Tháng Mười còn phảng phất hơi thu với những gam màu mê hoặc của tự nhiên. Nhân ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, Sông Hương giới thiệu một số tác giả nữ ở các thể loại viết, như là bảo tàng ký ức lưu giữ vẻ đẹp đã được họ chưng cất giùm chúng ta.
Bên cạnh những chùm thơ nữ đa thanh, ấn tượng, mục văn xuôi với truyện ngắn Bản nhân. Câu chuyện trong gia đình khi đầm ấm lúc phiền nhiễu. Bao kỷ niệm về những con người, những khuôn mặt khác nhau, những tâm tính khác nhau khi thời gian dẫn cuộc đời rẽ lối, người để lại những niềm vui hối tiếc, người tạo nên những vết buồn loang xa. Truyện không mở lối song từ những bế tắc vẫn cho thấy được giá trị của đời sống không nằm ở vật chất, và phía trước luôn có một cánh cửa nếu ai biết mở đón ánh sáng tràn vào. Ở truyện ngắn Chị tôi bên bến sông viết về người phụ nữ thiệt thòi. Nhưng ai cũng có trái tim, bản năng thổn thức trước một giới tính khác và mơ về một mái ấm. Câu chuyện không phá cách, đều đặn mở ra như sự thật bình thường trong đời; vậy thôi cũng đủ để thấy ai rồi cũng có ý nghĩa ở một phương nào đó khi trời đất cũng âm thần tạo duyên.
Đọc những tác phẩm hay của những tác giả tiếng tăm thế giới cũng là cách tương giao và gợi niềm cảm hứng cho tác giả trong nước. Kỳ này Sông Hương giới thiệu truyện dịch Đời thản nhiên trôi. Một diễn tiến bình thản như chính tên truyện, và cuộc sống cứ trôi từ trong xa lạ đến gần gũi. Sự hồn nhiên của trẻ nhỏ đã khơi dậy niềm bao dung của một lão ngư chừng như nhìn ra sự rộng lớn của biển. Dẫu sao, đôi khi sự ngây thơ ấy cũng khiến chúng ta chạnh lòng khi nó thản nhiên tiếp nhận một thông tin buồn vô hạn, và đằng sau đó là cơn đau nhẹ bắt đầu khi ta tưởng đến những ẩn dụ tình người chưa kịp trỗi lên nơi đôi mắt trong veo của trẻ.
Mục Huế - dòng chảy văn hóa là khảo cứu mang tính phát hiện: Biệt thự bác sĩ Ưng Thông, nơi lưu giữ dấu ấn của thời gian. Từ thực địa đến nguồn tư liệu, giúp ta thấy khá rõ về bác sĩ Ưng Thông (1882 - 1951), người có danh tiếng và địa vị cao quý một thời ở Kinh đô Huế, giữ đến chức Tòng Tứ phẩm Văn giai và làm việc tại Thái Y Viện. Ông có công lao đặc biệt đối với ngành y, được triều đình Huế, chính phủ Pháp trao tặng nhiều phần thưởng, huy chương cao quý trong sự nghiệp chữa bệnh cứu người. Tiếc rằng ngày nay ít người biết đến ông cũng như về ngôi biệt thự sang trọng của ông mang phong cách Đông Dương với sự kết hợp giữa Á và Âu đang dần bị xuống cấp đáng tiếc.
Mục Nghiên cứu và bình luận, tiểu luận Hàn Mặc Tử - Từ một lối viết. Trong sự chiếu soi vào triết thuyết, vào cấu trúc ngôn từ thông qua thơ Hàn Mặc Tử giữa hai dòng thơ cổ điển và hiện đại, tác giả đã có đóng góp lớn trong việc nhìn ra một lối viết “trung đạo” “bình thản, ung dung, tiêu dao” của Hàn thi sĩ, vừa khác vừa giống cổ điển, song ẩn dụ những chiều sâu huyền thoại, những biểu tượng lung linh của tôn giáo đầy tính hiện đại. Và hơn thế, bài viết đã làm sáng thêm một nhân cách thơ đầy tỉnh táo và vượt thoát những khuôn thước của thể loại và ngôn từ trong chân trời của ẩn nghĩa.
