Những ngày đầu năm mới, ngoài những địa điểm văn hóa tâm linh khiến người người có khoảng không chiêm nghiệm nỗi vô thường trôi theo dòng thời gian miên viễn, một địa chỉ di tích lịch sử được nhiều người ghé thăm là Nghĩa trang liệt sĩ Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang - nơi hơn 4.000 liệt sĩ đã nằm lại trong cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc. Thời gian mải miết trôi, nhưng cỏ cây hoa lá thì mãi nhớ bởi một điều đơn giản là máu của sự hy sinh đã thấm sâu xuống lòng đất kia, máu đã loang sông trôi theo những phù sa bờ bãi…
Những nốt nhạc tri ân trong bài hát “Lời thề Vị Xuyên” hay lời thơ thắm thiết nghĩa tình đồng đội “Nắng Đồng Đăng và mây trắng đến vô cùng” gợi thêm về cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc sau 40 năm. Tiếp đó là thân phận người phụ nữ ngậm ngùi buồn tủi kể từ ngày chia tay chàng thanh niên lên đường làm nghĩa vụ lúc chiến tranh biên giới Tây Nam nổ ra trong truyện ngắn Bến vắng. Một câu chuyện bình thường như ai từng kể ở một thôn quê. Câu chuyện về chiến tranh chia ly mối tình đã chạm vào trái tim người đọc chính sự chân thật ở chi tiết nhỏ.
Tháng Ba trở về trong sắc thắm của muôn hoa. Từ miền Tây Nguyên cho đến tận vùng đồi Tây Bắc, hoa bung nở như lời ước chừng như sắp lỗi hẹn. Hoa khiến chúng ta nhớ về phận nữ kiêu sa mà mong manh trong từng giây phút nhan sắc hao mòn. Truyện ngắn Hoa để mùa sau; từ khung cảnh trong một bức tranh tươi sáng yên bình với nương dâu xanh mướt dưới mưa và đồi chè miên man nắng trời trung du một chiều mùa hạ, cơn cuồng phong dường như định mệnh nghiệt ngã làm tan hoang những bình yên một hạnh phúc gia đình nền nã; bão tố ấy phát xuất từ ý niệm tham lam và bội nghĩa lòng người. Rồi thời gian xõa tan mọi thứ như chàng họa sĩ xóa đi bức tranh có mái nhà âm trầm u tĩnh, bóng dáng của người con gái bỗng đổ xuống lồng vào bức tranh như vẻ đẹp của niềm bao dung vô hạn…
Tiếp nối đề tài nữ giới, Sông Hương giới thiệu phần 1 bài viết “Phụ nữ và chủ nghĩa dân tộc: Vấn đề phụ nữ trong dự án quốc gia - dân tộc của Phan Bội Châu”. Cụ Phan, tác giả của vở tuồng hấp dẫn Trưng Nữ vương cổ vũ lòng yêu nước, và cụ có lẽ là người Việt đầu tiên thảo luận vai trò của phụ nữ trong xã hội Việt. “Từ thân phận “viết vô” đến quẩn quanh trong xó bếp, người phụ nữ xuất hiện với tư cách người sinh thành, bảo trợ, động viên và chia sẻ với chí làm trai tang bồng hồ thỉ”.
Một truyện dịch không thể không giới thiệu đôi dòng đến bạn đọc trong số báo này: “Con người sống bằng gì”. Truyện ngắn thể hiện tài năng và đẳng cấp của nhà văn L. Tolstoy, nêu những triết lý sống quá ư bình dị trong một cuộc sống thường nhật. Một truyện ngắn đẹp như giấc mơ hay đó là giấc mơ về một hiện thực nhuốm sáng lòng nhân ái và hơn thế khi con người biết yêu nhau bằng tình thương của đấng linh thiêng hiện diện qua tấm gương hiện thực.
