Quý bạn đọc thân mến.
Mùa xuân như là sự hòa điệu giữa sắc khí trong xanh và tâm nguyện an lành. Mở đầu cho số báo, Sông Hương giới thiệu đến bạn đọc những nét tài hoa và nỗi lòng của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Hiếm người nhạc sĩ nào lại viết nhạc hay ở nhiều đề tài như ông. Từ những ca khúc về mùa xuân đất nước như Đảng đã cho ta cả mùa xuân, (một trong 3 ca khúc của ông nằm trong “tốp 10” ca khúc hay nhất về Đảng), cho đến những ca khúc viết cho thiếu nhi (Cánh én tuổi thơ), viết về nhân dân trong kháng chiến và lao động sản xuất, tiêu biểu như Bài ca người thợ mỏ, Những vì sao ca đêm, Con kênh ta đào…
Tháng 3, Sông Hương dành nhiều trang viết về người phụ nữ. Truyện ngắn Mùa thùy mơ nở rộ, câu chuyện trôi như chính loài hoa này vừa trôi vừa đau đáu nở những đóa tinh khôi. Hai đứa con nuôi và đôi vợ chồng gắn bó trong một gia đình, rồi dường như tan vỡ từ khi tình yêu trỗi dậy. Cơn cuồng si tuổi dậy thì che khuất những ẩn khúc, để người cha nuôi gồng gánh hệ lụy. Một không gian đẹp từ nỗi buồn của bầu trời khi ai đó ngửa mặt nhìn mây trắng để hỏi về một cơn đau khác chợt vỡ. Truyện ngắn Tiếng chuông đền Diềm xoáy vào u uẩn lòng người và vọng đến những hình thái du lịch mới đang dần phá vỡ sự hài hòa giữa linh thiêng và tự nhiên. Văn hóa tâm linh là một phần của sự sống và hơn thế còn vực dậy những lụy phiền khi con người chân thành và sáng suốt nương dựa. Khi miền linh diệu từ hốc tối thức giấc cũng đồng thời soi lên chuỗi ý niệm bản năng khó cưỡng và nỗi hoang mang vô chừng.
Những bài nghiên cứu văn học và lý thuyết trong số báo mang đến cái nhìn mới mẻ về những hiện tượng và các tác giả cũ. “Một chiều kích khác của Bakhtin” cho thấy Bakhtin không chỉ là nhà phê bình văn học tầm cỡ của thế giới, mà thực chất hơn trước hết là “một nhà triết học, một nhà triết học nhân văn, không sa đà vào tư duy tư biện”. Ông đã có cái nhìn sâu vào bản thể triết học thông qua những tương tác, đối thoại, và ngày càng gần với sự tương đối và thoát khỏi khuôn thước của ngôn từ, văn bản. Bài viết về tập sách “Gửi đây chút duyên tình đọc”, về 18 tác giả trong nền văn chương Việt với cái nhìn đầy trân trọng và giàu cảm xúc như sự tương giao giữa tác phẩm và người viết; là tình cảm chân thành cũng như tình yêu mà tác giả tập sách dành cho văn học, kể cả đối với những tác giả từng bị lãng quên để làm tươi mới thêm những mảng màu di sản văn hóa. Bài dịch “Lý thuyết tiểu thuyết của Georg Lukács”, với quan niệm vượt thoát: “Trừ khi thế giới hướng vào bên trong thì mới không có những sự khác biệt về tính chất có thực giữa các hiện thể của nó”.
Ở mục Huế dòng chảy văn hóa, bài viết “Hai đại danh gia ở đất Huế thời Nguyễn”: Thân Trọng và Hà Thúc, sau này đã trở thành hai dòng họ khoa bảng tiêu biểu “Nhất Thân, nhì Hà”. Việc làm rất ý nghĩa là hai Họ đã hỗ trợ, khích lệ con cháu ăn học thành tài, lên kinh thi thố đỗ đạt và trở thành những vị quan có ích cho dân. Truyền thống này ăn sâu vào từng gia đình trong hai Họ, tạo thành nền nếp gia phong từ đời này sang đời khác.
