Những ngày đầu năm mới, ngoài những địa điểm văn hóa tâm linh khiến người người có khoảng không chiêm nghiệm nỗi vô thường trôi theo dòng thời gian miên viễn, một địa chỉ di tích lịch sử được nhiều người ghé thăm là Nghĩa trang liệt sĩ Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang - nơi hơn 4.000 liệt sĩ đã nằm lại trong cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc. Thời gian mải miết trôi, nhưng cỏ cây hoa lá thì mãi nhớ bởi một điều đơn giản là máu của sự hy sinh đã thấm sâu xuống lòng đất kia, máu đã loang sông trôi theo những phù sa bờ bãi…
Những nốt nhạc tri ân trong bài hát “Lời thề Vị Xuyên” hay lời thơ thắm thiết nghĩa tình đồng đội “Nắng Đồng Đăng và mây trắng đến vô cùng” gợi thêm về cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc sau 40 năm. Tiếp đó là thân phận người phụ nữ ngậm ngùi buồn tủi kể từ ngày chia tay chàng thanh niên lên đường làm nghĩa vụ lúc chiến tranh biên giới Tây Nam nổ ra trong truyện ngắn Bến vắng. Một câu chuyện bình thường như ai từng kể ở một thôn quê. Câu chuyện về chiến tranh chia ly mối tình đã chạm vào trái tim người đọc chính sự chân thật ở chi tiết nhỏ.
Tháng Ba trở về trong sắc thắm của muôn hoa. Từ miền Tây Nguyên cho đến tận vùng đồi Tây Bắc, hoa bung nở như lời ước chừng như sắp lỗi hẹn. Hoa khiến chúng ta nhớ về phận nữ kiêu sa mà mong manh trong từng giây phút nhan sắc hao mòn. Truyện ngắn Hoa để mùa sau; từ khung cảnh trong một bức tranh tươi sáng yên bình với nương dâu xanh mướt dưới mưa và đồi chè miên man nắng trời trung du một chiều mùa hạ, cơn cuồng phong dường như định mệnh nghiệt ngã làm tan hoang những bình yên một hạnh phúc gia đình nền nã; bão tố ấy phát xuất từ ý niệm tham lam và bội nghĩa lòng người. Rồi thời gian xõa tan mọi thứ như chàng họa sĩ xóa đi bức tranh có mái nhà âm trầm u tĩnh, bóng dáng của người con gái bỗng đổ xuống lồng vào bức tranh như vẻ đẹp của niềm bao dung vô hạn…
Tiếp nối đề tài nữ giới, Sông Hương giới thiệu phần 1 bài viết “Phụ nữ và chủ nghĩa dân tộc: Vấn đề phụ nữ trong dự án quốc gia - dân tộc của Phan Bội Châu”. Cụ Phan, tác giả của vở tuồng hấp dẫn Trưng Nữ vương cổ vũ lòng yêu nước, và cụ có lẽ là người Việt đầu tiên thảo luận vai trò của phụ nữ trong xã hội Việt. “Từ thân phận “viết vô” đến quẩn quanh trong xó bếp, người phụ nữ xuất hiện với tư cách người sinh thành, bảo trợ, động viên và chia sẻ với chí làm trai tang bồng hồ thỉ”.
Một truyện dịch không thể không giới thiệu đôi dòng đến bạn đọc trong số báo này: “Con người sống bằng gì”. Truyện ngắn thể hiện tài năng và đẳng cấp của nhà văn L. Tolstoy, nêu những triết lý sống quá ư bình dị trong một cuộc sống thường nhật. Một truyện ngắn đẹp như giấc mơ hay đó là giấc mơ về một hiện thực nhuốm sáng lòng nhân ái và hơn thế khi con người biết yêu nhau bằng tình thương của đấng linh thiêng hiện diện qua tấm gương hiện thực.
