới.
Thơ trong tháng 12, là những ký ức về đồng đội những năm tháng chiến tranh lại về trên dòng thơ những người lính già. Và những người trẻ, lại là những cảm nhận đằm sâu về những người lính đảo hôm nay, đang kiên cường bám trụ giữa những cơn bão biển, gìn giữ biên cương Tổ quốc. Và những cảm xúc khác, có khi là thảng thốt: “chúng ta chỉ có thể bay trong mơ/ để tuyệt giao với nhơ bẩn/ chúng ta chỉ có một nỗi buồn rất nặng/ để thanh lọc”; có khi là một mơ ước thi ca: “tôi sẽ băng vết thương cuối cùng bằng bài thơ màu hồng”…
Những truyện ngắn trong số này, như là những đa dạng các trần thuật của ký ức và hiện tại, những tương tác facebook hôm nay, và những tương tác giữa hiện thực và nỗi nhớ.
Và những chân dung của ngày cũ mấy lối, của những con người đáng kính cũng rủ nhau về, trên một chuyến Sông Hương cuối năm.
Dưới đây là mục lục:
- Gặp gỡ mùa thu 2018: Phát triển một nền lý luận, phê bình kiến trúc Việt Nam - NGÔ VIẾT TRƯỜNG
- Những ca khúc nồng nàn từ trại sáng tác ca khúc “Huế xưa và nay” - NGUYỄN CÔNG TÍCH
NHẠC:
- “Gặp em” - Nhạc: ĐỖ HỒNG QUÂN; Ý thơ: DƯƠNG VĂN
- “Cảm xúc Huế” - Nhạc và lời: TÔN THẤT LẬP
- “Còn trong ký ức” - Nhạc: PHÚ QUANG; Thơ: THÁI THĂNG LONG
- “Về với Huế” - Nhạc và lời: VÕ ĐĂNG TÍN
- “Sóng Hương Giang” - Nhạc: ĐỨC TRỊNH; Lời thơ: LÊ TỰ MINH
- “Đi cùng sông Hương” - Nhạc: VŨ THIẾT; Lời thơ: LÂM THỊ MỸ DẠ
- “Trở lại nơi đây” - Nhạc: TUẤN PHƯƠNG; Thơ: LÊ TỰ MINH
- “Giọt đàn xứ Huế” - Nhạc và lời: HỒ TRỌNG TUẤN
- “Huế nay” - Nhạc và lời: VŨ DUY CƯƠNG
- “Về Huế với nhau đi” - Nhạc và lời: LÊ MINH SƠN
- “Thương thương xứ Huế” - Nhạc và lời: ĐỨC TÂN
- “Cơm Hến” - Nhạc: TRẦM TÍCH; Thơ: HỒ ĐĂNG THANH NGỌC
THƠ:
- ĐỖ KIM CUÔNG
+ Lính giáp ranh (Khúc 1 & Khúc 9)
- PHÙNG HIẾU
+ Giếng làng
- TRƯƠNG QUỐC TOÀN
+ Thu phố Phái
- PHẠM QUYÊN CHI
+ Rồi có lúc
+ Tôi sẽ băng vết thương cuối cùng bằng bài thơ
- NGUYỄN HOÀNG THỌ
+ Chuyển mùa
+ Diễn
- TRẦN THỊ HUÊ
+ Mảng tưởng nguyên mới
- NGUYỄN GIÁNG VÂN
+ Lời của nguồn suối
+ Viết tặng họa sĩ Trần Trọng Vũ
- LÊ HƯNG TIẾN
+ Riêng những ngả lẻ
- NGUYỄN HỮU PHÚ
+ Những nụ cười sừng sững
+ Trường Sa... mưa
+ Những ngọn sóng Trường Sa
TRUYỆN NGẮN
- W.a.t.e.r - LÂM HẠ
- Mưa kiếp trước – PHÙNG TẤN ĐÔNG
- Bầu trời xanh – TRẦN BẢO ĐỊNH
VĂN HÓA HUẾ
- LỄ BỘ THƯỢNG THƯ, HIỆP BIỆN ĐẠI HỌC SĨ LÊ BÁ THẬN VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC NỀN GIÁO DỤC LÀNG DƯƠNG XUÂN THƯỢNG - Nguyễn Văn Cương - Nguyễn Văn Khánh
- LỄ HỘI TRUYỀN THỐNG TRONG ĐỜI SỐNG ĐỒNG BÀO TÀ ÔI - Hoàng Huyền Thanh - Lê Chí Quốc Minh
*
- Nghệ sĩ Văn Lang sáng danh “hồn lao động” - VÕ QUÊ
- Hồi ức về ông Phan xứ Huế - người góp nhặt những mảnh vỡ của thời gian - NGUYỄN ANH THƯ
Chuyện mấy lối:
- Trong cơn lụt ngày xưa ấy - HOÀNG THỊ NHƯ HUY
- Bóng hồng phố cổ - BÙI KIM CHI
- Bóng ma tín dụng đen - ĐẶNG PHÚC
TÁC GIẢ TÁC PHẨM
- Đọc lại văn xuôi Võ Hồng - NGUYỄN SỸ TUẤN