MỤC LỤC
- “CUỘC CHIẾN ĐẤU BẢO VỆ BIÊN GIỚI PHÍA BẮC CỦA TỔ QUỐC - 40 NĂM NHÌN LẠI (1979 - 2019)” - Trần Đức Cường
Thơ: Đồng đội tôi vẫn ở Lạng Sơn - NGUYỄN TUẤN
Nhạc: Lời thề Vị Xuyên - TRẦM TÍCH
VĂN
- BẾN VẮNG - Nguyễn Hải Triều
+ Minh họa: Họa sĩ Phan Thanh Bình
- HOA ĐỂ MÙA SAU - Nguyễn Thị Duyên Sanh
+ Minh họa: Họa sĩ Nguyễn Duy Linh
THƠ:
- NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO
+ Ngoan
+ Mở cửa thành phố nhớ
- LÊ VY THỦY
+ Có những…
+ Mầm hạt
+ Màu hy vọng
- PHAN LỆ DUNG
+ Ký ức - chị
- LÊ KIM SƠN
+ Mùa mới
- NGUYỄN VĂN SONG
+ Rét tháng ba nhớ mẹ
+ Vạt cải bên sông
- VŨ THỊ THANH HÒA
+ Vọng khúc chiều đông
- TỊNH BÌNH
+ Vọng khúc mẹ ru
- QUỲNH NGA
+ Những hạt nắng xanh
- LÊ ĐÌNH TIẾN
+ Vẽ
- VÕ NGỘT
+ Hoa khế rụng tím cầu ao
+ Tổ ấm
- NGUYỄN THANH HẢI
+ Gió tìm ra những phân trần…
+ Đừng im lặng thế T ơi…
- PHẠM ÁNH
+ Chiều quê
- HOÀNG HƯƠNG TRANG
+ Đêm sông Hương
- NGUYỄN NHẬT HUY
+ Sân bay
- PHAN TÌNH
+ Sông quê
- ĐÔNG TRIỀU
+ Khi chúng ta nói về những đứa con không đồng huyết
+ Như trong quán trà ở Kaohsiung
- ĐỖ THÀNH ĐỒNG
+ Mông lung
NHẠC:
- Chị tôi - Nhạc: LÂM MINH ĐỨC & Thơ: ĐỖ TRUNG LAI
- Mừng em - ngày 8 tháng 3 - Nhạc và lời: TRƯƠNG KIM HÙNG (Bìa 4)
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Con người sống bằng gì - L. TOLSTOY - TRẦN THỊ PHƯƠNG PHƯƠNG (dịch)
+ Minh họa: Họa sĩ NGÔ LAN HƯƠNG
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- Bên dòng sông Hương T. TRINBY - NGUYỄN PHIN (giới thiệu và dịch)
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- NHỮNG BÀI THƠ TÚ NÓI (Thử một cách đọc bản thảo thơ: Trường hợp Những mùa hoa anh nói (*) của Trương Anh Tú) - ĐỖ QUYÊN
- NGÔN NGỮ ĐIỆN ẢNH TRONG NGỰA THÉP CỦA PHAN HỒN NHIÊN - Sơn Ca
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- PHỤ NỮ VÀ CHỦ NGHĨA DÂN TỘC: VẤN ĐỀ PHỤ NỮ TRONG DỰ ÁN QUỐC GIA - DÂN TỘC CỦA PHAN BỘI CHÂU (Kỳ 1) - Đoàn Ánh Dương
- DIỄN BIẾN VÀ SỰ PHÁT TRIỂN HỒN TRƯƠNG BA DA HÀNG THỊT TRONG SÂN KHẤU VIỆT NAM - Nguyễn Thị Thanh Vân
* Những khoảnh khắc đẹp (Bìa 3): Tác phẩm “Phượng vàng” của NSNA NGUYỄN VĂN THƯƠNG
* Bìa 2: - “Thời gian” của sơn mài - VŨ LINH
* Bìa 1: Tác phẩm “Dưới trăng” (Sơn mài, 160cm x 130cm của họa sĩ NGUYỄN HÀ
- Vi nhét: Họa sĩ Tô Trần Bích Thúy
BAN BIÊN TẬP
Sáng ngày 30/12, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức gặp mặt cộng tác viên và trao tặng thưởng Sông Hương năm 2011, diễn ra tại tòa soạn Tạp chí, số 9 Phạm Hồng Thái, Huế.
Chiều 21/12, Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế và trường Đại học Nghệ thuật Huế phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm ảnh “Câu chuyện của dòng sông”.
Chiều ngày 17/12, Hội nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với New Space Arts Foundation tổ chức buổi ra mắt tập sách“Cổ tích tàu không số” của nhà thơ Ngô Minh tại Trung tâm Văn hóa Phương Nam – Làng nghề Huế (15 Lê Lợi, Tp. Huế).
“Đào tạo chuyên ngành âm nhạc dân tộc học tại Học viện âm nhạc Huế” là chủ đề Hội thảo do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - Học viện Âm nhạc Huế tổ chức, diễn ra trong hai ngày 15 và 16/12, tại số 1, Lê Lợi, Huế.
Nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam (10/12/1951 - 10/12/2011), chiều 11/12, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật phối hợp với Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc phòng triển lãm tranh “Mười Mười Hai” diễn ra tại 26, Lê Lợi, Huế.