MỤC LỤC:
VĂN
- Bản nhân - PHẠM NGỌC TÚY
- Chị tôi bên bến sông - DIỆU PHÚC
THƠ:
- NGUYỄN HỒNG VÂN
+ Tình khúc mưa
+ Ảo ảnh đêm
- LÊ VI THỦY
+ Tôi và tháng mười
+ Giấc mơ em
- CHÂU THU HÀ
+ Mùa thu
- VŨ TUYẾT NHUNG
+ Nương tựa câu từ
+ Cỏ khóc
- VI THÙY LINH
+ Đu quay
- Giới thiệu thơ PHẠM HIỀN MÂY
+ Nhớ anh thôi đã rất thừa mùa đông…
+ Phù du yêu người…
+ Giữ lời tìm nhau…
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- ĐỜI THẢN NHIÊN TRÔI - Kevin Klinskidorn - Võ Hoàng Minh dịch
THƠ:
- NGUYỄN MAN KIM
+ Người về
PHẠM TẤN HẦU
+ Và, mưa đã đến
+ Ca khúc quán Café buồn
- TRẦN VẠN GIÃ
+ Gió không thổi bên bờ sông chiều
+ Lời hát
- LÃNG HIỂN XUÂN
+ Vệt nhớ
- NGUYỄN HOA
+ Về biển
+ Trong chiến tranh
- CAO QUẢNG VĂN
+ Đá trầm tư
+ Một sớm quê nhà
- KHALY CHÀM
+ Chỗ ngồi quen tiếng hư linh
+ Hình dung từ ý tưởng
- NGUYỄN HỮU TRUNG
+ Câu hỏi thanh xuân
+ Mưa
- TỪ DẠ LINH
+ Vũ khúc gọi ngày
+ Ta ngồi hát những lý lơi
- HẢI HẠC PHAN
+ Mưa ngừng hoa rơi
NHẠC:
- Nơi tôi luôn muốn về - Nhạc và lời: Tịnh Mỹ
- Vỡ bóng lia thia - Nhạc: Nguyễn Đình Niêm; Thơ: Phạm Bá Thịnh
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- HÀN MẶC TỬ - TỪ MỘT LỐI VIẾT - Lường Tú Tuấn
- PHẢN ÁNH NGHỆ THUẬT NHÌN TỪ PHƯƠNG THỨC TỒN TẠI CỦA TÁC PHẨM VĂN HỌC - Mai Liên Giang
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- BIỆT THỰ BÁC SĨ ƯNG THÔNG, NƠI LƯU GIỮ DẤU ẤN CỦA THỜI GIAN - Trần Văn Dũng
- Vai trò giao thông vận tải đường biển Đàng Trong đối với sự phát triển của thủ công nghiệp thời chúa Nguyễn - ĐẶNG THỊ THANH HÀ
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- NGƯỜI HÁT RONG CỦA THỜI ĐẠI - Nguyễn Quang Thiều
- “Nàng” (Trích trường ca lục bát) - NGUYỄN THỤY KHA
- NHỮNG KÝ ỨC LƯU DẤU THÀNH LỊCH SỬ - Đông Hà
- NỖI KHÁT THÈM CÔ ĐƠN - Hoàng Thụy Anh
- “Ai”, “Buồn”, “Cha” - (chùm thơ) ĐỖ THÀNH ĐỒNG
- Thư đi tin lại - NGƯỜI SÔNG HƯƠNG
* Bìa 1: Tác phẩm “Dạ khúc trăng non” của họa sĩ Duy Ninh
* Bìa 2 & Bìa 3: SẮC MÀU CỦA MÙA THU - Trần Duy Minh
- Minh họa: HS Ngô Lan Hương; HS Phan Thanh Bình; HS Đặng Mậu Tựu
- Vi nhét: Họa sĩ Tô Trần Bích Thúy: 7 vinhet
Ban Biên tập
Tình cờ, chúng tôi được chứng kiến trọn lễ A Riêu Piing của người Pakô ở xã Hồng Trung, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên-Huế. Đây là lễ hội lớn nhất của người Pakô, được tổ chức 5 năm, thậm chí 10 năm một lần.