Dưới đây là mục lục:
- Nhạc sĩ Phạm Tuyên - những ca khúc hay về Đảng và nhân dân - THANH TÙNG
VĂN
- Mùa thùy mơ nở rộ - BẢO THƯƠNG
- Tiếng chuông làng Diềm - VŨ THANH LỊCH
THƠ:
- PHAN LỆ DUNG
+ Một buổi chiều mùa đi
+ Hoàng hôn nhớ
- PHẠM HIỀN MÂY
+ Dạ thưa…
- TRẦN THỊ HUÊ
+ Những ước muốn cho con
+ Những bước tròn
+ Ngày không còn nắng trên môi
- NHƯ QUỲNH DE PRELLE
- PHẠM TRUNG NGHĨA
+ Viết về mẹ
+ Tiếng đêm
- HUỲNH MINH TÂM
+ Thơ viết dưới giàn bí đao
- PHAN TÌNH
+ Sợi đêm
+ Thời gian trên tóc mẹ
- TRẦN XUÂN TRƯỜNG
+ Lúa ơi
- BẠCH DIỆP
+ Mỗi lần mặt trời lặn xuống
+ Nhận diện
- NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO
+ Phố thanh xuân
+ Chút đông gầy
- TRẦN HẠ VI
+ Nghe đồn có một tình yêu
- NGUYỄN LOAN
+ Những ngón tay mưa
- ĐẶNG THIÊN SƠN
+ Cát
+ Những con cá cụt đuôi
- NGUYỄN NHẬT HUY
+ Tóc
+ Sống
- NGUYỄN HỮU PHÚ
+ Buổi sáng mùa xuân
- LÊ ĐÌNH TIẾN
+ Ý nghĩa
- QUỐC SINH
+ Linh hồn
NHẠC:
- Cuộc đời và Đam mê - Nhạc và lời: TRẦM THIÊN THU
- Một nửa vầng trăng - Nhạc: VĨNH PHÚC; Lời: Phanxipăng
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Người con đỡ đầu - L. TOLSTOY - Trần Thị Phương Phương dịch
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- Hai đại danh gia ở đất Huế thời Nguyễn - LÊ THỊ ÁNH TUYẾT
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- Một chiều kích khác của Bakhtin - ĐỖ LAI THÚY
- 18 chân dung văn học - Từ một cái nhìn phác thảo - PHẠM PHÚ PHONG
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- Nhu cầu của văn học dân tộc chủ nghĩa - ĐOÀN ÁNH DƯƠNG
- Lý thuyết tiểu thuyết của Georg Lukács - PAUL DE MAN
* Bìa 1: Tác phẩm “Hướng dương và hoa cải làn” (Sơn dầu, 70cm x 90cm, 2020) của họa sĩ Phạm Hoàng Hà.
* Bìa 2, 3: Những khoảnh khắc Huế - Ảnh: NSNA Lê Tấn Thanh, NSNA Ngô Thanh Minh.
+ Minh họa: Hs Nguyễn Duy Linh, Hs Tô Trần Bích Thúy, Hs Đặng Mậu Tựu.
- Vi nhét: Hs Tô Trần Bích Thúy.
Ban Biên Tập
Trải qua hàng trăm năm với bao biến thiên lịch sử, đến nay, cố đô Huế vẫn còn lưu giữ được những vết tích của một đấu trường độc nhất vô nhị trên thế giới - đấu trường Hổ quyền, đây không chỉ là nơi từng diễn ra những trận quyết chiến đẫm máu giữa hai loài voi - hổ, mà còn là cuộc thị uy quyền lực tuyệt đối của triều đại nhà Nguyễn.
Chiến tranh đã đi qua, nhưng hậu quả của nó vẫn nặng nề tại nhiều vùng đất A Lưới (Thừa Thiên Huế). Vẫn còn đó những làng "da cam"-nơi những đứa trẻ sinh sau chiến tranh đang trực tiếp gánh chịu ảnh hưởng của chất độc da cam; nhiều đứa trẻ sinh ra rồi mất đi hoặc chấp nhận sống dị dạng giữa cuộc đời đầy nghiệt ngã.
Từ ngày 27 đến 29-11, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức diễn tập chỉ huy, tham mưu một bên hai cấp với sự tham gia của Ban CHQS 9 huyện, thị, thành và huy động các đơn vị chủ lực của LLVT tỉnh tiến hành thực binh đánh địch đổ bộ đường không. Dự chỉ đạo diễn tập có Thiếu tướng Nguyễn Chí Hướng, Phó tư lệnh Quân khu 4, ông Lê Trường Lưu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh…
Công trình đường tránh lũ dài 1,5km nối 2 thôn Tân Tô và Hòa Phong, thuộc xã Thủy Tân, thị xã Hương Thủy, Thừa Thiên- Huế, có tổng vốn đầu tư gần 6 tỷ đồng. Thế nhưng do thi công kiểu “rùa bò”, đã khiến hàng trăm hộ dân sinh sống trên địa bàn rơi vào cảnh “khóc dở, mếu dở”...
Hiện tại nhiều hộ dân ở vùng ven đầm phá ở xã Lộc Thủy, huyện Phú Lộc, tỉnh TT Huế vẫn luôn sống trong tình trạng thiếu nước và mỏi mòn chờ nước sạch để sinh hoạt.
Vừa qua, đoàn Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam do bà Nguyễn Thị Kim Thúy, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam làm Trưởng đoàn đã về thăm và làm việc tại huyện A Lưới.