MỤC LỤC
- “CUỘC CHIẾN ĐẤU BẢO VỆ BIÊN GIỚI PHÍA BẮC CỦA TỔ QUỐC - 40 NĂM NHÌN LẠI (1979 - 2019)” - Trần Đức Cường
Thơ: Đồng đội tôi vẫn ở Lạng Sơn - NGUYỄN TUẤN
Nhạc: Lời thề Vị Xuyên - TRẦM TÍCH
VĂN
- BẾN VẮNG - Nguyễn Hải Triều
+ Minh họa: Họa sĩ Phan Thanh Bình
- HOA ĐỂ MÙA SAU - Nguyễn Thị Duyên Sanh
+ Minh họa: Họa sĩ Nguyễn Duy Linh
THƠ:
- NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO
+ Ngoan
+ Mở cửa thành phố nhớ
- LÊ VY THỦY
+ Có những…
+ Mầm hạt
+ Màu hy vọng
- PHAN LỆ DUNG
+ Ký ức - chị
- LÊ KIM SƠN
+ Mùa mới
- NGUYỄN VĂN SONG
+ Rét tháng ba nhớ mẹ
+ Vạt cải bên sông
- VŨ THỊ THANH HÒA
+ Vọng khúc chiều đông
- TỊNH BÌNH
+ Vọng khúc mẹ ru
- QUỲNH NGA
+ Những hạt nắng xanh
- LÊ ĐÌNH TIẾN
+ Vẽ
- VÕ NGỘT
+ Hoa khế rụng tím cầu ao
+ Tổ ấm
- NGUYỄN THANH HẢI
+ Gió tìm ra những phân trần…
+ Đừng im lặng thế T ơi…
- PHẠM ÁNH
+ Chiều quê
- HOÀNG HƯƠNG TRANG
+ Đêm sông Hương
- NGUYỄN NHẬT HUY
+ Sân bay
- PHAN TÌNH
+ Sông quê
- ĐÔNG TRIỀU
+ Khi chúng ta nói về những đứa con không đồng huyết
+ Như trong quán trà ở Kaohsiung
- ĐỖ THÀNH ĐỒNG
+ Mông lung
NHẠC:
- Chị tôi - Nhạc: LÂM MINH ĐỨC & Thơ: ĐỖ TRUNG LAI
- Mừng em - ngày 8 tháng 3 - Nhạc và lời: TRƯƠNG KIM HÙNG (Bìa 4)
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Con người sống bằng gì - L. TOLSTOY - TRẦN THỊ PHƯƠNG PHƯƠNG (dịch)
+ Minh họa: Họa sĩ NGÔ LAN HƯƠNG
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- Bên dòng sông Hương T. TRINBY - NGUYỄN PHIN (giới thiệu và dịch)
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- NHỮNG BÀI THƠ TÚ NÓI (Thử một cách đọc bản thảo thơ: Trường hợp Những mùa hoa anh nói (*) của Trương Anh Tú) - ĐỖ QUYÊN
- NGÔN NGỮ ĐIỆN ẢNH TRONG NGỰA THÉP CỦA PHAN HỒN NHIÊN - Sơn Ca
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- PHỤ NỮ VÀ CHỦ NGHĨA DÂN TỘC: VẤN ĐỀ PHỤ NỮ TRONG DỰ ÁN QUỐC GIA - DÂN TỘC CỦA PHAN BỘI CHÂU (Kỳ 1) - Đoàn Ánh Dương
- DIỄN BIẾN VÀ SỰ PHÁT TRIỂN HỒN TRƯƠNG BA DA HÀNG THỊT TRONG SÂN KHẤU VIỆT NAM - Nguyễn Thị Thanh Vân
* Những khoảnh khắc đẹp (Bìa 3): Tác phẩm “Phượng vàng” của NSNA NGUYỄN VĂN THƯƠNG
* Bìa 2: - “Thời gian” của sơn mài - VŨ LINH
* Bìa 1: Tác phẩm “Dưới trăng” (Sơn mài, 160cm x 130cm của họa sĩ NGUYỄN HÀ
- Vi nhét: Họa sĩ Tô Trần Bích Thúy
BAN BIÊN TẬP
Chào mừng 81 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và mừng Tết cổ truyền của dân tộc, sáng ngày 27/1, tại số 7 Lê Lợi, TP. Huế, Hội Nhà báo, Sở Văn hóa- Thể thao & Du lịch, Sở Thông tin & Truyền thông, Bảo tàng Hồ Chí Minh tỉnh và các cơ quan báo chí, các ban ngành xuất bản đóng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp tổ chức khai mạc Hội Báo Xuân Tân Mão 2011.
Chào mừng 81 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930- 3/2/2011) và mừng xuân Tân Mão, chiều 26/01/2001, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức khai mạc phòng tranh Mùa xuân tại số 26 Lê Lợi và phòng tranh Con giáp tại số 4 Hoàng Hoa Thám, thành phố Huế.
Chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và xuân mới Tân Mão 2011, chiều 11/01, tại Liên hiệp các Hội VHNT tỉnh, Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức khai mạc triển lãm ảnh với chủ đề “Huế vào xuân”.
Sáng ngày 9/1, Liên hiệp Các hội Văn học Nghệ thuật, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế, gia tộc họ Phùng, văn nghệ sỹ, trí thức và những người yêu mến đã tổ chức đưa di hài nhà thơ Phùng Quán và vợ là nhà giáo Vũ Thị Bội Trâm về an táng tại nghĩa trang Thanh Thủy Thượng, phường Thủy Dương, thị xã Hương Thủy, Thừa Thiên Huế theo di nguyện của nhà thơ.