- Người đưa chữ vào tâm hồn bè bạn - ĐÔNG HÀ
- Giọng điệu truyện ngắn Trần Trung Sáng - PHAN ĐÌNH DŨNG
- Ngắm Chiều trên sông Hàm Luông - LÊ KIM PHƯỢNG
Bìa 1: Tác phẩm MÙA NƯỚC CẠN (Sơn dầu, 100cm x 100cm) của họa sĩ CHU ĐỨC THẮNG
Bìa 2: Người và ngợm trong tranh của Francesco Clemente - KHẢ HÂN
Bìa 3: Những khoảnh khắc đẹp:
- Tác phẩm “Cuộc sống ven biển” của NSNA Lê Tấn Thanh (Huy chương vàng Quốc gia Bosnia and Herzegovina 2018)
- Tác phẩm “Đường về” của NSNA Hồ Ngọc Sơn (Huy chương vàng Quốc tế PSA tại Bosnia and Herzegovina 2018).
Ban BiênTập
SHO - Tuần lễ Phật Đản Phật lịch 2557 (2013) diễn ra từ 17/5 đến 24/5 tại Huế đã kết thúc, để lại nhiều dư âm trong lòng chư Tăng ni, Phật tử và người dân Cố đô.
Chiều tối ngày 23/5, Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức lễ Mộc Dục tại lễ đài chùa Diệu Đế, đường Bạch Đằng, phường Phú Cát, TP Huế và lễ Rước Phật từ chùa Diệu Đế lên tổ đình Từ Đàm.
(SH) - Tối ngày18/5, tại số 01 Lê Lợi, Học viện Âm nhạc Huế phối hợp với Hội Âm nhạc tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức lễ tổng kết cuộc thi sáng tác ca khúc “Bác Hồ với Huế - Huế với Bác Hồ”.
(SH) - Vào chiều ngày 17/5, tại 15 Lê Lợi, TP.Huế đã diễn ra cuộc triển lãm mang tên Mẹ vợ của tôi. Đã có khoảng 200 bức ảnh được sắp sếp để nói lên một chủ đề rất quen thuộc đối với mỗi chúng ta, nhưng cũng rất độc đáo để nói lên một điều mà không phải tất cả chúng ta đều dễ nói.
Sáng 17/5, Bảo tàng Hồ Chí Minh TT-Huế tổ chức triển lãm chuyên đề "Nghệ nhân dân gian Huế với Chủ tịch Hồ Chí Minh". Đây là hoạt động kỷ niệm 123 Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh và 65 năm Ngày Bác Hồ ra lời kêu gọi thi đua ái quốc (11-6-1948 – 11-6-2013).
(SH) - Làng Kim Long xưa nằm ở bờ Bắc sông Hương. Vị Chúa Nguyễn thứ ba khi ấy mới kế vị đúng một năm, say đắm trước cảnh sơn thủy hữu tình nên đã dời phủ về làng.
SHO - Chiều 09/5, tại 26 Lê Lợi - Huế, Liên hiệp các hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức Hội nghị Tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương V của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa VIII) về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.
Lăng Tự Đức là một trong những lăng tẩm đẹp nhất trong hệ thống lăng tẩm của triều Nguyễn ở Huế. Vì vậy đây là điểm thu hút nhiều du khách. Đã lâu lắm rồi tôi mới có dịp quay lại tham quan di tích này, nhưng ấn tượng để lại trong tôi là những hình ảnh không lấy gì làm đẹp mắt lắm.
Chiều ngày 3/5, tại số 96 đường Trương Gia Mô, Tp Huế đã diễn ra Lễ khai trương Công ty cổ phần in ấn & quảng cáo Tân Phát. Tới dự có đông đảo các ban ngành lãnh đạo, người thân, bằng hữu, đối tác, các phóng viên báo chí trên địa bàn tỉnh.
Tối 1/5, tại Sân khấu Bia Quốc Học, Huế, Lễ bế mạc Festival Nghề truyền thống Huế lần thứ V, năm 2013 đã diễn ra trong một không gian lộng lẫy, trang nghiêm, mang vẻ đẹp cung đình xứ Huế.