Nhân kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam (10/12/1951 - 10/12/2011), chiều ngày 10/12, tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh, Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Huế, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm Mỹ thuật Thừa Thiên Huế năm 2011.
SHO - Nhân kỷ niệm 9 năm ngày mất của Nhà thơ Tố Hữu, tối ngày 9/12, tại hội trường trung tâm huyện Quảng Điền, Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Ủy ban Nhân dân, Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Quảng Điền tổ chức đêm thơ “Quê mẹ của ta ơi”.
Sông Hương kỳ này dành một số lượng khá nhiều trang cho các bài viết trong chuyên đề Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Thanh Tịnh (12/12/1911 – 12/12/2011) và 70 năm ra đời tác phẩm Tôi đi học. Bạn đọc sẽ trôi vào miền hoài tưởng về những kỷ niệm của thời thơ ấu, những cảm nhận tinh tế của những người học trò xưa về “Tôi đi học” thông qua các bài viết của Thái Kim Lan, Đông Hương, Võ Quang Yến, Nguyễn Đặng Mừng, Đặng Tiến.
Tối ngày 27/1, ba họa sĩ Cố đô Huế là Đặng Mậu Tựu, Phan Thanh Bình, Lê Văn Nhường phối hợp với Gallery Phương Mai khai mạc phòng triển lãm tranh với chủ đề "Màu mưa Huế", diễn ra tại số 129B Lê Thánh Tôn, Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh.
SHO - Chiều ngày 26/11, Tạp chí Sông Hương và nhóm bạn bè thân hữu đã tổ chức buổi giới thiệu tuyển tập thơ văn "Người trẻ dáng nâu" của cố nhà thơ Nguyễn trung Bình nhân 2 năm ngày anh đi xa (2009-2011).
SHO - Sau cuộc hành trình thành công vang dội xuyên suốt Đông Nam Á, Liên hoan phim khoa học dành cho trẻ em và thanh thiếu niên lần này đã đến với Việt Nam.
SHO - Trong hai ngày 18 và 19/11, các hoạt động hội thảo, triển lãm và trình diễn nghệ thuật của ba nghệ sĩ đến từ châu Âu và các nghệ sĩ Việt Nam đã diễn ra sôi nổi tại Đại học Nghệ Thuật Huế (Số 10 Tô Ngọc Vân – Tp. Huế).
SHO - Sáng ngày 18/11, tại trụ sở Liên Hiệp Các Hội VHNT Thừa Thiên Huế (16 Lê Lợi) đã diễn ra lễ trao tặng thưởng văn chương của Hội Hữu nghị San Francisco – Tp. Hồ Chí Minh cho nhà văn Trần Thùy Mai.
SHO - Từ ngày 14-19/11, Ba nghệ sĩ Paul Schwer, Barney Steel và Thomas Feuerstein đến từ châu Âu sẽ có những hoạt động nghệ thuật tại Huế thông qua sự trình diễn và hội thảo về những ý tưởng mới, cũng như khuyến khích đối thoại về các lĩnh vực sắp đặt, nhiếp ảnh, thiết kế đồ họa và nghệ thuật video.
SHO - Tối ngày 6/11, tại Trung tâm Văn hóa Thông tin thành phố Huế, Hội nhạc sĩ Việt Nam phối hợp với Liên hiệp các Hội VHNT - Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế tổ chức đêm tổng kết, bế mạc Liên hoan Âm nhạc khu vực Bắc miền Trung năm 2011.
Sáng ngày 04/11, Hội Nhạc sĩ Việt Nam và Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi họp báo giới thiệu chương trình Liên hoan Âm nhạc khu vực Bắc miền Trung năm 2011, diễn ra tại 26 Lê Lợi, Huế.
Tạp chí Sông Hương vừa phát hành trên toàn quốc số 273, tháng 11.2011.
SHO - Chiều ngày 1-11, Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam đã tổ chức lễ khai mạc triển lãm “Nhật Bản - vương quốc của những nhân vật biểu trưng và hoạt hình” tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (số 7 Lê Lợi, TP Huế).
SHO - Sáng ngày 19/10, Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam đã tổ chức Hội thảo “Nâng cao chất lượng báo chí văn nghệ và nghiệp vụ biên tập, quảng bá tác phẩm VHNT trên báo chí VHNT tỉnh, thành phố” khu vực phía Bắc, diễn ra tại thành phố Lạng Sơn.
SHO - Sáng ngày 16/10, tại số 6 Lê Lợi, Huế, Hội bảo tồn di sản chữ Nôm đã trao giải thưởng thường niên Balaban năm 2011 cho ông Phan Anh Dũng, chuyên viên phần mềm Trung tâm Công nghệ Thông tin Thừa Thiên Huế.