Trong dịp ghé thăm Huế đầu năm 2014, họa sĩ Nguyễn Đại Giang, cha đẻ trường phái upsidedownism - đảo ngược (Từ đảo nghịch cuộc đời đến đảo nghịch hội họa, Tuổi Trẻ ngày 15-2-2009), đã có buổi vẽ tranh thú vị tại gác Trịnh - căn gác nơi Trịnh Công Sơn sống thời trai trẻ ở Huế.
Điện Long An - Bảo tàng cổ vật cung đình Huế và những gì chứa đựng bên trong thực sự là một di sản quý báu.
Trong nghề đúc đồng, việc tạo mẫu có tính quyết định về nghệ thuật trong một tác phẩm. Là thế hệ thứ mười trong một gia đình có truyền thống làm nghề đúc đồng ở làng Dương Xuân xưa, nghệ nhân Nguyễn Văn Viện được tôn vinh là người thợ tài hoa, bởi khó có thể tìm thấy ở làng đúc đồng Huế người thứ hai có kĩ thuật điêu luyện và sức sáng tạo không ngừng như ông…
Ngày 8-1, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức buổi tọa đàm kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Giáo sư Tôn Thất Dương Kỵ, nguyên Bí thư Ðảng đoàn, Tổng Thư ký Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam, Ủy viên Ban Thư ký Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, nhà trí thức yêu nước, người cộng sản kiên trung, người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế.
Ngựa là con vật được sử dụng nhiều trong các cuộc chiến tranh thời cổ. Hình ảnh ngựa gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của nhiều dân tộc, gắn liền với các võ tướng trên nhiều trận chiến.
Mỗi lần đi ngang cầu Ca Cút đều có cái cảm giác “trời đất bao la, chìm đắm trong ta” cho dù buổi sáng, buổi chiều hay có khi về đêm. Cuối năm, khi ngọn giáo đông bắc còn căm căm, cảm giác đó chừng se sắt hơn...
Món xôi ống tưởng chừng như đơn giản này lại chứa đựng trong nó tất cả tinh hoa miền núi.
Được Bộ VH-TT (nay là Bộ VH,TT&DL) công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia từ năm 1991, nhưng suốt nhiều năm qua, di tích Tuy Lý Vương nằm ở phường Đúc, TP Huế, bị nhiều hộ dân xâm hại một cách nghiêm trọng. Mặc dù các cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên - Huế đã vào cuộc, tuy nhiên, do cách xử lý “nửa vời”, thiếu cương quyết nên đến nay, khu di tích này vẫn ở trong tình trạng “kêu cứu” từng ngày...
Ngược lên thượng nguồn sông Hương vào một ngày đầu năm 2014, chúng tôi đến thăm cụ ông Nguyễn Lô (82 tuổi), ở thôn Kim Ngọc, xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên - Huế, trong một căn chòi tạm bên cạnh lăng chúa Nguyễn Phúc Thái (Vị chúa thứ 5 của triều Nguyễn). Gần 40 năm qua, ông lão đã một thân một mình chống lại những kẻ đào trộm mộ để bảo vệ lăng chúa Nguyễn được vẹn toàn; đồng thời cũng khai hoang đất đồi phát triển kinh tế gia đình…
Kế Môn (Điền Môn, Phong Điền, TT- Huế) là quê hương của hàng ngàn người giàu có trên cả nước và thế giới. Bởi là quê quán của nhiều người giàu nên Kế Môn sở hữu lắm chuyện đặc biệt.