Trong khuôn khổ Festival nghề truyền thống Huế 2013, chiều ngày 1/5 tại công viên Phan Bội Châu, 19 Lê Lợi - Huế, đã diễn ra Lễ tế tổ bách nghệ và Lễ rước tôn vinh Nghề truyền thống.
Trong khuôn khổ Festival nghề truyền thống Huế 2013, vào lúc 6 giờ, ngày 1/5 tại bờ sông Hương, công viên trước trường Hai Bà Trưng đã diễn ra lễ khai mạc Hội đua thuyền trên Sông Hương.
Trong khuôn khổ Festival Nghề truyền thống Huế 2013, Chương trình ca múa nhạc đặc biệt chào mừng 38 năm ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất tổ quốc 30/4 và ngày Quốc thế lao động 1/5 của Nhà hát nghệ thuật ca kịch Huế đã thu hút đông đảo những người yêu mến âm nhạc. Buổi biểu diễn được tổ chức vào đêm 30/4 tại Sân khấu Bia Quốc Học.
Nếu là một người hoài cổ hẳn bạn sẽ chọn lựa cách nói này: Lạc vào không gian Festival nghề truyền thống Huế 2013 như lạc vào giữa nghìn xưa. Đi dọc theo bờ con sông Hương thơ mộng, trải dài trên đường mang tên của một thi nhân, chúng ta sẽ cảm tưởng như chính mình đang chạm vào nghìn xưa, đang nghe những tiếng thì thầm của tiền nhân vọng về trong từng thớ gỗ, từng mảnh đất nung, từng tấm lụa thêu diệu kỳ....
Trong khuôn khổ Festival Nghề truyền thống Huế 2013, Chương trình ca múa nhạc “Sức sống mới” của Câu lạc bộ Âm nhạc Trung tâm văn hóa thành phố Huế đã thu hút đông đảo những người yêu mến âm nhạc. Buổi biểu diễn được tổ chức vào đêm 29/4 tại Sân khấu Bia Quốc Học.
THĂNG HOA KỸ THUẬT DỆT MAY TRUYỀN THỐNG CỦA CÁC DÂN TỘC
Chương trình trình diễn thời trang quốc tế “Sự biến đổi kỳ diệu” tại sân khấu quảng trường Quốc Học (Huế) đã thật sự chinh phục được công chúng bởi chất lượng nghệ thuật của nó. Đây là hoạt động trong khuôn khổ lễ hội quốc tế dệt may Métamorphoses -Festival nghề truyền thống Huế năm nay.
Trong không gian văn hóa Festival nghề truyền thống Huế 2013, nếu một ai đó dừng lại ở bảo tàng Văn hóa Huế (23-25, Lê Lợi) sẽ được trông thấy những điệu vũ lạ lùng. Nói điệu vũ thực ra là một cách nói bóng bẩy trước sự mềm mại, tinh tế, tài hoa của con người trong việc biến thiên nhiên thành cái đẹp để phục vụ cho cuộc sống không ngừng hướng tới cái mỹ của mình. Đó là điều nhiều người thấy trong Triển lãm quốc tế Dệt may “Hóa thân” (Metamorphoses) của các nghệ nhân quốc tế.
Người hiện đại nhìn thấy gì trong những cổ vật của người xưa? Không hẳn để nhiều nhà sưu tầm, những nghệ sỹ lớn lại đam mê cổ vật đến như thế. Trong những cổ vật luôn chưa ẩn những khía cạnh văn minh nhất định của một nền văn hóa.
Đối với người phương Tây, lý tính là yếu tố mạnh nhất trong con người của họ. Nhìn vào lich sử nghệ thuật từ hội họa, âm nhạc, điêu khắc, văn học... kể cả những lĩnh vực như triết học, khoa học... của phương Tây, chúng đều dựa trên căn nền của lý tính được soi rọi từ ánh sáng của khoa học. Nhìn về phương Đông, có một sự khác biệt, người phương Đông thiên về trực cảm nên nghệ thuật phương Đông ẩn chứa những vùng miền mà tư duy nghệ thuật dựa trên căn nền lý tính khó lòng khơi mở được.
Trong cuộc sống hiện đại, với sự tiến triển của khoa học công nghệ thì càng ngày người ta càng ý thức được giá trị của nghề thủ công. Ý nghĩa của nghề thủ công nằm sâu trong giá trị truyền thống, trong những vỉa tầng văn hóa được hun đúc bởi thời gian và những nỗ lực bảo lưu của con người. Đến với Festival Nghề truyền thống Huế 2013, chúng ta từng bước được cảm nhận sức mạnh truyền thống trong tâm thức của mỗi con người, mỗi vùng miền văn hóa. Rất nhiều không gian văn hóa mang đậm giá trị của nghề truyền thống được trưng ra trong kỳ Festival lần này.