Chiều ngày 06/01/2011, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức họp báo thường kỳ và gặp mặt cơ quan báo chí nhân dịp đầu năm mới 2011 nhằm thông báo tình hình kinh tế xã hội năm 2010, nhiệm vụ kế hoạch 2011 và các hoạt động chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, kỷ niệm 81 năm Ngày thành lập Đảng và đón Tết nguyên đán Tân Mão.
Vừa qua, vào lúc 11 giờ 30 phút, ngày 29/12/2010, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã nhận được số tiền 10 triệu đồng của Quỹ Tình Thơ thành phố Hồ Chí Minh trao tặng nhà thơ Ngô Cang (bị ngã xe chấn thương sọ não vào chiều ngày 24/12, khi anh đang trên đường từ Huế trở về nhà - làng Mỹ Xá, xã Quảng An, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế) do nhà thơ Nguyễn Miên Thảo và nhà thơ Phan Trung Thành gửi từ thành phố Hồ Chí Minh.
Sáng ngày 29/12, tại Thế Tổ Miếu- Hiển Lâm Các, Đại Nội - Huế, đã diễn ra buổi Lễ trao tặng bộ Biên chung, Biên khánh- nhạc khí của Nhã nhạc Việt Nam do Trung tâm Nghiên cứu Nghệ thuật Biểu diễn Quốc gia Hàn Quốc phục chế và trao tặng Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố Đô Huế.
Ngày 28.12, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên - Huế đã trao “Tặng thưởng tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật xuất sắc năm 2010” cho 14 tác giả, nhóm tác giả là hội viên các hội chuyên ngành.
Sáng ngày 22/12, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ công bố và trao bằng di tích lịch sử cách mạng địa điểm “Trường Thanh niên tiền tuyến Huế 1945” tại di tích trường (hiện nay là Trung tâm Công viên cây xanh), 108 Lê Duẩn, thành phố Huế.
"Báu vật sống" của nhã nhạc cung đình Huế - Nghệ sĩ Ưu tú, Nghệ nhân Dân gian Trần Kích đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 4 giờ ngày 18/12, tại nhà riêng số 34/4 kiệt 320 đường Bạch Đằng, thành phố Huế.
Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam vừa có thông báo công bố giải thưởng tiểu thuyết Hội Nhà văn Việt Nam (2006-2009).
Tối ngày 14/12,Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế, Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Huế và Hội Nhà văn tỉnh đã tổ chức đêm thơ Thanh Hải, nhân kỷ niệm 30 năm ngày mất của ông.
Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT vừa có thông báo về việc trao Giải thưởng Văn học Nghệ thuật thường niên 2010. Trong đợt xét tặng giả thưởng thường niên này, các văn nghệ sĩ Thừa Thiên Huế đã có một mùa bội thu giải thưởng với 6 tác giả, nhóm tác giả được trao thưởng.
Kỷ niệm 50 năm Ngày thành lập Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (20-12-1960 - 20-12-2010), chiều 14/12/2010, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế và Tạp chí Sông Hương đã phối hợp tổ chức buổi giới thiệu sách “Nhánh tùng vườn An Hiên”.
Ngày 14/12/20120 tại trụ sở Tạp chí Sông Hương, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với tạp chí Sông Hương đã tổ chức cuộc giao lưu giữa các nhà thơ, nhà văn của Hội Nhà văn tỉnh với nhà thơ, giáo sư Bruce Weigl.
Tối 11/12, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Đêm thơ “Quê mẹ” nhâ kỷ niệm 90 năm ngày sinh (1920 - 2010) và 9 năm ngày mất (2002-2010) của nhà thơ Tố Hữu, chương trình diễn ra tại Trung tâm Văn hóa thông tin tỉnh Thừa Thiên Huế.
Chào mừng 59 năm ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam và 53 năm ngày thành lập Hội Mỹ thuật Việt Nam, chiều ngày 10/12/2010, tại Khu làng nghề truyền thống Huế, Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế, Chi hội Mỹ thuật và Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức khai mạc triển lãm Mỹ thuật 2010.
Sáng ngày 10/12, Ban Chỉ đạo Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Hội nghị tổng kết 4 năm thực hiện Cuộc vận động.
Kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức đêm thơ nhà giáo với chủ đề “ Cõi hạnh phúc”, diễn ra vào tối ngày 19/11 tại 26 Lê Lợi, Huế.
Chiều ngày 14/11, tại trụ sở Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức buổi tọa đàm với chủ đề “Văn hóa và văn học Pháp đương đại” do Giáo sư, dịch giả Trần Thiện Đạo trình bày.