Năm 2010, tôi được về dự đêm thơ Quê Mẹ của nhà thơ Tố Hữu tổ chức tại TP Huế - quê mẹ của ông và có dịp được về thăm quê ông, một làng nhỏ bên dòng sông Bồ trong xanh. Thật thú vị vì đây cũng chính là quê hương của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh - Nguyên ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Chính ủy Quân giải phóng miền Nam.
Những ngôi nhà vườn, nhà rường cổ ở Huế không chỉ có giá trị về mặt di sản kiến trúc mà còn thể hiện một cách sống động và chân thực nhất về đời sống của người Huế xưa. Nhưng vì nhiều lý do: tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, người dân thiếu tiền trong việc trùng tu bảo tồn …mà giờ đây, những ngôi nhà cổ nguyên bản đặc trưng xứ Huế đang mai một dần.
Ðồng chí Nguyễn Chí Thanh sinh ngày 1-1-1914, tên thật là Nguyễn Vịnh, là một nhà lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Quân đội kiệt xuất; nhà chính trị, quân sự mưu lược, tài trí, dũng cảm, kiên quyết; một người con ưu tú của quê hương Thừa Thiên - Huế. Ðồng chí đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Ðảng, của dân tộc.
Từ một địa phương không có bệnh viện tuyến tỉnh, mọi hoạt động trong lĩnh vực y tế chuyên sâu chủ yếu dựa vào Bệnh viện Trung ương Huế là chính nên thường xuyên gây ra vấn đề quá tải. Để khắc phục tình trạng trên, thời gian qua, tỉnh Thừa Thiên Huế đã tập trung nhiều nguồn lực để xây mới 03 bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh. Đến nay, sau thời gian ngắn đi vào hoạt động, các bệnh viện này đã làm rất tốt công tác khám chữa bệnh, thu hút ngày càng nhiều bệnh nhân đến khám và điều trị.
Múa bao giờ cũng gắn kết với âm nhạc (nhạc đàn và nhạc hát), vì thế, người ta thường gọi tên là “Múa hát cung đình”. Múa hát cung đình của vua chúa Việt Nam không giống như hình thức vũ hội phương Tây. Nó chủ yếu phục vụ cho vua chúa, lễ lạc trong triều đình, mang hình thức lễ nghi phong kiến vương triều.
Hội đồng chung khảo Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô lần thứ V đã lựa chọn được 40 tác phẩm, công trình (trong tổng số 45 tác phẩm, công trình do Hội đồng sơ khảo giới thiệu vào xét vòng chung khảo) đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh trao giải thưởng A, B, C.
Bác sĩ Trương Thìn sinh năm 1940 tại Thừa Thiên Huế . Từ năm 1961 ông là sinh viên Trường đại học Y khoa Sài Gòn .Ông học giỏi, nhiệt tình tham gia phong trào học sinh, sinh viên yêu nước, là trưởng đoàn văn nghệ sinh viên học sinh Sài Gòn trong phong trào đấu tranh “Hát cho dân tôi nghe” những năm trước giải phóng.
Với người Tà Ôi ở miền rẻo cao A Lưới (tỉnh Thừa Thiên - Huế), từ xa xưa, những chuỗi mã não là biểu tượng của quyền lực, sự giàu có, sang trọng và có địa vị trong cộng đồng.
Chứa đựng trong mình cả một giai đoạn lịch sử thông qua các di tích, nét trầm mặc cổ kính, điệu hát cung đình Huế âm trầm cùng với sông Hương, núi Ngự… Huế vẫn sừng sững nghiêng mình tồn tại với thời gian qua sự thăng trầm của lịch sử, với thời gian và sự chống trọ trong chiến tranh.