Bạn bè, học trò hay gọi Trần Nguyễn Khánh Phong (37 tuổi, nguyên giáo viên Trường THPT A Lưới, tỉnh Thừa Thiên-Huế) là “thầy Phong gàn”. Suốt 12 năm dạy học, anh dùng phần lớn thời gian, tiền bạc để sưu tập vật dụng, tư liệu của đồng bào Tà Ôi.
Không cầu kỳ, phức tạp nhưng gio ra a xiu, món ăn truyền thống của đồng bào C'Tu cư trú trên vùng cao Nam Đông (Thừa Thiên-Huế) làm khách miền xuôi khó quên chỉ sau một lần thưởng thức.
Vị Hoàng đế đa tài và cũng rất đa tình Lê Thánh Tông có rất nhiều giai thoại được truyền tụng trong dân gian, trong số đó có cả những chuyện thú vị giữa vua và các giai nhân, nữ sắc. Không rõ có bao nhiêu điều trong đó là sự thật, bao nhiêu điều là do thêu dệt mà nên...
Nằm bên bờ Sông Hương, một ngôi trường cổ kính, không gian rộng rãi và thoáng mát, kiến trúc đẹp, có truyền thống vẻ vang nhất nước ta. Từ ngày thành lập đến nay, Quốc học Huế luôn là điểm hội tụ, đào tạo nhiều nhân tài cho đất nước…
Nhắc đến Huế, người ta thường nhớ đến tầm vóc di sản thế giới với kinh thành cổ xưa, là tà áo dài thướt tha của nữ sinh qua cầu Tràng Tiền một thuở... và cả bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ (được Hàn Mặc Tử sáng tác vào năm 1938). Bài thơ trong tập “Thơ điên” này khiến đất vua xưa như lung linh hơn và trở thành kiệt tác của thi ca nước nhà. 75 năm sau ngày bài thơ ra đời, chúng tôi đã tìm về Vĩ Dạ.
Dao Ánh khi 16 tuổi, đang là nữ sinh cấp 3 trường Đồng Khánh (Huế) đã là nàng thơ của Trịnh Công Sơn. Mối tình kéo dài từ năm 1964 đến 1967, chất chứa biết bao hoài niệm. Chúng tôi xin giới thiệu một bức thư tình tuyệt hay của Trịnh gửi Dao Ánh...
Từ ngày 22 đến 30.11.2013, tại Trung tâm văn hóa Phương Nam-Làng nghề Huế diễn ra triển lãm "Sự âm ỉ" của nghệ sĩ Chu Chung Teng (Đài Loan) và "Sản phẩm Việt Nam" của nghệ sĩ Astrid Schulz (Đức) do N.S.A.F (New Space Art Foundation) tổ chức.
Mùa mưa về cũng là mùa của những con sùng tre hóa kiếp thành bướm. Tôi lại nhớ đến món ơm pờ rèng của người Pa Cô, ở vùng cao A Lưới (tỉnh Thừa Thiên-Huế). Món ăn đã khiến tôi rùng mình khi thấy nhưng ngây ngất khi ăn.
Ở đầu làng Thanh Phước của xã Hương Phong, Thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế có một tảng đá rất kỳ lạ, lạ đến nỗi hàng năm, nhiều nhà nghiên cứu tìm về lý giải vì sao có tảng đá được người dân tôn thờ, dựng miếu hương khói, may áo cho đá mặc.
Chiều 22/11, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đã khánh thành dự án bảo tồn, phục hồi di tích Đông Khuyết đài, Hoàng thành Huế.
Tà lục tà lạo, có nghĩa là lộn xộn hay thập cẩm - một món ăn truyền thống đặc trưng của đồng bào Tà Ôi, sống ở huyện vùng cao A Lưới (Thừa Thiên-Huế).
RockStorm 2013 sẽ bắt đầu với liveshow vào ngày thứ bảy, 30.11.2013 tại SVĐ Cảng, TP. Hải Phòng. Ngay sau Hải Phòng, RockStorm sẽ thực hiện các liveshow vào các thứ bảy của các tuần kế tiếp lần lượt tại Huế (7.12), Đà Nẵng (14.12), Biên Hòa (21.12), TP.HCM (28.12), Cần Thơ (4.1.2014) vào kết thúc tại Hà Nội (11.1.2014).
Tại Bảo tàng Văn hóa Huế, Triển lãm tranh giáo viên trưng bày 82 tác phẩm của 75 giáo viên đang dạy Mỹ thuật tại các trường học trên địa bàn Thừa Thiên Huế đã được khai mạc.
Chưa từng học công nghệ thông tin thế nhưng thầy Phan Hữu Tùng ở thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên-Huế, lại 'mày mò' làm ra phần mềm tặng cho hàng nghìn đồng nghiệp ở khắp mọi miền.